Abdülmelik Fırat: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
düzeltme AWB ile
Aybeg (mesaj | katkılar)
Devriyeler
47.331 değişiklik
Değişiklik özeti yok
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
1. satır: 1. satır:
{{Kişi bilgi kutusu
{{Kişi bilgi kutusu
| isim = Abdulmelik Fırat
| isim = Abdülmelik Fırat
| resim =
| resim =
| resim_boyutu = 200px
| resim_boyutu = 200px
10. satır: 10. satır:
| ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|2009|9|29|1934|1|1}}
| ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|2009|9|29|1934|1|1}}
| ölüm_yeri =
| ölüm_yeri =
| çocukları = [[Mahmut Fevzi Fırat]],[[Abdülkadir Fırat]],[[Abidin Fırat]],[[Süreyya Fırat]]
| çocukları = [[Mahmut Fevzi Fırat]], [[Abdülkadir Fırat]], [[Abidin Fırat]], [[Süreyya Fırat]]
| diğer_isimleri =
| diğer_isimleri =
| eğitim = [[Medrese]], [[Yüksek Okul]]
| eğitim = [[Medrese]], [[yüksekokul]]
| meslek = [[Siyasetçi]]
| meslek = [[Siyasetçi]]
| imza =
| imza =
19. satır: 19. satır:
}}
}}


'''Abdulmelik Fırat''' (1934 - 29 Eylül 2009, [[Ankara]]), [[Kürtler|Kürt]]<ref>http://www.radikal.com.tr/yazarlar/akif_beki/kurt_beyi_abdulmelik_firat-956841</ref> asıllı Türk [[siyaset]]çi, [[Şeyh]].
'''Abdülmelik Fırat''' (1934 - 29 Eylül 2009, [[Ankara]]), [[Kürtler|Kürt]]<ref>http://www.radikal.com.tr/yazarlar/akif_beki/kurt_beyi_abdulmelik_firat-956841</ref> asıllı Türk [[siyaset]]çi ve [[şeyh]].


Şeyh Said’in torunu olan Abdülmelik Fırat 11. Dönem Erzurum Milletvekilliği (DP) ve 19. Dönem Erzurum Milletvekilliği (DYP) yapmıştır. 2002 yılında Hak ve Özgürlükler Partisini kurmuş ve Onursal Başkanlığını yapmıştır. 29 Eylül 2009 tarihinde vefat etmiştir. Erzurum Hınıs ilçesindeki Kolhisar köyündeki aile kabristanında defnedilmiştir.
Şeyh Said’in torunu olan Abdülmelik Fırat 11. Dönem Erzurum Milletvekilliği (DP) ve 19. Dönem Erzurum Milletvekilliği (DYP) yapmıştır. 2002 yılında Hak ve Özgürlükler Partisini kurmuş ve Onursal Başkanlığını yapmıştır. 29 Eylül 2009 tarihinde vefat etmiştir. Erzurum Hınıs ilçesindeki Kolhisar köyündeki aile kabristanında defnedilmiştir.


[[Diyarbakır]] Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu mezunudur. Babası Şeyh Şahabettin, [[Şeyh Said]]'in yeğeni aynı zamanda onun kızı Ayşan Hanım ile evliydi. [[1925]]'teki [[Şeyh Said İsyanı|isyan]]ın ardından Şeyh Sait ve pek çok yakını idam edildi. Ailenin hayatta olan mensupları da sürgüne gönderildiler. Sürgüne gönderilenler, [[1929]]'un Mart ayında [[Takrir-i Sükun Kanunu]]'nun kaldırılmasıyla memleketlerine geri dönebildi. Ancak topraklarına el konulmuştu. Tekrar gidip yerleşmelerine izin verilmiş, fakat araziler resmen verilmemişti. Bu arada [[Soyadı Kanunu]] çıkarılmış, Şeyh Said ailesinin bir kısmına sürgünde Fırat soyadı verilmişti. Ancak Aile [[1935]]'te ikinci kez sürgüne tabi tutuldu.
[[Diyarbakır]] Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu mezunudur. Babası Şeyh Şahabettin, [[Şeyh Said]]'in yeğeni aynı zamanda onun kızı Ayşan Hanım ile evliydi. [[1925]]'teki [[Şeyh Said İsyanı|isyan]]ın ardından Şeyh Sait ve pek çok yakını idam edildi. Ailenin hayatta olan mensupları da sürgüne gönderildiler. Sürgüne gönderilenler, [[1929]]'un Mart ayında [[Takrir-i Sükun Kanunu]]'nun kaldırılmasıyla memleketlerine geri dönebildi. Ancak topraklarına el konulmuştu. Tekrar gidip yerleşmelerine izin verilmiş, fakat araziler resmen verilmemişti. Bu arada [[Soyadı Kanunu]] çıkarılmış, Şeyh Said ailesinin bir kısmına sürgünde Fırat soyadı verilmişti. Ancak Aile [[1935]]'te ikinci kez sürgüne tabi tutuldu.


Çok partili dönemin başlaması ile [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]], [[8 Haziran]] [[1947]]'de 5098 sayılı kanunu kabul ederek, [[1934]]'teki [[Mecburî İskân Kanunu]]'nun bazı maddelerini değiştirmiş, bazı maddelerini de yürürlükten kaldırmıştı. Böylece Fırat ailesi birkaç günlük yolculuğun ardından [[Hınıs]]'ın Kolhisar köyüne döndüler. İlk kez [[1957]]'de 7 yıl yaşını büyüterek [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]] Erzurum milletvekili oldu. [[27 Mayıs Darbesi]]'nde tutuklanan yaklaşık 500 kişinin içinde en genciydi. 1,5 yıla yakın [[Yassıada]]'da kaldı. Yargılama sonucu önce idam cezasına çarptırıldı, daha sonra cezası hapis cezasına çevrildi ve 1,5 sene de Kayseri cezaevinde kaldı.{{ref|dipnot1}}
Çok partili dönemin başlaması ile [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]], [[8 Haziran]] [[1947]]'de 5098 sayılı kanunu kabul ederek, [[1934]]'teki [[Mecburî İskân Kanunu]]'nun bazı maddelerini değiştirmiş, bazı maddelerini de yürürlükten kaldırmıştı. Böylece Fırat ailesi birkaç günlük yolculuğun ardından [[Hınıs]]'ın Kolhisar köyüne döndüler. İlk kez [[1957]]'de 7 yıl yaşını büyüterek [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]] Erzurum milletvekili oldu. [[27 Mayıs Darbesi]]'nde tutuklanan yaklaşık 500 kişinin içinde en genciydi. 1,5 yıla yakın [[Yassıada]]'da kaldı. Yargılama sonucu önce idam cezasına çarptırıldı, daha sonra cezası hapis cezasına çevrildi ve 1,5 sene de Kayseri cezaevinde kaldı.{{ref|dipnot1}}

Sayfanın 10.25, 3 Aralık 2019 tarihindeki hâli

Abdülmelik Fırat
Doğum1934
Hınıs, Erzurum, Türkiye
Ölüm29 Eylül 2009 (75 yaşında)
EğitimMedrese, yüksekokul
MeslekSiyasetçi
Çocuk(lar)Mahmut Fevzi Fırat, Abdülkadir Fırat, Abidin Fırat, Süreyya Fırat

Abdülmelik Fırat (1934 - 29 Eylül 2009, Ankara), Kürt[1] asıllı Türk siyasetçi ve şeyh.

Şeyh Said’in torunu olan Abdülmelik Fırat 11. Dönem Erzurum Milletvekilliği (DP) ve 19. Dönem Erzurum Milletvekilliği (DYP) yapmıştır. 2002 yılında Hak ve Özgürlükler Partisini kurmuş ve Onursal Başkanlığını yapmıştır. 29 Eylül 2009 tarihinde vefat etmiştir. Erzurum Hınıs ilçesindeki Kolhisar köyündeki aile kabristanında defnedilmiştir.

Diyarbakır Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu mezunudur. Babası Şeyh Şahabettin, Şeyh Said'in yeğeni aynı zamanda onun kızı Ayşan Hanım ile evliydi. 1925'teki isyanın ardından Şeyh Sait ve pek çok yakını idam edildi. Ailenin hayatta olan mensupları da sürgüne gönderildiler. Sürgüne gönderilenler, 1929'un Mart ayında Takrir-i Sükun Kanunu'nun kaldırılmasıyla memleketlerine geri dönebildi. Ancak topraklarına el konulmuştu. Tekrar gidip yerleşmelerine izin verilmiş, fakat araziler resmen verilmemişti. Bu arada Soyadı Kanunu çıkarılmış, Şeyh Said ailesinin bir kısmına sürgünde Fırat soyadı verilmişti. Ancak Aile 1935'te ikinci kez sürgüne tabi tutuldu.

Çok partili dönemin başlaması ile TBMM, 8 Haziran 1947'de 5098 sayılı kanunu kabul ederek, 1934'teki Mecburî İskân Kanunu'nun bazı maddelerini değiştirmiş, bazı maddelerini de yürürlükten kaldırmıştı. Böylece Fırat ailesi birkaç günlük yolculuğun ardından Hınıs'ın Kolhisar köyüne döndüler. İlk kez 1957'de 7 yıl yaşını büyüterek Demokrat Parti Erzurum milletvekili oldu. 27 Mayıs Darbesi'nde tutuklanan yaklaşık 500 kişinin içinde en genciydi. 1,5 yıla yakın Yassıada'da kaldı. Yargılama sonucu önce idam cezasına çarptırıldı, daha sonra cezası hapis cezasına çevrildi ve 1,5 sene de Kayseri cezaevinde kaldı.[1]

1991'de Erzurum'dan DYP milletvekili seçildi, ancak daha sonra hükümetin Kürt politikasıyla ters düşerek istifa etti. Bir ara RP'den ihraç edilen Hasan Mezarcı ile yeni bir parti kuruluşuna çalıştı, sonuç alamadı. Bilahare Yeni Demokrasi Hareketi ile temas kurdu. Hak ve Özgürlükler Partisi'ni kurdu.

Kürtçe ve Türkçenin yanı sıra Arapça, Farsça, İngilizce ve Fransızca da konuşan Fırat, TBMM'nin en çok yabancı dil bilen üyelerindendi. HAKPAR onursal başkanlığı yapmıştır.

Uzun yıllardır "Multiple Myelom" adı verilen kan hastalığıyla mücadele eden Fırat, 29 Eylül 2009 tarihinde böbrek yetmezliği sonucunda solunum ve yutma problemi ortaya çıkması üzerine yoğun bakım servisine kaldırılmış, saat 13.55'te solunum ve dolaşım yetmezliği sonucu hayatını kaybetmiştir.

1 Ekim 2009'da memleketi Erzurum'un Hınıs ilçesi Kolhisar Mahallesi'nde bulunan aile kabristanına defnedilmiştir.

Dipnotlar

  1. ^ - Abdülmelik Fırat yazı dizisi - Dizi temelde Gazeteci-Yazar Ferzende Kaya'nın kaleme aldığı ve Anka Yayınları'ndan çıkan Mezopotamya Sürgünü/Abdulmelik Fırat'ın Yaşam Öyküsü isimli kitaptan alıntıdır

Kaynakça

  1. ^ http://www.radikal.com.tr/yazarlar/akif_beki/kurt_beyi_abdulmelik_firat-956841
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Abdülmelik_Fırat&oldid=21167784" sayfasından alınmıştır