Komiser Emri

Komiser Emri (Almanca: Kommissarbefehl), II. Dünya Savaşı sırasında Barbarossa Harekâtı öncesi, 6 Haziran 1941'de Wilhelm Keitel liderliğindeki Silahlı Kuvvetler Yüksek Kumandanlığı (OKW) tarafından yayımlanan emirdir. Verilen emirde Wehrmacht'ın ele geçirdiği birlikler arasında tespit ettiği herhangi bir Sovyet siyasi komiserinin ya da Yahudilerin bulundukları yerde infaz edilmeleri istenmektedir.

6 Haziran 1941 tarihli Komiser emrinin ilk sayfası.

Öncesi

Barbarossa planlanması Haziran 1940'ta başladı. Aralık 1940 yılında ise sonlarına gelindi. Adolf Hitler katılımıyla gerçekleşen toplantıda generallerle birlikte savaşın nasıl sürdürüleceği hakkında görüşüldü. Görüşmelerden sonra Adolf Hitler'in isteği ele geçirilen Yahudilerin ve Sovyet komiserlerinin yakalandıkları yerde infazlarının gerçekleştirilmesiydi. Bu emirle birlikte "imha savaşı" başlatılması planlanmıştır. 6. Haziran 1941 yılına kadar Barbarossa Harekâtı gizliliği nedeniyle sadece üst rütbeli Kişiler bilmekteydi. Ancak 6 Haziran 1941 yılından sonra OKW tarafından bu bildiri yayımlanmış ve dağıtılmıştır. Bu emir doğrultusunda Wehrmacht birlikleri, ele geçirilen bölgelerde yaşayan Yahudilerin ve Sovyet yetkililerin infazında herhangi bir mahkemeye çıkarılma ya da disiplinsizlikle suçlanma durumunda kalmayacaktır.

Emrin uygulanması

22 Haziran 1941 yılında başlatılan Barbarossa Harekâtı'nda Alman birlikleri hızlıca Sovyetler topraklarında ilerlerdi. Savaş ilanı olmaksızın başlatılan harekâtın emirleri doğrultusunda hareket eden birlikler, işgal ettiği her toprakta Komiser emrini yerine getirmekle görevlendirildi. Operasyonda yakalanan Sovyetler'in üst rütbeli kişileri ve Yahudiler emir gereği bulunduğu yerde infaz edilmeleri istenmekteydi. Komünistlerin ve Yahudilerin Almanya için tehlike oluşturduğunu vurgulayan Hitler, Yahudilerin ve komünistlerin teslim olan ya da yakalananların içinde ayırılıp direkt öldürmelerini emretmekteydi. 23 Eylül 1941'de, bazı Wehrmacht komutanlarının, Kızıl Ordu askerlerinin teslim olmasını teşvik etmenin bir yolu olarak emrin yumuşatılması gerekliliğini Adolf Hitler'e iletti. Adolf Hitler, siyasi komiserlerin ile ilgili mevcut emirlerin herhangi bir şekilde değiştirilmesine izin vermeyeceğini bildirdi. Komiser emri uygulandığı yılda binlerce esirin infaz edildiği ifade edilmektedir. Nazi propagandası emir süresince öldürülen ve yakalanan kişilerin düşük ırktan olduğunu, Almanya'nın geleceği için tehdit oluşturduklarını ileri sürmüştür. Hitler'in değiştirmeyi ya da yumuşatmayı kabul etmediği Komiser emri, birçok Kızıl Ordu mensubunun teslim olmadan büyük bir direniş göstermesine sebep oldu. Savaşta Kızıl Ordu askerlerinin teslim olmasını sağlamak amacıyla Adolf Hitler ancak 6 Mayıs 1942 yılında Komiser emrini uygulamadan kaldırmıştır.