Silla: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Tarih: tablo ayarı
→‎Tarih: tablo ayarı
9. satır: 9. satır:
== Tarih ==
== Tarih ==


{| class="sortable"
{| class="wikitable"
! colspan="2" |Silla'nın Ünlü Kralları
! colspan="2" |Silla'nın Ünlü Kralları
! colspan="2" |3 Tarihi Silla Dönemi
! colspan="2" |3 Tarihi Silla Dönemi
42. satır: 42. satır:


Goguryeo yıkıldıktan sonra Mançurya bölgesinde Goguryeo komutanı olarak faaliyet gösteren Dae jo young yeni bir devlet kurarak adını Balhe koymuştur. Balhae ilk başlarda güçlü bir ülke olarak gelişmesine rağmen Goranlar tarafından yıkıldıktan sonra Goryoe’nun eline geçmiştir. Diğer yandan üç krallığı birleştiren Şilla Çin ile etkin bir kültürel ilişki içinde gelişmesini sürdürmüştür.Üç Krallık döneminde Kore topraklarına giren Budizm’i yaygınlaştırarak Bulguk Tapınağı, Sokguram gibi eserlerle Budizm kültürünü geliştirmiştir.8.yy’ın ikinci yarısından sonra bölgedeki beyliklerin merkezinde Beakje ve Goguryeo’nun eski topraklarında Sonraki Beakje ve Sonraki Goguryeo adlarında devletlerin kurulmasıyla Sonraki Üç Krallık dönemi başladıysa da Sonraki Goguryeo devleti kralı ülke adını Goryoe olarak değiştirerek milletin birliğini sağlamıştır.
Goguryeo yıkıldıktan sonra Mançurya bölgesinde Goguryeo komutanı olarak faaliyet gösteren Dae jo young yeni bir devlet kurarak adını Balhe koymuştur. Balhae ilk başlarda güçlü bir ülke olarak gelişmesine rağmen Goranlar tarafından yıkıldıktan sonra Goryoe’nun eline geçmiştir. Diğer yandan üç krallığı birleştiren Şilla Çin ile etkin bir kültürel ilişki içinde gelişmesini sürdürmüştür.Üç Krallık döneminde Kore topraklarına giren Budizm’i yaygınlaştırarak Bulguk Tapınağı, Sokguram gibi eserlerle Budizm kültürünü geliştirmiştir.8.yy’ın ikinci yarısından sonra bölgedeki beyliklerin merkezinde Beakje ve Goguryeo’nun eski topraklarında Sonraki Beakje ve Sonraki Goguryeo adlarında devletlerin kurulmasıyla Sonraki Üç Krallık dönemi başladıysa da Sonraki Goguryeo devleti kralı ülke adını Goryoe olarak değiştirerek milletin birliğini sağlamıştır.

== Kültür ==

Silla, Çin'e uzak olduğu için Çin kültüründen çok fazla etkilenmemiş, kendine özgü geleneklerini korumuştur. Özellikle, kendinden sonra gelecek hanedanlarda Konfüçyusçuluğun benimsenmesi yüzünden meydana geleceklerin aksine, Silla'da kadınlara büyük saygı beslenmiş fikirleri küçümsenmemiştir. Ayrıca kadınlar önemli devlet görevlerine gelmişlerdir.


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
52. satır: 48. satır:
|-
|-
| Hyeokgeose || MÖ 57 - MS 4
| Hyeokgeose || MÖ 57 - MS 4
|
|-
|-
| Namhae || 4-24
| Namhae || 4-24
|
|-
|-
| Yuri || 24-57
| Yuri || 24-57
|
|-
|-
| Talhae || 57-80
| Talhae || 57-80
|
|-
|-
| Pasa || 80-112
| Pasa || 80-112
|
|-
|-
| Jima || 112-134
| Jima || 112-134
|
|-
|-
| Ilseong || 134-154
| Ilseong || 134-154
|
|-
|-
| Adalla || 154-184
| Adalla || 154-184
|
|-
|-
| Beolhyu || 184-196
| Beolhyu || 184-196
|
|-
|-
| Naehae || 196-230
| Naehae || 196-230
|
|-
|-
| Jobun || 230-247
| Jobun || 230-247
|
|-
|-
| Cheomhae || 247-261
| Cheomhae || 247-261
|
|-
|-
| Michu || 262-284
| Michu || 262-284
|
|-
|-
| Yurye || 284-298
| Yurye || 284-298
|
|-
|-
| Girim || 298-310
| Girim || 298-310
|
|-
|-
| Heulhae || 310-356
| Heulhae || 310-356
|
|-
|-
| Naemul || 356-402
| Naemul || 356-402
|
|-
|-
| Silseong || 402-417
| Silseong || 402-417
|
|-
|-
| Nulji || 417-458
| Nulji || 417-458
|
|-
|-
| Jabi || 458-479
| Jabi || 458-479
|
|-
|-
| Soji || 479-500
| Soji || 479-500
|
|-
|-
| Jijeung || 500-514
| Jijeung || 500-514
|
|-
|-
| Beopheung || 514-540
| Beopheung || 514-540
|
|-
|-
| Jinheung || 540-576
| Jinheung || 540-576
|
|-
|-
| Jinji || 576-579
| Jinji || 576-579
|
|-
|-
| Jinpyeong || 579-632
| Jinpyeong || 579-632
|
|-
|-
| Seondeok || 632-647
| Seondeok || 632-647
|
|-
|-
| Jindeok || 647-654
| Jindeok || 647-654
|
|-
|-
| Muyeol || 654-661
| Muyeol || 654-661
168. satır: 192. satır:
| Gyeongsun || 927-935
| Gyeongsun || 927-935
|}
|}

== Kültür ==

Silla, Çin'e uzak olduğu için Çin kültüründen çok fazla etkilenmemiş, kendine özgü geleneklerini korumuştur. Özellikle, kendinden sonra gelecek hanedanlarda Konfüçyusçuluğun benimsenmesi yüzünden meydana geleceklerin aksine, Silla'da kadınlara büyük saygı beslenmiş fikirleri küçümsenmemiştir. Ayrıca kadınlar önemli devlet görevlerine gelmişlerdir.


[[Kategori:Silla Krallığı| ]]
[[Kategori:Silla Krallığı| ]]

Sayfanın 16.33, 14 Temmuz 2019 tarihindeki hâli

Silla (MÖ 57 - MS 995), üç Krallık döneminde, Kore Yarımadası'nın güneyinde olan bir ülkedir. 7. yüzyılda Baekje, Gaya ve Koguryo'yu birleştirme düşüncesiyle ön plana çıkmıştır. Silla Krallığı güçlenmeye başlayınca önce Gaya'yı himayesi altına almış, ardında Koguryo'yu ve Baekje'yi himaye altına almak için Tang Hanedanlığı ile (şimdiki Çin) anlaşma yapmıştır. Ancak Tang Hanedanlığı, anlaşmaya uymayıp Baekje ve Koguryo'yu almak isteyince Tang Hanedanlığı ile savaşa girilmiş ve Silla Krallığı başarılı olmuştur. Bu sırada 27. hükümdar ve ilk kadın yönetici olan Kraliçe Seondeok Uzakdoğu'nun ilk gözlemevlerinden birini yaptırmıştır. Bu gözlem evi hala vardır ve Gyeongju bölgesindedir. 8. yüzyılın ortalarında en parlak dönemi yaşamış olan Silla krallığı daha sonra kralların çıkarları yüzünden yıkılmış ve o dönemin parlak ülkelerinden goryo Hanedanlığı'na boyun eğmek zorunda kalmıştır.

Silla ordusunun atlıları, zırhlı atlı birliklerden oluşuyordu. Ayrıca Hwarang (Çiçek asker) adı verilen kılıçta usta olan gençlerden seçilen birlikler (bizdeki Yeniçeri gibi), hanedan tarihinde önemli rol almışlardır. Hwaranglar, geleneksel olarak savaşa gitmeden veya bir davaya girmeden önce yüzlerini boyayıp küpe takarlardı.

Bunun sonucunda "Birleşik Silla" diye adlandırdığımız döneme geçilmiş ve Silla, Kore Yarımadası'na hükmetmeye başlamıştır. Ancak daha sonraki dönemlerde yönetim zayıflayıp güç asillerin elinde bir oyuncak haline gelmeye başlayınca, Goguryeo'nun varisi olarak kurulan Balhae Krallığı ata topraklarını, Silla'dan geri almaya başlamış ve Silla yaklaşık 1000 yıllık tarihinin ardından tarihin tozlu sayfalarına gömülmüştür.

Tarih

Silla'nın Ünlü Kralları 3 Tarihi Silla Dönemi
Kral ismi İktidar periyodu Dönem isimleri Dönem Periyotları
Hyeokgeose (kurucu kral) MÖ 57 - MS 4 Kuruluş dönemi MÖ 57 – MS 654
Jinheung 540 - 576
Muyeol 654 - 661 Orta dönem 654 – 780
Munmu 661 - 681
Sinmun 681 - 692 Birleşik Silla 780 – 935
Gyeongsun (sonuncu kral) 927 - 935


Silla Krallığı, Park (박), Seok (석) ve Kim (김) olmak üzere üç farklı klan (kabile) tarafından yönetilmiştir. Tarihçiler bu üç klanın da başa geçebilmesi için kan dökülmüş olması gerektiğini söylemektedirler. Ki zaten kan dökülmeden üç farklı klanın ülkeyi yönetmesi söz konusu olamaz. Park (박) klanı, Seok (석) klanı tarafından bir darbeye uğrayana kadar 3 kuşak boyunca Silla'yı yönetmiştir. Ancak bu iki klan mücadele ederken Kim (김) klanı kargaşaya son vermiş ve iki klan üzerinde otorite kurarak başa geçmiştir.

Birleşik Şilla ( 676-935 ) ve Balhe dönemi ( 698- 926 )

Goguryeo yıkıldıktan sonra Mançurya bölgesinde Goguryeo komutanı olarak faaliyet gösteren Dae jo young yeni bir devlet kurarak adını Balhe koymuştur. Balhae ilk başlarda güçlü bir ülke olarak gelişmesine rağmen Goranlar tarafından yıkıldıktan sonra Goryoe’nun eline geçmiştir. Diğer yandan üç krallığı birleştiren Şilla Çin ile etkin bir kültürel ilişki içinde gelişmesini sürdürmüştür.Üç Krallık döneminde Kore topraklarına giren Budizm’i yaygınlaştırarak Bulguk Tapınağı, Sokguram gibi eserlerle Budizm kültürünü geliştirmiştir.8.yy’ın ikinci yarısından sonra bölgedeki beyliklerin merkezinde Beakje ve Goguryeo’nun eski topraklarında Sonraki Beakje ve Sonraki Goguryeo adlarında devletlerin kurulmasıyla Sonraki Üç Krallık dönemi başladıysa da Sonraki Goguryeo devleti kralı ülke adını Goryoe olarak değiştirerek milletin birliğini sağlamıştır.

Birleşme Öncesi Silla Krallığı'nın Yöneticileri
Yönetici ismi İktidar periyodu
Hyeokgeose MÖ 57 - MS 4
Namhae 4-24
Yuri 24-57
Talhae 57-80
Pasa 80-112
Jima 112-134
Ilseong 134-154
Adalla 154-184
Beolhyu 184-196
Naehae 196-230
Jobun 230-247
Cheomhae 247-261
Michu 262-284
Yurye 284-298
Girim 298-310
Heulhae 310-356
Naemul 356-402
Silseong 402-417
Nulji 417-458
Jabi 458-479
Soji 479-500
Jijeung 500-514
Beopheung 514-540
Jinheung 540-576
Jinji 576-579
Jinpyeong 579-632
Seondeok 632-647
Jindeok 647-654
Muyeol 654-661
Birleşme Sonrası Silla Krallığı'nın Yöneticileri
Yönetici ismi İktidar periyodu
Munmu 661-681
Sinmun 681-691
Hyoso 692-702
Seongdeok 702-737
Hyoseong 737-742
Gyeongdeok 742-765
Hyegong 765-780
Seondeok 780-785
Wonseong 785-798
Soseong 798-800
Aejang 800-809
Heondeok 809-826
Heungdeok 826-836
Huigang 836-838
Minae 838-839
Sinmu 839
Munseong 839-857
Heonan 857-861
Gyeongmun 861-875
Heongang 875-886
Jeonggang 886-887
Jinseong 887-897
Hyogong 897-912
Sindeok 913-917
Gyeongmyeong 917-924
Gyeongae 924-927
Gyeongsun 927-935

Kültür

Silla, Çin'e uzak olduğu için Çin kültüründen çok fazla etkilenmemiş, kendine özgü geleneklerini korumuştur. Özellikle, kendinden sonra gelecek hanedanlarda Konfüçyusçuluğun benimsenmesi yüzünden meydana geleceklerin aksine, Silla'da kadınlara büyük saygı beslenmiş fikirleri küçümsenmemiştir. Ayrıca kadınlar önemli devlet görevlerine gelmişlerdir.