Millî Kütüphane (Türkiye): Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + vandalizm amaçlı değişiklik
k Güncelleme
1. satır: 1. satır:
{{Kurum bilgi kutusu
{{Kuruluş bilgi kutusu
| adı = Milli Kütüphane
| adı = Millî Kütüphane
| eski_adı =
| eski_adı =
| resim = Millî Kütüphane Logo.png
| resim = Millî Kütüphane Logo.png
8. satır: 8. satır:
| başlık =
| başlık =
| harita =
| harita =
| hboyut =
| hboyut = <!-- harita boyutu, isteğe bağlı, varsayılan 250px -->
| halt =
| halt = <!-- haritanın alt metni -->
| htanım =
| htanım =
| harita2 =
| harita2 =
15. satır: 15. satır:
| slogan =
| slogan =
| öncül =
| öncül =
| birleştiği =
| birleştiği =
| birleşimi =
| birleşimi =
| ardıl =
| ardıl =
| kuruluş = {{Açılış tarihi ve yaşı|1946|04|15}}
| kuruluş = {{Açılış tarihi ve yaşı|1946|04|15}}<ref name='MK-Kronoloji'>{{Web kaynağı | başlık = Millî Kütüphane - Tarihçe Kronoloji | url = http://www.mkutup.gov.tr/tr/Sayfalar/Hakkimizda/tarihce-kronoloji.aspx | website = Millî Kütüphane Resmî Web Sitesi | yayıncı = Millî Kütüphane Başkanlığı | erişimtarihi = 19 Şubat 2015 | yer = Ankara | dil = Türkçe | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160315201130/http://mkutup.gov.tr/tr/Sayfalar/Hakkimizda/Tarihce-Kronoloji.aspx | arşivtarihi = 15 Mart 2016}}</ref>
| kurucu =
| kuruluş_yeri =
| kapanış =
| kapanış =
| tür =
| tür = [[Millî kütüphane]]
| statü =
| statü = [[Kamu kurumu]]
| amaç =
| merkez =
| merkez = [[Ankara]], {{TUR}}
| konum = [[Bahçelievler, Çankaya|Bahçelievler]], [[Çankaya]], [[Ankara]], [[Türkiye]]
| koordinatlar = {{Coord|39.916156|N|32.826744|E|type:landmark|display=inline}}
| konum = [[Bahçelievler, Çankaya|Bahçelievler]] Son Durak 06490 [[Çankaya]], [[Ankara]]<ref name='MK-AnaSayfa'>{{Web kaynağı | başlık = Millî Kütüphane - Bize Ulaşın | url = http://www.mkutup.gov.tr/tr/Sayfalar/default.aspx | website = Millî Kütüphane Resmî Web Sitesi | yayıncı = Millî Kütüphane Başkanlığı | erişimtarihi = 19 Şubat 2015 | yer = Ankara | dil = Türkçe | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160324073240/http://www.mkutup.gov.tr/tr/Sayfalar/default.aspx | arşivtarihi = 24 Mart 2016}}</ref>
| koordinatlar =
| bölge_hizmet =
| üyeler =
| üyeler =
| dil = [[Türkçe]]
| dil =
| genel =
| lider_unvanı =
| lider_unvanı = Başkan
| lider_adı =
| kilit_insanlar = <!-- önemli kişiler -->
| lider_adı = Zülfi Toman<ref name="MK-Yönetim">{{Web kaynağı | başlık = Millî Kütüphane - Organizasyon Şeması ve Yöneticiler | url = http://www.mkutup.gov.tr/tr/Sayfalar/Hakkimizda/Organizasyon-Semasi-Yoneticiler.aspx | website = Millî Kütüphane Resmî Web Sitesi | yayıncı = Millî Kütüphane Başkanlığı | erişimtarihi = 19 Şubat 2015 | yer = Ankara | dil = Türkçe | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160315231623/http://mkutup.gov.tr/tr/Sayfalar/Hakkimizda/Organizasyon-Semasi-Yoneticiler.aspx | arşivtarihi = 15 Mart 2016}}</ref>
| ana_organ = <!-- kurul, yönetim kurulu, vb. -->
| lider_unvanı2 = Başkan Yardımcısı
| lider_adı2 = Mehmet Emin Fidan
| ana_kurum = <!-- eğer alt organizasyonu varsa -->
| üyelik = [[Avrupa Kütüphanesi]], [[Europeana]], [[Ulusal Toplu Katalog]]
| lider_unvanı3 = Yönetim Hizmetleri Daire Başkanı
| lider_adı3 = Galip Yıldırım
| lider_unvanı4 = Okuyucu Hizmetleri Daire Başkanı
| lider_adı4 = Asuman Akdemir
| kilit_insanlar =
| ana_organ = Millî Kütüphane Başkanlığı<br>{{küçük|Yönetim Hizmetleri Daire Başkanlığı}}<br>{{küçük|Kütüphane Hizmetleri Daire Başkanlığı}}<br>{{küçük|Okuyucu Hizmetleri Daire Başkanlığı}}<ref name="MK-Yönetim"/>
| ana_kurum = [[Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı]]
| üyelik = Online Ön Kayıtlı Üyelik<br>E-Üyelik<ref name=MK-Üyelik>{{Web kaynağı | başlık = Millî Kütüphane - Üyelik | url = http://www.mkutup.gov.tr/tr/Sayfalar/Kutuphane-Kullanimi/uyelik.aspx | website = Millî Kütüphane Resmî Web Sitesi | yayıncı = Millî Kütüphane Başkanlığı | erişimtarihi = 19 Şubat 2015 | yer = Ankara | dil = Türkçe | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160315171246/http://mkutup.gov.tr/tr/Sayfalar/Kutuphane-Kullanimi/Uyelik.aspx | arşivtarihi = 15 Mart 2016}}</ref>
| bütçe =
| bütçe =
| personel =
| personel =
| gönüllü =
| gönüllü =
| websitesi = {{url|www.mkutup.gov.tr}}
| websitesi = {{URL|mkutup.gov.tr}}
| facebook =
| twitter =
| google+ =
| friendfeed =
| pinterest =
| youtube =
| notlar =
| notlar =
}}
}}
'''Milli Kütüphane''', [[Türkiye]]'de, dünyada var olan benzerleri gözetilerek kurulmuş olan ulusal bir [[kütüphane]]dir. [[Ankara]] il merkezinde [[Çankaya]] ilçe sınırları içerisinde [[Eskişehir]] yolu çıkışında [[Bahçelievler]] girişinde yer almaktadır.
'''Millî Kütüphane''', dünyada var olan benzerleri gözetilerek kurulmuş olan [[Türkiye]]'nin [[Millî kütüphane|ulusal kütüphane]]si. [[Ankara]]'nın [[Çankaya]] ilçe sınırları içerisindeki [[Bahçelievler, Çankaya|Bahçelievler]] semtinde bulunmaktadır.


== Tarihçe ==
Kuruluş kökeni 15 Nisan 1946 tarihinde [[Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı|Millî Eğitim Bakanlığı]] Yayımlar Müdürlüğüne bağlı olarak bir büronun açılmasına dayanır. Kuruluşuyla birlikte ilk yılı içerisinde 8.000 adet basılı içeren bir arşive sahip olunmuştur. Arşivin daha da hızlı büyüyeceği öngörülerek ilk bürosundan çıkarılıp 17 Nisan 1947 tarihinde geçici olarak yeni bir binaya taşınmıştır. Yeni binaya taşınmasıyla birlikte arşiv varlığı hızla 60.000 adede ulaşmıştır. O dönemde oluşan gereksinim nedeniyle arşivin kullanıcılara açılabilmesi amacıyla günümüzde [[Ankara İl Halk Kütüphanesi]] olarak kullanılan ve Kumrular Sokak'ta yer alan binaya taşınmış ve 16 Ağustos 1948 tarihinde resmî olarak kullanıcılara hizmet vermeye başlamıştır.
Kurum, 15 Nisan 1946 tarihinde [[Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı|Millî Eğitim Bakanlığı]]na bağlı Yayımlar Müdürlüğünün içerisinde faaliyet gösteren bir daire olarak kurulmuştur.<ref name=tk>{{web kaynağı |başlık=Tarihçe Kronoloji |url=http://mkutup.gov.tr/tr/Sayfalar/Hakkimizda/tarihce-kronoloji.aspx |yayıncı=mkutup.gov.tr |erişimtarihi=24 Nisan 2019 |arşivURL=https://archive.is/0Qm41 |arşivtarihi=24 Nisan 2019}}</ref> Kuruluşunun ilk yılı içerisinde 8 bini aşkın basılı eseri içeren bir arşive sahip olunmuş, arşivin daha da hızlı büyüyeceği öngörülerek ilk bürosundan çıkarılıp 17 Nisan 1947 tarihinde geçici olarak yeni bir binaya taşınmış ve arşiv varlığı hızla 60 bin adede ulaşmıştır.<ref name=tk/> Oluşan koleksiyonun halkın kullanımına açılabilmesi amacıyla günümüzde [[Ankara İl Halk Kütüphanesi]] olarak kullanılan binaya taşınılmış ve 16 Ağustos 1948 tarihinde de resmî olarak kullanıcılara hizmet vermeye başlanmıştır.<ref name=tk/> Millî Kütüphane, [[Türkiye Büyük Millet Meclisi]]nin 23 Mart 1950'de kabul ettiği ve dokuz gün sonra ''[[T.C. Resmî Gazete|Resmî Gazete]]''{{'}}de yayınlanarak yürürlüğe giren adına özel kuruluş yasası ile Millî Eğitim Bakanlığından bağımsız ayrı bir tüzel kişiliğe kavuşmuştur.<ref>{{web kaynağı |başlık=Millî Kütüphane Kuruluşu hakkında Kanun |url=https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc032/kanuntbmmc032/kanuntbmmc03205632.pdf |yayıncı=tbmm.gov.tr |erişimtarihi=24 Nisan 2019 |arşivURL=https://archive.is/TdfsI |arşivtarihi=24 Nisan 2019}}</ref>


1965 yılında mevcut binanın gelecekte gereksinimleri karşılayamayacağı düşünülerek yeni bir bina inşa edilmesi düşünülmüş, 1973 yılına dek süren planlama aşamasını takiben başlayan inşa 1982 yılında tamamlanmış ve günümüzde kullanılan Millî Kütüphane binası 5 Ağustos 1983 günü hizmet vermeye başlamıştır.<ref name=tk/> Kütüphane içerisinde 5 adet okuma salonu ve bir adet akademisyenler salonu bulunmaktadır. Bunların en büyüğü [[Müjgân Cunbur]]'un adının verildiği okuma salonu olup kapasitesi 1.169 kişidir.
Millî Kütüphane, 29 Mart 1950'de [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]]'de kabul edilen adına özel kuruluş yasası ile Millî Eğitim Bakanlığından bağımsız olarak tüzel kişiliğe kavuşturulmuştur. 18 Mayıs 1955 tarihinde ise var olan kuruluş yasasına ek yapılarak Millî Kütüphane kapsamında ''Bibliyografya Enstitüsü''nün kuruluşu yasal olarak sağlanmıştır.


21 Haziran 1934 tarihli Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu'na göre ülkede yayımlanmış her yapıttan bir nüshanın gönderilmesinin zorunluğu olduğu kütüphanenin arşivinde 2017 verilerine göre 4.087.909 yazma ve basma eser bulunmaktadır.<ref>{{web kaynağı |başlık=Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu |url=http://teftis.kulturturizm.gov.tr/yazdir?7B1891D3714EE6AA33CEC726F1A0B222 |yayıncı=kulturturizm.gov.tr |erişimtarihi=24 Nisan 2019 |arşivURL=https://archive.is/Js2lV |arşivtarihi=24 Nisan 2019}}</ref><ref name=ki7>{{web kaynağı |başlık=Kütüphane istatistikleri, 2017 |url=http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27606 |yayıncı=tuik.gov.tr |erişimtarihi=24 Nisan 2019 |arşivURL=https://archive.is/9lyTr |arşivtarihi=24 Nisan 2019 |tarih=7 Ağustos 2018}}</ref> Yine aynı yıl istatistiklerine göre 26.478 kayıtlı üyesi bulunan Millî Kütüphane'den faydalanan kişi sayısı ise 629.905'tir.<ref name=ki7/> Uluslararası ölçekte [[Avrupa Kütüphanesi]] ile [[Europeana]], ulusal ölçekte ise [[Ulusal Toplu Katalog]] organizasyonlarına üyedir.<ref>{{web kaynağı |başlık=Ulusal ve Uluslararası İşbirlikleri |url=http://www.mkutup.gov.tr/tr/Sayfalar/Hakkimizda/Ulusal-Uluslararasi-Isbirlikleri.aspx |yayıncı=mkutup.gov.tr |erişimtarihi=24 Nisan 2019 |arşivURL=https://archive.is/zwOvj |arşivtarihi=24 Nisan 2019}}</ref>
Günümüzde kullanılan Millî Kütüphane binası için çalışmalara 1965 yılında başlanmıştır. Binanın tasarlanma süreci 1965 ile 1973 yıllarını kapsamış ve yapım çalışmalarına 1973 yılında başlanabilmiştir. Millî Kütüphane binası 1982 yılında bitirilmiş ve 5 Ağustos 1983 günü kullanıcılarına yeni binasında hizmet vermeye başlamıştır. İçerisinde toplam 5 adet okuma salonu ve bir adet akademisyenler salonu bulunmaktadır. Bunların en büyüğü Dr. [[Müjgân Cunbur]] okuma salonudur. Toplam kapasitesi 1169 kişiliktir. 2015 yılına kadar sadece üniversiteliler ve mezunlarının kullanabildiği okuma salonlarından artık lise son sınıf öğrencileri de yararlanabilmektedir. Başkanlık 88 kişilik Piri Reis salonunu bu öğrencilere ayırmıştır.

Kitap, süreli yayın ve kitap dışı belgelerden oluşturulan 3.087.021 eserlik bir arşivi vardır. Arşiv varlığı içerisinde basma eser sayısı 1.313.560 adettir. Ayrıca eski harfli Türkçe basma kitaplar 56.550 adettir. Kitap dışı; günlük gazete, dergi, bülten ve yıllık türü basılı belgelerden oluşan 1.473.851 ciltlik bir süreli yayın arşivi bulunmaktadır. Millî Kütüphanenin 27.478 adet el yazması eseri de arşivinde bulunmaktadır. Bunların dışında da; toplam sayısı 215.582 adedi bulan afiş, harita, nota, ses kaydı, resim gibi özel koşullarına uygun olarak arşivlenmiş olarak kapsamında barındırmaktadır.

21/06/1934 tarih ve 2527 sayılı Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu ile ülkede yayımlanmış her yapıttan bir nüshanın gönderilmesinin zorunluğu olduğu 6 kurumdan biridir.

Bina toplam olarak 39.000 m² kullanım alanına sahiptir.


== Dış bağlantılar ==
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.mkutup.gov.tr/ Kurumsal sitesi]
* {{Resmî site|mkutup.gov.tr}}


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
{{kaynakça}}


{{Ankara ili kütüphaneleri}}
{{Ankara'daki kütüphaneler}}
{{Avrupa konusu|bölgeler=evet|Millî Kütüphanesi}}
{{Asya konusu|bölgeler=evet|Millî Kütüphanesi}}


[[Kategori:1946'da kurulan kuruluşlar]]
[[Kategori:Ankara'daki kütüphaneler]]
[[Kategori:Ankara'daki kütüphaneler]]
[[Kategori:Türk kamu kurumları]]
[[Kategori:Türk kamu kurumları]]
[[Kategori:Ulusal kütüphaneler]]
[[Kategori:Millî kütüphaneler]]
[[Kategori:1946'da kurulan kuruluşlar]]

Sayfanın 01.07, 24 Nisan 2019 tarihindeki hâli

Millî Kütüphane
Harita
Kuruluş15 Nisan 1946 (77 yıl önce) (1946-04-15)
TürMillî kütüphane
Yasal statüKamu kurumu
Konum
Koordinatlar39°54′58″N 32°49′36″E / 39.916156°K 32.826744°D / 39.916156; 32.826744
ÜyelikAvrupa Kütüphanesi, Europeana, Ulusal Toplu Katalog
Resmî sitemkutup.gov.tr

Millî Kütüphane, dünyada var olan benzerleri gözetilerek kurulmuş olan Türkiye'nin ulusal kütüphanesi. Ankara'nın Çankaya ilçe sınırları içerisindeki Bahçelievler semtinde bulunmaktadır.

Tarihçe

Kurum, 15 Nisan 1946 tarihinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Yayımlar Müdürlüğünün içerisinde faaliyet gösteren bir daire olarak kurulmuştur.[1] Kuruluşunun ilk yılı içerisinde 8 bini aşkın basılı eseri içeren bir arşive sahip olunmuş, arşivin daha da hızlı büyüyeceği öngörülerek ilk bürosundan çıkarılıp 17 Nisan 1947 tarihinde geçici olarak yeni bir binaya taşınmış ve arşiv varlığı hızla 60 bin adede ulaşmıştır.[1] Oluşan koleksiyonun halkın kullanımına açılabilmesi amacıyla günümüzde Ankara İl Halk Kütüphanesi olarak kullanılan binaya taşınılmış ve 16 Ağustos 1948 tarihinde de resmî olarak kullanıcılara hizmet vermeye başlanmıştır.[1] Millî Kütüphane, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 23 Mart 1950'de kabul ettiği ve dokuz gün sonra Resmî Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren adına özel kuruluş yasası ile Millî Eğitim Bakanlığından bağımsız ayrı bir tüzel kişiliğe kavuşmuştur.[2]

1965 yılında mevcut binanın gelecekte gereksinimleri karşılayamayacağı düşünülerek yeni bir bina inşa edilmesi düşünülmüş, 1973 yılına dek süren planlama aşamasını takiben başlayan inşa 1982 yılında tamamlanmış ve günümüzde kullanılan Millî Kütüphane binası 5 Ağustos 1983 günü hizmet vermeye başlamıştır.[1] Kütüphane içerisinde 5 adet okuma salonu ve bir adet akademisyenler salonu bulunmaktadır. Bunların en büyüğü Müjgân Cunbur'un adının verildiği okuma salonu olup kapasitesi 1.169 kişidir.

21 Haziran 1934 tarihli Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu'na göre ülkede yayımlanmış her yapıttan bir nüshanın gönderilmesinin zorunluğu olduğu kütüphanenin arşivinde 2017 verilerine göre 4.087.909 yazma ve basma eser bulunmaktadır.[3][4] Yine aynı yıl istatistiklerine göre 26.478 kayıtlı üyesi bulunan Millî Kütüphane'den faydalanan kişi sayısı ise 629.905'tir.[4] Uluslararası ölçekte Avrupa Kütüphanesi ile Europeana, ulusal ölçekte ise Ulusal Toplu Katalog organizasyonlarına üyedir.[5]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Tarihçe Kronoloji". mkutup.gov.tr. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019. 
  2. ^ "Millî Kütüphane Kuruluşu hakkında Kanun". tbmm.gov.tr. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019. 
  3. ^ "Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu". kulturturizm.gov.tr. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019. 
  4. ^ a b "Kütüphane istatistikleri, 2017". tuik.gov.tr. 7 Ağustos 2018. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019. 
  5. ^ "Ulusal ve Uluslararası İşbirlikleri". mkutup.gov.tr. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019.