Çok eşlilik: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme AWB ile
Gogolplex (mesaj | katkılar)
kaynak:ing viki
3. satır: 3. satır:


Bazı din ve kültürlerde kabul edilen bir durum olan poligami, pek çok ülkede kanunen [[suç]]tur. Poligaminin serbest veya yaygın olduğu ülkelerde ekseriyetle polijini (çok karılılık) görülür. [[Birleşmiş Milletler]]; insan haysiyetine ve eşitliğine aykırı olduğu gerekçesiyle, poligaminin engellenmesi için devletler nezdinde çağrıda bulunur.<ref>[http://www.unhchr.ch/tbs/doc.nsf/0/13b02776122d4838802568b900360e80 General Comment No. 28: Equality of rights between men and women (article 3)] Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi. 2000.</ref>
Bazı din ve kültürlerde kabul edilen bir durum olan poligami, pek çok ülkede kanunen [[suç]]tur. Poligaminin serbest veya yaygın olduğu ülkelerde ekseriyetle polijini (çok karılılık) görülür. [[Birleşmiş Milletler]]; insan haysiyetine ve eşitliğine aykırı olduğu gerekçesiyle, poligaminin engellenmesi için devletler nezdinde çağrıda bulunur.<ref>[http://www.unhchr.ch/tbs/doc.nsf/0/13b02776122d4838802568b900360e80 General Comment No. 28: Equality of rights between men and women (article 3)] Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi. 2000.</ref>

[[Sosyobiyoloji]] ve [[zooloji]] terimi olarak çok eşlilik, birden fazla eş ile [[çiftleşme]] davranışları için kullanılan genel bir terimdir.


== Etimoloji ==
== Etimoloji ==
Türkçeye [[Fransızca]] ''polygamie''{{'}}den geçen<ref>{{TDK2|poligami|Güncel Türkçe Sözlük|24 Haziran 2013}}</ref> kavramın kökeni [[Yunanca]] ''polus'' (çok) ve ''gamos'' (evlilik) sözcükleridir. -jini eki Yunanca ''gunê'' (kadın) ve -andri ise ''andr'' (erkek) sözcüklerinden gelir.<ref>{{Oxford|polygamy, polygyny, polyandry}}</ref>
Türkçeye [[Fransızca]] ''polygamie''{{'}}den geçen<ref>{{TDK2|poligami|Güncel Türkçe Sözlük|24 Haziran 2013}}</ref> kavramın kökeni [[Yunanca]] ''polus'' (çok) ve ''gamos'' (evlilik) sözcükleridir. -jini eki Yunanca ''gunê'' (kadın) ve -andri ise ''andr'' (erkek) sözcüklerinden gelir.<ref>{{Oxford|polygamy, polygyny, polyandry}}</ref>


==Yaygınlık==
1980 basımı ''Ethnographic Atlas'' kitabının listelediği 1,231 toplumdan, 186'sının [[tek eşlilik|tek eşli]], 453'ünün nadiren [[polijini|polianjik]], 588'inin sıkça [[polijini|polianjik]] ve 4'ünün [[poliandri|poliandrik]] toplumlar olduğunu ortaya koymuştur.<ref name="Atlas">[http://eclectic.ss.uci.edu/~drwhite/worldcul/Codebook4EthnoAtlas.pdf ''Ethnographic Atlas Codebook''] derived from George P. Murdock’s ''Ethnographic Atlas'' recording the marital composition of 1,231 societies from 1960 to 1980.</ref> Poliandri sadece [[Himalaya]]larda bulunan dağ toplumlarında gözlemlenmiştir.
== Kaynakça ==
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
{{Kaynakça}}

Sayfanın 13.20, 15 Mart 2019 tarihindeki hâli

Dünyada poligaminin kanuna aykırı olmadığı ülkeler (2006)

Çok eşlilik veya poligami, bir kimsenin aynı esnada birden fazla kişiyle evli olmasıdır. Terim çok karılılık (polijini), çok kocalılık (poliandri), eşcinsel çok eşlilik ve grup evliliği durumlarını kapsamakla birlikte -yaygın olması nedeniyle- genellikle polijini ile eşanlamlı olarak kullanılır.[1]

Bazı din ve kültürlerde kabul edilen bir durum olan poligami, pek çok ülkede kanunen suçtur. Poligaminin serbest veya yaygın olduğu ülkelerde ekseriyetle polijini (çok karılılık) görülür. Birleşmiş Milletler; insan haysiyetine ve eşitliğine aykırı olduğu gerekçesiyle, poligaminin engellenmesi için devletler nezdinde çağrıda bulunur.[2]

Sosyobiyoloji ve zooloji terimi olarak çok eşlilik, birden fazla eş ile çiftleşme davranışları için kullanılan genel bir terimdir.

Etimoloji

Türkçeye Fransızca polygamie'den geçen[3] kavramın kökeni Yunanca polus (çok) ve gamos (evlilik) sözcükleridir. -jini eki Yunanca gunê (kadın) ve -andri ise andr (erkek) sözcüklerinden gelir.[4]

Yaygınlık

1980 basımı Ethnographic Atlas kitabının listelediği 1,231 toplumdan, 186'sının tek eşli, 453'ünün nadiren polianjik, 588'inin sıkça polianjik ve 4'ünün poliandrik toplumlar olduğunu ortaya koymuştur.[5] Poliandri sadece Himalayalarda bulunan dağ toplumlarında gözlemlenmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "polygamy." Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2012.
  2. ^ General Comment No. 28: Equality of rights between men and women (article 3) Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi. 2000.
  3. ^ "poligami." Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 24 Haziran 2013
  4. ^ "polygamy, polygyny, polyandry." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
  5. ^ Ethnographic Atlas Codebook derived from George P. Murdock’s Ethnographic Atlas recording the marital composition of 1,231 societies from 1960 to 1980.