Devlet Bahçeli: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
237. satır: 237. satır:
* Başbakanlığı döneminde Erdoğan, 2014 yılında yaptığı bir konuşmada "MHP'nin başındaki beyefendi aile nedir, çoluk çocuk nedir bilmez; onun böyle bir derdi yok" diyerek Bahçeli'yi eleştirdi.<ref>http://www.hurriyet.com.tr/erdogan-aile-nedir-coluk-cocuk-nedir-bilmez-25867716</ref><ref>http://www.milliyet.com.tr/cocuk-nedir-bilmez-boyle-bir-derdi/siyaset/detay/1841201/default.htm</ref>
* Başbakanlığı döneminde Erdoğan, 2014 yılında yaptığı bir konuşmada "MHP'nin başındaki beyefendi aile nedir, çoluk çocuk nedir bilmez; onun böyle bir derdi yok" diyerek Bahçeli'yi eleştirdi.<ref>http://www.hurriyet.com.tr/erdogan-aile-nedir-coluk-cocuk-nedir-bilmez-25867716</ref><ref>http://www.milliyet.com.tr/cocuk-nedir-bilmez-boyle-bir-derdi/siyaset/detay/1841201/default.htm</ref>
* Bahçeli [[Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri]]nden sonra yaptığı ilk açıklamada muhalefetle koalisyon ihtimallerinin hepsine "hayır" mesajı vermesi, herhangi bir azınlık hükümetine kapıyı kapatması, [[Cumhuriyet Halk Partisi]] Genel Başkanı [[Kemal Kılıçdaroğlu]]'nun "olası bir CHP-MHP koalisyonunda, isterse MHP Lideri Devlet Bahçeli'nin Başbakanlık görevini üstlenebileceği" mesajına olumsuz yanıt vermesi ve [[Ahmet Davutoğlu]] başkanlığında kurulan seçim hükümetinde yer almayacağını açıklaması<ref>http://www.hurriyet.com.tr/mhp-nelere-hayir-dedi-40008848</ref> üzerine Davutoğlu "Her söylenene hayır diyen lider mi olur? Koalisyon kuralım deyince milletvekillerine baskı yapıp bu hükümete bakan vermeyenden terörle mücadele iradesi çıkar mı?" diyerek Bahçeli'yi eleştirdi.<ref>http://www.gercekgundem.com/siyaset/162215/davutoglu-bahceli-cantasini-cikarip</ref> Bahçeli, Davutoğlu'nun terörle mücadeledeki inandırıcılığını yitirdiğini, bu nedenle randevu talebini kabul etmediklerini söyledi. CHP'nin randevu talebinin ise zamanlamasının uygun olmadığı gerekçesiyle geri çevrildiğini ifade etti.<ref>http://www.hurriyet.com.tr/bahceli-davutoglu-ve-kilicdarogluna-neden-hayir-dedi-30307806</ref>
* Bahçeli [[Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri]]nden sonra yaptığı ilk açıklamada muhalefetle koalisyon ihtimallerinin hepsine "hayır" mesajı vermesi, herhangi bir azınlık hükümetine kapıyı kapatması, [[Cumhuriyet Halk Partisi]] Genel Başkanı [[Kemal Kılıçdaroğlu]]'nun "olası bir CHP-MHP koalisyonunda, isterse MHP Lideri Devlet Bahçeli'nin Başbakanlık görevini üstlenebileceği" mesajına olumsuz yanıt vermesi ve [[Ahmet Davutoğlu]] başkanlığında kurulan seçim hükümetinde yer almayacağını açıklaması<ref>http://www.hurriyet.com.tr/mhp-nelere-hayir-dedi-40008848</ref> üzerine Davutoğlu "Her söylenene hayır diyen lider mi olur? Koalisyon kuralım deyince milletvekillerine baskı yapıp bu hükümete bakan vermeyenden terörle mücadele iradesi çıkar mı?" diyerek Bahçeli'yi eleştirdi.<ref>http://www.gercekgundem.com/siyaset/162215/davutoglu-bahceli-cantasini-cikarip</ref> Bahçeli, Davutoğlu'nun terörle mücadeledeki inandırıcılığını yitirdiğini, bu nedenle randevu talebini kabul etmediklerini söyledi. CHP'nin randevu talebinin ise zamanlamasının uygun olmadığı gerekçesiyle geri çevrildiğini ifade etti.<ref>http://www.hurriyet.com.tr/bahceli-davutoglu-ve-kilicdarogluna-neden-hayir-dedi-30307806</ref>
* [[Orman ve Su İşleri Bakanlığı (Türkiye)|Orman ve Su İşleri Bakanı]] [[Veysel Eroğlu]] Haziran 2015 genel seçimlerinden sonra Bahçeli’nin koalisyon görüşmelerinde kendisine getirilen tekliflere ‘hayır’ demesini bir karikatür örneği üzerinden eleştirdi.<ref>http://www.posta.com.tr/video-izle/turkiye/Devlet-Bahceli-ye---karikaturlu---elestiri.htm?VideoID=37978</ref>
* [[Türkiye Cumhuriyeti Orman ve Su İşleri Bakanlığı|Orman ve Su İşleri Bakanı]] [[Veysel Eroğlu]] Haziran 2015 genel seçimlerinden sonra Bahçeli’nin koalisyon görüşmelerinde kendisine getirilen tekliflere ‘hayır’ demesini bir karikatür örneği üzerinden eleştirdi.<ref>http://www.posta.com.tr/video-izle/turkiye/Devlet-Bahceli-ye---karikaturlu---elestiri.htm?VideoID=37978</ref>
* Gazeteci ve televizyoncu [[Ahmet Hakan]] 3 Kasım 2015 tarihinde "MHP, Devlet Bahçeli'yi artık neden taşıyamaz?" başlıklı bir köşe yazısı kaleme aldı.<ref>http://sosyal.hurriyet.com.tr/yazar/ahmet-hakan_131/mhp-devlet-bahceliyi-artik-neden-tasiyamaz_40009314</ref>
* Gazeteci ve televizyoncu [[Ahmet Hakan]] 3 Kasım 2015 tarihinde "MHP, Devlet Bahçeli'yi artık neden taşıyamaz?" başlıklı bir köşe yazısı kaleme aldı.<ref>http://sosyal.hurriyet.com.tr/yazar/ahmet-hakan_131/mhp-devlet-bahceliyi-artik-neden-tasiyamaz_40009314</ref>
* Gazeteci ve haber programcısı [[Uğur Dündar]] 3 Temmuz 2015 tarihinde "Devlet Bahçeli'nin dayatmacı ve kibirli liderlik anlayışı bu gidişle MHP'yi [[Adalet ve Kalkınma Partisi|AKP]] içinde eritecek, ya da ilk seçimde baraj altına düşürecek." sözleriyle Bahçeli'yi eleştirdi.<ref>https://twitter.com/ugurdundarsozcu/status/617033292567724032</ref>
* Gazeteci ve haber programcısı [[Uğur Dündar]] 3 Temmuz 2015 tarihinde "Devlet Bahçeli'nin dayatmacı ve kibirli liderlik anlayışı bu gidişle MHP'yi [[Adalet ve Kalkınma Partisi|AKP]] içinde eritecek, ya da ilk seçimde baraj altına düşürecek." sözleriyle Bahçeli'yi eleştirdi.<ref>https://twitter.com/ugurdundarsozcu/status/617033292567724032</ref>

Sayfanın 15.20, 12 Temmuz 2018 tarihindeki hâli

Devlet Bahçeli
Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı
Görevde
Makama geliş
6 Temmuz 1997
Yerine geldiği Alparslan Türkeş
Türkiye Başbakan Yardımcısı
Görev süresi
28 Mayıs 1999 - 18 Kasım 2002
Başbakan Bülent Ecevit
Yerine geldiği Hüsamettin Özkan
Hikmet Uluğbay
Yerine gelen Abdüllatif Şener
Mehmet Ali Şahin
Ertuğrul Yalçınbayır
Türkiye Büyük Millet Meclisi
21., 23., 24., 25. ve 26. dönem milletvekili
Seçim bölgesi 1999 – Osmaniye
2007 – Osmaniye
2011 – Osmaniye
2015 – Osmaniye
2015 – Osmaniye
Kişisel bilgiler
Doğum 1 Ocak 1948 (76 yaşında)
Bahçe, Osmaniye, Türkiye
Partisi Milliyetçi Çalışma Partisi (1987-1993)
Milliyetçi Hareket Partisi (1993-günümüz)
Yaşadığı yer Ankara
Bitirdiği okul Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi
Mesleği Ekonomist, Akademisyen, Siyasetçi
Dini İslam
İmzası
Resmî site Devlet Bahçeli

Devlet Bahçeli (d. 1 Ocak 1948, Osmaniye);[1] Türk ekonomist, siyasetçi, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) genel başkanı ve eski Başbakan yardımcısı. Ülkü Ocakları'nın kurucularından olan Bahçeli, 6 Temmuz 1997 tarihinden beri MHP genel başkanlığı görevini sürdürmektedir. 1999 ve 2001 yılları arasında Bülent Ecevit tarafından kurulan Koalisyon hükümeti'nde başbakan yardımcısı olarak yer almıştır. 2002 Türkiye genel seçimleri hariç 1999 ve 2014 yılları arasında yapılan tüm genel seçimlerde MHP Osmaniye milletvekili olarak meclise girmiştir. Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde tekrar MHP Osmaniye milletvekili olarak meclise girmiştir.

Politikaya girmeden önce Türkiye ve Dünya Ekonomisi, Türk Tarihi ve Dış Politika konularıyla ilgilenen ve bu alanlarda çalışmalar yapan Bahçeli, Alparslan Türkeş'in vefat etmesinin ardından yapılan kongrede MHP Genel Başkanı seçilmiştir. İlk defa 1999 Türkiye genel seçimlerinde MHP Osmaniye milletvekili olarak meclise girmiştir. 2002 Türkiye genel seçimlerinde partisi baraj altında kalınca genel başkanlık görevinden istifa etmiştir fakat 2003 yılında yapılan kongrede genel başkanlığa tekrar seçilmiştir.

MHP'nin Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde %4,39 oy kaybederek %11,90'a gerilemesinin ardından 547 delege olağanüstü kurultay taleplerini MHP Genel Merkezine iletmiş fakat Bahçeli, kurultay çağrılarını reddetmiştir. Muhalifler partinin olağanüstü kurultaya götürülmesi talebiyle Ankara 12. Sulh Hukuk Mahkemesinde dava açmış, 19 Haziran 2016 tarihinde bir kurultay yapılmıştır ve parti tüzüğündeki ‘olağanüstü kurultaylarda genel başkan seçimi yapılmasını’ engelleyen madde değiştirilmiştir. Fakat Yargıtay'ın kararıyla yapılan bu değişiklikler durdurulmuştur.

Erken yaşamı ve kariyeri

Devlet Bahçeli, 1 Ocak 1948 tarihinde Osmaniye'nin Bahçe ilçesinde doğdu. Babasının adı Salih, Osmaniye'nin tanınmış çiftçi ve tüccarlarındandır, ve annesinin adı Samiye'dir.[2] Fettahoğulları olarak bilinen geniş ve köklü bir Türkmen ailesine mensup olan Bahçeli, ailenin 4 çocuğundan biriydi. Babasının ilk evliliğinden olan 2 kardeşi vardır.[3] Sol ideolojiye sahip bir ailede yetişen Bahçeli'nin babası Cumhuriyet Halk Partili ve İsmet İnönü hayranıdır.[4][5][6][7]

İlk öğrenimini memleketi Osmaniye'de 7 Ocak İlkokulu'nda tamamladı. Ortaokulu kendisinden üç yaş büyük Servet adındaki abisiyle Adana'da Özel Çukurova Koleji'nde yatılı okudu. Lise eğitimi için İstanbul'a akrabalarının yanına gitti ve Emirgan Akgün Koleji'ne yazıldı. Lise ikinci sınıfta Etiler'deki Özel Ata Koleji’ne geçti ve lise diplomasını da yine bu okuldan aldı. 1967 yılında Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi'ni (şimdiki adıyla Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi) kazandı ve dış ticaret bölümünü 1971'de bitirerek mezun oldu.

Asistanlık kariyeri

Mezun oluşunun ardından Bahçeli, 1972 yılında Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi ve bağlı yüksek okullarda İktisat Bölümü asistanı olarak görev aldı. Öğrencilerle yakından ilgilenen bir akademisyendi. Aynı zamanda Ülkücü Maliyeciler ve İktisatçılar Derneği'nin kurucularından, Üniversite Akademi ve Yüksekokullar Asistanları Derneği'nin (ÜMİD-BİR) kurucularından ve genel başkanlarındandır. Ayrıca kısaca ÜNAY denilen Üniversite Akademi ve Yüksekokulları asistanlığı kurdu ve başkanlık görevini üstlendi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde iktisat doktorası yaptı ve aynı üniversitenin İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Politikasında Ana Bilim Dalı'nda 1987 yılına kadar öğretim üyeliği görevini sürdürdü. Dr. Bahçeli yine bu süre içerisinde Türkiye ve Dünya Ekonomisi, Türk Tarihi ve Dış Politika konularıyla ilgilendi ve bu alanlarda çalışmalar yaptı.[8]

Erken siyasi kariyeri

Bahçeli, gençlik dönemlerinde Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi genel başkanı Alparslan Türkeş'in seminerlerine gitmeye başladı. 1967 yılında Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisinde öğrenci iken Ülkü Ocakları Kurucusu ve yöneticisi olarak görev aldı.[9] 1970-1971 yıllarında Türkiye Millî Talebe Federasyonu Genel Sekreterliği görevlerinde bulundu. Bir yandan aktif olarak siyasi faaliyetleri yürütürken, diğer yandan da akademik çalışmalarını devam ettirdi.[8]

1980 Darbesi'nden sonra cezaevine giren Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve Ülkücü kuruluşların yöneticileri ile mensuplarının davalarının her platformda savunulmasına dair çalışmalarda bulundu. MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş tarafından göreve çağrılması üzerine, 17 Nisan 1987 tarihinde üniversitesindeki öğretim üyeliği görevinden istifa eden Bahçeli, 19 Nisan 1987 tarihinde yapılan Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP) Büyük Kurultayı'nda parti yönetimine seçildi ve Genel Sekreterlik görevine getirildi. MÇP ve MHP'nin yönetim kadrolarındaki görevi uzun yıllardır sürdüren Bahçeli, çeşitli zamanlarda Genel Sekreterlik, Genel Başkan Yardımcılığı, Merkez Yürütme Kurulu Üyeliği, Merkez Karar Kurulu Üyeliği, Genel Başkan Başdanışmanlığı görevlerinde bulundu.[10]

MHP genel başkanlığı, 1997–günümüz

MHP genel başkanı seçilmesi

Milliyetçi Hareket Partisi genel başkanı Alparslan Türkeş'in 4 Nisan 1997'de geçirdiği kalp krizi sonucu Ankara'da vefat etmesinin ardından Bahçeli, 18 Mayıs 1997 tarihinde gerçekleştirilen 1997 Milliyetçi Hareket Partisi Olağanüstü Kongresi'nde genel başkanlık için Alparslan Türkeş'in oğlu Tuğrul Türkeş ile yarıştı. İlk turda Türkeş 412, Bahçeli 359, Ramiz Ongun 231, Enis Öksüz 104, Muharrem Şemsek 80 ve İbrahim Çiftçi 13 oy aldı. Kurultayın ilerleyen saatlerinde Türkeş dışındaki tüm adaylar Bahçeli lehine çekildi ve ülkücüler arasında çıkan kavga sonucu kongre ertelendi. 6 Temmuz 1997 tarihinde gerçekleştirilen olağanüstü kongrede Türkeş ile Devlet Bahçeli arasında yapılan tercih yarışında Bahçeli 1193 delegeden 697 oy alarak yeni genel başkan seçildi. Türkeş 487 oy alarak ikinci sırada kaldı.[11][12][13]

Seçimler

Genel başkanlığı sırasında partisi 1999 Türkiye genel seçimlerinde %8,18 olan oy oranını %17,98 çıkararak tarihindeki en yüksek oy oranını aldı ve ikinci parti oldu.[14] Seçimlerin ardından hiçbir partinin tek başına iktidar olmak için gereken sandalye sayısına ulaşamaması üzerine 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'den hükümet kurma görevi alan Bülent Ecevit başkanlığında DSP, MHP ve Anavatan Partisi (ANAP) ile 28 Mayıs 1999 tarihinde kurulan koalisyon hükümetinde Başbakan yardımcısı olarak yer aldı. Bu hükümetle, MHP 21 yıl sonra hükümete girdi. 5 Kasım 2000 tarihinde gerçekleştirilen Olağan Kongrede 1301 delegenin oy kullandığı kongrede 1283 oy alarak tekrar genel başkan seçildi.[15] Başbakan yardımcılığı görevini 18 Kasım 2002 tarihine kadar sürdürdü.

Devlet Bahçeli Kocaeli'de halka sesleniyor.

2002 Türkiye genel seçimleri için yapılan anketler MHP'nin baraj altında kalma tehlikesi olduğunu işaret etti.[16] Bahçeli'nin 29 Kasım 2002 tarihinde Seçim Beyannamesi Tanıtım Toplantısında yapmış olduğu konuşmada seçim vaatlerinin arasında ekonomi alanında yaşanan sıkıntıların aşılması da yer aldı.[17] Seçimlerde partisi MHP'nin oyu %9,62 oranında düşerek %8,36'ya geriledi ve baraj altında kaldı.[18][19] Bahçeli, seçimlerin ardından yaptığı açıklamada "Başarısızlığın tek sorumlusuyum" açıklamasını yaparak genel başkanlık görevinden istifa etti.[20] 12 Ekim 2003 tarihinde yapılan kongrede MHP genel başkanlığı için Ramiz Ongun, Koray Aydın ve Aytekin Yıldırım ile yarıştı. 1180 delegenin oy kullandığı kongrede 688 oy alarak yeniden genel başkan seçildi, Ramiz Ongun 300 oy alarak ikinci sırada kaldı.[21]

Bahçeli, 19 Kasım 2006 tarihinde yapılan kongrede 1139 delegenin oy kullandığı kongrede 1127 oy alarak yeniden MHP genel başkanı seçildi.[22] 2007 Türkiye genel seçimlerinde partisi oyunu %5.91 oranında artırarak %14,27 oy aldı.[23] 2011 Türkiye genel seçimleri için yapılan anketlerin çoğu MHP'nin oy oranının düşeceğini işaret etti. Bahçeli'nin seçim vaatleri arasında her yıl %7 büyüme olması ve seçim kanununun tekrar gözen geçirilmesi yer aldı.[24] olaca Seçimde MHP'nin oy oranı %1,26 düşerek %13.01'e geriledi.[25] Bahçeli 4 Kasım 2012 ve 21 Mart 2015 tarihlerindeki MHP Olağan Büyük Kongrelerinde tekrar Genel Başkan seçildi.[26]

Devlet Bahçeli (2015)

Genel Başkanlığını yaptığı MHP'nin Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri için kullandığı seçim kampanyasının sloganı “Bizimle yürü Türkiye” şeklinde oldu.[27] Seçim vaatleri arasında asgari ücretin 1400 TL yapılacağı, emekliye yılda iki kez 1400 TL ikramiye verileceği ve terörün kökünün kazınacağına yer verildi.[28] Seçimde partisi oyunu %3,28 oranında artırarak %16,29'a getirdi. Seçim sonrası yaptığı değerlendirmede şöyle konuştu:

Bahçeli, Haziran 2015 Türkiye Genel Seçimleri Beyannamesini açıklarken.

"Birinci koalisyon, başlangıcından bu yana birliktelikleri devam eden AKP ile HDP arasında olması lazımdır. İkinci bir koalisyon modeli olarak AKP, CHP ve HDP'yi bir araya getirebilirsiniz. Böyle bir yapılanma içinde MHP, şerefi ve haysiyetiyle, ilkeli ve dürüst davranışıyla, politikalarıyla, çok güzel ve Meclis'te denetimi esas alan bir ana muhalefet partisi görevini üstlenmeye de hazırdır"[29]

MHP Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri seçim kampanyası için "Sen bilirsin Türkiye" sloganını kullandı.[30] Seçim vaatleri arasında Evi olmayan ailelere 250 lira kira yardımı yapılacağı ve Muhtaç ailelere hilal kart verileceğine yer verildi.[31][32] MHP seçimde %4,39 oy kaybederek %11,90 oy oranına geriledi.[33]

İstifa ve kurultay süreci

Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinin ardından sosyal medya'da çeşitli hesaplar tarafından Bahçeli'nin genel başkanlık görevinden istifa edeceği iddiaları ortaya atıldı.[34][35] Fakat Bahçeli'nin Medya ve İletişimden Sorumlu Baş Danışmanı Metin Özkan "Asla istifa yok, yola devam" sözleriyle istifa iddialarını yalanladı.[36] Bahçeli yaptığı yazılı açıklamada istifa iddialarını değerlendirerek, "Partimizin tüm organları görevinin başındadır. MHP ilkelerinden ödün vermeden yolunda yürüyecektir" dedi.[37]

MHP'de 547 delege olağanüstü kurultay taleplerini MHP Genel Merkezi'ne iletti.[38] MHP eski milletvekili Meral Akşener, Açtığı davayı kazanarak ihraç edildiği MHP'ye geri dönen Sinan Oğan ve Koray Aydın kurultay çağrısında bulundu ve genel başkan adayı olduklarını açıkladılar. Fakat Bahçeli kurultay çağrılarını reddederek kurultay tarihi olarak 18 Mart 2018 tarihini işaret etti.[39] 547 imzayı MHP Genel Merkezi’ne teslim eden Muhaliflerin avukatları "Kurultay Çağrı Heyeti" oluşturularak, herhangi bir yanıt alamadığı için partinin olağanüstü kurultaya götürülmesi talebiyle Ankara 12. Sulh Hukuk Mahkemesinde dava açtı.[40] Parti yönetimi imzalarla ilgili açılan davada karar vermek için Ankara 12. Sulh ceza mahkemesinden süre istedi.[39] Ankara 12. Sulh Hukuk Mahkemesi MHP'de olağanüstü kongre kararı verdi ve Yargıtay bu kararı oy birliğiyle onadı.[41]

Devlet Bahçeli Aksaray'da coşkulu kalabalığa hitap ediyor (25 Mart 2014)

Bahçeli’ye karşı genel başkanlığını ilan eden 6 muhalif adayın katılımıyla 19 Haziran 2016 tarihinde MHP’nin 6.Olağanüstü Büyük Kongresi toplandı. Tüzük kurultayı olarak tanımlanan kongrede, genel merkez aksini iddia etse de kurultay toplanma sayısına ulaşıldığı noter huzurunda teyit edildi. Kongrede kabul edilen değişiklik önerileriyle parti tüzüğündeki 13 madde yenilendi. Değişikliklerle birlikte parti tüzüğündeki ‘olağanüstü kurultaylarda genel başkan seçimi yapılmasını’ engelleyen madde ‘seçim yapılabilir’ şeklinde değiştirildi.[42] Fakat Yargıtay’ın kararıyla 19 Haziran’da yapılan tüzük kurultayının yürütmesi, 3. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından durduruldu.[43] Yargıtay'ın bu kararı sonrasında Akşener, seçimli olağanüstü kongre talebinin reddedilmesi ile ilgili olarak 'tam kanunsuzluk' talebiyle Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) şikayette bulundu.[44] Fakat YSK, Çankaya Seçim Kurulu'nun "MHP'de kongre yapılamaz" kararına Akşener'in yaptığı itirazı reddetti.[45] MHP Genel Merkezinin, 10 Temmuz'da yapılacak kongreyi yapmaktan vazgeçtiğine dair dilekçesi nedeniyle bu kararın alındığı belirtildi.[46] MHP'li muhalifler basına kapalı gerçekleşen toplantı sonrası yapılan açıklamada, 4 genel başkan adayı, ortak hareket edeceklerini, en kısa sürede kurultayı toplayacaklarını söyledi.[47] Bahçeli "10 Temmuz bizim için amaç ve anlamını yitirmiştir. Artık önümüze bakacağız, oyalanmayacağız. 18 Mart 2018’de Olağan Büyük Kurultayımızı kardeşlik ve ülküdaşlık hukuku içinde yapacağız" açıklamasını yaptı.[48][49][50]

Seçimler tarihi

Ankara mitingi sırasında Bahçeli.

Devlet Bahçeli genel başkan seçilmesinden 2 yıl sonra yapılan 1999 Türkiye genel seçimlerinde Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Osmaniye milletvekili olarak meclise girdi. Sadece 2 partinin meclise girebildiği 2002 Türkiye genel seçimlerinde Osmaniye milletvekili adayı oldu fakat partisi baraj altında kalınca meclise giremedi.

Devlet Bahçeli ilk defa 1999 Türkiye genel seçimlerinde MHP Osmaniye milletvekili olarak meclise girdi. 2002 Türkiye genel seçimlerinde partisi baraj altında kalınca meclise giremedi. 2007 Türkiye genel seçimlerinde MHP Osmaniye milletvekili olarak tekrar meclise girdi. 2011, Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde de MHP Osmaniye milletvekili olarak tekrar meclise girdi.

Seçim Bahçeli'nin

katılımı

Parti Oy

sayısı

Oy

oranı

(%)

Sonuç Harita
1999 Türkiye

genel seçimleri

Osmaniye

milletvekili adayı

Milliyetçi

Hareket

Partisi

80.738 40,95 Parti 1. sırada çıktı ve

ve seçildi

2002 Türkiye

genel seçimleri

Osmaniye

milletvekili adayı

Milliyetçi

Hareket

Partisi

58.622 29,19 Partisi baraj altında

kaldı ve seçilemedi

2007 Türkiye

genel seçimleri

Osmaniye

milletvekili adayı

Milliyetçi

Hareket

Partisi

99.017 45,02 Parti 1. sırada çıktı ve

ve seçildi

2011 Türkiye

genel seçimleri

Osmaniye

milletvekili adayı

Milliyetçi

Hareket

Partisi

110.708 41,22 Osmaniye milletvekili

seçildi

Haziran 2015 Türkiye

genel seçimleri

Osmaniye

milletvekili adayı

Milliyetçi

Hareket

Partisi

115,588 40,4 Osmaniye milletvekili

seçildi

Kasım 2015 Türkiye

genel seçimleri

Osmaniye

milletvekili adayı

Milliyetçi

Hareket

Partisi

98.737 33.8 Osmaniye milletvekili

seçildi

Olaylar

2016 Türkiye askerî darbe girişimi

Tazminat

6 Şubat 2010 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan ve Adalet ve Kalkınma Partisi tarafınca, TBMM genel kurulunda Erdoğan'a yönelik "kişilik hakları ile parti tüzel kişiliğine saldırıda bulunulduğu" iddiasıyla Bahçeli aleyhinde 50 bin TL'lik manevi tazminat davası açılmıştır. Dava dilekçesinde Bahçeli'nin; "Türkiye'yi bölmeye çalışmak, etnik bölücülük konusunda sicil sahibi olmak, Türkiye'yi ayrıştırma ve bölme projelerini İmralı, Kandil ve Barzani'nin desteğiyle hayata geçirmek için çalışmak, İmralı canisi ile rol paylaşmak, işbirliği içinde olmak, kol kola girmek, aynı çizgide olmak; kimliksiz ve kişiliksiz siyasetin temsilcisi olmak, hayasızlık, ahlaksızlık, namussuzluk, edepsizlik; çürümüş bir zihniyete sahip olarak, etrafa mide bulandıran koku yaymak, ahlak bunalımına girmek, ahlaki ve vicdani bütün ölçülerini kaybetmek, seviye ve seviyesizlik ölçüleriyle tarif edilemeyecek bir çukura düşmek, utanç verici bir kişi olmak, teröristleri kucaklamak, alçaklık, yalancılık, riyakarlık, yalanlarla Türk milletine hakaret etmek" gibi ifadeleri ve sözleriyle[51] Erdoğan ve Adalet ve Kalkınma Partisi'ni itham ettiği kaydedildi. Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen davada, her davacı için 10 bin TL olmak üzere toplam 20 bin TL manevi tazminat cezasının ödenmesine karar verilmiştir.[52][53]

Mal varlığı

Bahçeli'nin 1999 yılında yayınlanan mal varlığında; 303 metrekare kagir mağaza, 100 metrekare kagir mağaza, Toplam 8659 metrekare 8 adet arsa, 15404 metrekare arsanın 1/3 hissesi, 1071 metrekare arsanın 1/3 hissesi, 375 dönüm tarlanın 1/3 hissesi, 8.000 metrekare arsanın 1/4 hissesi, 3435 metrekare arsa, 60 metrekare yazlık kooperatif evi, Toplam 6583 metrekare 4 adet arsa, 165 metrekare apartman dairesi ve 385 bin TL nakit paraya sahip olduğu açıklanmıştır.[54] Bahçeli, aldığı milletvekili maaşını Mehmetçik Vakfı'na bağışlamaktadır.[55][56]

Siyasi ve toplumsal alanlardaki görüşleri

Yeni anayasa ve Başkanlık sistemi

Bahçeli, başkanlık sistemi önerisi olması ve anayasanın ilk dört maddesinin değiştirilmek istenmesi durumunda yeni anayasa hazırlığına olumlu bakmayacağını belirtmiştir.[57]

Devlet Bahçeli, partisinin parlamenter sistemden yana olduğunu fakat Başkanlık sisteminin referanduma götürülmesinde herhangi bir sakınca duymadığını bildirdi.[58] Başbakan Binali Yıldırım, Türkiye'nin fiili durumu hukuki durum haline getirmek mecburiyetinde olduğunu ve Başkanlık sisteminini içeren anayasa teklifini kısa süre içerisinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne getireceklerini belirtti.[59]

2016 Türkiye askerî darbe girişimi

15-16 Temmuz 2016 tarihleri arasında kendilerini "Yurtta Sulh Konseyi" olarak adlandıran bir grup asker tarafından askeri darbe girişimi gerçekleştirildi. Darbe girişimi sırasında parti yöneticileri ile Genel Merkez Binasında olan Bahçeli, yaptığı ilk açıklamada bu girişimin kabul edilemez olduğunu bildirdi.[60] Darbe girişiminin ardından olağanüstü toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yaptığı konuşmada millî iradenin çok ağır saldırı ve suikasta uğradığını ve hükümetin yanında olduğunu savunmuştur.[61][62][63][64][65] Darbe girişiminin ardından Türkiye'de 3 ay süreyle Olağanüstü Hal kararını doğru bulduğunu ve desteklediğini açıkladı.[66][67]

1915 Ermeni Kırımı

Ankara mitingi sırasında Bahçeli

1915 Ermeni Kırımı konusunda Fransa'da yaptığı açıklamada soykırım iddialarının asılsız olduğunu ve böyle bir olayın asla yaşanmadığını söylemiştir.[68] 2 Haziran 2016 tarihinde Almanya Federal Meclisi'nde Hristiyan Birlik Partileri, Sosyal Demokrat Parti ve Yeşiller Partisi tarafından hazırlanan ve meclise gelene kadar içeriği gizli tutulan 1915'te Ermenilere yönelik yapılan eylemleri ''Soykırım'' olarak tanımlayan tasarı önergesi oy çokluğuyla kabul edilmesi üzerine partisinin TBMM'de düzenlenen partisinin grup toplantısında şöyle konuşmuştur:

"Sözde Ermeni soykırım iddialarını kim gündeme getiriyorsa iyi niyetli değildir. Bize bu yaftayı kim vurmaya çalışıyorsa doğru konuşmuyordur. Merhametin, hoşgörünün, vicdanın ve insaniyetin burcu olan Türk milletini baskıyla köşeye sıkıştırmaya kim yelteniyorsa gerçekleri bastırma çabasındadır... Tehcir yerindedir, bugün olsa tekrar yaparız... sözde Ermeni Soykırımı kararı hükümsüzdür, bizim tarafımızdan kınanmıştır."[68][69][70][71]

Gezi Parkı Olayları

Gezi Parkı protestoları ile ilgili Merkez Yönetim Kurulu ve İl Başkanları toplantısı sonrasında yaptığı açıklamada şiddet ve toplumsal başkaldırıyla hiçbir sorunun çözülemeyeceğini, Recep Tayyip Erdoğan'ın tepkileri fark edememiş ve rest çekerek vaziyeti kurtarmaya çalıştığını söylemiştir:

"Şiddet ve toplumsal başkaldırıyla hiçbir sorunumuz kalıcı şekilde çözülemeyecek, hiçbir meselenin üstesinden gelinemeyecektir. Ancak Başbakan Erdoğan hala gelişmeleri anlayamamış, tepkileri fark edememiş ve rest çekerek vaziyeti kurtarmaya yönelmiştir. Tunus'tan dönüşünde İstanbul Havalimanı'nda yaptığı konuşmada kullandığı üslup yine keskin, yine tehlikeli ve yine hoşgörüsüz olmuştur. Başbakan'ı karşılamaya giden kalabalıkların gece yarısı attığı sloganlar, yaptıkları tezahüratlar tam bir saflaşmanın ve düşman kamplarına ayrılmanın ürünüdür"[72]

Uludere Olayı

Bahçeli, 2011 Aralık ayının sonlarında gerçekleşen 35 kişinin hayatını kaybettiği Uludere olayı ile ilgili olarak hükümetin tatmin edici açıklama yapmadığını savunurken, "Cenaze törenlerinin PKK şovuna çevrilmesi, örgüt paçavralarının tabutların üzerine serilmesi esasen olayın arkasındaki sisli yanları da kısmen netleştirmiştir"[73] ve "Yüzde bir bile ihtimal olsa sınırlarımızdan kanun dışı yollardan girenlerin bir tek Mehmetçiğe, bir tek vatandaşımıza zarar vereceği hesap ediliyorsa ve bu bir tehdit olarak görülüyorsa devlet derhal gereğini yapmalıdır ve bu son olayda da yapmıştır" açıklamalarını yapmıştır.[74]

Alevilik

Aleviliğin nitelikli eğitim ve kadro ihtiyacını karşılayacak, Türkiye Alevilik araştırmaları merkezi kurulması ve Alevi islam inancı önderlerinden ilahiyatçılardan oluşan özel ihtisas komisyonu kurulması gerektiğini belirten Bahçeli, Cemevleri'ne de devlet yardımı yapılması gerektiğini düşünmektedir.[75] 2013 yılında yaptığı açıklama şöyledir:

"AKP'nin amacı mezhep eksenli mesaj vermek ve Türk milletini çok çetin bir muammaya gömmektir. Alevi İslam inancına mensup kardeşlerimizi dışlama ve incitme pahasına yapılan siyasi tercihlerin milletimizin kardeşliğini ve birliğini sakatlayacağı açıktır... Safevî Devleti, Şah İsmail öncülüğünde 16. yüzyılın başında İran'da kurulmuş bir Türk devletidir... Samimiyetle söylemek isterim ki Şah İsmail de en az Yavuz Sultan Selim kadar bizim için saygıdeğer ve yeri dolmayacak bir hünkarımızdır. 500 yıl önce Çaldıran'da dökülen kana ne kadar üzülsek de Türk'ün, Türkmen'in kanıdır. Biz ne Yavuz'dan ne de İsmail'den vazgeçeriz."[76]

Diyanet İşleri Başkanlığı

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın siyasallaştığını söyleyen ve Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez'i istifaya çağıran Bahçeli,[77] Alevi İslam inancını da bünyesinde temsil edecek şekilde Diyanet İşleri Başkanlığında radikal düzenlemeye gidilmesi gerektiğini ve din kültürü derslerinin müfredatına doğru objektif bilgiler dahil edilmesi gerektiğini savunmuştur.[75]

Kadın Hakları

Bahçeli, kadına uygulanan şiddetin tamamen yok edilmesi için başta siyasi sorumluluk sahipleri olmak üzere herkesin üzerine düşen bir görevin olduğunu ve herkesin bu görevi eksiksiz olarak yerine getirmesi gerektiğini savunmaktadır. Dünya Kadınlar Günü nedeniyle mesaj yayınlamıştır.[78]

Eleştiriler

Devlet Bahçeli'ye MHP genel başkanlığı görevine seçilmesinden itibaren çeşitli eleştiriler yapılmıştır.

  • 38 yıl aradan sonra 2013 yılında Recep Tayyip Erdoğan'ın daveti ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesud Barzani'nin girişimleri ile Türkiye'ye gelen Kürt müzisyen Şivan Perwer[79] grup toplantılarında kendisine eleştiride bulunan Bahçeli'ye ''çatışma kültüründen beslenen bu anlayış'' tanımlaması yaptı.[80]
  • Başbakanlığı döneminde Erdoğan, 2014 yılında yaptığı bir konuşmada "MHP'nin başındaki beyefendi aile nedir, çoluk çocuk nedir bilmez; onun böyle bir derdi yok" diyerek Bahçeli'yi eleştirdi.[81][82]
  • Bahçeli Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinden sonra yaptığı ilk açıklamada muhalefetle koalisyon ihtimallerinin hepsine "hayır" mesajı vermesi, herhangi bir azınlık hükümetine kapıyı kapatması, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun "olası bir CHP-MHP koalisyonunda, isterse MHP Lideri Devlet Bahçeli'nin Başbakanlık görevini üstlenebileceği" mesajına olumsuz yanıt vermesi ve Ahmet Davutoğlu başkanlığında kurulan seçim hükümetinde yer almayacağını açıklaması[83] üzerine Davutoğlu "Her söylenene hayır diyen lider mi olur? Koalisyon kuralım deyince milletvekillerine baskı yapıp bu hükümete bakan vermeyenden terörle mücadele iradesi çıkar mı?" diyerek Bahçeli'yi eleştirdi.[84] Bahçeli, Davutoğlu'nun terörle mücadeledeki inandırıcılığını yitirdiğini, bu nedenle randevu talebini kabul etmediklerini söyledi. CHP'nin randevu talebinin ise zamanlamasının uygun olmadığı gerekçesiyle geri çevrildiğini ifade etti.[85]
  • Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu Haziran 2015 genel seçimlerinden sonra Bahçeli’nin koalisyon görüşmelerinde kendisine getirilen tekliflere ‘hayır’ demesini bir karikatür örneği üzerinden eleştirdi.[86]
  • Gazeteci ve televizyoncu Ahmet Hakan 3 Kasım 2015 tarihinde "MHP, Devlet Bahçeli'yi artık neden taşıyamaz?" başlıklı bir köşe yazısı kaleme aldı.[87]
  • Gazeteci ve haber programcısı Uğur Dündar 3 Temmuz 2015 tarihinde "Devlet Bahçeli'nin dayatmacı ve kibirli liderlik anlayışı bu gidişle MHP'yi AKP içinde eritecek, ya da ilk seçimde baraj altına düşürecek." sözleriyle Bahçeli'yi eleştirdi.[88]
  • Bahçeli Doğu Türkistan'a destek amaçlı yapılan eylemlerde Ülkücüler tarafından Koreli turistlere yapılan saldırı ve Çin restoranına yapılan saldırıya ilişkin yaptığı "Koreli ile Çinliyi ayırt edecek özellik nedir? Çekik göz. Baktı ki ikisi de çekik göz. Fark eder mi efendim?" açıklaması[89] Güney Kore'de geniş yankı uyandırdı ve "Yapılan saldırıları kınaması beklenen liderin ırkçı söylemlerde bulunması şaşırttı." şeklinde eleştirildi.[90]
  • Bilboardlara Kürtçe afiş astırdığı gerekçesiyle MHP’den ihraç edilen ve ardından Demokrat Parti’ye geçen Fethiye Belediye Başkanı Behçet Saatcı, "MHP’nin başındaki görevlendirilmiş zat, son görevini de yaptın. Ar damarın çatlamadıysa, pılını pırtını toplayıp, avenelerinle beraber çek git" sözleriyle Bahçeli'yi eleştirdi.
  • Gazeteci ve sunucu Fatih Portakal, MHP'de muhalif isimlere yakın olarak belirlenen bazı il ve ilçe teşkilatları kapatılarak yönetimdeki isimler görevden alınması üzerine Bahçeli hakkında "Bir taraftan rakip olarak gördüğünüz bazı kişileri; Erdoğan'ı kastediyorum, diktatör olarak suçlayacaksınız. Bahçeli'nin adını veriyorum şimdi de, daha sonra da kendi partinizde muhalif hareket var diye kepenkleri kapatacaksınız. Bu nasıl bir yönetim anlayışıdır, partisinin içerisinde demokrasi olmayan bir parti, acaba ülkeye nasıl demokrasi getirecek." dedi.[91]
  • Halkların Demokratik Partisi (HDP) eş genel başkanı Selahattin Demirtaş 5 Nisan 2016 tarihinde partisinin grup toplantısında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Sema Ramazanoğlu hakkında verilen gensoru önergesinin MHP'nin çekimser kalmasıyla reddedilmesi ile ilgili olarak Bahçeli'nin genel başkanlığını yaptığı MHP için Çakma milliyetçi Çin malı bir parti ifadesini kullandı.[92][93]
  • Eski MHP Trabzon Milletvekili Koray Aydın, "Tek başına iktidar olacağız, deyip seçim geceleri karmaşık, zorlama matematik hesaplarıyla başarı masalları anlatmak hangi mantığa sığdı." diyerek Bahçeli'yi eleştirdi.[94]
  • MHP milletvekili Ümit Özdağ, "Mahkemenin belirlediği çağrı heyetine kim bunlar demenin, hukuken bir karşılığı yok. Genel Başkan devlet adamı kimliğiyle, hukuk normlarına uygun davranmalı... Genel Başkan çok dışlayıcı ve  sert bir yaklaşım sergiliyor. MHP’de ciddi bir değişim ve dönüşüm kaçınılmaz." açıklamasını yaptı.[95]
  • Eski MHP Milletevkili Meral Akşener katıldığı bir televizyon programında "Sayın Bahçeli, son derece nazik birisi olarak bilinirdi. Ancak o televizyon programında gözümden çatır çatır döküldü. Bahçeli şaibeli sözleriyle gözümden düştü." sözleriyle Bahçeli'yi eleştirdi.[96]. Daha sonra Meral Akşener kendisinin kurultayı engelleyip, tutuklanması için sarayla anlaşıp karşılığında başkanlık sisteminin getirilmesi sözü verdiğini iddia etmiştir.[97]
  • Türk halk müziği sanatçısı İsmail Türüt Bahçeli hakkında "Sayın Bahçeli’nin misyonunu tamamladığını düşünüyorum. Bana hiç kızmasın, benim düşüncem bu... Sadece ben düşünmüyorum, vatandaş da böyle düşünüyor" ifadelerini kullandı.[98]
  • HDP eş genel başkanı Demirtaş, Bahçeli'nin Başkanlık Sistemi hakkındaki açıklamalarının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'a "İlla bir devlete başkan olacaksan Devlet Bahçeli'ye başkan ol" şeklinde seslenerek Bahçeli'ye eleştiride bulunmuştur.[99]

Özel yaşamı

Devlet Bahçeli evli değildir.[100]

Sağlık durumu

Herhangi bir sağlık sorunu bulunmayan Bahçeli,[101][102] 2004 yılında Atatürk Araştırma ve Eğitim Hastanesi'nde kalp ameliyatı oldu ve 4 damarında müdahalede bulunuldu.[103] 2016 yılında Kocaeli'nde özel bir hastanede tekrar kalp ameliyatı oldu.[104]

Dini görüşü

Bahçeli yaptığı bir konuşmada dini inancının İslam olduğunu şöyle belirtmiştir:

"Hamd olsun hepimiz Müslümanız. Dünyanın gelip geçiciliğini biliyoruz. Biz Müslüman olduğumuz kadar da Türküz. Değişmeyecek kaderimiz budur. Doğumdan ölüme kadar kim olduğumuzu sormaya gerek duymadık."[105]

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Devlet Bahçeli biyografisi, TBMM.gov.tr, resmi site, (Türkiye Büyük Millet Meclisi)
  2. ^ https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/milletvekillerimiz_sd.bilgi?p_donem=26&p_sicil=5801
  3. ^ "Devlet Bahçeli'ye "evlilik" sorusu". Objektifhaber. 5 Şubat 2011. 
  4. ^ http://odatv.com/bahcelinin-babasi-hangi-partiliydi-1407151200.html
  5. ^ http://www.candundar.com.tr/_v3/#Did=5226
  6. ^ http://www.milliyet.com.tr/2007/07/12/yazar/dundar.html
  7. ^ http://www.aljazeera.com.tr/portre/portre-devlet-bahceli
  8. ^ a b http://www.devletbahceli.com.tr/htmldocs/index/icerik/2/ozgecmis.html
  9. ^ http://www.ulkuocaklari.org.tr/ulkucuhareket/lider-devlet-bahceli/hayati
  10. ^ http://www.biyografi.info/kisi/devlet-bahceli
  11. ^ http://hizliresim.com/Zdppy0
  12. ^ http://www.yeniakit.com.tr/haber/1997deki-kongreyi-turkes-kazandi-ama-89720.html
  13. ^ http://blog.milliyet.com.tr/mhp-kurultay-tarihi/Blog/?BlogNo=385763
  14. ^ 1999 Seçim Sonuçları haberturk.com.
  15. ^ MHP Oy birliğiyle Bahçeli dedi Hürriyet.com.tr.
  16. ^ Anketlere yansıyan seçmen eğlimleri huriyet.com.tr.
  17. ^ https://www.mhp.org.tr/htmldocs/genel_baskan/konusma/255/index.html
  18. ^ 2002 Seçim sonuçları haberturk.com.
  19. ^ http://www.hurriyet.com.tr/baraj-altinda-kalan-partilerde-deprem-107554
  20. ^ http://www.yenisafak.com/video-galeri/politika/tarih-3-kasim-2002-bahceli-boyle-istifa-etmisti-19359
  21. ^ http://www.hurriyet.com.tr/mhpde-bahceli-yeniden-genel-baskan-176765
  22. ^ http://www.hurriyet.com.tr/bahceli-yeniden-genel-baskan-5467503
  23. ^ http://www.haberturk.com/secim2007
  24. ^ http://www.haberturk.com/gundem/haber/596028-iste-mhpnin-secim-vaatleri
  25. ^ http://www.haberturk.com/secim/secim2011/genel-secim
  26. ^ http://www.mhp.org.tr/htmldocs/genel_baskan/hayati/mhp/Devlet_Bahceli.html
  27. ^ http://www.yenimeram.com.tr/mhpnin-yeni-secim-slogani-sosyal-medyayi-salladi-148345.htm
  28. ^ http://www.milliyet.com.tr/iste-mhp-nin-vaatleri/siyaset/detay/2053416/default.htm
  29. ^ http://www.ntv.com.tr/turkiye/mhp-lideri-devlet-bahceli-secim-sonuclarini-degerlendirdi,Qradai7GoUKq2t7LIG1nBQ
  30. ^ http://www.hurhaber.com/iste-mhp-nin-yeni-secim-slogani-sen-bilirsin-turkiye-haberi-28112.html
  31. ^ http://www.insanhaber.com/guncel/mhp-1-kasimda-sen-bilirsin-turkiye-diyecek-59071
  32. ^ http://www.asrihaber.com/mhpnin-yeni-secim-slogani-sosyal-medyayi-salladi-3366.html
  33. ^ https://tr.wikipedia.org/wiki/Kas%C4%B1m_2015_T%C3%BCrkiye_genel_se%C3%A7imleri
  34. ^ http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/devlet-bahceli-istifa-etti-iddiasi-974798/
  35. ^ http://www.sabah.com.tr/secim/2015/11/01/devlet-bahceli-istifa-mi-ediyor
  36. ^ http://www.hurriyet.com.tr/mhp-lideri-devlet-bahceli-istifa-etti-mi-40008827
  37. ^ http://www.gazetevatan.com/bahceli-den-ilk-aciklama-879857-gundem/
  38. ^ http://www.posta.com.tr/siyaset/YazarHaberDetay/Sekiz-soruda-MHP-krizi.htm?ArticleID=329044
  39. ^ a b http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/03/160229_mhp_ne_oluyor
  40. ^ http://www.milliyet.com.tr/muhalifler-bu-cuma-davayi-aciyor/siyaset/detay/2187885/default.htm
  41. ^ http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/539261/Yargitay_karari_verdi__MHP_kongreye_gidiyor.html
  42. ^ http://www.dw.com/tr/mhpde-neler-oluyor/a-19341948
  43. ^ http://www.yenicaggazetesi.com.tr/mhp-kongresine-durdurma-karari-140308h.htm
  44. ^ http://www.ensonhaber.com/meral-aksener-yskya-basvurdu-2016-06-28.html
  45. ^ http://t24.com.tr/haber/ysk-mhp-10-temmuzda-kurultay-toplayamayacak,347557
  46. ^ http://www.hurriyet.com.tr/son-dakika-yskdan-mhp-karari-40123444
  47. ^ http://www.haberturk.com/gundem/haber/1261968-mhpli-muhalifler-bir-araya-geldi
  48. ^ http://www.yenicaggazetesi.com.tr/bahceliden-kurultay-aciklamasi-140994h.htm
  49. ^ http://www.aksam.com.tr/guncel/devlet-bahceli-kurultay-tarihini-verdi/haber-530293
  50. ^ http://www.haber10.com/mhp/devlet_bahceli_2018_deki_buyuk_kurultaya_odaklandik-640714
  51. ^ Erdoğan'dan Bahçeli'ye tazminat davası NTVMSNBC. 11 Haziran 2010 tarihinde erişilmiştir.
  52. ^ Erdoğan, Bahçeli'den 10 bin TL tazminat kazandı Zaman. 11 Haziran 2010 tarihinde erişilmiştir.
  53. ^ Erdoğan ve Adalet ve Kalkınma Partisi Bahçeli'den tazminat kazandı CNN Türk. 11 Haziran 2010 tarihinde erişilmiştir.
  54. ^ http://www.hurriyet.com.tr/bahcelinin-parasi-yok-arsasi-var-39082344
  55. ^ http://www.posta.com.tr/siyaset/GaleriHaber/Devlet-Bahceli-nin-bilinmeyen-ozelligi.htm?ArticleID=235669&PageIndex=6
  56. ^ http://www.gundem.be/tr/turkiye/emekli-maasini-sehit-ailelere-bagisladi
  57. ^ http://www.ntv.com.tr/turkiye/devlet-bahceliden-baskanlik-aciklamasi,CY1PDYd9TU-FeDsgcdYLnQ
  58. ^ http://www.ntv.com.tr/turkiye/bahceliden-baskanlik-sistemi-aciklamasi,tLMnIxjD3UeX47DOCPv2Mg
  59. ^ http://www.ntv.com.tr/turkiye/basbakan-binali-yildirimdan-baskanlik-sistemi-aciklamasi,d7hFSC8M3kmyuWtbEhUyQw
  60. ^ http://www.cnnturk.com/turkiye/mhp-genel-baskani-devlet-bahceli-kabul-edilemez
  61. ^ Bahçeli'den Başbakan Yıldırım'a telefon, ntv.com.tr,
  62. ^ Bu aynı zamanda alçak bir terör saldırısıdır ensonhaber.com,
  63. ^ MHP Lideri Devlet Bahçeli TBMM'de konuştu, haber.star.com.tr,
  64. ^ Darbe karşıtı ortak metin okuyor, sözcü.com.tr,
  65. ^ http://www.hurriyet.com.tr/devlet-bahceli-darbe-girisiminin-oldugu-gece-ne-yapti-40154522
  66. ^ http://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-36857045
  67. ^ http://www.61saat.com/bolgesel/devlet-bahceli-ohal-anayasal-bir-tedbirdir-h321062.html
  68. ^ a b http://www.haberturk.com/gundem/haber/732003-soykirim-iddialarini-fransada-reddetti
  69. ^ http://www.imctv.com.tr/tehcir-yerindedir-bugun-olsa-yine-kacinilmazdir/
  70. ^ http://www.ahaber.com.tr/gundem/2016/06/02/devlet-bahceliden-sozde-soykirim-kararina-sert-tepki
  71. ^ http://www.haberler.com/bahceli-sozde-ermeni-soykirimi-karari-hukumsuzdur-8510160-haberi/
  72. ^ http://www.haberturk.com/gundem/haber/850763-devlet-bahceliden-gezi-parki-aciklamasi
  73. ^ http://www.hurriyet.com.tr/bahceli-devlet-geregini-yapmistir-19592052
  74. ^ http://www.sabah.com.tr/gundem/2012/01/03/bahceliden-uludere-aciklamasi
  75. ^ a b http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/11/25/mhp-grup-toplantisi-basladi-canli
  76. ^ http://www.youtube.com/watch?v=DQrnXnpYa3E
  77. ^ http://www.hurriyet.com.tr/mhp-genel-baskani-devlet-bahceli-diyanet-siyasallasmistir-diyanet-otomobillesmistir-29121066
  78. ^ http://www.milliyet.com.tr/mhp-genel-baskani-devlet-bahceli-nin-ankara-yerelhaber-1253797/
  79. ^ http://www.haberturk.com/gundem/haber/894911-barzani-ve-sivan-perver-turkiyeye-giris-yapti
  80. ^ http://www.yenisafak.com/politika/perwerde-kilicdaroglu-ve-bahceliye-sert-elestiri-584682
  81. ^ http://www.hurriyet.com.tr/erdogan-aile-nedir-coluk-cocuk-nedir-bilmez-25867716
  82. ^ http://www.milliyet.com.tr/cocuk-nedir-bilmez-boyle-bir-derdi/siyaset/detay/1841201/default.htm
  83. ^ http://www.hurriyet.com.tr/mhp-nelere-hayir-dedi-40008848
  84. ^ http://www.gercekgundem.com/siyaset/162215/davutoglu-bahceli-cantasini-cikarip
  85. ^ http://www.hurriyet.com.tr/bahceli-davutoglu-ve-kilicdarogluna-neden-hayir-dedi-30307806
  86. ^ http://www.posta.com.tr/video-izle/turkiye/Devlet-Bahceli-ye---karikaturlu---elestiri.htm?VideoID=37978
  87. ^ http://sosyal.hurriyet.com.tr/yazar/ahmet-hakan_131/mhp-devlet-bahceliyi-artik-neden-tasiyamaz_40009314
  88. ^ https://twitter.com/ugurdundarsozcu/status/617033292567724032
  89. ^ http://www.takvim.com.tr/guncel/2015/07/08/bahceli-ikisi-de-cekik-gozlu-fark-eder-mi
  90. ^ http://www.ensonhaber.com/bahcelinin-cekik-goz-aciklamasi-guney-korede-gundem-old-2015-07-10.html
  91. ^ http://www.ensonhaber.com/fatih-portakaldan-devlet-bahceliye-elestiri-2016-02-22.html
  92. ^ http://www.ntv.com.tr/turkiye/selahattin-demirtastan-mhpye-cin-mali-benzetmesi,bO5XU36S0kCIvII0gHiTGw
  93. ^ http://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/selahattin-demirtastan-mhpye-cin-mali-benzetmesi-1169663/
  94. ^ http://www.ajanshaber.com/baskan-adayindan-bahceliye-elestiri-haberi/346720
  95. ^ http://www.haber3.com/umit-ozdagdan-devlet-bahceliye-elestiri-3965235h.htm
  96. ^ http://www.haberturk.com/gundem/haber/1226854-meral-aksener-evet-diyenlerin-sayisini-aciklasam-uykulari-kacar
  97. ^ http://www.yurtgazetesi.com.tr/meral-aksener-bahceli-tutuklanmam-icin-pazarlik-yapmis/21157/
  98. ^ http://www.abcgazetesi.com/ismail-turutten-bahceliye-elestiri-lanet-olsun-16793h.htm
  99. ^ http://www.ntv.com.tr/turkiye/selahattin-demirtasilla-bir-devlete-baskan-olacaksan-devlet-bahceliye-baskan-o,avq5aH1Ci0WI-zeh_C4E_w
  100. ^ http://www.memleket.com.tr/devlet-bahceli-neden-hic-evlenmedi-589761h.htm
  101. ^ http://www.milliyet.com.tr/bahceli-nin-saglik-durumu-hakkinda/siyaset/detay/2180761/default.htm
  102. ^ http://www.birgun.net/haber-detay/devlet-bahceli-nin-saglik-durumu-hakkinda-aciklama-101171.html
  103. ^ http://www.hurriyet.com.tr/mhp-lideri-devlet-bahceli-ameliyat-oldu-40041058
  104. ^ http://www.haberturk.com/gundem/haber/1185079-doktoru-bahcelinin-ameliyatini-anlatti
  105. ^ http://www.sonhaber.tv/haber/16054/Bahceli---Musluman-oldugumuz-kadar-Turkuz--.html

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Devlet Bahçeli ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Şablon:Devlet Bahçeli