Kâzım Orbay: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
düzeltme AWB ile
By erdo can (mesaj | katkılar)
Devriyeler
145.947 değişiklik
k Düzenleme, değiştirildi: Yüksek Askeri Şura → Yüksek Askerî Şûra (3) AWB ile
32. satır: 32. satır:
|rütbesi = [[Orgeneral]]
|rütbesi = [[Orgeneral]]
|birimi =
|birimi =
|kumandaettiği = [[Kafkas İslam Ordusu|3. Kafkas Tümeni]], Genelkurmay II. Başkanlığı, [[4. Kolordu (Türkiye)|4. Kolordu]], Jandarma Genel Komutanlığı, [[3. Ordu (Türkiye)|3. Ordu]], [[Yüksek Askeri Şura]] üyesi, Genelkurmay II. Başkanlığı, [[Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanları listesi|Genelkurmay Başkanlığı]], [[Yüksek Askeri Şura]] üyesi
|kumandaettiği = [[Kafkas İslam Ordusu|3. Kafkas Tümeni]], Genelkurmay II. Başkanlığı, [[4. Kolordu (Türkiye)|4. Kolordu]], Jandarma Genel Komutanlığı, [[3. Ordu (Türkiye)|3. Ordu]], [[Yüksek Askerî Şûra]] üyesi, Genelkurmay II. Başkanlığı, [[Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanları listesi|Genelkurmay Başkanlığı]], [[Yüksek Askerî Şûra]] üyesi
|savaşları = [[Balkan Savaşları]]<br/> [[I. Dünya Savaşı]]<br /> [[Kurtuluş Savaşı]]
|savaşları = [[Balkan Savaşları]]<br/> [[I. Dünya Savaşı]]<br /> [[Kurtuluş Savaşı]]
|ödüller = {{Mecidiye Nişanı}} {{Osmaniye Nişanı}} {{Harp Madalyası}} {{Liyakat Madalyası}} {{İmtiyaz Madalyası}} {{İstiklâl Madalyası|Kırmızı}}
|ödüller = {{Mecidiye Nişanı}} {{Osmaniye Nişanı}} {{Harp Madalyası}} {{Liyakat Madalyası}} {{İmtiyaz Madalyası}} {{İstiklâl Madalyası|Kırmızı}}
42. satır: 42. satır:


===Genelkurmay Başkanlığı===
===Genelkurmay Başkanlığı===
12 Ocak 1944 tarihinde [[Türk Silahlı Kuvvetleri]] Genelkurmay Başkanı olarak atandı. [[Ankara Cinayeti]] olayı sonrası 23 Temmuz 1946 tarihinde görevinden istifa etti. Hala gizemini koruyan bu cinayette Kazım Orbay'ın oğlu Haşmet Orbay, Doktor Neşet Naci Arzan'ın öldürülmesinde azmettiren olarak yargılandı. Doktor Arzan aynı zamanda [[Sovyetler Birliği]] elçiliğinde çalışmakta idi. Orbay, 29 Temmuz 1946 tarihinde [[YAŞ|Yüksek Askerî Şura]] üyesi olarak atandı. 6 Temmuz 1950 tarihinde Yüksek Askeri Şura üyeliği görevinden emekli oldu. Görevde bulunduğu sürece gösterdiği başarılardan dolayı 4. rütbeden Osmani, Gümüş, Altın, Liyakat, 4. rütbeden Mecidi, 1. Rütbeden Demir Salip, Kılıçlı Krom Şövalye, Alman Kırmızı Kartal ve Kırmızı şeritli [[İstiklal Madalyası]] gibi nişanlar aldı.
12 Ocak 1944 tarihinde [[Türk Silahlı Kuvvetleri]] Genelkurmay Başkanı olarak atandı. [[Ankara Cinayeti]] olayı sonrası 23 Temmuz 1946 tarihinde görevinden istifa etti. Hala gizemini koruyan bu cinayette Kazım Orbay'ın oğlu Haşmet Orbay, Doktor Neşet Naci Arzan'ın öldürülmesinde azmettiren olarak yargılandı. Doktor Arzan aynı zamanda [[Sovyetler Birliği]] elçiliğinde çalışmakta idi. Orbay, 29 Temmuz 1946 tarihinde [[YAŞ|Yüksek Askerî Şura]] üyesi olarak atandı. 6 Temmuz 1950 tarihinde Yüksek Askerî Şûra üyeliği görevinden emekli oldu. Görevde bulunduğu sürece gösterdiği başarılardan dolayı 4. rütbeden Osmani, Gümüş, Altın, Liyakat, 4. rütbeden Mecidi, 1. Rütbeden Demir Salip, Kılıçlı Krom Şövalye, Alman Kırmızı Kartal ve Kırmızı şeritli [[İstiklal Madalyası]] gibi nişanlar aldı.


== Siyasi hayatı ==
== Siyasi hayatı ==

Sayfanın 11.46, 26 Mayıs 2018 tarihindeki hâli

Başlığın diğer anlamları için Orbay (soyadı) sayfasına bakınız.
Mehmet Kâzım Orbay
Temsilciler Meclisi Başkanı
Görev süresi
9 Ocak 1961 - 26 Ekim 1961
3. TSK Genelkurmay Başkanı
Görev süresi
12 Ocak 1944 - 30 Temmuz 1946
Yerine geldiği Fevzi Çakmak
Yerine gelen Salih Omurtak
Kişisel bilgiler
Doğum Mehmet Kâzım
11 Mart 1886(1886-03-11)
İzmir
Ölüm 3 Haziran 1964 (78 yaşında)
İstanbul
Evlilik(ler) Mediha Orbay (1895-1983)
Çocuk(lar) Haşmet Orbay
Bitirdiği okul Harp Okulu
Harp Akademisi
Mesleği Asker
Dini İslam
Ödülleri Mecidiye Nişanı Osmaniye Nişanı Harp Madalyası Liyakat Madalyası İmtiyaz Madalyası Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası
İmzası
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Osmanlı (1904-1920)
 Türkiye (1920-1950)
Hizmet yılları 1904-1950
Rütbesi Orgeneral
Komutası 3. Kafkas Tümeni, Genelkurmay II. Başkanlığı, 4. Kolordu, Jandarma Genel Komutanlığı, 3. Ordu, Yüksek Askerî Şûra üyesi, Genelkurmay II. Başkanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, Yüksek Askerî Şûra üyesi
Çatışma/savaşları Balkan Savaşları
I. Dünya Savaşı
Kurtuluş Savaşı

Mehmet Kâzım Orbay, (11 Mart 1886[1], İzmir - 3 Haziran 1964) Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 3. Genelkurmay Başkanı'dır.[2]

Askeri hayatı

1904 yılında topçu teğmen rütbesi ile Harp Okulu'nu bitirdikten sonra, aynı yıl girdiği Harp Akademisi'ni 1907 yılında bitirerek Kurmay oldu. 1922 yılına kadar çeşitli birlik ve karargâh görevlerinde bulundu. Hareket Ordusu ile 31 Mart İsyanı'nın bastırılmasına, Karadağ Hudut Olaylarına Balkan Savaşı, I. Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı ve Dersim Harekâtı'na katıldı. Yine 31 Ağustos 1922 tarihinde Mirliva rütbesine terfi etti. Mirliva rütbesi ile 3. Kafkas Tümeni Komutanlığı ve Genelkurmay 2. Başkanlığı görevlerini yürüttü. 30 Ağustos 1926 Ferik rütbesine terfi etti. Aynı göreve devam ederek bilahare Afganistan Askeri Heyet Reisliği ve 4. Kolordu Komutanlığı görevlerinde bulundu. 30 Temmuz 1930 tarihinde Jandarma Genel Komutanlığı'na, 24 Ağustos 1935 tarihinde 3. Ordu Müfettişliğine atandı. 30 Ağustos 1935 tarihinde orgeneral rütbesine terfi etti. 15 Şubat 1943 tarihinde Yüksek Askerî Şura Üyesi olarak atandı. 1 Aralık 1943 tarihinde Genelkurmay 2. Başkanlığı görevine atandı.

Genelkurmay Başkanlığı

12 Ocak 1944 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı olarak atandı. Ankara Cinayeti olayı sonrası 23 Temmuz 1946 tarihinde görevinden istifa etti. Hala gizemini koruyan bu cinayette Kazım Orbay'ın oğlu Haşmet Orbay, Doktor Neşet Naci Arzan'ın öldürülmesinde azmettiren olarak yargılandı. Doktor Arzan aynı zamanda Sovyetler Birliği elçiliğinde çalışmakta idi. Orbay, 29 Temmuz 1946 tarihinde Yüksek Askerî Şura üyesi olarak atandı. 6 Temmuz 1950 tarihinde Yüksek Askerî Şûra üyeliği görevinden emekli oldu. Görevde bulunduğu sürece gösterdiği başarılardan dolayı 4. rütbeden Osmani, Gümüş, Altın, Liyakat, 4. rütbeden Mecidi, 1. Rütbeden Demir Salip, Kılıçlı Krom Şövalye, Alman Kırmızı Kartal ve Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası gibi nişanlar aldı.

Siyasi hayatı

9 Ocak 1961 ile 26 Ekim 1961 tarihleri arasında Kurucu Meclis Devlet Başkanı Temsilcisi olarak katıldı ve bu meclisin başkanlığını yaptı. Temsilciler Meclisi Başkanlığı görevinden sonra 1961'de Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından kontenjan senatörü olarak seçildi. 1963 Aralık ayında mide ameliyatı geçirmiş ancak bu rahatsızlığını atlatamayarak 3 Haziran 1964 tarihinde vefat etti. Aynı zamanda Enver Paşa'nın eniştesiydi.

Özel hayatı

Mediha Orbay (1895-1983) ile evli Kâzım Orbay bir çocuk babasıydı. Fransızca, Almanca, İngilizce ve İtalyanca biliyordu.

Aldığı ödüller

Kurdele Ödül Ülke Tarih Şehir Veriliş Nedeni
Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası İstiklâl Madalyası  Türkiye 1923 Ankara Kurtuluş Savaşı savaşı sırasında cephede ve cephe gerisinde gösterdiği yararlılık

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Genelkurmay Başkanı Kazım Orbay ile ilgili arşiv dökümanları 1980-1990". Milliyet. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ 3. TSK Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kazım ORBAY, 12 Ocak 1944 - 30 Temmuz 1946, TSK.tr
Siyasi görevi
Önce gelen:
Refik Koraltan 		Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı
9 Ocak 1961 - 26 Ekim 1961 		Sonra gelen:
Fuat Sirmen
Askerî görevi
Önce gelen:
Fevzi Çakmak 		TSK Genelkurmay Başkanı
12 Ocak 1944 - 30 Temmuz 1946 		Sonra gelen:
Salih Omurtak
Önce gelen:
Asım Gündüz 		TSK Genelkurmay II. Başkanı
1 Aralık 1943 - 12 Ocak 1944 		Sonra gelen:
Salih Omurtak
Önce gelen:
Ali Sait Akbaytogan 		3. Ordu Komutanı
24 Ağustos 1935 - 1 Aralık 1943 		Sonra gelen:
Mustafa Muğlalı
Önce gelen:
Ahmet Zeki Soydemir 		Türk Jandarma Genel Komutanı
30 Temmuz 1930 - 24 Ağustos 1935 		Sonra gelen:
Naci Tınaz
Önce gelen:
Asım Gündüz 		TSK Genelkurmay II. Başkanı
11 Mayıs 1924 - 18 Aralık 1928 		Sonra gelen:
Asım Gündüz
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kâzım_Orbay&oldid=19726140" sayfasından alınmıştır