Turan: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k Ulam güncellendi
Nushirevan11 (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır: 1. satır:
{{dablink|Bu madde Turan adlı tarihi ülke hakkındadır. Başlığın diğer anlamları için [[Turan]] maddesine bakabilirsiniz.}}
{{dablink|Bu madde Turan adlı tarihi ülke hakkındadır. Başlığın diğer anlamları için [[Turan]] maddesine bakabilirsiniz.}}
[[Dosya:Iran Turan map 1843.jpg|küçükresim|400px|Turan bölgesi turuncu çizgi ile gösterilmiştir (1850). [[Aral Denizi]]'nin doğusunda "Turan" adı görülür. Efsaneye (haritanın sağ alt köşesinde) göre Turan, modern [[Özbekistan]], [[Kazakistan]] ve [[Afganistan]] ve [[Pakistan]]'ın kuzey bölgelerini içeren bölgeleri kapsamaktadır. Bu alan kabaca bugün Orta Asya denen kavrama karşılık gelir. Haritada Turan'ın bir parçası olarak belirtilen alanların listesi: 1. [[Harezm]] 2. [[Buhara]] ile Belh 3. Şehersebz (Buhara yanında) 4. Hisar 5. [[Hokand]] 6. [[Dervaz]] 7. Karategin 8. [[Kunduz (şehir)|Kunduz]] 9. Kafiristan 10. Çitral 11. [[Gilgit]] 12. Iskardu 13.14. Kuzey stepler ([[Kazakistan]]).]]

'''Turan''' ([[Farsça]]: توران), [[Türkistan]]'ın eski adı. Tarihi bakımdan [[Orta Asya]] ve [[Maveraünnehir]] olarak adlanan bölgenin adı. Geniş manada ise [[Türk halkları|Türkler]]in yaşadığı bütün arazileri bildirir. Tarihî İran'ın kuzeyini ifade eder.<ref>http://www.medievalists.net/2009/01/04/barbarian-incursions-the-coming-of-the-turks-into-the-islamic-world/ Bosworth, C. E. "Barbarian Incursions: The Coming of the Turks into the Islamic World." In Islamic Civilization, Edited by D. S. Richards. Oxford, 1973. pg 2: "Hence as Kowalski has pointed out, a Turkologist seeking for information in the Shahnama on the primitive culture of the Turks would definitely be disappointed."</ref>
'''Turan''' ([[Farsça]]: توران), [[Türkistan]]'ın eski adı. Tarihi bakımdan [[Orta Asya]] ve [[Maveraünnehir]] olarak adlanan bölgenin adı. Geniş manada ise [[Türk halkları|Türkler]]in yaşadığı bütün arazileri bildirir. Tarihî İran'ın kuzeyini ifade eder.<ref>http://www.medievalists.net/2009/01/04/barbarian-incursions-the-coming-of-the-turks-into-the-islamic-world/ Bosworth, C. E. "Barbarian Incursions: The Coming of the Turks into the Islamic World." In Islamic Civilization, Edited by D. S. Richards. Oxford, 1973. pg 2: "Hence as Kowalski has pointed out, a Turkologist seeking for information in the Shahnama on the primitive culture of the Turks would definitely be disappointed."</ref>



Sayfanın 21.26, 18 Mart 2018 tarihindeki hâli

Turan bölgesi turuncu çizgi ile gösterilmiştir (1850). Aral Denizi'nin doğusunda "Turan" adı görülür. Efsaneye (haritanın sağ alt köşesinde) göre Turan, modern Özbekistan, Kazakistan ve Afganistan ve Pakistan'ın kuzey bölgelerini içeren bölgeleri kapsamaktadır. Bu alan kabaca bugün Orta Asya denen kavrama karşılık gelir. Haritada Turan'ın bir parçası olarak belirtilen alanların listesi: 1. Harezm 2. Buhara ile Belh 3. Şehersebz (Buhara yanında) 4. Hisar 5. Hokand 6. Dervaz 7. Karategin 8. Kunduz 9. Kafiristan 10. Çitral 11. Gilgit 12. Iskardu 13.14. Kuzey stepler (Kazakistan).

Turan (Farsça: توران), Türkistan'ın eski adı. Tarihi bakımdan Orta Asya ve Maveraünnehir olarak adlanan bölgenin adı. Geniş manada ise Türklerin yaşadığı bütün arazileri bildirir. Tarihî İran'ın kuzeyini ifade eder.[1]

Turan adına Avesta ve Firdevsi'nin Şehname eserinde rast gelinir. Tarihî İran-Turan savaşlarında Sakaların kağanı Efrasiyab'dan da Turan imparatoru diye bahsedilir. Turan sözü XIX. asırdan itibaren aynı zamanda ideoloji yönüne çevrildi. Bu idealoji Türk tarihinde siyasi, askeri ve kültürel sahalarda kendi tesirini göstermiştir. Turan'da Türklerin atası olan “Alp Er Tonga” adlı önder dünyaya gelmiştir. 6. yüzyıldan itibaren Turan sözcüğü – Türklerin (veya Turk ya da Tur halkının) mekan tuttuğu ülke anlamında kullanıla gelmiştir. Kaynaklarda İran halkı ve Turan halkının kıyasıya savaşlarından söz edilir. Karahanlılar devri eserlerde de geçer. Yusuf Balasagun'un eserinde geçer. Mahmud bin Vali'nin eserlerinde Tanrı dağı dolayına Turan adı verilmiştir. Bu Arap (veya İranlı) yazarın eserine göre Turan'da Türkler yaşamaktadır.

İlgili eserler

  • “Kırgız Tаrıхı. Entsiklоpеdiya” Bişkеk 2003
  • “Mаmlеkеttik til cаnа entsiklоpеdiya bоrbоru”
  • “İ.Аrаbаеv аtındаğı Kırgız mаmlеkеttik Pеdаgоgikаlık univеrsitеti”
  • “Bаşkı rеd. Ü.А.Аsаnоv, cооptuu rеd. А.А. Аsаnkаnоv”
  • “Rеd kеñеş: Ö.C.Оsmоnоv (törаgа) T.N Ömürbеkоv”

Kaynakça

  1. ^ http://www.medievalists.net/2009/01/04/barbarian-incursions-the-coming-of-the-turks-into-the-islamic-world/ Bosworth, C. E. "Barbarian Incursions: The Coming of the Turks into the Islamic World." In Islamic Civilization, Edited by D. S. Richards. Oxford, 1973. pg 2: "Hence as Kowalski has pointed out, a Turkologist seeking for information in the Shahnama on the primitive culture of the Turks would definitely be disappointed."

Ayrıca bakınız