Kürt milliyetçiliği: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

Sayfanın 18.29, 6 Kasım 2017 tarihindeki hâli

Kürtlük ya da Kürt kimliği (Kurmançça: Kurdayetî, Soranice: کوردایەتی), Kürtlerde halk olma bilincinin kültürel ve siyasal eyleme yönlendirilmesini ifade eden kavramdır.^[1]^[2]

Kurdayetî kavramı 1930'lu yıllarda ilk kez KDP-Irak üyeleri tarafınca kulanılmıştır. Kurdayetî'nin siyasi referansları ilk başlarda 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında patlak veren kaotik Kürt isyanlarıydı. Mahabad Cumhuriyeti Kurdayetî'nin (Kürt milliyetçiliğinin) geçici doruk noktası olur. Yıkılması ise Kurdayetî'nin içerik olarak daraltılmasına sebep olur. Bu kavram etrafında oluşan yeni ideoloji, daha çok otantik kürt kimliğini vurgu yapar, ve buna ilham veren ise Ahmed-i Hani, Haci Kadire Koyi ve Goran gibi Kürtlüğü siyasi bir kimlikten öte gören vatanperver şairlerdir. Özelikle Koyi Kürtlüğü, Kürt milliyetçilerinin aksine Osmanlı (Türk), Arap ve Fars milli kimliklerine muhalif değil, onlarla aynı düzeyde ve rekabet edebilecek bir özne olarak tanımlar. Bu açıdan bakıldığında Kurdayayetî Kürt milliyetçiliğiyle (Kürtçe: Neteweperestî Kurd) anlam olarak bağdaşmıyor, hatta bazı bakımlarda karşıt olarak algılanabilir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ Franz, Erhard. Kurden und Kurdentum: Zeitgeschichte eines Volkes und seiner Nationalbewegungen. Hamburg: Deutsches Orient-Institut, 1986. Sayfa 19.
^ Hassanpour, Amir. The Language Factor in National Development: The Standardization of the Kurdish Language, 1918-1985. University of Illinois, 1989. Sayfa 60.

Dış bağlantılar

Encyclopædia Britannica: The Kurds and the State: Evolving National Identity in Iraq, Turkey, and Iran, Denise Natali
Google books: The Kurds and the State: Evolving National Identity in Iraq, Turkey, and Iran, Denise Natali
Dr. Nuri Dersimi, Kürt Gençliğine Hitabesi

[1] Franz, Erhard. Kurden und Kurdentum: Zeitgeschichte eines Volkes und seiner Nationalbewegungen. Hamburg: Deutsches Orient-Institut, 1986. Sayfa 19.

[2] Hassanpour, Amir. The Language Factor in National Development: The Standardization of the Kurdish Language, 1918-1985. University of Illinois, 1989. Sayfa 60.

[1]

[2]

@@ 3. satır: / 3. satır: @@
 Kurdayetî kavramı 1930'lu yıllarda ilk kez [[KDP]]-[[Irak]] üyeleri tarafınca kulanılmıştır. Kurdayetî'nin siyasi referansları ilk başlarda 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında patlak veren kaotik [[Doğu isyanları listesi|Kürt isyanlarıydı]]. [[Mahabad Cumhuriyeti]] Kurdayetî'nin (Kürt milliyetçiliğinin) geçici doruk noktası olur. Yıkılması ise Kurdayetî'nin içerik olarak daraltılmasına sebep olur. Bu kavram etrafında oluşan yeni [[ideoloji]], daha çok otantik kürt kimliğini vurgu yapar, ve buna ilham veren ise [[Ahmed-i Hani]], [[Haci Kadire Koyi]] ve [[Abdullah Goran|Goran]] gibi Kürtlüğü siyasi bir kimlikten öte gören vatanperver [[şair]]lerdir. Özelikle Koyi Kürtlüğü, Kürt milliyetçilerinin aksine [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] (Türk), [[Araplar|Arap]] ve [[Fars]] milli kimliklerine muhalif değil, onlarla aynı düzeyde ve rekabet edebilecek bir özne olarak tanımlar. Bu açıdan bakıldığında Kurdayayetî Kürt milliyetçiliğiyle (Kürtçe: Neteweperestî Kurd) anlam olarak bağdaşmıyor, hatta bazı bakımlarda karşıt olarak algılanabilir.{{fact}}
-== Türkiye'de Kürt milliyetçiliğini savunan partiler ==
-*[[Türkiye Kürdistan Demokrat Partisi]]
-*[[Kürdistan Özgürlük Partisi]]
-*[[Halkların Demokratik Partisi]]{{olgu}}
 == Ayrıca bakınız ==
 * [[PKK]]
 * [[Kürt siyasi hareketi]]
-* [[Halkların Demokratik Partisi]]
 == Kaynakça ==