İspanya Veraset Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark

İspanya Veraset Savaşı
	; Vigo Körfezi Muharebesi, İngiliz ve Hollandalılar İspanyol hazine filosunun yaklaşık bir milyon pound değerindeki gümüşlerini korsanlık ganimeti olarak alarak tahrip ettiler.
Tarih	15 Mayıs 1702-7 Eylül 1714
Bölge	Avrupa ve Kuzey Amerika
Sonuç	Utrecht Antlaşması; Rastatt Antlaşması; Baden Antlaşması
Taraflar
Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu: Kutsal Roma İmparatorluğu; Avusturya Arşidüklüğü; Savoya Dükalığı; Diğer Küçük Alman devletleri; İngiltere (1702–6); Büyük Britanya (1707–15); Hollanda; Prusya Krallığı; Portekiz Krallığı; Habsburg'a bağlı İspanyollar	Fransa Krallığı; İspanyol İmparatorluğu; Bavyera Elektörlüğü
Komutanlar ve liderler
Savoy Prensi Eugen; Baden Prensi; Kont Starhemberg; Marlborough Dükü; Marquis de Ruvigny; Kont Overkirk; Marquês das Minas; II. Victor Amadeus	Duc de Villars; Duc de Vendôme; Duc de Boufflers; Duc de Villeroi; Tessé Kontu; Berwick Dükü; II. Maximilian Emanuel; Marquis of Villadarias; Francis II Rákóczi
Güçler
232.000	Fransa 373.000

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 19.40, 10 Ekim 2017 tarihindeki hâli

İspanya Veraset Savaşı, İspanya kralı II. Carlos'un veliaht bırakmadan ölümünden sonra Avrupa ülkeleri arasında İspanya topraklarının paylaşımı konusundaki anlaşmazlıktan dolayı ortaya çıkan ve 1702-1714 yılları arasında yaşanan savaştır.

Büyük bir miras bırakacak olan İspanya Kralı II. Carlos'un 1700 yılında ölümü Avrupa'yı yeni bir savaş tehdidi ile karşı karşıya bıraktı. Çünkü Hollanda Cumhuriyeti ve İtalya'nın bir bölümü ile Brezilya dışında Güney Amerika, Büyük Antiller, Kanarya Adaları ve Filipinler'e kadar uzanan İspanya Sömürgeler İmparatorluğunun paylaşılması söz konusuydu.

1700-1715 yılları arasında birçok savaş ve mücadelelere sebep olan İspanya Veraset Savaşı'nın Avrupa ve dünya tarihi açısından önemli özellikleri ve sonuçları vardır:

Profesyonel ordularca icra edilen bir savaşlar serisidir. Bu nedenle, geleceğin savaşlarının karakteristiklerini aksettirir.
Savaşın sebebi dini olmaktan çıkıp politik-ekonomik bir boyut kazanmıştır. Mücadelede deniz gücünün üstünlüğü etken rol oynamıştır.
"Dünya Savaşı" denebilecek ilk savaştır. Avrupa'nın önde gelen devletlerinin yanı sıra, denizaşırı ülkeleri de içine almıştır.

Avrupa'ya yeni bir statü kazandıracak ve ülkelerin geleceğini yakından etkileyecek olan İspanya Kralı II. Carlos'un ölümünden önce yazdığı Vasiyetname şöyle idi: İspanya topraklarının bütünlüğü bozulmadan XIV. Louis'nin torununa kalacak, ancak Fransa ve İspanya tahtları birleştirilmeyecektir. XIV. Louis bu teklifi kabul etmezse, taht, aynı koşullarla Habsburg İmparatoru'nun oğluna verilecektir.

XIV. Louis teklifi kabul ettiğini açıkladı, ancak varis olarak tayin edilen torunu V. Felipe'yi Fransa tahtının varisleri arasından çıkarmayarak tahtların birleşmemesi sözünü tutmadı. Bu ileride tüm İspanyol topraklarının Fransız hanedanı altında birleşmesi ve Avrupa'daki güç dengelerini bozacak çok büyük bir gücün ortaya çıkması anlamına geliyordu. İmparatorluğun diğer varisi durumunda olan İngiltere, Kutsal Roma Germen İmparatorluğu, Hollanda Cumhuriyeti, Portekiz, Brandenburg ve Savoy Dükalıkları aralarında anlaşarak Fransa'ya karşı "Büyük İttifak"ı kurdular. 1702 yılında başlayan savaşlar, 1715 yılına kadar devam etti.

Fransa'nın yenilgisiyle sonuçlanan İspanya Veraset Savaşı, Utrecht Barışı ve İspanya'nın paylaşılmasıyla sona erdi. Sonuç olarak, XIV. Louis'in torunu V. Felipe İspanya tahtında kaldı. Avusturya, İtalya ve Hollanda'daki birçok İspanyol bölgesini elde etti. Kıta Avrupası üzerindeki Fransız hegamonyası ortadan kalktı ve güç dengesi düşüncesi, uluslararası düzenin bir parçası oldu.

19. yüzyılın büyük çaplı siyasi olayları açısından çok önem taşıyan Utrecht Barışı, Westphalia Barışı ile birlikte "Modern Dünya"nın temellerini atan iki önemli tarihsel olaydır. Günümüz Avrupa'sının temelleri özellikle Utrecht Barışı ile atılmıştır.

Kaynakça

^ 1707'de kabul edilen Birlik Yasaları ile İngiltere Krallığı ve İskoçya Krallığı resmen birleştirilip Büyük Britanya Krallığı kuruldu.
^ George Ripley, Charles Anderson Dana, The American Cyclopaedia, New York, 1874, p. 250, "...the standard of France was white, sprinkled with golden fleur de lis...". *The original Banner of France was strewn with fleurs-de-lis. *http://digitalgallery.nypl.org/nypldigital/dgdisplaylargemeta.cfm?strucID=585779&imageID=1236061&parent_id=585395&word=&s=&notword=&d=&c=&f=&sScope=&sLevel=&sLabel=&lword=&lfield=&num=0&imgs=12&total=98&pos=1&snum= :on the reverse of this plate it says: "Le pavillon royal était véritablement le drapeau national au dix-huitième siècle...Vue du château d'arrière d'un vaisseau de guerre de haut rang portant le pavillon royal (blanc, avec les armes de France). "http://www.1911encyclopedia.org/ Flag from the 1911 Encyclopedia Britannica: "The oriflamme and the Chape de St Martin were succeeded at the end of the 16th century, when Henry III., the last of the house of Valois, came to the throne, by the white standard powdered with fleurs-de-lis. This in turn gave place to the famous tricolour."
^ Lynn, The Wars of Louis XIV: 1667–1714, s.271. Müteffiklerin 1702'de askeri gücü: İmparatorluk 90,000 asker; Hollanda Cumhuriyeti: 60,000 asker ve 42,000 şehir garnizon askerleri; İngiltere: 40,000 asker. Bu sayı küçük Almanya devletlerinin ordu ve donanma askeri güçlerini ihtiva etmemektedir.
^ Lynn, The Wars of Louis XIV: 1667–1714, s.271. Verilen Fransız askeri gücü sadece kâğıt üzerinde doğrudur. Gerçek savaşan Fransa gücü takriben 250,000 askerdir. Buna İspanya'nın askeri gücü ve Baverya Krallığı ve Savoya Dükalığı'nın katma askeri güçleri eklenmedir.

[1] 1707'de kabul edilen Birlik Yasaları ile İngiltere Krallığı ve İskoçya Krallığı resmen birleştirilip Büyük Britanya Krallığı kuruldu.

[2] George Ripley, Charles Anderson Dana, The American Cyclopaedia, New York, 1874, p. 250, "...the standard of France was white, sprinkled with golden fleur de lis...". *The original Banner of France was strewn with fleurs-de-lis. *http://digitalgallery.nypl.org/nypldigital/dgdisplaylargemeta.cfm?strucID=585779&imageID=1236061&parent_id=585395&word=&s=&notword=&d=&c=&f=&sScope=&sLevel=&sLabel=&lword=&lfield=&num=0&imgs=12&total=98&pos=1&snum= :on the reverse of this plate it says: "Le pavillon royal était véritablement le drapeau national au dix-huitième siècle...Vue du château d'arrière d'un vaisseau de guerre de haut rang portant le pavillon royal (blanc, avec les armes de France). "http://www.1911encyclopedia.org/ Flag from the 1911 Encyclopedia Britannica: "The oriflamme and the Chape de St Martin were succeeded at the end of the 16th century, when Henry III., the last of the house of Valois, came to the throne, by the white standard powdered with fleurs-de-lis. This in turn gave place to the famous tricolour."

[3] Lynn, The Wars of Louis XIV: 1667–1714, s.271. Müteffiklerin 1702'de askeri gücü: İmparatorluk 90,000 asker; Hollanda Cumhuriyeti: 60,000 asker ve 42,000 şehir garnizon askerleri; İngiltere: 40,000 asker. Bu sayı küçük Almanya devletlerinin ordu ve donanma askeri güçlerini ihtiva etmemektedir.

[4] Lynn, The Wars of Louis XIV: 1667–1714, s.271. Verilen Fransız askeri gücü sadece kâğıt üzerinde doğrudur. Gerçek savaşan Fransa gücü takriben 250,000 askerdir. Buna İspanya'nın askeri gücü ve Baverya Krallığı ve Savoya Dükalığı'nın katma askeri güçleri eklenmedir.

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ 4. satır: / 4. satır: @@
 |resim                 = Bakhuizen, Battle of Vigo Bay.jpg
 |başlık                = [[Vigo Körfezi Muharebesi]], İngiliz ve Hollandalılar İspanyol hazine filosunun yaklaşık bir milyon pound değerindeki gümüşlerini korsanlık ganimeti olarak alarak  tahrip ettiler.
-|tarih                 = 1702–1715
+|tarih                 = 15 Mayıs 1702-7 Eylül 1714
 |yer                   = [[Avrupa]] ve [[Kuzey Amerika]]
 |bölge                 =
@@ 41. satır: / 41. satır: @@
 [[Francis II Rákóczi]]
 |komutan3              =
-|güç1                  = 232,000<ref>Lynn, ''The Wars of Louis XIV: 1667–1714,'' s.271. Müteffiklerin 1702'de askeri gücü: İmparatorluk 90,000 asker; Hollanda Cumhuriyeti: 60,000 asker ve 42,000 şehir garnizon askerleri; İngiltere: 40,000 asker. Bu sayı küçük Almanya devletlerinin ordu ve donanma askeri güçlerini ihtiva etmemektedir.</ref>
+|güç1                  = 232.000<ref>Lynn, ''The Wars of Louis XIV: 1667–1714,'' s.271. Müteffiklerin 1702'de askeri gücü: İmparatorluk 90,000 asker; Hollanda Cumhuriyeti: 60,000 asker ve 42,000 şehir garnizon askerleri; İngiltere: 40,000 asker. Bu sayı küçük Almanya devletlerinin ordu ve donanma askeri güçlerini ihtiva etmemektedir.</ref>
-|güç2                  = Fransa 373,000<ref>Lynn, ''The Wars of Louis XIV: 1667–1714,'' s.271. Verilen Fransız askeri gücü sadece kâğıt üzerinde doğrudur. Gerçek savaşan Fransa gücü takriben 250,000 askerdir. Buna İspanya'nın askeri gücü ve Baverya Krallığı ve Savoya Dükalığı'nın katma askeri güçleri eklenmedir.</ref>
+|güç2                  = Fransa 373.000<ref>Lynn, ''The Wars of Louis XIV: 1667–1714,'' s.271. Verilen Fransız askeri gücü sadece kâğıt üzerinde doğrudur. Gerçek savaşan Fransa gücü takriben 250,000 askerdir. Buna İspanya'nın askeri gücü ve Baverya Krallığı ve Savoya Dükalığı'nın katma askeri güçleri eklenmedir.</ref>
 |güç3                  =
 |kayıp1                =
@@ 49. satır: / 49. satır: @@
 |notlar                =
 }}
-'''İspanya Veraset Savaşı''', [[İspanyol İmparatorluğu|İspanya]] [[kral]]ı [[II. Carlos]]'un veliaht bırakmadan ölümünden sonra [[Avrupa]] ülkeleri arasında [[İspanyol İmparatorluğu|İspanya]] topraklarının paylaşımı konusundaki anlaşmazlıktan dolayı ortaya çıkan ve 1702-1715 yılları arasında yaşanan savaştır.
+'''İspanya Veraset Savaşı''', [[İspanyol İmparatorluğu|İspanya]] [[kral]]ı [[II. Carlos]]'un veliaht bırakmadan ölümünden sonra [[Avrupa]] ülkeleri arasında [[İspanyol İmparatorluğu|İspanya]] topraklarının paylaşımı konusundaki anlaşmazlıktan dolayı ortaya çıkan ve 1702-1714 yılları arasında yaşanan savaştır.
-Büyük bir miras bırakacak olan [[İspanyol İmparatorluğu|İspanya]] Kralı [[II. Carlos]]'un [[1700]] yılında ölümü [[Avrupa]]'yı yeni bir savaş tehdidi ile karşı karşıya bıraktı. Çünkü [[Felemenk Cumhuriyeti|Hollanda Cumhuriyeti]] ve [[İtalya]]'nın bir bölümü ile [[Brezilya]] dışında [[Güney Amerika]], [[Büyük Antiller]], [[Kanarya Adaları]] ve [[Filipinler]]'e kadar uzanan İspanya Sömürgeler İmparatorluğunun paylaşılması söz konusuydu.
+Büyük bir miras bırakacak olan [[İspanyol İmparatorluğu|İspanya]] Kralı [[II. Carlos]]'un 1700 yılında ölümü [[Avrupa]]'yı yeni bir savaş tehdidi ile karşı karşıya bıraktı. Çünkü [[Felemenk Cumhuriyeti|Hollanda Cumhuriyeti]] ve [[İtalya]]'nın bir bölümü ile [[Brezilya]] dışında [[Güney Amerika]], [[Büyük Antiller]], [[Kanarya Adaları]] ve [[Filipinler]]'e kadar uzanan İspanya Sömürgeler İmparatorluğunun paylaşılması söz konusuydu.
 -1715 yılları arasında birçok savaş ve mücadelelere sebep olan İspanya Veraset Savaşı'nın Avrupa ve dünya tarihi açısından önemli özellikleri ve sonuçları vardır: