Yeşilyurt, Menteşe: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Ansiklopedik olmayan ve kaynaksız bilgiler kaldırıldı.
31. satır: 31. satır:
}}
}}
[[Dosya:Plain Yesilyurt Mugla Turkey.jpg|küçükresim|250px|sağ|Bir kır manzarası]]
[[Dosya:Plain Yesilyurt Mugla Turkey.jpg|küçükresim|250px|sağ|Bir kır manzarası]]
Yeşilyurt, [[Muğla]]'nın [[Menteşe, Muğla|Menteşe]] ilçesinin mahallesidir. Eski adı '''Pisi'''' dir.
Yeşilyurt, [[Muğla]]'nın [[Menteşe, Muğla|Menteşe]] ilçesinin mahallesidir.


== Tarihçe ==
2012 yılına kadar Muğla'nın Merkez ilçesine bağlı bir beldeyken, Muğla'nın büyükşehir olmasıyla Menteşe ilçesine bağlı bir mahalle olmuştur.
{{başlık genişlet}}

== Jeolojik özellikler ==
[[Dosya:Hills Yesilyurt Mugla Turkey.JPG|küçükresim|250px|sağ|Yeşilyurt coğrafyasına ait bir görünüm]]
Yeşilyurt ovası, [[Menteşe]] [[kalker]] platosunda [[neojen]] çağında oluşmuş [[depresyon]]ların sonradan [[karst]] laşmasıyla oluşmuş çanak şeklindeki çukurluklardan biridir (aynı şekilde oluşmuş diğer ovalar [[Muğla]], [[Ula, Muğla|Ula]], [[Gülağzı, Muğla|Gülağzı]], [[Yerkesik, Muğla|Yerkesik]], [[Akkaya mahallesi, Muğla|Akkaya]], [[Çamköy]], [[Yenice mahallesi, Muğla|Yenice]] ovalarıdır). Yeşilyurt ovası (Ula ve Çamköy ovalarına benzer şekilde) dışa tamamen kapalı bir depresyon olmaktan zamanla çıkmış, Kesik isimli mevkiden kuzeye açılan bir [[flüvio-karstik]] depresyon haline gelmiştir. Böylece [[Çine Çayı]] başlangıç kollarında en güneyde Yeşilyurt ovasına kadar uzanır. Aynı ovada bulunan daha küçük iki yerleşim [[Kafaca, Muğla|Kafaca]] beldesi ve [[Dağdibi mahallesi, Muğla|Dağdibi]] mahallesidir. Ovayı çevreleyen dağlar, Karadağ, Girne Dağları, Aldıran ve Ayderesi isimlerini taşımaktadır.

== Tarih ==
Yeşilyurt, M.Ö. 1500 yıllarına kadar uzanan [[Pisye]] (veya Psya) antik kentinin izlerini taşır. Günümüzde '''Pisi''' şeklinde yaşatılan bu ismin kökeni, [[eski Yunanca]] 'da "balık" anlamına gelen "pisue" ile de bağlantılandırılmış olmakla birlikte, büyük olasılıkla, Anadolu'nun yerli kavimlerinden [[Luviler]]in dilinden kalma olup, aslı [[Pissuwa]]'dır. 1961'e kadar Pisiköy olan resmi adı, bu tarihte değiştirilerek Yeşilyurt yapılmıştır. Ancak yerli halk arasında ve yörede [[Pisi]] ismi hala yaygın surette kullanılmaktadır.

Öte yandan, [[1940'lı yıllar]] da vuku bulan bir depremde Yeşilyurt ovasının altından geçtiği anlaşılan bir yeraltı nehrinden fışkıran sulardan balık çıkmıştır. Dolayısıyla bu anlamda bir balık bağlantısı bulunabilir.

Efsanevi boyutta ise, [[Çine Çayı]]'nın eski isminin [[Marsyas]] olduğu ve [[Apollon]]'a karşı girişme cüretini gösterdiği bir müzik müsabakasını kaybettiği için bu tanrı tarafından derisi yüzülmek ve bir ağaca çivilenmek suretiyle cezalandırılan [[satir]] Marsyas'ın ismini taşıdığı ve, rivayete göre, onun kanıyla oluştuğu dikkate alınırsa, satir Marsyas'ın ebedi istirahatgahı Yeşilyurt'ta olmalıdır.

Pisye antik kenti ile ilgili ilk yazılı belge M.Ö. 196 yılına aittir. Bu belgede [[Rodos]]lu [[General Niagoras]]'ın [[İdyma]] ve [[Kyllandis]] ile birlikte Pisye'yi de [[Makedonya]] kralı [[V. Filippos]]'un elinden geri aldığı anlatılır.

Pisye [[akropol]]ünün bulunduğu tepe, Yeşilyurt Kasabasının 1,5 km. kadar güneyindedir. Burada bazı temel ve duvar kalıntıları vardır. Ayrıca kasabanın kuzeyinde 2 km. kadar uzağında bulunan, geliş yolunuzun eteğinden dolandığı tepecik üzerinde yer alan, halkın Aslanlı dediği yer, toprak çanak, çömlek kırıntısı ile doludur. Hatta tek tük [[İlkçağ]] yapılarından kalma işlenmiş taşlar görülmektedir. Burada belki de İlkçağ kentinin bir dış mahallesi bulunmaktaydı. Kasaba içinde, hatta eski yapılarda, cami duvarı gibi olağan yerlerde, İlkçağ kenti yapılarından devşirme parçalara az da olsa rastlanmaktadır.

Yeşilyurt coğrafyasının Türkleşmesinin belkemiğini, bütün Muğla yöresi gibi, [[Kale, Denizli|Kale]]-[[Tavas]] hattı üzerinden [[Konya]] ve [[Kütahya]] [[Türkmen]] yerleşimleri oluşturmuş, sonradan bir kısım [[Nogay]] ve [[muhacir]] unsurlar da dahil olmuştur. [[Konya]]'nın [[Bozkır, Konya|Bozkır]] ilçesinden göçlerin Yeşilyurt'ta yerleşimin temelinde özel bir yeri vardır.

== Sosyal hayat ==
Yeşilyurt'ta özellikle Kuyubaşı ve Maşat mevkileri yöre halkının suların tatlı şırıltısı içinde bir araya geldiği mekanlardır. Yerleşim alanı çevresinde yayılan [[Semetyeri]], [[Karahayıt]], [[Olukbaşı]], [[Hatipvakfı]] gibi isimler taşıyan mevkilerde zeytin ağaçları yayılır, buğday, mısır, biraz da susam ekilir.

== Yeşilyurt dokumaları ==
Yeşilyurt'ta 200-250 yıldır ipek böcekçiliği ve ipek el dokumacılığı yapılmaktadır. Bölgede tütüncülüğün cazip bir gelir kaynağı olmaktan çıkmasıyla, unutulmaya yüz tutan dokuma sanatı Türkiye'nin ilk kadın valisi [[Lale Aytaman]]'ın Muğla valiliği döneminde ve başarılı belediye başkanı Mehmet Güner'in öncülüğünde canlandırılmış ve Pisi, Türkiye'de [[Vakko]] ile [[Beymen]] gibi isimlere dokuma satar ve yurtdışına da ihracat gerçekleştirir hale gelmiştir. Ancak bu canlılık sonradan göreve gelen valilerce pek desteklenmemiştir.
Bugüne kadar emeği geçen herkese teşekkür ediyoruz.

== Kerimoğlu ve Ormancı türküleri ==
Türkiye'nin tamamında bilinen [[Kerimoğlu zeybeği]] bir Yeşilyurt türküsüdür ve [[1901]]'de Maşat isimli mevkide vuku bulmuş bir hadiseden esinlenmektedir. [[1946]]'da [[Yatağan, Muğla|Yatağan]] ilçesinde vuku bulan bir başka hadise kaynaklı ve yurda yayılmış bir diğer türkü olan [[Ormancı türküsü]] de Pisili Tahir olarak bilinen [[Tahir Erdinç]] tarafından bestelenmiştir.

== Kaynakça ==
* [http://www.geltag.com/turkish/sv_hk_sehitler.asp?whichpage=1&ilsecimi=51 Geltag Çanakkale Şehitleri Muğla veritabanı]


{{Menteşe mahalleleri}}
{{Menteşe mahalleleri}}

Sayfanın 12.48, 19 Temmuz 2017 tarihindeki hâli

Yeşilyurt
Harita
Muğla
Muğla
Ülke Türkiye
İlMuğla
İlçeMenteşe
Coğrafi bölgeEge Bölgesi
Nüfus
 (2015)TÜİK
 • Toplam2.354
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0252
Posta kodu48000
Bir kır manzarası

Yeşilyurt, Muğla'nın Menteşe ilçesinin mahallesidir.

Tarihçe