Peyzaj

Bu sayfa topoğrafya ile ilgili peyzaj kavramını anlatmaktadır. Başlığın diğer anlamları için Peyzaj (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Peyzaj

Peyzaj, insanlar tarafından algılandığı şekliyle, karakteri tabii veya insanî unsurların eyleminin ve etkileşiminin sonucu olan bir alan anlamına gelir. Bu, Avrupa Peyzaj Sözleşmesine göre tanımıdır.

Peyzaj önemlidir ama manzara gibi değil, çünkü tarih ile günümüz, kültür ile tabiat arasında bağlantı kurar. Çeşitli değerlere sahiptir ama bu değerlerin hepsi somut değildir (yer duygusu gibi) ve insanların ana maddesidir – peyzajı oluşturan ve değer verenler onlardır.

Peyzaj, belirli bir yerden bakıldığında görüş açısına giren tüm topografik, tabii ve kültürel verileri v bir alanın tüm görünür özelliklerini içerir.

Peyzaj, hayatlarımız için ortam sağlar. Peyzajlar ihtiyaçlarımızın yanı sıra tabiat ihtiyaçlarımızı sağlar. Örnek vermek gerekirse yaban hayatı, vahşi hayat v.s. faaliyetlerimizin fonksiyonunu ve görünümünü şekillendirebilir ve etkileyebilir. Bu aktiviteler şunlardır:

• Rekreasyon ve sağlık
• Yaban hayatı ve biyolojik çeşitlilik (biyoçeşitlilik)
• Eğitim ve deneyim
• Tarım, ormancılık ve gıda
• Doğal kaynaklar
• Ulaşım ve altyapı
• Yerleşim
• Yerel açıklık
• Tarih

Peyzajlar dinamiktir. Peyzaj karakteri son yıllarda oluşan süreçlerle değişmektedir. Peyzajın değişimine etki yapan farklı kuvvetler vardır. Bunlar:

• Tarım ve orman
• Doğal kaynaklar
• Turizm
• Çevre yönetimi
• İklim değişikliği
• Yerleşim, gelişim ve kalkınma
• Rekreasyon
• Enerji

Çevre düzenlemesi, peyzaj mimarlığının ilgi alanı içindedir. Dolayısıyla peyzaj kavramı peyzaj mimarlığı çalışmalarının temelini oluşturur.

Ayrıca bakınız

• Doğal peyzaj
• Kültürel peyzaj
• Peyzaj ekolojisi
• Peyzaj planlama
• Peyzaj planı
• Peyzaj tasarımı