İl-İtmiş Bilge Kağatun: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Hiroşi (mesaj | katkılar)
Gerekçe: + deneme amaçlı değişiklik
Çalıştay (mesaj | katkılar)
3. satır: 3. satır:
==Yaşamı==
==Yaşamı==
[[II. Göktürk Kağanlığı]]'nda başdanışmanlık yapan [[Tonyukuk|Bilge Tonyukuk]]'un kızıdır. Göktürklerin soylu kabilelerinden Aşide sülalesindendir.<ref name="laro">Meydan Larousse (1985), Büyük Lûgat ve Ansiklopedi - 5. cilt - Sayfa 269.</ref> [[Kulun Beg]]'in de >Çin tarafından mağlup edilmesiyle birlikte; II. Göktürk Devleti tamamen dağılmıştır. Bunun üzerine Bilge Kağatun, Çin'e sığınmıştır. Burada kendisine prenses unvanı verilmiş, Çin hükümdarı tarafından Türk boylarının hükümdarı olarak atanmıştır.<ref>Ahmet Taşağıl: Göktürkler, AKDTYK Yayınları, Ankara, 2012, ISBN 978-975-16-2460-4 ss.359-62</ref>
[[II. Göktürk Kağanlığı]]'nda başdanışmanlık yapan [[Tonyukuk|Bilge Tonyukuk]]'un kızıdır. Göktürklerin soylu kabilelerinden Aşide sülalesindendir.<ref name="laro">Meydan Larousse (1985), Büyük Lûgat ve Ansiklopedi - 5. cilt - Sayfa 269.</ref> [[Kulun Beg]]'in de >Çin tarafından mağlup edilmesiyle birlikte; II. Göktürk Devleti tamamen dağılmıştır. Bunun üzerine Bilge Kağatun, Çin'e sığınmıştır. Burada kendisine prenses unvanı verilmiş, Çin hükümdarı tarafından Türk boylarının hükümdarı olarak atanmıştır.<ref>Ahmet Taşağıl: Göktürkler, AKDTYK Yayınları, Ankara, 2012, ISBN 978-975-16-2460-4 ss.359-62</ref>

==Bilge Kağan cinayeti ile ilişkisi==
Türk araştırmacı Ahmet Akyol'un iddiasına göre [[Bilge Kağan]] cinayetinin faili Buyruk Çor değildir. Ona göre, bu cinayeti işleyen kişi İl-İtmiş Bilge'dir.<ref>{{cite web |url=http://www.ahmetakyol.net/index.php?option=com_content&task=view&id=3456&Itemid=43 |yayımcı=Ahmet Akyol |başlık=Kim ve Neden Zehirledi ?.. |accessdate=2013-04-07 }}</ref> Bu iddiaya göre, Çinlilerle büyük bir ticaret anlaşması yapmaya hazırlanan Bilge Kağan, bu anlaşma sayesinde Çinli bir prensesle evlenmek istemiştir. Bunun üzerine eşi tarafından zehirlenmiştir.


==Kaynakça==
==Kaynakça==

Sayfanın 09.59, 9 Nisan 2017 tarihindeki hâli

İl-İtmiş Bilge Kağatun[1], hukuki olarak Göktürk Kağanlığı'nın son hükümdarıdır. Çince adı P'o-f'o'dur.[2] Bu adın Eski Türklerde "dirayetli"[3] anlamında kullanılan "Bügü" ismi olabileceği düşünülmüştür.[4] Aslen ülkeyi hiçbir zaman yönetmemiştir. Tonyukuk'un kızı, Bilge Kağan'ın eşi, Bilge Kutluk Tengri Kağan'ın annesidir.[kaynak belirtilmeli]

Yaşamı

II. Göktürk Kağanlığı'nda başdanışmanlık yapan Bilge Tonyukuk'un kızıdır. Göktürklerin soylu kabilelerinden Aşide sülalesindendir.[2] Kulun Beg'in de >Çin tarafından mağlup edilmesiyle birlikte; II. Göktürk Devleti tamamen dağılmıştır. Bunun üzerine Bilge Kağatun, Çin'e sığınmıştır. Burada kendisine prenses unvanı verilmiş, Çin hükümdarı tarafından Türk boylarının hükümdarı olarak atanmıştır.[5]

Bilge Kağan cinayeti ile ilişkisi

Türk araştırmacı Ahmet Akyol'un iddiasına göre Bilge Kağan cinayetinin faili Buyruk Çor değildir. Ona göre, bu cinayeti işleyen kişi İl-İtmiş Bilge'dir.[6] Bu iddiaya göre, Çinlilerle büyük bir ticaret anlaşması yapmaya hazırlanan Bilge Kağan, bu anlaşma sayesinde Çinli bir prensesle evlenmek istemiştir. Bunun üzerine eşi tarafından zehirlenmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Maier, Pieter (2007), Türkische Reiche
  2. ^ a b Meydan Larousse (1985), Büyük Lûgat ve Ansiklopedi - 5. cilt - Sayfa 269.
  3. ^ Gabain, Eski Türkçenin Grameri, TDK Yayınları.
  4. ^ "Eski Türk Adlarının Çinceden Orijinal Hâline Çevrilmesi". 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2016. 
  5. ^ Ahmet Taşağıl: Göktürkler, AKDTYK Yayınları, Ankara, 2012, ISBN 978-975-16-2460-4 ss.359-62
  6. ^ "Kim ve Neden Zehirledi ?." Ahmet Akyol. Erişim tarihi: 2013-04-07.