Georges-Louis Leclerc

George-Louis Leclerc, de Buffon
Georges-Louis Leclerc, Comte de Buffon'un François-Hubert Drouais tarafından yapılmış bir tablosu
Doğum	7 Eylül 1707 Montbard, Côte-d'Or
Ölüm	16 Nisan 1788 (80 yaşında) Paris, Fransa
Milliyet	Fransız
Kariyeri
Dalı	Doğa tarihi
Çalıştığı kurumlar	Jardin du Roi
İmza

Georges-Louis Leclerc Comte de Buffon (7 Eylül 1707 - 16 Nisan 1788), Fransız doğabilimci, matematikçi, kozmolog ve ansiklopedi yazarı. 1773’te kont unvanı almıştır.

Buffon'un değerli çalışmaları, Jean-Baptiste Lamarck ve Georges Cuvier de dahil olmak üzere, gelecek iki nesil boyunca birçok natüralisti etkilemiştir. Buffon, neredeyse hayatı boyunca süren ve onun en önemli eseri olan 38 ciltlik Histoire naturelle isimli çalışmalarını yayınlamıştır. Onun çalışma notlarına ve diğer araştırmalarına dayalı ek birimler ise onun ölümünden sonra yirmi yıl içinde yayınlanmıştır.

Hayatı

Buffon oldukça sıradan, ama matematikten zevk alan bir öğrenciydi. Babasının isteği üzerine 1723’te hukuk öğrenimine başladı. 1726’da diplomasını almasına karşın hukuku bir türlü benimseyemediğinden, Angers’e geçerek matematik, tıp ve botanik öğrenimine yöneldi. Bir düello nedeniyle Angers’i terk etmek zorunda kalan Buffon, Kingston dükü ile yakın dostluk kurdu. Bu iki gencin İngiltere’ye yaptıkları yolculuk sırasında Buffon, Royal Society’nin üyeliğine seçildi.

Annesinin ölümü üzerine Fransa’ya dönen ve Montbard’daki aile malikânesine yerleşen Buffon, burada, olasılık hesapları ve fizik bilimleri üzerine ilk araştırmalarına başladı. O sıralarda özellikle bitki fizyolojisine ilişkin sorularla ilgileniyordu. 1735’te Stephen Hales’in Bitki Statiği çevirisini yayımladı ve önsözünde, kendisinin geliştirdiği bilimsel yöntem kavramına yer verdi.

1739’da henüz 32 yaşındayken, bilimin önemini kavrayan Buffon, Kraliyet Bahçesi ve onun bir bölümünü oluşturan müzenin yöneticiliğine atandı. Hırslı Buffon, bu görevi tüm doğanın kaydını tutma çalışmasına dönüştürdü. 1749’da başlayan ve yıllar süren bu çalışmasının sonucunda büyük yapıtı Histoire Naturelle, Generale Et Particuliere (Genel ve Özel Doğa Tarihi) ortaya çıktı. Yapıtın en ünlü bölümü olan Doğa Tarihi çağları yapıtın 5. cildinde yer alıyordu. Bunu kuşlar üzerine yazılmış olan 9 cilt ile mineralleri konu alan 5 cilt izledi. İlk baskıyı tamamlayan ve Buffon’un ölümünden sonra yayınlanan son 8 cilt ise, sürüngenler, balıklar ve balinalar üzerineydi. Buffon, hayvan tanımlarını tekdüzelikten kurtarmak için, doğa, hayvanların yozlaşması, kuşların doğası gibi konular üzerine açtığı felsefi tartışmalarla bu tanımları renklendirmişti.

Buffon’un eşi 1769’da öldü ve onu 5 yaşındaki oğluyla yalnız bıraktı. Oğlu 17 yaşına gelince, Buffon doğa bilimci J.-B. Lamarck’tan; Avrupa’ya yaptığı botanik gezilerine onu da götürmesini istedi. Ama genç Lamarck araştırmaya ilgi duymuyordu. Fransız Devrimi’nin tüm şiddetiyle sürdüğü sıralar, 1794’te bir tedbirsizliği sonucunda giyotinle idam edildi. Sağlığı bozulmaya başlayan Buffon, 1788’de sonunun yaklaştığını hissederek Paris’e döndü ve birkaç ay sonra bu kentte öldü.

Buffon hakkında, "Gerçekten, Buffon 18. yüzyılın ikinci yarısında doğa tarihiyle ilgili tüm düşüncenin babası." olduğu söylenir.

Buffon, o dönemde Jardin du Roi (Kraliyet Bahçesi) olarak adlandırılan ve bugün Jardin des plantes olarak bilinen Paris'deki botanik bahçesinde direktör olarak çalışmıştır.

Ölümünden sonra

Halkın hayranlık ve desteğini kazanmış olan Buffon’u aydınlar arasında eleştirenlerin sayısı hiç de az değildi. Buffon kendisini aşağılayanlara hiç yanıt vermemiş ve bir notunda şöyle yazmıştı: “Mutlak suskunluğumu koruyacağım… Saldırıları kendilerine dert olsun.” Buffon, doğa bilimlerinin bazı alanlarında kalıcı bir etki yaptı. Jeoloji tarihini bir dizi aşama olarak ele alan ilk kişi Buffon’du. Yok olan canlı türler kavramıyla paleontolojinin gelişimine önderlik etti. Genel ve Özel Doğa Tarihi, doğa tarihinin birbirinden kopuk ve bağlantısız gibi görünen olgularını kavranabilir biçimde bütünleştirerek sunan ilk yapıttır.