Fenike alfabesi: Revizyonlar arasındaki fark

Fenike alfabesi
Fenike alfabesi
Fenike alfabesi; Fenike alfabesi
Tür	Alfabe
Diller	Fenikece
Dönem	M.Ö.1200– M.Ö.150
Aile sistemi	Mısır hiyeroglifleri Ön-Sinaitic Fenike alfabesi; ;
ISO 15924	rtl, Phoenician
Yön	Sağdan sola
Unicode adı	Phoenician
Unicode aralığı	U+10900–U+1091F
	Bu sayfa UFA fonetik Unicode semboller içerir. Doğru bir görüntüleme desteğiniz bulunmadığı takdirde, soru işaretleri, kutular veya diğer Unicode karakterleri görebilirsiniz. IPA sembolleri ile ilgili rehberi okumak için, bakınız Yardım:IPA.

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmemiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 14.15, 18 Aralık 2016 tarihindeki hâli

Fenike alfabesi, tahminen MÖ 1200 yılında ortaya çıkmış, Fenike dilini yazmak için kullanılmıştır. Günümüzde kullanılan birçok çağdaş alfabe Fenike alfabesinden türemiştir. Arap alfabesi, Yunan alfabesi, Yunan alfabesi üzerinden Kiril alfabesi ve Latin alfabesi gibi. Fenikelilerden önce yazı, resimlerden oluşmaktaydı ve her kelimeye karşılık bir resim çizilirdi. Fenikeliler, her ses için bir sembol kullanarak bu sesleri birleştirip kelimeler oluşturdular. Bu sayede cümleler, artık resimlerin birleştirilmesiyle değil; seslerin birlikteliğini içerir kelimelerin birleştirilmesiyle kuruluyordu.

Bugün Fenike alfabesi ile ilgili arkeolojik kalıntılar, Mısır ve Lübnan'ın tarihi bölgelerinde bulunabilir. Fenike Alfabesi olarak adlandırılan ve ilk alfabe olduğu iddia edilen yazıt, İtalya'nın Toskana bölgesinde bulunan Marsilya Yazıtı'dır. Kazım Mirşan tarafından Türkçe okunan bu yazıt, bir yazı tahtası olarak adlandırılabilecek yüzeyi düz bir taşın üzerinde bulunmuştur. Yazıtta: "Tanrı namına elde olunan zaferleri halka anlatmayı mümkün kılan yazıları okutan harfler" denmektedir. ^[3]

Yanındaki Harfler

1) Sümer alfabesi (Çivi yazısı)

6) Hiyeroglif yazısı (Antik Mısır alfabesi)

Alfabe

Harf	İsim	Transliterasyon	Karşılık gelen harf
Harf	İsim	Transliterasyon	İbrani	Arap	Yunan	Latin	Kiril
	Alef	ʼ	א	ﺍ	Αα	Aa	Аа
	Bet	b	ב	ﺏ	Ββ	Bb	Бб, Вв
	Gimel	g	ג	ﺝ	Γγ	Cc, Gg	Гг
	Dalet	d	ד	ﺩ	Δδ	Dd	Дд
	He	h	ה	ﮬ	Εε	Ee	Ее, Єє
	Vav	w	ו	ﻭ	(Ϝϝ), Υυ	Ff, Uu, Vv, Ww, Yy	Уу
	Zayin	z	ז	ﺯ	Ζζ	Zz	Зз
	Het	ḥ	ח	ﺡ	Ηη	Hh	Ии
	Tet	ṭ	ט	ﻁ	Θθ		Фф
	Yud	y	י	ﻱ	Ιι	Ii, Jj	Іі
	Kaph	k	כ	ﻙ	Κκ	Kk	Кк
	Lamed	l	ל	ﻝ	Λλ	Ll	Лл
	Mem	m	מ	ﻡ	Μμ	Mm	Мм
	Nun	n	נ	ﻥ	Νν	Nn	Нн
	Sameh	s	ס	س	Ξξ, Χχ	Xx	Xx
	Ayın	ʿ	ע	ﻉ	Οο	Oo	Оо
	Pe	p	פ	ﻑ	Ππ	Pp	Пп
	Tsade	ṣ	צ	ﺹ	Ϡϡ		Цц, Чч
	Qaf	q	ק	ﻕ	Ϙϙ	Qq
	Reş	r	ר	ﺭ	Ρρ	Rr	Рр
	Şin	š	ש	ش	Σσ	Ss	Сс, Шш
	Tav	t	ת	ﺕ	Ττ	Tt	Тт

Kaynakça

^ Earliest attestation in the Bronze Age collapse period, classical form from about 1050 BC; gradually died out during the Hellenistic period as its evolved forms replaced it; obsolete with the destruction of Carthage in 149 BC.
^ Himelfarb, Elizabeth J. "First Alphabet Found in Egypt", Archaeology 53, Issue 1 (Jan./Feb. 2000): 21.
^ Mirşan, Kazım. Etrüskler, MMB, Bodrum, 1998, s.61

Dış bağlantılar

Dilbilim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Earliest attestation in the Bronze Age collapse period, classical form from about 1050 BC; gradually died out during the Hellenistic period as its evolved forms replaced it; obsolete with the destruction of Carthage in 149 BC.

[2] Himelfarb, Elizabeth J. "First Alphabet Found in Egypt", Archaeology 53, Issue 1 (Jan./Feb. 2000): 21.

[3] Mirşan, Kazım. Etrüskler, MMB, Bodrum, 1998, s.61

[1]

[2]

[3]

@@ 15. satır: / 15. satır: @@
 Bugün Fenike alfabesi ile ilgili arkeolojik kalıntılar, [[Mısır]] ve [[Lübnan]]'ın tarihi bölgelerinde bulunabilir. Fenike Alfabesi olarak adlandırılan ve ilk alfabe olduğu iddia edilen yazıt, İtalya'nın Toskana bölgesinde bulunan Marsilya Yazıtı'dır. Kazım Mirşan tarafından Türkçe okunan bu yazıt, bir yazı tahtası olarak adlandırılabilecek yüzeyi düz bir taşın üzerinde bulunmuştur. Yazıtta: ''"Tanrı namına elde olunan zaferleri halka anlatmayı mümkün kılan yazıları okutan harfler"'' denmektedir. <ref>Mirşan, Kazım. ''Etrüskler'', MMB, Bodrum, 1998, s.61</ref>
-== Genel Özellikleri ==
+== Yanındaki Harfler ==
 :1) [[Sümer alfabesi]] (Çivi yazısı)
 :2) [[Arap alfabesi]]