Van: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yoruma dayalı bilgiler çıkartıldı ve 18 bekleyen güncelleme gözden geçirildi (kaynaksız şablonu da göz önünde bulundurularak) sürüm kabul edildi.
İdeolog21 (mesaj | katkılar)
Kayyum
Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
32. satır: 32. satır:
|parts = 13 [[Van'ın ilçeleri|ilçe]]
|parts = 13 [[Van'ın ilçeleri|ilçe]]
|önder_türü = Belediye Başkanı
|önder_türü = Belediye Başkanı
|önder_adı = [[İbrahim Taşyapan]] kayyum <ref>https://www.google.com.tr/amp/www.cumhuriyet.com.tr/amp/haber/turkiye/632737/Derik_Kaymakamligi_na_Torul_Kaymakami_Hakan_Kafkas_atandi.html?client=ms-android-kk</ref>
|önder_adı = [[Bekir Kaya]]
|önder_parti = [[Demokratik Bölgeler Partisi|DBP]]
|önder_parti =
|önder_türü1 = Vali
|önder_türü1 = Vali
|önder_adı1 = [[İbrahim Taşyapan]]
|önder_adı1 = [[İbrahim Taşyapan]]

Sayfanın 03.55, 19 Kasım 2016 tarihindeki hâli

Van
Van'ın Türkiye'deki konumu
Van'ın Türkiye'deki konumu
ÜlkeTürkiye
BölgeDoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • Belediye Başkanıİbrahim Taşyapan kayyum [1]
 • Valiİbrahim Taşyapan
Yüzölçümü
 • Toplam21.334 km²
Nüfus
 (2015)
 • Toplam1,096,397
 • Yoğunluk50/km²
Zaman dilimiUTC+2 (DAZD)
 • Yaz (YSU)UTC+3 (DAZD)
Posta kodu
65xxx
Alan kodu(+90) 432
Plaka kodu65
Resmî site
www.van.bel.tr

Van, Türkiye'nin bir ili ve en kalabalık on dokuzuncu şehri. 2015 itibarıyla 1.096.397[2] nüfusa sahiptir. Doğu Anadolu Bölgesinde yer alır. Van ili nüfus bakımından bu bölgenin en büyük ilidir. Kuzeyden Ağrı, batıdan Bitlis, güneybatıdan Siirt, güneyden Hakkari illeriyle, doğudan da İran'la sınırlıdır. Anadolu'nun en büyük kapalı havzası olan Van Gölü kıyısında toprakları verimli, akarsuları bol, iklim koşulları oldukça elverişli bir yerleşim merkezidir.

Tarihçe

Van'ın tarihi MÖ 7000 yıllarına kadar uzanır. Van Kalesinin 6 km güneyinde bulunan Tilki tepe ve Van Gölü'nün kuzeyindeki Ernis Mezarlıklarında yapılan kazılarda Kalkolitik, Bronz ve Demir devrine ait yerleşimler bulunmuştur. Van'ın medeni tarihi Urartularla başlar. Van, bugünkü Doğu Anadolu ve Ermenistan ile civarındaki toprakları kapsayan Urartu devletinin merkezi idi. İskit istilasının ardından zayıflayan Urartular, İran'dan gelen Medler tarafından yıkıldı. Daha sonra bölgeye Ahamenişlerler, Büyük İskender, Selevkoslar, Ermeniler[3], Partlar, Romalılar, Sasaniler ve Doğu Romalılar(Rumlar) hakim olmuştur. 644 yılında Müslüman Araplar bu bölgeyi fethetmiş, daha sonra bölge yine Rumlara geçmiştir. Yöre, uzun süre Abbasilere veya Rumlara bağlı yerel Ermeni beyleriyle yönetilmiştir. 11. yüzyıldan itibaren Türkmenlerin yerleşmeye başladığı Van Gölü havzası,önce Selçuklulara, sonra da İlhanlılara, Celayirîlere, Karakoyunlulara ve Akkoyunlulara yurt olmuştur. 16. yüzyılda Safevilerin Doğu Anadolu'dan uzaklaştırılmasından sonra Van'da Osmanlı egemenliği başlamıştır. Van'da 20. yüzyıla kadar Ermeni, Türk, Kürt, Arap nüfus yaşamıştır. Gelenekleri Osmanlı ve İran etkisinde gelişmiştir. Van farklı kültürlerin ve toplulukların bir arada yaşayabildiği güzide bir coğrafyadır.

Şehir Urartulardan kalmadır. Urartuların başkenti olan Van'ın o zamanki adı Tuşpa idi. Van'ın tarihi MÖ 7000 yıllarına kadar uzanır. Van Kalesi'nin 6 km güneyinde bulunan Tilki tepe ve Van Gölü'nün kuzeyindeki Ernis Mezarlıklarında yapılan kazılarda Kalkolitik, Bronz ve Demir devrine ait kültürel buluntulara rastlanmıştır. Şehri ilk kuran Asur Kraliçesi Semiramis'tir. Bu bölgeye önce Hurriler yerleşmişlerdir. Urartular zamanında şehir bir imparatorluk merkezi haline gelmiştir. Urartulardan sonra şehre Medler, Persler, Büyük İskender, Selevkoslar, Ermeniler, Partlar, Romalılar, Sasaniler ve Bizanslılar hakim olmuştur. M.S. 675 yılında Müslüman Araplar şehri fethetmiş, daha sonra şehre yine Bizanslılar, bunları yenen Selçuklular ve sonra İlhanlılar, Celayirliler, Karakoyunlular, Akkoyunlular, Safeviler ve en sonunda Osmanlılar hâkim olmuştur.

Hurrilerin MÖ 2000'lerden itibaren Van Gölü'nden başlayarak Kızılırmak ve Yeşilırmak'ın Karadeniz'e döküldüğü yerlere kadar uzanan bir bölgeye hakim oldukları görülür. MÖ 13. yüzyılda Hurri-Mitanni siyasi teşekkülün merkezi otoritesi zayıflamış ve beyliklere bölünmüştür. Asur Kralları bu küçük beyliklerini hakimiyetleri altına almaya çalışmış ve bu sırada Van Gölü çevresinde Batı İran'a kadar olan bölgede Urartular ile Asurlular arasında mücadeleler başlamıştır. Urartu-Asur mücadelesi MÖ.VI. yüzyılın ortalarına kadar sürmüş, Urartular bu dağlık ve zor arazi şartlarına sahip bölgeyi egemenlik altında tutmuştur.

1893 nüfus sayımı Vandaki Ermeni nüfusu
Van gölü şenlikleri 2011

Urartular'ın başkentliğini yapmış olan Van Kalesi, 3000 yıllık görkemiyle hala ayaktadır. Van Kalesi'nde Urartular'dan kalan kaya ve oda mezarları, tapınaklar, yazıtlar ve bazı yapılar bulunur. Urartu kralı I. Sarduri'nin kurduğu ve başkent yaptığı Tuşpa, Urartu krallarının mezralarını, uzun yazıtları içinde barındırır. Horhor Yazıtı, kaledeki en uzun yazıttır ve kral Argişti'ye ait mezar odasının girişinde bulunur. Analı kız kutsal alanında büyük bloklara yazılmış yazılar vardır ve burası bir sunak alanıdır. İç Kale'de Urartulara ait bir tapınağın temelleri bulundu. Kalenin batısında Madır Burcu isimli görkemli yapının ne amaçla yapıldığı tam olarak bilinmemektedir, fakat bir liman olduğu tahmin edilmektedir.Kalenin kuzeyinde yer alan Van Kalesi Höyüğü'nde kazılar yapılmıştır.

Van şehri I. Dünya Savaşı'na kadar kalenin güney kısmında surlarla çevrili bölgede kuruluydu. Daha sonra Osmanlı'nın Kafkasya Cephesinde Ruslar'la savaşa girdiği sırada şehirdeki Ermeniler ayaklanmıştır.Bu ayaklanmalar sonucu Ermeniler ve Ruslar şehri ele geçirmiştir.21 Mayıs 1915'de Rus General Yudeniç Van'a girer. Burda Ermeniler şehrin ve kalenin anahtarlarını generale sunar. 2 Nisan 1918'de Ali İhsan Paşa komutasındaki Osmanlı Ordusu,Rusların harabeye çevirdiği Van'ı geri alır.

Bu dönemden sonra Van şehri Erek Dağının eteğinde yeniden kurulur. Eski Van ise 1-2 cami hariç kullanılamaz hale gelmiştir ve günümüze gelinceye kadar ayakta kalan yapılar dayanamayarak yıkılmıştır.

Bu şehrin kalıntıları günümüze ulaşmıştır. Surlara ait bazı kalıntılar vardır ve sağlam olan tek kapı güneye bakan Orta Kapı'dır. Mimar Sinan'ın eseri olan Hüsrevpaşa Külliyesi han, hamam, türbe, imaret, çeşme ve medreseden oluşmaktadır. Bölgede sağlam kalan tek hamam bu külliyenin bir elemanı olan Çifte Hamam'dır. Eski Van'da günümüzde kullanılan tek eser Kaya Çelebi Cami'dir. Eskiden çok görkemli bir mekân olan Van Ulu Camisi ne yazık ki günümüzde yıkılmıştır ve sadece minaresi sağlam kalabilmiştir. Kızıl Cami'ninde aynı şekilde minaresi günümüze ulaşmış ve diğer bölümleri yıkılmıştır. Kentte ayrıca günümüze ulaşan S. Dsirvanor, S. Stephan, S. Vardan, s. Neshan, şehrin en eski kilisesi olan ve Çifte Kilise olarak da anılan S. Paulos ve S. Petros Kiliseleri bulunur. Ayrıca eskiden İsa'nın çarmıhına ait bir parçanın saklandığı Meryem ana (S. haç, Tiramary) kilisesi ve Madır burcunun üstüne yapılmış Vaftizci Yahya (S. Hovhannes) kiliseleri yıkılmıştır. Hüsrev Paşa hanının temelleri Kaya Çelebi ve Hüsrev Paşa Camileri arasında görülebilmektedir. Şehrin batısında bulunana Horhor bahçeleri şehrin surlar içerisindeki bahçeleri durumundaydı ve İskele Kapı'nın hemen önündeydi. Ayrıca bahçelerin yakınında halen kalıntıları olan Horhor Cami ve Medresesi bulunuyor. Evliya Çelebi'nin görkemle anlattığı kale ve Eski Van şehri şu anda bakımsız bir haldedir. Ayrıca şehirdeki patika yolların izi vardır ve alanda küçük tepecikler olusmuştur.

Cumhuriyet dönemi

Van'ın merkezinde Ekim ve Kasım 2011'de iki yıkıcı deprem meydana gelmiştir.

2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile Van'da sınırları il mülki sınırları olan büyükşehir belediyesi kurulmuş ve 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesi çalışmalarına başlamıştır.[4]

Coğrafya

Van, yüzölçümü açısından Türkiye'nin en büyük illerinden biridir. Büyük bölümü yüksek, engebeli ve dağlık alanlardan oluşan Van'da yerleşmeye elverişli alanlar sınırlıdır. Van ilini etkisi altında tutan sert iklim, başlıca ekonomik uğraş olan tarımsal üretimin çeşitlenip gelişmesine olanak tanımaz.

Konum

İklim

Van iklimi karasal iklim olup bitki örtüsü bozkırdır. Van'da kış ayları sert geçer. Kar etkisini yoğun göstermektedir. Kış ayları Van'a en çok yağışın düştüğü aylardır. Van'da yaz ayları genelde kurak ve sıcak olup, Van Gölü'nün etkisiyle biraz serin yaşanmaktadır. Bu aylarda fazla yağış olmaz ama rüzgarlar geniş yer tutar. Bitki örtüsünün bozkır olması küçükbaş hayvancılığı geliştirmiştir.


 Van iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 12,6 14,3 22,7 27,2 28,3 33,2 37,5 36,7 35,0 28,8 20,1 15,5 37,5
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 1,9 2,6 6,6 12,9 18,4 23,8 28,1 28,2 24,1 17,2 10,0 4,4 14,8
Ortalama sıcaklık (°C) −3,5 −2,8 1,5 7,8 13,1 18,2 22,2 21,9 17,2 10,7 4,3 −0,8 9,1
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −7,7 −7,2 −2,8 2,8 7,0 10,8 14,6 14,6 10,8 5,7 0,2 −4,7 3,6
En düşük sıcaklık (°C) −28,7 −28,2 −22,7 −17,5 −1,5 −2,6 3,6 6,6 −0,1 −7,5 −20,5 −21,3 −28,7
Ortalama yağış (mm) 33,0 33,5 45,7 55,1 46,9 18,2 5,4 4,0 14,3 46,3 47,8 37,2 387,4
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü[5]


Fauna

Van kedisi, iyi bir yüzücü olan, gözleri mavi veya kehribar rengi ya da biri mavi diğeri kehribar olabilen, nadide ve asil bir kedi ırkıdır. Van kedisinin göz rengi üç gruba ayrılır. Her iki gözü mavi (daima turkuaz mavisi), her iki gözü kehribar (Sarı renk ve tonları, çok nadiren kahverengi) ve tek-göz (Heterokromik; yani bir gözü mavi diğer gözü kehribar renkte olanlar) diye gruplandırılır.

Nüfus

Van il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir - Kır
1927[6] 75.329 62
  %18     13.749
61.580     %82  
1935[7] 143.434 52 %90
  %16     23.419
120.015     %84  
1940[8] 112.975 58 -%21
  %21     23.252
89.723     %79  
1945[9] 127.858 57 %13
  %21     26.932
100.926     %79  
1950[10] 145.944 56 %14
  %18     26.155
119.789     %82  
1955[11] 175.250 58 %20
  %19     33.469
141.781     %81  
1960[12] 211.034 56 %20
  %20     42.881
168.153     %80  
1965[13] 266.840 48 %26
  %23     60.686
206.154     %77  
1970[14] 325.763 43 %22
  %27     88.227
237.536     %73  
1975[15] 386.314 42 %19
  %30     115.830
270.484     %70  
1980[16] 468.646 39 %21
  %33     156.852
311.794     %67  
1985[17] 547.216 35 %17
  %35     189.269
357.947     %65  
1990[18] 637.433 32 %16
  %41     258.967
378.466     %59  
2000[19] 877.524 23 %38
  %51     446.976
430.548     %49  
2007[20] 979.671 19 %12
  %52     511.678
467.993     %48  
2008[21] 1.004.369 19 %3
  %51     514.481
489.888     %49  
2009[22] 1.022.310 19 %2
  %52     527.525
494.785     %48  
2010[23] 1.035.418 19 %1
  %52     539.619
495.799     %48  
2011[24] 1.022.532 19 -%1
  %52     526.725
495.807     %48  
2012[25] 1.051.975 19 %3
  %52     548.717
503.258     %48  
2013[26] 1.070.113 19 %2 Şehir ve kır ayrımı kaldırılmıştır.
2014[27] 1.085.542 19 %1
2015[28] 1.096.397 19 %1
2016[28] 1.100.190 19 %0
2017[28] 1.106.891 19 %1
2018[28] 1.123.784 19 %2
2019[28] 1.136.757 19 %1
2020[28] 1.149.342 19 %1
2021[28] 1.141.015 19 -%1
2022[28] 1.128.749 21 -%1
2023[28] 1.127.612 21 -%0


2000 yılındaki ani nüfus artışından da fark edileceği üzere kente 1990 yılından itibaren yoğun bir göç yaşanmıştır. Bölgedeki terör olayları nedeniyle boşaltılan köylerin en yakın adresi Van olmuştur. Yüzde 38'lik bir artışla nüfus sıralamasında 32. sıradan 23. sıraya yükselen şehrin demografik yapısı da bir hayli değişmiştir.

Van il haritası

Ekonomi

Tarım

Van'da tarım alanları yüz ölçümünün %10'unu kapsar. Yetiştirilen başlıca ürünler; Arpa, Buğday, Şeker Pancarı ve Elma yetiştirilmektedir. Ürünler Özellikle Eylül Ayında hasat edilir. Tarım en önemli geçim kaynaklarından olsa da çok kullanılmaz.

Hayvancılık

En önemli geçim kaynağı olan hayvancılık her mevsim kullanılabilir. Özellikle Küçükbaş Hayvancılığın Yetiştiği Van'da yazda her kırsalda hayvan görmek mevcuttur.Yazın yaylara çıkarılan hayvanlar kışın ağıl ya da ahırlara alınır.Türkiye'de en fazla küçükbaş hayvan Van'da bulunur.

Sanayi

Van sanayi bakımından bölgenin üçüncü şehridir. Başlıca fabrikalar: Şeker, çimento, et ve et ürünleri, süt kombinaları ve yemdir. Şeker; Erciş'de çimento ise Edremit'te bulunur.

Kültür

Van kültürü; Van kedisi, Van otlu peyniri ve Van kahvaltısına dayanır. Van otlu peyniri yörede önemli bir şekilde yayılmıştır. Dağlardan toplanan otlardan yapılır.

Camiler
  • Van Ulu Cami
  • Van Hüsrevpaşa Cami
  • Van Hz. Ömer Cami

İMüzeler

  • Van Müzesi
  • Van Urartu Müzesi (Yapım aşamasında)
Evler
  • Van Evi
  • Van Kedi Evi
Kaleler

Van İlçeleri

Van ilinin ilçeleri toplam 13'tür.

Eğitim

Van merkezde yaklaşık 200 okul bulunmaktadır. Ayrıca son dönemlerde özellikle liselerde olmak üzere çoğu okul Fatih projesiyle tanışmıştır. Yüzüncü Yıl Üniversitesi de Van'dadır.

Altyapı

Ulaşım

Karayolu
Van Havaalanı

Van şehri, geçmişinden gelen ve günümüzde de devam eden stratejik öneminden dolayı daima işlek olan yollara sahip olmuştur. Güneydoğu ve Kuzey Anadolu'dan gelen iki önemli karayolu Van'da bileşerek İran'a uzanır.

Bu yollardan önemlisi İstanbul ve Ankara'dan gelerek Erzurum üzerinden Ağrı ve Erciş'i geçerek Van'a bağlanır. Diğer yol ise Adana'dan gelerek Diyarbakır üzerinden Bitlis ve Tatvan'ı geçerek Van'a ulaşır. Bu ikinci yol Tatvan'dan sonra kısmen Van Gölü kıyısından devam etmektedir. Van'da birleşen bu iki önemli karayolu Van'ın doğusunda Özalp üzerinden geçerek Kapıköy Sınır Kapısı'ndan İran'a ulaşmaktadır.

Van il sınırı içerisinde ulaşım ağı büyüktür. Van ile Ağrı, Doğubayazıt, Patnos ve Erciş arası kolayca ulaşım yapılmaktadır. Hakkari ve Yüksekova arası ise belirli bir noktaya kadar kolaydır, fakat sonra yol çok engebelidir. Son zamanlarda ise bu yolda genişletme çalışmaları yapılmaktadır.

Van'da ulaşımın en zor olduğu yer Çatak ve Bahçesaray ilçeleri arasıdır. Bu bölgenin dağlık olması, ulaşım zorlaştırmaktadır. Kış aylarında bu yollar sürekli kardan kapanır.

Van'da şehir içi ulaşım özel halk otobüsleri ve minibüslerle kullanılmaktadır. Ödeme nakitle yapılır. 2015 yılından itibaren Van Belediyesi tarafından getirilen yeni otobüslerle ulaşım yapılmaktadır.

Demiryolu

Van'ın karayolu ulaşımı gibi demiryolu ulaşımı da önem arzeder. TCDD'nin 5. bölgesini oluşturan hat Malatya üzerinden Baskil'e ulaşır. Burada ikiye ayrılan hatlardan biri Elâzığ ve Muş üzerinden Tatvan'a ulaşır. Tatvan'da bulunan iskeleden feribotla Van'a ulaşan hat, Özalp üzerinden İran sınırındaki Kapıköy Tren İstasyonu'nda son bulur. Kapıköy ile karşısındaki İran'ın Razi istasyonunda gümrük kontrolü noktaları vardır. Razi'den ayrılan hat Tebriz üzerinden Tahran'a ulaşır.

Vangölü Ekspresi, İstanbul'dan Tatvan'a haftanın iki günü karşılıklı sefer yapmaktadır. Türkiye ile İran arasındaki demiryolu bağlantısı, İstanbul-Tahran-İstanbul arasında haftada bir gün çalışan Trans Asya Ekspresi ve Van-Tebriz-Van arasında haftada bir gün çalışan trenler ile sağlanmaktadır. Yine İran ile Suriye arasındaki demiryolu bağlantısı, Türkiye'yi transit geçerek Tahran-Şam arasında haftada bir gün çalışan yolcu treni ile sağlanmaktadır. Söz konusu tren Şam-Tatvan arasında pulman ve yataklı vagonlarla, Van-Tahran arasında kuşetli vagonlarla teşkil edilmektedir.[29]

Havayolu

Van'da bulunan Ferit Melen Havaalanı ise bölgesel önemi olan bir havaalanıdır. Ağrı, Bitlis, Muş ve Hakkari illerine de hizmet veren havalimanı bu bölgede askeri hareketliliğinin fazla olması nedeniyle işlek bir hava trafiğine sahiptir. Van'dan, İstanbul, Ankara ve İzmir'e her gün uçak seferleri yapılmaktadır.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ https://www.google.com.tr/amp/www.cumhuriyet.com.tr/amp/haber/turkiye/632737/Derik_Kaymakamligi_na_Torul_Kaymakami_Hakan_Kafkas_atandi.html?client=ms-android-kk
  2. ^ http://www.sondakika.com/haber/haber-turkiye-nufusu-6911047/
  3. ^ http://www.eraren.org/index.php?Lisan=tr&Page=DergiIcerik&IcerikNo=259
  4. ^ "Kanun No. 6360". 17 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2014. 
  5. ^ "Resmî İstatistikler - Van". Meteoroloji Genel Müdürlüğü. 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2016. 
  6. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  7. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  9. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  10. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  11. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  12. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  13. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  26. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  27. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  28. ^ a b c d e f g h i
    • "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Van Nüfusu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Van Nüfusu". nufusune.com. 
    • "Van Nüfusu". nufusubu.com. 
  29. ^ TCDD Orta Doğu Ülkelerine Yapılan Taşımalar

Dış bağlantılar

Şablon:Portal