Susurluk Kazası

Susurluk skandalı ya da Susurluk kazası, 3 Kasım 1996'da saat 19.25 sularında Balıkesir-Bursa karayolunda Susurluk ilçesi Çatalceviz mevkiinde meydana gelen trafik kazası sonucu, devlet-polis-mafya ilişkilerinin ortaya çıkması ile patlak veren skandal. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önemli skandallarındandır.

Kazanın ardından kamuoyu, "devlet, siyaset, mafya" üçgeninde yasadışı ilişkilerin ortaya çıkartılmasını talep etti. "Aydınlık İçin Bir Dakika Karanlık" ismi verilen sivil toplum eylemleriyle ve medyanın desteği ile üstü örtülen ilişkilerin ve faaliyetlerin açıklanmasını talep etti.

Kaza

DYP Şanlıurfa milletvekili Sedat Edip Bucak, İstanbul Kemalettin Eröge Polis Okulu Müdürü Hüseyin Kocadağ, Mehmet Özbay sahte kimlikli Abdullah Çatlı ile 1970 doğumlu Gonca Us, 1 Kasım 1996 günü akşam saatlerinde Kuşadası Onura Otel'e gelmişlerdir. Bucak'a ait 06 AC 600 plakalı Mercedes marka siyah renkli otomobille Hüseyin Kocadağ yönetiminde İstanbul'a gitmek üzere yola çıkan grup, 3 Kasım 1996 günü saat 19.25 sularında Susurluk ilçesi Çatalceviz mevkiinde benzin istasyonundan yola çıkan Hasan Gökçe yönetimindeki 20 RC 721 plakalı kamyona çarparak trafik kazası yapmıştır. Bu kaza, basın literatürüne "Susurluk Skandalı" veya "Susurluk Kazası" olarak geçmiştir.

Kazada, Mercedes'i kullanan Hüseyin Kocadağ, üzerinde Mehmet Özbay kimliği bulunan Abdullah Çatlı ve Melahat Özbay sahte kimlikli, Gonca Us ölmüş, DYP Şanlıurfa Milletvekili Sedat Bucak yaralı olarak kurtulmuştur.Olay sonrası DGM Sedat Edip Bucak hakkında soruşturma açmış ve hakkında 2 yıl hapis cezası istenmiştir.

Olay hakkında hazırlanan raporlar

I. Susurluk raporu ve eleştirileri

Birinci Susurluk Raporu, MİT tarafından hazırlanmış ve doğruluğu üzerinde pek çok kuşkular bulunan bir rapordur. En çok da Milliyetçi çizgideki Alparslan Türkeş'in Susurluk beyanatı [1] dahil pek çok siyasi kesimden Rapor doğruluğu üzerine tepki almıştır. Manipülasyon olduğu beyan edilmiştir.

II. Susurluk Raporu

Birinci Susurluk Raporu üzerine Başbakan Mesut Yılmaz Başbakanlık Müsteşarı Kutlu Savaş'a yeni Susurluk Raporu hazırlattırmıştır.

III. Susurluk Raporu

TBMM tarafından görevlendirilen Elkatmış başkanlığında CHP'den de Fikri Sağlar'ın katıldığı susurluk komisyonuda bir rapor hazırlamıştır. TBMM Susurluk Komisyonu Raporu:

Yargı Aşaması ve DGM Savcısı Fezlekesi

• DGM Savcılık Fezlekesi [2]
• Bilkent Susurluk Portalı [3]

Susurluk Raporları ve Etkileri

Kazanın ardından kamuoyu, "devlet, siyaset, mafya" üçgeninde yasadışı ilişkilerin ortaya çıkartılmasını talep etti. "Aydınlık İçin Bir Dakika Karanlık" ismi verilen sivil toplum eylemleriyle ve medyanın desteği ile üstü örtülen ilişkilerin ve faaliyetlerin açıklanmasını talep etti.

Gelişmelerin ardından hazırlanan 1. Susurluk Raporu'nun olayı kapatmaya yönelik olmasının anlaşılması üzerine ülke çapında akşamları ışık kapatma olayları başlamıştır.

1. Susurluk Raporun doğruluğu üzerine kuşkular oluştuğundan Başbakan Mesut Yılmaz tarafından Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanı Kutlu Savaş'a 2. Susurluk Raporu [4] hazırlatılmıştır.[5]

Kaza nasıl oldu?

DYP Şanlıurfa milletvekili Sedat Edip Bucak, İstanbul Kemalettin Eröge Polis Okulu Müdürü Hüseyin Kocadağ, Mehmet Özbay sahte kimlikli Abdullah Çatlı ile 1970 doğumlu Gonca Us, 1 Kasım 1996 günü akşam saatlerinde Kuşadası Onura Otel'e gelmişlerdir. Bucak'a ait 06 AC 600 plakalı Mercedes marka siyah renkli otomobille Hüseyin Kocadağ yönetiminde İstanbul'a gitmek üzere yola çıkan grup, 3 Kasım 1996 günü saat 19.25 sularında Susurluk ilçesi Çatalceviz mevkiinde benzin istasyonundan yola çıkan Hasan Gökçe yönetimindeki 20 RC 721 plakalı kamyona çarparak trafik kazası yapmıştır. Bu kaza, habercilik literatürüne "Susurluk Skandalı" veya "Susurluk Kazası" olarak geçmiştir.

Kazada, Mercedes'i kullanan Hüseyin Kocadağ, üzerinde Mehmet Özbay sahte kimliği bulunan, kırmızı bültenle aranan katliam sanığı Abdullah Çatlı ve Melahat Özbay sahte kimlikli, sevgilisi Gonca Us ölmüş, DYP Şanlıurfa Milletvekili Sedat Bucak yaralı olarak kurtulmuştur. Olay sonrası DGM Sedat Edip Bucak hakkında soruşturma açmış ve hakkında 2 yıl hapis cezası istenmiştir.

Susurluk Raporu Kritikleri

Susurluk Olayıyla ilgili olarak MİT'e Susurluk Raporu hazırlatılmış ve bu rapor gazetelere yansıtılmıştır. Bu raporda yanlış ve alakasız konular sıralanmış ve kamuoyu tarafından Susurluk Olayının kapatılması için yazıldığı günün gazetelerinde konuşulmuştur. Raporda "Aynı yıl kurulan 54. Hükümet (Refah Partisi - DYP Koalisyonu) bünyesinde ise İçişleri Bakanlığı görevinde bulunmuş olup, 8 Kasım 1996 tarihinde görevinden istifa etmiştir." denerek Mehmet Ağar İçişleri Bakanı olarak gösterilmiştir. Aydınlık Gazetesi'nde çıkartılan bir haber esas alınarak da hiç alakası olmayan şahısların da rapora dahil edildiği, olayın kapatılmaya çalışıldığı kritiği de yapılmıştır.

1. I. Susurluk Rapor'unun doğruluğu üzerine kuşkular vardır.
2. İlgisiz kimselerde karıştırılarak Susurluk Olayının sulandırıldığı iddia edilmiştir.
3. 1. Raporun doğruluğu üzerine kuşkular oluştuğundan Başbakan Mesut Yılmaz tarafından 2. Susurluk Raporu [6] Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanı Kutlu Savaş'a hazırlatılmıştır.[7]

İlgili Belgeseller

• Duvar Belgeseli Susurluk Bölümü (2009) Hazırlayan: Günel Cantak

Ayrıca bakınız

• Derin Devlet
• Gladio
• Kontrgerilla
• Ergenekon davası
• 54. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti

Dış bağlantılar

• Resmi rapor (HTML), Mustafa Akgül tarafından hazırlanan rapor.
• Resmi rapor (DOC), Kutlu Savaş tarafından hazırlanan rapor.
• Susurluk Dosyası, Radikal
• 12 yasak sayfa, Taraf.
• "Duvar" Belgeseli'nin Susurluk Bölümü