Meiji Restorasyonu: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Senaa94 (mesaj | katkılar)
Daha önce özet şeklinde girilen maddenin, İngilizce aslından çevirisini yaptım.
1. satır: 1. satır:
'''Meiji Restorasyonu''', ''Meiji Ishin, Islah, Devrim, Reform'' ya da ''Yenilenme'' olarak da bilinen, 1868 yılında İmparator Meiji idaresi altındaki Japonya'nın imparatorlık yönetimini yenileyen bir olaylar zinciridir. Yeni Meiji hükümdarları, iktidarı o zamanlarda Güneş Tanrıçası Amaterasu'nun soyundan geldiğine inanılan İmparator Meiji'ye iade etmişlerdir. Meiji Restorasyonu'ndan önce de imparatorlar başa gelmiş olsa da bu olaylar uygulamadaki kabiliyetini yenilemiş ve politik sistemi Japonya İmparatorluğu altında birleştirmiştir.
[[Dosya:MeijiJoukyou.jpg|thumb|Meiji İmparatoru [[Kyoto]]'dan [[Tokyo]]'ya giderken, 1868'in sonu.]]
{{Japonya tarihi}}
'''Meiji Restorasyonu''' ([[Japonca]]: 明治維新, ''Meiji işin''), [[Japonya]]'nın siyasî ve toplumsal yapısında büyük değişikliklere yol açan olaylar dizisidir. 19. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşmiştir; [[Edo dönemi]]nin sonunu ve [[Meiji dönemi]]nin başlangıcını kapsar. Önemli olayların çoğu 1866-1869 arasında meydana gelmiştir.


Yenilenen devletin hedefleri yeni imparator tarafından Beş Maddeli Yemin'de belirtilmiştir. Restorasyon, Japonya'nın siyasi ve sosyal yapısında çok büyük değişikliklere yol açmış ve hem Edo dönemi (sıklıkla Geç Tokugawa Şogunluğu da denir) hem de Meiji döneminin başlangıcına kadar devam etmiştir. Dönem, 1868'den 1912'ye kadar devam etmiş ve Japonya'nın yirminci yüzyılın başlarında modern bir millet olarak doğuşunda rol oynamıştır.[[Dosya:MeijiJoukyou.jpg|thumb|Meiji İmparatoru [[Kyoto]]'dan [[Tokyo]]'ya giderken, 1868'in sonu.]]
Meiji Restorasyonu'ndan sonra Japonya, çok hızlı bir şekilde gelişmeye başladı ve özellikle [[sanayi]]si çabucak gelişti. 1905'te Japonya dünya çapında bir askerî güç haline geldi.

=== İçerik ===
* İttifaklar ve Sadakat
* Şoguluğun Sonu
* Nedenleri
* Etkileri
** Endüstriyel Büyüme
* Ayrıca bakınız
* Kaynakça
* Daha fazlası için bakınız
* Dış bağlantılar

==== İttifaklar ve Sadakat ====
Meiji Restorasyonunun temeli 1866 yılındaki Satsuma-Choshu İttifakı ile Satsuma Bölgesi ve Choshu Bölgesi'ndeki reformcu unsur liderleri olan Saigo Takamori ve Kido Takayoshi arasında atılmıştır. Bu iki lider, İmparator Komei (İmparator Meiji'nin babası)'yi desteklemiş ve Tokugawa Şogunluğu (''bakufu'')'nun yönetimi ile mücadele etmek ve İmparatorun gücünü yenilemek amacıyla Sakamoto Ryoma tarafından bir araya getirilmişlerdir. İmparator Komei'nin 30 Ocak 1867'deki ölümünden sonra İmparator Meiji, 3 Şubat'ta tahta çıkmıştır. Bu dönem, Japonya'nın feodal bir toplumdan pazar ekonomisine dayalı bir topluma geçişine de tanıklık etmiş ve Japonlar üzerinde kalıcı bir Batı etkisi bırakmıştır.

===== Şoğunluğun Sonu =====
''Ana madde:'' Bakumatsu{{Japonya tarihi}}15. Şogun Tokugawa Yoshinobu'nun "imtiyazlarını İmparator'un kontrolüne bırakması"nın ardından 10 gün sonra görevinden ayrılması ile Tokugawa Şogunluğu, 9 Kasım 1867'de resmi olarak sona ermiştir. Bu, etkili bir imparatorluk yönetimi "restorasyon" (''Taisei Hokan'')u olmuştur. Yoshinobu hâlâ önemli bir etkiye sahip olsa da bu etki, bir sonraki yıl genç imparatorun, restorasyonun tamamen gerçekleştiğini ilan ettiği 3 Ocak tarihli fermanına kadar sürmüştür.

Bundan bir süre sonra, Ocak 1868'de, Choshu ve Satsuma güçlerinin eski şogunun ordusunu yendiği Toba-Fushimi Muharebesi ile Boshin Savaşı (Ejderha Yılı Savaşı) başlamıştır. Bu olay İmparatorun, Yoshinobu'nun tüm gücünü elinden almasına neden olmuş (veya buna olanak sağlamış) ve resmi restorasyon için ortam hazırlamıştır. 3 Ocak 1868'de İmparator sahip olduğu güç restorasyonunun resmi bir bildirisini yapmıştır:

Japonya İmparatoru, bütün yabancı ülkelerin hükümdarlarına ve halklarına Şogun Tokugawa Yoshinobu'nun kendi isteğine binaen, kendisine iktidarını iade etme izni verildiğini bildirir. Bundan böyle ülkenin bütün iç ve dış işlerinde yüksek otorite kullanılacaktır. Dolayısıyla İmparator unvanı, anlaşmaların da yapıldığı Taikun unvanı ile değiştirilecektir. Dış işlerin idaresi için tarafımızdan memurlar atanmıştır. Anlaşma güçleri temsilcilerinin bu bildiriyi tanımaları arzu edilmektedir.

- ''Mutsuhito'', 3 Ocak 1868

Bazı şogun güçleri bağımsız bir Ezo Cumhuriyeti kurmaya çalıştıkları Hokkaido'ya kaçmış fakat İmporatora sadık olan güçler, bu çabayı 1869 yılının Mayıs ayında Hokkaidı'daki Hakodate Muharebesi ile engellemiştir. Eski şogun (Enomoto Takeaki ve Hijikata Toshizo) tarafından yönetilen orduların yenilgisi, Tokugawa Şogunluğu'nun sonunu getirmiş ve İmparatorun otoritesi tamamen güçlenmiştir.

====== Nedenleri ======
Meiji Restorasyonu'nun pek çok nedeni vardır. Komodor Matthew C. Perry Japon limanlarını ticarete açacak bir anlaşma imzalamaya çalıştığında Japonlar, Avrupa dünyasının gerisinde olduklarının farkındadır. Perry, cephane ve Japonya'nın teknolojisini geride bırakan bir teknoloji ile donanmış büyük savaş gemileri ile Japonya'ya gelmiştir. Bu devrim tanınmaya başlandıkça Meiji Restorasyonu liderleri, o zamanın koloni güçlerine karşı Japonya'yı güçlendirmek adına imparatorluk yönetimini yenilemek için uğraşmış ve Sakoku (250 yıl kadar süren, ülkeye giren yabancılar ve Japonya'yı terk eden yurttaşlar için ölüm cezası emreden dış ilişkiler politikası) olarak bilinen döneme son vermiştir. "Meiji" sözcüğü "aydın devlet" anlamına gelir ve amacı "çağdaş ilerlemeler" ile geleneksel, "doğu" değerlerini birleştirmektir.

Restorasyonun önde gelen liderleri Ito Hirobumi, Matsukata Masayoshi, Kido Takayoshi, Itigaki Taisuke, Yamagata Aritomo, Mori Arinori, Okubo Toshimichi ve Yamaguchi Natoyoshi'dir. 1873 yılında Mori Arinori liderliğinde bir grup önde gelen Japon entelektüeli,çağdaş etik ve fikirlet ile "medeniyet ve aydınlanmayı ilerletmek" için Meiji Six Society (Meiji Altı Cemiyeti)'i oluşturmuştur. Bununla birlikte restorasyon süresince siyasi güç, Tokugawa Şogunluğu'ndan, çoğu Satsuma Bölgesi (Okubo Toshimichi ve Saigo Takamori), ve Choshu Bölgesi (Ito Hirobumi, Yamagata Aritomo ve Kido Takayoshi)'nden olan bu liderlerden oluşan bir oligarşiye dönüşmüştür. Bu olay imparatorluk yönetiminin daha geleneksel uygulamalarına olan inançlarını etkilemiş, böylece Japonya İmparatoru sadece milletin manevi otoritesi olarak hizmet verirken bakanları, onun adına milleti yönetmiştir.

====== Etkileri ======
''Ana madde'': ''Meiji Dönemi, Meiji Japonyası'nın Devleti, Meiji Anayasası ve Han sisteminin yasaklanması''


==Ayrıca bakınız==
==Ayrıca bakınız==

Sayfanın 23.15, 6 Haziran 2016 tarihindeki hâli

Meiji Restorasyonu, Meiji Ishin, Islah, Devrim, Reform ya da Yenilenme olarak da bilinen, 1868 yılında İmparator Meiji idaresi altındaki Japonya'nın imparatorlık yönetimini yenileyen bir olaylar zinciridir. Yeni Meiji hükümdarları, iktidarı o zamanlarda Güneş Tanrıçası Amaterasu'nun soyundan geldiğine inanılan İmparator Meiji'ye iade etmişlerdir. Meiji Restorasyonu'ndan önce de imparatorlar başa gelmiş olsa da bu olaylar uygulamadaki kabiliyetini yenilemiş ve politik sistemi Japonya İmparatorluğu altında birleştirmiştir.

Yenilenen devletin hedefleri yeni imparator tarafından Beş Maddeli Yemin'de belirtilmiştir. Restorasyon, Japonya'nın siyasi ve sosyal yapısında çok büyük değişikliklere yol açmış ve hem Edo dönemi (sıklıkla Geç Tokugawa Şogunluğu da denir) hem de Meiji döneminin başlangıcına kadar devam etmiştir. Dönem, 1868'den 1912'ye kadar devam etmiş ve Japonya'nın yirminci yüzyılın başlarında modern bir millet olarak doğuşunda rol oynamıştır.

Meiji İmparatoru Kyoto'dan Tokyo'ya giderken, 1868'in sonu.

İçerik

  • İttifaklar ve Sadakat
  • Şoguluğun Sonu
  • Nedenleri
  • Etkileri
    • Endüstriyel Büyüme
  • Ayrıca bakınız
  • Kaynakça
  • Daha fazlası için bakınız
  • Dış bağlantılar

İttifaklar ve Sadakat

Meiji Restorasyonunun temeli 1866 yılındaki Satsuma-Choshu İttifakı ile Satsuma Bölgesi ve Choshu Bölgesi'ndeki reformcu unsur liderleri olan Saigo Takamori ve Kido Takayoshi arasında atılmıştır. Bu iki lider, İmparator Komei (İmparator Meiji'nin babası)'yi desteklemiş ve Tokugawa Şogunluğu (bakufu)'nun yönetimi ile mücadele etmek ve İmparatorun gücünü yenilemek amacıyla Sakamoto Ryoma tarafından bir araya getirilmişlerdir. İmparator Komei'nin 30 Ocak 1867'deki ölümünden sonra İmparator Meiji, 3 Şubat'ta tahta çıkmıştır. Bu dönem, Japonya'nın feodal bir toplumdan pazar ekonomisine dayalı bir topluma geçişine de tanıklık etmiş ve Japonlar üzerinde kalıcı bir Batı etkisi bırakmıştır.

Şoğunluğun Sonu

Ana madde: Bakumatsu

15. Şogun Tokugawa Yoshinobu'nun "imtiyazlarını İmparator'un kontrolüne bırakması"nın ardından 10 gün sonra görevinden ayrılması ile Tokugawa Şogunluğu, 9 Kasım 1867'de resmi olarak sona ermiştir. Bu, etkili bir imparatorluk yönetimi "restorasyon" (Taisei Hokan)u olmuştur. Yoshinobu hâlâ önemli bir etkiye sahip olsa da bu etki, bir sonraki yıl genç imparatorun, restorasyonun tamamen gerçekleştiğini ilan ettiği 3 Ocak tarihli fermanına kadar sürmüştür.

Bundan bir süre sonra, Ocak 1868'de, Choshu ve Satsuma güçlerinin eski şogunun ordusunu yendiği Toba-Fushimi Muharebesi ile Boshin Savaşı (Ejderha Yılı Savaşı) başlamıştır. Bu olay İmparatorun, Yoshinobu'nun tüm gücünü elinden almasına neden olmuş (veya buna olanak sağlamış) ve resmi restorasyon için ortam hazırlamıştır. 3 Ocak 1868'de İmparator sahip olduğu güç restorasyonunun resmi bir bildirisini yapmıştır:

Japonya İmparatoru, bütün yabancı ülkelerin hükümdarlarına ve halklarına Şogun Tokugawa Yoshinobu'nun kendi isteğine binaen, kendisine iktidarını iade etme izni verildiğini bildirir. Bundan böyle ülkenin bütün iç ve dış işlerinde yüksek otorite kullanılacaktır. Dolayısıyla İmparator unvanı, anlaşmaların da yapıldığı Taikun unvanı ile değiştirilecektir. Dış işlerin idaresi için tarafımızdan memurlar atanmıştır. Anlaşma güçleri temsilcilerinin bu bildiriyi tanımaları arzu edilmektedir.

- Mutsuhito, 3 Ocak 1868

Bazı şogun güçleri bağımsız bir Ezo Cumhuriyeti kurmaya çalıştıkları Hokkaido'ya kaçmış fakat İmporatora sadık olan güçler, bu çabayı 1869 yılının Mayıs ayında Hokkaidı'daki Hakodate Muharebesi ile engellemiştir. Eski şogun (Enomoto Takeaki ve Hijikata Toshizo) tarafından yönetilen orduların yenilgisi, Tokugawa Şogunluğu'nun sonunu getirmiş ve İmparatorun otoritesi tamamen güçlenmiştir.

Nedenleri

Meiji Restorasyonu'nun pek çok nedeni vardır. Komodor Matthew C. Perry Japon limanlarını ticarete açacak bir anlaşma imzalamaya çalıştığında Japonlar, Avrupa dünyasının gerisinde olduklarının farkındadır. Perry, cephane ve Japonya'nın teknolojisini geride bırakan bir teknoloji ile donanmış büyük savaş gemileri ile Japonya'ya gelmiştir. Bu devrim tanınmaya başlandıkça Meiji Restorasyonu liderleri, o zamanın koloni güçlerine karşı Japonya'yı güçlendirmek adına imparatorluk yönetimini yenilemek için uğraşmış ve Sakoku (250 yıl kadar süren, ülkeye giren yabancılar ve Japonya'yı terk eden yurttaşlar için ölüm cezası emreden dış ilişkiler politikası) olarak bilinen döneme son vermiştir. "Meiji" sözcüğü "aydın devlet" anlamına gelir ve amacı "çağdaş ilerlemeler" ile geleneksel, "doğu" değerlerini birleştirmektir.

Restorasyonun önde gelen liderleri Ito Hirobumi, Matsukata Masayoshi, Kido Takayoshi, Itigaki Taisuke, Yamagata Aritomo, Mori Arinori, Okubo Toshimichi ve Yamaguchi Natoyoshi'dir. 1873 yılında Mori Arinori liderliğinde bir grup önde gelen Japon entelektüeli,çağdaş etik ve fikirlet ile "medeniyet ve aydınlanmayı ilerletmek" için Meiji Six Society (Meiji Altı Cemiyeti)'i oluşturmuştur. Bununla birlikte restorasyon süresince siyasi güç, Tokugawa Şogunluğu'ndan, çoğu Satsuma Bölgesi (Okubo Toshimichi ve Saigo Takamori), ve Choshu Bölgesi (Ito Hirobumi, Yamagata Aritomo ve Kido Takayoshi)'nden olan bu liderlerden oluşan bir oligarşiye dönüşmüştür. Bu olay imparatorluk yönetiminin daha geleneksel uygulamalarına olan inançlarını etkilemiş, böylece Japonya İmparatoru sadece milletin manevi otoritesi olarak hizmet verirken bakanları, onun adına milleti yönetmiştir.

Etkileri

Ana madde: Meiji Dönemi, Meiji Japonyası'nın Devleti, Meiji Anayasası ve Han sisteminin yasaklanması

Ayrıca bakınız