Kadınlar Mecliste

Aristofanes'in "Kadınlar Mecliste" isimli oyunu, Ecclesiazusae (Yunanca: Ἐκκλησιάζουσαι Ekklesiazousai), , ilk olarak M.Ö 391 tarihinde sergilenmiştir.  

Bir diğer oyunu olan "Kadınlar Savaşı (Lysistrata)" ile tematik benzerlikler taşımaktadır.  

Oyun Teması (Plot)

Bu oyun, lideri Praxagora olan bir grup kadın ile ilgilidir. Liderlerinin öncülüğünde hareket ederek, kadınların yönetimi devralması için herkesi ikna etmeye karar verirler, çünkü bu işi yapagelen erkeklerden çok daha iyi yapabileceklerine inanmaktadırlar. Kadınlar, erkek kılığına girerek gizlice Meclis’e giderler, ve ilgili kararnamenin önergesini sunduktan sonra kürsüde demeçler vererek savunmasını yaparlar. Denemedikleri tek yöntemin bu olduğunu vurgulayarak herkesi ikna ederler, ve nihayetinde yönetim oy birliğiyle kadınlara devredilir. 

Yeni yasaya dayanarak, komünizm benzeri bir devlet yapısı kurarlar. Bu yeni sistemle birlikte, devlet her Atina’lı vatandaşın tüm ihtiyaçlarını karşılamakla yükümlü hale getirilir. Eşitlik ilkesi her alanda ve herkesi kapsayacak şekilde uygulanmaya başlar. Ve hatta bu yasaya erkeklerin dilediği kadınla yatma hakkı bile dahildir. Fakat bu hak, öncelikle çirkin ve yaşlı olan bütün kadınlarla yatmak önkoşuluna bağlıdır. Aynı durum kadınlar için de geçerlidir, yani en çirkin ve yaşlı erkeklerden başlamak zorundadırlar.  

Şahsi mülkiyet tümden kaldırılmıştır, paralar ve mallar merkezi fonda toplanmaktadır. Her vatandaşın giderleri, ortak kullanılacak olan merkezi fondan karşılanmaktadır. Her kim şahsi mülkiyete devam ederse, ona hırsız muamelesi yapılmaktadır.  

Bir sahnesinde, iki adam aralarında konuşmaktadırlar. Bunlardan biri, yeni yasalara uyulması gerektiğinden, ve bu yüzden de tüm mallarını yeni yönetime yani kadınlara teslim etmekten yanadır. Diğeriyse, türlü kurnazlıklar ve bahanelerle bundan kaçmanın yollarını arar durur. Ve hatta bir yolunu bulup kamu yararına yapılan ziyafetlerden de faydalanmaya çabalar.  

Bir sonraki sahnedeyse, iki genç sevgili bir türlü muradlarına eremezler, çünkü daha çirkin ve yaşlı olan kadınlar onlara engel olurlar, ve genç adamı önce kendileriyle yatmaya zorlarlar, ve bunu yeni yasa gereğince yaparlar tabii.

Final sahnesindeyse, Praxagora’nın kocası Blepyrus, bayram ziyafetine gitmektedir, ve seyircileri de katılmaya ve yeni sistemi kutlamaya davet eder.

Ek bilgiler

Bu oyun, o dönemin kadınlarının yaygın olan görüşlerini temsil etmektedir. Aristofanes, bunla da yetinmeyerek, kadınların tarzlarıyla da dalga geçerek, tembellikleriyle ve çok içen halleriyle kocalarının hayatını cehenneme çevirdiklerini ima eder.  

Zorunlu kılınan eşitlik yasası ise, politik bir beyan olmakla birlikte sosyal bir duruşa da sahiptir. Savaş bittikten sonra oligarşi hüküm sürmeye başlamıştır, bu sebeple de Atina’lılar demokrasi ve eşitlik konularında daha ısrarcı bir tutum sergilemeye başlamışlardır. Bu oyun, içinde abartılı anlatımlar içermesine rağmen, daha demokratik bir sisteme olan ihtiyacı çok net bir şekilde dile getirebilmiştir. 

Oyun kurgusu, şahsi mülkiyetin kaldırılması ve aile yapısının kaldırılması gibi görüşlerle de mizahi bir dille dalga geçmektedir.  

En uzun kelime

Ayrıca bu oyun, Yunanca dilinin en uzun kelimesini barındırmaktadır:

lopado­temacho­selacho­galeo­kranio­leipsano­drimupo­trimmato­silphio­karabomelito­katakechumeno­kichlepi­kossuphophatto­peri­steralektruonopto­kephallio­kigklopeleio­lagóio­siraio­baphètragano­pterugón,

ve, Yunan alfabesiyle şöyle yazılmaktadır:

λοπαδο­τεμαχο­σελαχο­γαλεο­κρανιο­λειψανο­δριμυπο­τριμματο­σιλφιο­καραβομελιτο­κατα­κεχυμενο­κιχλεπικοσσυφοφαττο­περιστεραλεκτρυονοπτο­κεφαλλιο­κιγκλοπελειο­λαγῳοσιραιο­βαφητραγανο­πτερύγων. (1169–74)

Liddell ve Scott’un Yunanca-İngilizce sözlüğündeki halini baz alırsak, bu kelimenin Türkçe’deki anlamını şöyle tercüme edebiliriz;

"içerisinde her türlü lezzetleri barındıran, balıklı, etli, kuş-etli, ve soslu bir yemeğin ismi. "  

Yunanca dilinin en uzun kelimesi olarak 171-harf içermektedir. Shakespeare'in 27-harf uzunluğunda olan Latince kökenli "honorificabilitudinitatibus" kelimesinden, açık arayla daha ilerdedir.  

Çeviriler

• Aristofanes'ten Kadınlar Mecliste, Türkçe'ye eviren & çeviren Yılmaz Güleryüz (2016)  
• Aristophanes. Ecclesiazusae. English translation by G. Theodoridis (2002). Translation in prose