Rodelinda (opera): Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Noyder (mesaj | katkılar)
Yeni
 
Noyder (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
4. satır: 4. satır:
|isim ='''Rodelina'''
|isim ='''Rodelina'''
|Orjinalbaşlık = Rodelinda, Regina de' Longobard <br/>Rodelinda, Lombardlar Kralicesi
|Orjinalbaşlık = Rodelinda, Regina de' Longobard <br/>Rodelinda, Lombardlar Kralicesi
|image = [[Dosya:Rodelinda (Oper).jpg|thumb|Handel'in Rodelinda Operasi overturu notalari
|image = [[Dosya:Rodelinda (Oper).jpg|thumb|Handel'in Rodelinda Operasi overturu notalari]]
|orijinaldil = İtalyanca
|orijinaldil = İtalyanca
|Müzik = [[George Frideric Handel]]
|Müzik = [[George Frideric Handel]]
20. satır: 20. satır:
}}
}}


''''Rodelinda, regina de' Longobardi''''' ([[HWV]] 19) [[George Frideric Handel]] tarafindan ilk dafa [[Royal Academy of Music (1719)|Royal Academy of Music]] sarkicilari icin bestelenmis 3 perdeden olusan [[opera seria]] janrinda bir opera. Eserin [[libretto]]'su [[Nicola Francesco Haym]] tarfindna Itlayanca hairlanmis ve 1710'da [[Giacomo Antonio Perti]]'nin besteledigi opera icin [[Antonio Salvi]]'nin Italyanca liberttosundan uyarlanmistir. Salvi ise liberettosunu 1653'de Fransiz tiyatro eseri yazari [[Pierre Corneille]]'in hazirladigi ve konu olarak 7.yuzyilda Italya'aya yerlesmis [[Lombardlar]]' in krali [[Perctarit]]'in hayatini ele alip isleyen, ''Pertharite, roi des Lombards'' adli trajediyaya dayanmaktadir.
'''Rodelinda, regina de' Longobardi''' ([[HWV]] 19) [[George Frideric Handel]] tarafindan ilk dafa [[Royal Academy of Music (1719)|Royal Academy of Music]] sarkicilari icin bestelenmis 3 perdeden olusan [[opera seria]] janrinda bir opera. Eserin [[libretto]]'su [[Nicola Francesco Haym]] tarafindan Italyanca hairlanmis ve 1710'da [[Giacomo Antonio Perti]]'nin besteledigi opera icin [[Antonio Salvi]]'nin Italyanca liberttosundan uyarlanmistir. Salvi ise liberettosunu 1653'de Fransiz tiyatro eseri yazari [[Pierre Corneille]]'in hazirladigi ve konu olarak 7.yuzyilda Italya'aya yerlesmis [[Lombardlar]]' in krali [[Perctarit]]'in hayatini ele alip isleyen, ''Pertharite, roi des Lombards'' adli trajediyaya dayanmaktadir.


==Sahnelenmeler==
==Sahnelenmeler==


Bu opera eseri İngiltere'de yaşayıp Londra'da opera hazırlayıp; yapımlayıp temsillerini organize etmekle geçinen Handel bu eserini 1724'da tamalayip 1725'de sahneye koymustur. Handel o yıl "Rodelinda" operası yanında, önemli eserlerinden olduğu kritiklerce kabul edilen [[Tamerlano]] ve [ [[Gulio Cesare]] opera eserlerini de hazırlayıp sahneye koymuştu.
Bu opera eseri İngiltere'de yaşayıp Londra'da opera hazırlayıp; yapımlayıp temsillerini organize etmekle geçinen Handel bu eserini 1724'da tamalayip 1725'de sahneye koymustur. Handel o yıl "Rodelinda" operası yanında, önemli eserlerinden olduğu kritiklerce kabul edilen [[Tamerlano]] ve [[Gulio Cesare]] opera eserlerini de hazırlayıp sahneye koymuştu.


"Rodelinda" eseri promiyer temsili 13 Subat 1725'de Londra'da merkezi Haymarket semtinde bulunan King's Theatre Tiyatrosu'nda [[Tamerlano]]] operasini sahnelenmesinde rol alan sarkicilara bu eserde rol vererek sahnelenmistir. Bundan sonra ayni sarkicilar grubu bu opera sahneden indirilmeden 14 defa bu yapimi yekrarlamislardir. Bundan sonra eser 18 Aralik 1725'de ikinci defa ve 4 Mayis 1731'de ucuncu defa sahnelenmistir. Hem ikinci hem de ucuncu sahnelenmesinde Handel eseri revize edip esere yeni materyal koyup eski gordugu bazi parcalari eserden cikartmistir. Bu eser 1735'de ve 1736'de [[Hamburg]]'da [[Oper am Gänsemarkt]] operaevinden iki kez sahnelenmis ama Alaman seyircisi tarfindn pak basarili olarak kabul edilmememistir.
"Rodelinda" eseri promiyer temsili 13 Subat 1725'de Londra'da merkezi Haymarket semtinde bulunan King's Theatre Tiyatrosu'nda [[Tamerlano]]] operasini sahnelenmesinde rol alan sarkicilara bu eserde rol vererek sahnelenmistir. Bundan sonra ayni sarkicilar grubu bu opera sahneden indirilmeden 14 defa bu yapimi yekrarlamislardir. Bundan sonra eser 18 Aralik 1725'de ikinci defa ve 4 Mayis 1731'de ucuncu defa sahnelenmistir. Hem ikinci hem de ucuncu sahnelenmesinde Handel eseri revize edip esere yeni materyal koyup eski gordugu bazi parcalari eserden cikartmistir. Bu eser 1735'de ve 1736'de [[Hamburg]]'da [[Oper am Gänsemarkt]] operaevinden iki kez sahnelenmis ama Alaman seyircisi tarfindn pak basarili olarak kabul edilmememistir.
76. satır: 76. satır:




==Konu ozeti ==
==Konu özeti ==


Bu eserin mekani genellikle Lombardiya Krallik sarayidir. Fakat iki sahne icin mekan mezarliktir ve son sahne acik havada bunes dogumundan heme =n sonra disarida gecer. Zaman birgunden daha ileriye uzanir ve son sahen gun diogumundna hemen sonradir. Bu operanin eserin icerigi esere kayanak olmus olan [Pierre Corneille]]'nin ''Pertharite, roi des Lombards'' adli trajediya dan degisiktir.
Bu eserin mekanı genellikle Lombardiya Krallık sarayıdır. Fakat iki sahne için mekan mezarlıktır ve son sahne açık havada büneş doğumundan hemen sonra saray bahcesinde dışarıda geçer. Zaman birgünden daha ileriye uzanır ve son sahne gün dioğumundna hemen sonradır. Bu operanın eserinin içeriği, esere kaynak olmuş olan [Pierre Corneille]]'nin ''Pertharite, roi des Lombards'' adlı trajediyadan değişiktir.


===Prolog ===
===Prolog ===


Grimoaldo, Bertarido'yi bir muharebede yenmis ve onun yerine Lombaridya Kralligi Krali olmustur. Bertarido kacamayi basarmistir ama surgunde iken oldugu sanilmaktadir. Lakin arkadasi olan Unulfo'ya hic bek,lenmedik bir sekilde, ondan bir mesaj gelmis ve bu mesajda Bertarido yasamakta oldugunu ve sarayi yakinlarinda bir yerde saklanmakta oldugunu arkadasina aciklamitir. Yeni kral Grimoaldo Bertaride'nin kizkardesi Eduige ile nisanlanmistir. Eduige Grimoaldo sevmektedir ve Grimoaldo'nun da bu sevgiye karsilik verdigini kabul etmektedir. Bun ragamen Eduige evlenme tarihini devamli ileriye atmaktadir. Bertarido'nun karisi Rodelina ve oglu Flavia Griamoaldoi'nun emri ile sarayda gozaltinda tutulmaktadir. Fakar Grimoaldo Rodelinda'ya asik olmustur.
Grimoaldo, Bertarido'yi bir muharebede yenmiş ve onun yerine Lombarıdya Krallığı Kralı olmuştur. Bertarıdo kaçmayı başarmıştır ama sürgünde iken öldüğü sanılmaktadır. Lakin arkadaşı olan Unulfo'ya hiç beklenmedik bir şekilde, ondan bir mesaj gelmiş ve bu mesajda Bertarido yaşamakta olduğunu ve sarayı yakınlarında bir yerde saklanmakta olduğunu arkadaşına açıklamıştır. Yeni kral Grimoaldo Bertaride'nin kızkardeşi Eduige ile nişanlanmıştır. Eduige Grimoaldo'yu sevmektedir ve Grimoaldo'nun da bu sevgiye karşılık verdiğini kabul etmektedir. Bun rağmen Eduige onunla evlenme tarihini devamlı ileriye atmaktadır. Bertarido'nun karısı Rodelinda ve oğlu Flavia Grimoaldo'nun emri ile sarayda gözaltında tutulmaktadırlar. Fakar Grimoaldo Rodelinda'ya aşık olmuştur.


=== Perde I ===
=== I. Perde===


Rodelinda odasinda tekbasinadir ve kocasinin yaninda olmamasindan yas cekmetedir. Grimoaldo odaya girer ve ona asik oldugunu itiraf eder. Rodelinda'ya evlenme teklif eder ve evlenince Kralicelik tahtina tekrar geri alacagini ona vaad eder. Rodelinda bu evlilik teklifi gayet kizginca rededer. (Arya:''"L'empio rigor del fato"'').
Rodelinda odasında tek başınadır ve kocasının yanında olmamasından yas çekmektedir. Grimoaldo odaya girer ve ona aşık olduğunu itiraf eder. Rodelinda'ya evlenme teklif eder ve evlenince kraliçelik tahtıni tekrar geri alacağını ona vaad eder. Rodelinda bu evlilik teklifini gayet kızgınca rededer. (Arya:''L'empio rigor del fato'').


Eduige Grimoaldo'yi krallik tahtina gectikten sonra intikamci ve ihanetkar olmakla itham eder. Grimoaldo ona verdigi cevapta oan karsi ihanetjkara davranmasinda ona karsi adil oldugunu iddia eder; Eduige'ye bircok kerre evlilik tarihini ileriye atip onunla evlilik yapmaktan sakindigini acikca gosterdigini ve simdi de danismani olan Garibaldi'nin tavsiyelerine kendisi uyarak Eduige ile evlenmekten sakindigini ona soyler ve sahneden ayrilir.
Eduige Grimoaldo'yi krallık tahtına geçtikten sonra intikamcı ve ihanetkar olmakla itham eder. Grimoaldo ona verdiği cevapta ona karşı ihanetkar davranmasınin adil olduğunu iddia eder. Eduige'ye, birçok kerre evlilik tarihini ileriye atıp onunla evlilik yapmaktan sakındığını açıkça gösterdiğini ve şimdi de danışmanı olan Garibaldi'nin tavsiyelerine kendisi uyarak Eduige ile evlenmekten sakındığını ona söyler ve sahneden ayrılır.


Grimoaldo'nun ayrilmasi ile iki yuzlu bir riyakar kisi olan danismani Garibaldo, Eduige'ye daha once ona karsi olan sask hislerini ona ifade ettigini hatirlatir ve onun Grimoaldo'dan intikam almasi icin Grimoaldo'nun kafasinin kesilerek oldurulmesi ve boylece Eduige'nin intikam alabilemesi icin ona yardimci olabilecegini bildlrir. (Arya:"''Lo farò, diro: spietato"''). Eduige de sahneden ayrilir. yalniz basian kalan Garibaldo Eduige'nin destegi ile Lombardiya Kralligi'na kendinin gececegini dusunmeye baslar.(Arya: ''"Di cupido impiego i vanni."'')
Grimoaldo'nun sahneden ayrılması ile iki yüzlü bir riyakar kişi olan danışmanı Garibaldo, Eduige'ye daha önce ona karşı olan aşk hislerini ona ifade ettiğini hatırlatır ve onun Grimoaldo'dan intikam alması için Grimoaldo'nun kafasının kesilerek öldürülmesine ve böylece Eduiğe'nin intikam alabilmesi için ona yardımcı olabileceğini bildirir. (Arya:'' farò, dirö: spietato''). Eduige de sahneden ayrılır. Yalnız başına kalan Garibaldo Eduige'nin desteği ile Lombardiya Krallığı'na kendinin geçeceğini düşünmeye başlar.(Arya: ''Di cupido impiego i vanni.'')


Bu siralarda Bertarida saray disinda kendinin kybolmus ve olmus oldugu kabul edilip dikilen bir tas mezar tasinin uzerine kazilmis kitabeyi okur. (Arya: ''"Di cupido impiego i vanni."'') Yaninda bulunan Unulfe ile bu meazar basina bir ciek buketi koyamak amaci ile gelen Rodelinda ve Flavia'yi sklandigi yerden gozetler. Garibaldo eski krailce ve oglunu takip etmistir. Onun yanian gelerek ona bir ultimatom verir. ya Rodelinda Grimoaldo ile evelenmeyi kabul etmesi gerekmektedir aksi halde oglu Flavio oldurulucektir. Rodalinda bu teklifi kabul etmek zorunda kalmaistir. Fakat yimne de eger kendi tahta geri gelmek icin Garibald'nun kafasinin kesilmesinde cekinmeyecegini ona soyler. Bunlarai saklandigi yerden duyan Bertarido, Rodelinda'nin bu tutumdan hic hoslanmamistir ve onun boyle bir karar alamsini kendine ihanet olduiguna inanmaya baslar. Grimoaldo, danismani Garibaldo'ya Rodeline'nin tehdidine onem vermesini soyler ve kendisi kral olduhkca Garibaldo'yu koruyacagini ona soz verir. Bu sirda Unufao da Bertarido'ya kendini rahat tutmasi tavsiyelerde bulunup ona moral vermeye calisir ama bunlarain hicbiri Bertarido'yu yaptigina inandiri gelmez.
Bu sıralarda Bertarido saray dışında mezarlkta bulunan kendinin kaybolmuş ve ölmüş olduğu kabul edilmesi ile adına dikilmis olan mezar taşının üzerine kazılmış kitabeyi okur. (Arya: ''Di cupido impiego i vanni.''). Rodelinda ve Yanında bulunan oglu Flavio ile bu mezar başına bir ciçek buketi koymak amacı gelirler. Bertaido kendini onlara gostermemek icin saklnamistir ve Rodelında ve Flavia' saklandığı yerden gözetler. Garibaldo eski kraliçe ve oğlunu takip etmiştir. Onllarin yanıan gelerek ona bir ultimatom verir: ya Rodelinda Grimoald ile evlenmeyi kabul etmesi gerekmektedir aksi halde oğlu Flavia öldürülücektir. Rodalinda bu teklifi kabul etmek zorunda kalmıştır. Fakat yine de eğer kendi tahta geri gelmek için Garibald'nun kafasının kesilmesinde çekinmeyeceğini ona söyler. Bunları saklandığı yerden duyan Bertarido, Rodelinda'nın bu tutumdan hiç hoşlanmamıştır ve onun böyle bir karar almasini kendine ihanet olduguna inanmaya başlar. Grimoaldo, danışmanı Garibaldo'ya Rodeline'nin tehdidine önem vermesini söyler ve kendisi kral olduhkça Garibaldo'yu koruyacağını ona söz verir. Bu sırda Unufao da Bertarıdo'ya kendini rahat tutması tavsiyelerde bulunup ona moral vermeye çalışır ama bunlarain hiçbiri Bertarıdo'yu yaptığına inandırı gelmez.




=== Perde II ===
=== II. Perde===
<!--
Garibaldo Lombardiya Kralligi tahtinia kendisi gecmesi icin yaptigi plani uygulamaya koyulur. Bu plan uygun olarak Eduige'ye kralice olmak icin firstlari kacirdigini bildirerek onun Grimoaldo'dan bunun icin oc almasi gerektigini ona kabul ettirmeye calisir. Bunlara inanan Eduige linda uzerine teksif eder ve Rodalinda'yi kocasinin anisini unutup onun tahtini gasp eden kisi ile birdenbire evlenmeyi kabul etmesinin ona bir hamet oldugunu bildirir. Rodelinda Eduige'ye gaspci kralin daha evlenmemis olmssi nedeni ile hukukne kendisinin hala kralice oldugunu hatirlatir. Bu Eduige'yi dahada kizdirir. Eduige, Grimoaldo hakkinda hala biraz ask hisleri tasimakla beraber ondan eski kralice ile evlenmek istemesi icin intikam almak icin kendine yemin eder.


Garibaldo Lombardiya Krallığı tahtınia kendisi geçmesi için yaptığı planı uygulamaya koyulur. Bu plan uygun olarak Eduiğe'ye kraliçe olmak için firstları kaçırdığını bildirerek onun Grimoaldo'dan bunun için öç alması gerektiğini ona kabul ettirmeye çalışır. Bunlara inanan Eduiğe linda üzerine teksif eder ve Rodalinda' kocasının anısını unutup onun tahtını gasp eden kişi ile birdenbire evlenmeyi kabul etmesinin ona bir hamet olduğunu bildirir. Rodelında Eduiğe'ye gaspçi kralın daha evlenmemiş olmssi nedeni ile hukukne kendisinin hala kraliçe olduğunu hatırlatır. Bu Eduiğe'yi dahada kızdırır. Eduiğe, Grimoaldo hakkında hala biraz aşk hisleri taşımakla beraber ondan eski kraliçe ile evlenmek istemesi için intikam almak için kendine yemin eder.
Eduige sahneden cikar ve hemen Grimoaldo sahneye gelir. Grimoaldo kendini adil gostermek icin kendi ile evlenmeyi kabul ettigini acikaca bildirmesi ona baski yapar. Rodalindao evlenme teklifini kabul ettigini gercek oldugunu bildiir ama onunla evelenmek icin cok ozel bir sarti vardir. Grimaoldo ile evelilik yapmadan once Grimoaldo'nun herkesin ve Rodalinda onunde onun oglu olan Flavio'yu sahsen katletmesi gsbu sarttir. Bunu korkunc bulan Grinolado bu cocuk katili olmayi siddetle rededer. Rodlinda sahneden ayrilir. Grimoaldo'nun n danismai olan Garibaldo ona bu cocuk katlini yapmasini ve boylece Rodalinda ile evlenmeyi saglmasinin devlet idaresi icin gayet uygun olacagini tavsiye eder. Fakat Grimoaldo bir masumm cocugun katili olmayai hicbir zaman kabul edemeyecegini bildirir ve bunadn kacinir. Grimoaldo kralice Rodelinda'nin bu tutumumun gayet cesur ve iyi kararli bir hareket iodlugun kabul ettigini; bu cesur tutumu ile kendini Girmoaldo'ya dagha da cok sevrididigin ama bu evlilik sartinin kendisi icin imkansiz oldugu icin onunla evliligin bu sarti oldukca her zaman icin imkansiz oldugunu anladigini aciklar. Unulfe Garibaldo'ya nasil olupda bir krala boyle igrenc bir tavsiyede bulunabilecegini sorar. Garibaldi ona kendinin Machievelli tipi devlet idaresine inadigini ve devlet idaresi icin turlu hkaotu hareketin eger devletin iktidar gucune iyi katki yaparsa uygun olacagina inandigini aciklar.


Eduiğe sahneden çıkar ve hemen Grimoaldo sahneye gelir. Grimoaldo kendini adil göstermek için kendi ile evlenmeyi kabul ettiğini açıkaca bildirmesi ona baskı yapar. Rodalindao evlenme teklifini kabul ettiğini gerçek olduğunu bildiir ama onunla evelenmek için çok özel bir şartı vardır. Grimaoldo ile evelilik yapmadan önce Grimoaldo'nun herkesin ve Rodalinda önünde onun oğlu olan Flavio'yu şahsen katletmesi gsbu şarttır. Bunu korkunç bulan Grinolado bu çocuk katili olmayı şiddetle rededer. Rodlında sahneden ayrılır. Grimoaldo'nun n danışmai olan Garibaldo ona bu çocuk katlini yapmasını ve böylece Rodalinda ile evlenmeyi sağlmasının devlet idaresi için gayet uygun olacağını tavsiye eder. Fakat Grimoaldo bir masumm çocuğun katili olmayai hiçbir zaman kabul edemeyeceğini bildirir ve bunadn kaçınır. Grimoaldo kraliçe Rodelında'nın bu tutumumun gayet cesur ve iyi kararlı bir hareket iodluğun kabul ettiğini; bu cesur tutumu ile kendini Girmoaldo'ya dağha da çok sevrididiğin ama bu evlilik şartının kendisi için imkansız olduğu için onunla evliliğin bu şartı oldukça her zaman için imkansız olduğunu anladığını açıklar. Unulfe Garibaldo'ya nasıl olupda bir krala böyle iğrenç bir tavsiyede bulunabileceğini sorar. Garibaldi ona kendinin Machievelli tipi devlet idaresine inadığını ve devlet idaresi için türlü hkaotu hareketin eğer devletin iktidar gücüne iyi katkı yaparsa uygun olacağına inandığını açıklar.
Bu sirada Bertaride kiyafet degistirip sarayin ic bahcesine girmistir. Burada Eduige tarfindna taninmistir, Eduige koacasinin yaasamakat olup srayda gizlice bulundugunu Rodelinda'ya haber vermeyi kabul eder. Rodalinda ve Bertaridao gizlice saray bahcesindne bulusurla; birnbirleirnde n ayriligi gidermek icin sarmasdolmus olmus sekilde Grimoaldo tarafindna yakalanirlar. Grimaoldo Bertarido'yu taninmamistir ve Rodelida'nin bir sevigilis oldugunu sanmaktadir. Sevdigi kadini bir yabannci erkek kollari arasinda gormek onu gayet kizdirmistir ve her ikisini de hemen idam edilmesi kararini alir. Kari koca daah birbirlerine olan hasreterini gideremeden birbirleine veda ederler (Ikili:''Io t'abbraccio''.) Hemen iadam edilmek uzere saray zindanina gonderilirler.


Bu sırada Bertaride kıyafet değiştirip sarayın bahçesine girmiştir. Burada Eduiğe tarfindna tanınmıştır, Eduiğe koacasının yaasamakat olup srayda gizlice bulunduğunu Rodelında'ya haber vermeyi kabul eder. Rodalinda ve Bertarıdao gizlice saray bahçesindne buluşurla; birnbirleirnde n ayrılığı gidermek için sarmasdolmuş olmuş şekilde Grimoaldo tarafındna yakalanırlar. Grimaoldo Bertarıdo'yu tanınmamıştır ve Rodelida'nın bir seviğilis olduğunu sanmaktadır. Sevdiği kadını bir yabannci erkek kolları arasında görmek onu gayet kızdırmıştır ve her ikisini de hemen idam edilmesi kararını alır. Karı koca daah birbirlerine olan hasreterini gideremeden birbirleine veda ederler (İkili:''İö t'abbraccıo''.) Hemen iadam edilmek üzere saray zindanına gönderilirler.
=== Perde III ===


=== III. Perde ===
Unulfo ve Eduige Bertarido'yu zindan c=ve idamdan kurtarmak icin acil bir plan yaparlar. Bir paket icinde bir kilic ve sarayin altina bulunan gizli kacma dehlizlerine girebilmek icin ozel anahtari Bertaide'ye gondereceklerdir. Bu sirada Grimoaldo hicbir yargi olmadan bir kisiyi hemen idam ettirmek karari vermesinden vicdan azabi cekmekteye baslamisti. Bertarido paketi alir ve kilici takinir. Bu sirada saray zindanlarina girmek icin resmi izini olan Unulfo Bertarido'yu karanlik hucresinden cikaraip ona kilavazluk yaparak onun kacamsini saglamak onun hucresine iner. Bertarido onu karanlikta taniyamamistir ve ona elindeki silahla hucum edip onu kilici ile yaralar. Uniulfo bu yaranin kendinin kilavuz olmasina hic etsir etmiyecegini bildiri ikisi hucreden ayrilip saryadan kacam dehlizine girierler.


Ünülfo ve Eduiğe Bertarıdo'yu zindan c=ve idamdan kurtarmak için acil bir plan yaparlar. Bir paket içinde bir kılıç ve sarayın altına bulunan gizli kaçma dehlizlerine girebilmek için özel anahtarı Bertaide'ye göndereceklerdir. Bu sırada Grimoaldo hiçbir yargı olmadan bir kişiyi hemen idam ettirmek kararı vermesinden vicdan azabı çekmekteye başlamıştı. Bertarıdo paketi alır ve kılıcı takınır. Bu sırada saray zindanlarına girmek için resmi izini olan Unulfo Bertarıdo'yu karanlık hücresinden çıkaraip ona kılavazluk yaparak onun kaçamsini sağlamak onun hücresine iner. Bertarıdo onu karanlıkta tanıyamamıştır ve ona elindeki silahla hücum edip onu kılıcı ile yaralar. Üniülfo bu yaranın kendinin kılavuz olmasına hiç etsir etmiyeceğini bildiri ikisi hücreden ayrılıp saryadan kaçam dehlizine girierler.
Bu sefetr Eduige ve Rodelindo zindana huz=creye gelmislerdir. Hucerenin bos ve yerlerin Unulfo'nun yarasinnd aakan kanalral kapli oldugunu gorunce Bertarido'nun oldurulmus oldugundan korkarak. Grimoalde ise hala gayet buyuk bir vicadan azabi cekmektedir ve kendini rahatlat mak icin sarayin ic bahcesine gider ve bir agacin altinda asude bir yerde oturur. Cobanlarin bile idare ettikleri koyunlaradan uzuaklarip agac veya calilar altind adbaslarini dinleyebileceklerinden halbuku bir ulke idarecesi olan bir kralain hicbir zaman bo sekilde rahatlik edemiyeceginden yakinir. . (Arya:''Pastorello d'un povero armento''). Bu dusunceler sirasinda kendinden gecip derince bir uykuya dalar. Garibaldi krali bahhcede uyuya dalmis bulur. Bu durmdan fayadalanmak icin Garibaldo kilicini cekip onu Grimoaldo'ya sapmak uzeredir. Tam bu sirada Bertaride oraya gelmistir; elindeki kilicla Garibaldo'nun krali oldurmesinee engel olur ve ortaya cikan kilic duellosunda Garibaldo'yu oldurur. Fakat uyanan Grimaoaldo'ya gelince ona dokunmaz ve onun hayatini bagislar. (Arya:''Vivi, tiranno!'')


Bu sefetr Eduiğe ve Rodelindo zindana huz=creye gelmişlerdir. Hücerenin boş ve yerlerin Unulfo'nun yarasınnd aakan kanalral kaplı olduğunu görünce Bertarıdo'nun öldürülmüş olduğundan korkarak. Grimoalde ise hala gayet büyük bir vicadan azabı çekmektedir ve kendini rahatlat mak için sarayın bahçesine gider ve bir ağacın altında asude bir yerde oturur. Çobanların bile idare ettikleri köyunlaradan uzuaklarıp ağaç veya çalılar altınd adbaşlarını dinleyebileceklerinden halbükü bir ülke idarecesi olan bir kralain hiçbir zaman bo şekilde rahatlık edemiyeceğinden yakınır. . (Arya:''Pastorello d'un povero armento''). Bu düşünceler sırasında kendinden geçip derince bir uykuya dalar. Garibaldi kralı bahhçede uyuya dalmış bulur. Bu durmdan fayadalanmak için Garibaldo kılıcını çekip onu Grimoaldo'ya sapmak üzeredir. Tam bu sırada Bertaride oraya gelmiştir; elindeki kılıçla Garibaldo'nun kralı öldürmesinee engel olur ve ortaya çıkan kılıç düellosunda Garibaldo'yu öldürür. Fakat uyanan Grimaoaldo'ya gelince ona dokunmaz ve onun hayatını bağışlar. (Arya:''Vivi, tiranno!'')
Grimoaldo Lombariya Krallik tahti uzerinde olan haklardan tumuyle vazgecer. Eduige'ye donerek onunla evlenip birlikte olmayi istedigini ve ikisinin birlikte Grimoaldo'nun duklugunu yonetmek istedigini aciklar.


Grimoaldo Lombarıya Krallık tahtı üzerinde olan haklardan tümüyle vazgeçer. Eduiğe'ye dönerek onunla evlenip birlikte olmayı istediğini ve ikisinin birlikte Grimoaldo'nun düklüğünü yönetmek istediğini açıklar.
Kral Bertarido, kralice Rodelinda ve oglu Flavio ile birlikte olmanin sevinci ile kralligini yonetmeye baslar.

Kral Bertarıdo, kraliçe Rodelında ve oğlu Flavio ile birlikte olmanın sevinci ile krallığını yönetmeye başlar.





Sayfanın 01.39, 31 Ocak 2016 tarihindeki hâli

Rodelina
Handel'in Rodelinda Operasi overturu notalari
Özgün isimRodelinda, Regina de' Longobard
Rodelinda, Lombardlar Kralicesi
MüzikGeorge Frideric Handel
LibrettoNicola Francesco Haym
Gala13 Subat 1725
İlk gösterim yeriKing's Theatre Tiyatrosu, Londra
Oyuncular
  • Rodelinda, Lombardiya Kralicesi - soprano
  • Bertarido, Gorevi gasp edilmis eski Lombardiya Krali' alto/kastrato
  • Grimoaldo, Benevento Duku, Bertarido'nun krallik gorevini gasp eden' tenor
  • Eduige, Bertarido'nin kizkardesi, Grimoaldo'nun sozlusu [kontralto]]
  • Unulfo, Bertarido'nun sirdasi ve danismani - alto/ kastrato
  • Garibaldo, Grimoaldo'nun dansimani, Torino Duku - bas
  • Flavio, Rodelinda'nin oglu -Sessiz rol


Rodelinda, regina de' Longobardi (HWV 19) George Frideric Handel tarafindan ilk dafa Royal Academy of Music sarkicilari icin bestelenmis 3 perdeden olusan opera seria janrinda bir opera. Eserin libretto'su Nicola Francesco Haym tarafindan Italyanca hairlanmis ve 1710'da Giacomo Antonio Perti'nin besteledigi opera icin Antonio Salvi'nin Italyanca liberttosundan uyarlanmistir. Salvi ise liberettosunu 1653'de Fransiz tiyatro eseri yazari Pierre Corneille'in hazirladigi ve konu olarak 7.yuzyilda Italya'aya yerlesmis Lombardlar' in krali Perctarit'in hayatini ele alip isleyen, Pertharite, roi des Lombards adli trajediyaya dayanmaktadir.

Sahnelenmeler

Bu opera eseri İngiltere'de yaşayıp Londra'da opera hazırlayıp; yapımlayıp temsillerini organize etmekle geçinen Handel bu eserini 1724'da tamalayip 1725'de sahneye koymustur. Handel o yıl "Rodelinda" operası yanında, önemli eserlerinden olduğu kritiklerce kabul edilen Tamerlano ve Gulio Cesare opera eserlerini de hazırlayıp sahneye koymuştu.

"Rodelinda" eseri promiyer temsili 13 Subat 1725'de Londra'da merkezi Haymarket semtinde bulunan King's Theatre Tiyatrosu'nda Tamerlano] operasini sahnelenmesinde rol alan sarkicilara bu eserde rol vererek sahnelenmistir. Bundan sonra ayni sarkicilar grubu bu opera sahneden indirilmeden 14 defa bu yapimi yekrarlamislardir. Bundan sonra eser 18 Aralik 1725'de ikinci defa ve 4 Mayis 1731'de ucuncu defa sahnelenmistir. Hem ikinci hem de ucuncu sahnelenmesinde Handel eseri revize edip esere yeni materyal koyup eski gordugu bazi parcalari eserden cikartmistir. Bu eser 1735'de ve 1736'de Hamburg'da Oper am Gänsemarkt operaevinden iki kez sahnelenmis ama Alaman seyircisi tarfindn pak basarili olarak kabul edilmememistir.

Bundan sonra uzunca bir donem 18. yuzyil ikinci yarisi ve 19. yuzyilda,Handel'in diger opera eserleri gibi, unutulmus ve dunya operaevelerinde bu uzunca donemde Rodalinda ve diger Handel operalarai hic sahnelememistir. 20. yuzyilda I,. Dunya Savasi'ndan sonra Handel eserleri Handel muzigiseverler tarafindan yeniden sahnelenmeye baslamistir. Roadalinda opera eseri once 26 Haziran 1920'de cok degistirlmis bir sekilde Göttingen'de Alman Handel muzigi severi olan Oskar Hagen'in gayreti ile ilk modern sahnelenmesi yapilmistir. 1931'de yeni sahnelenme ABD'de yapilmistir. 1939'da ise Londra'da birkac yuzyil sonra bu eser yeniden sahnelenmistir ama Ingiltere'de bu eserin yeniden sahnenme surecinde en onemli gelisme Haziran 1959'da Handel Opera Cemiyeti'nin yapimi olmus ve bu yapim icin basrollerde Joan Sutherland ile Janet Baker ve orkestra sefi Charles Farmcombe olmustur. [1]

1960li yillardan itibaren ozellikle Barok Muzik icin muzikseverlerin gosterdikleri yakin ilgi dolayisyla Handel'in butu8n opera eserleri icin oldugu gibi Rodelinda oparasinin festivallerde ve dunya operaevleri repretuvalarinda devamli olarak bulunmasina neden olmsutur. [2]

"Operabase" istatistikleri 2009/10 ile 2013/14 arasındaki 5 sezonda dünya operaevlerinde yapımlanan toplam 2581 sayıda opera eserlerinin arasında değişik opera eserlerinin sayısını incelemektedir. Bunlara göre göre Handel'in Rodelinda operası aynı 5 sezonda operaevleri repratuvaralarında bulunan 57 Handel operası arasındaki sıralamada 19. sırayı almıştır. [3]

Roller[4]

Prömiyerde Rodelinda rolünü oynayan Francesca Cuzzoni

[[Dosya:|right|150px|Promiyerde Bertarido rolunu oynayan "Sansino" lakabli kastrato sarkici Francesco Bernardi]]

Rol Ses tipi Prömiyerde roller, 13 Subat 1724
(Orkestra şefi: Bilinmiyor )
Rodelinda, Lombardia Kralicesi soprano Francesca Cuzzoni
Bertarido, Gorevi gasp edilmis eski Lombardiya Krali alto/kastrato Francesco Bernardi, lakabi "Senesino"
Grimoaldo, Benevento Duku, Bertarido'nun krallik gorevini gasp eden tenor Francesco Borosini
Eduige, Bertarido'nin kizkardesi, Grimoaldo'nun sozlusu kontralto Anna Vincenza Dotti
Unulfo, Bertarido'nun sirdasi ve danismani alto/ kastrato Andrea Pacini
Garibaldo, Grimoaldo'nun dansimani, Torino Duku bas Giuseppe Maria Boschi
Flavio, Rodelinda'nin oglu Sessiz rol


Konu özeti

Bu eserin mekanı genellikle Lombardiya Krallık sarayıdır. Fakat iki sahne için mekan mezarlıktır ve son sahne açık havada büneş doğumundan hemen sonra saray bahcesinde dışarıda geçer. Zaman birgünden daha ileriye uzanır ve son sahne gün dioğumundna hemen sonradır. Bu operanın eserinin içeriği, esere kaynak olmuş olan [Pierre Corneille]]'nin Pertharite, roi des Lombards adlı trajediyadan değişiktir.

Prolog

Grimoaldo, Bertarido'yi bir muharebede yenmiş ve onun yerine Lombarıdya Krallığı Kralı olmuştur. Bertarıdo kaçmayı başarmıştır ama sürgünde iken öldüğü sanılmaktadır. Lakin arkadaşı olan Unulfo'ya hiç beklenmedik bir şekilde, ondan bir mesaj gelmiş ve bu mesajda Bertarido yaşamakta olduğunu ve sarayı yakınlarında bir yerde saklanmakta olduğunu arkadaşına açıklamıştır. Yeni kral Grimoaldo Bertaride'nin kızkardeşi Eduige ile nişanlanmıştır. Eduige Grimoaldo'yu sevmektedir ve Grimoaldo'nun da bu sevgiye karşılık verdiğini kabul etmektedir. Bun rağmen Eduige onunla evlenme tarihini devamlı ileriye atmaktadır. Bertarido'nun karısı Rodelinda ve oğlu Flavia Grimoaldo'nun emri ile sarayda gözaltında tutulmaktadırlar. Fakar Grimoaldo Rodelinda'ya aşık olmuştur.

I. Perde

Rodelinda odasında tek başınadır ve kocasının yanında olmamasından yas çekmektedir. Grimoaldo odaya girer ve ona aşık olduğunu itiraf eder. Rodelinda'ya evlenme teklif eder ve evlenince kraliçelik tahtıni tekrar geri alacağını ona vaad eder. Rodelinda bu evlilik teklifini gayet kızgınca rededer. (Arya:L'empio rigor del fato).

Eduige Grimoaldo'yi krallık tahtına geçtikten sonra intikamcı ve ihanetkar olmakla itham eder. Grimoaldo ona verdiği cevapta ona karşı ihanetkar davranmasınin adil olduğunu iddia eder. Eduige'ye, birçok kerre evlilik tarihini ileriye atıp onunla evlilik yapmaktan sakındığını açıkça gösterdiğini ve şimdi de danışmanı olan Garibaldi'nin tavsiyelerine kendisi uyarak Eduige ile evlenmekten sakındığını ona söyler ve sahneden ayrılır.

Grimoaldo'nun sahneden ayrılması ile iki yüzlü bir riyakar kişi olan danışmanı Garibaldo, Eduige'ye daha önce ona karşı olan aşk hislerini ona ifade ettiğini hatırlatır ve onun Grimoaldo'dan intikam alması için Grimoaldo'nun kafasının kesilerek öldürülmesine ve böylece Eduiğe'nin intikam alabilmesi için ona yardımcı olabileceğini bildirir. (Arya:Lö farò, dirö: spietato). Eduige de sahneden ayrılır. Yalnız başına kalan Garibaldo Eduige'nin desteği ile Lombardiya Krallığı'na kendinin geçeceğini düşünmeye başlar.(Arya: Di cupido impiego i vanni.)

Bu sıralarda Bertarido saray dışında mezarlkta bulunan kendinin kaybolmuş ve ölmüş olduğu kabul edilmesi ile adına dikilmis olan mezar taşının üzerine kazılmış kitabeyi okur. (Arya: Di cupido impiego i vanni.). Rodelinda ve Yanında bulunan oglu Flavio ile bu mezar başına bir ciçek buketi koymak amacı gelirler. Bertaido kendini onlara gostermemek icin saklnamistir ve Rodelında ve Flavia'yı saklandığı yerden gözetler. Garibaldo eski kraliçe ve oğlunu takip etmiştir. Onllarin yanıan gelerek ona bir ultimatom verir: ya Rodelinda Grimoald ile evlenmeyi kabul etmesi gerekmektedir aksi halde oğlu Flavia öldürülücektir. Rodalinda bu teklifi kabul etmek zorunda kalmıştır. Fakat yine de eğer kendi tahta geri gelmek için Garibald'nun kafasının kesilmesinde çekinmeyeceğini ona söyler. Bunları saklandığı yerden duyan Bertarido, Rodelinda'nın bu tutumdan hiç hoşlanmamıştır ve onun böyle bir karar almasini kendine ihanet olduguna inanmaya başlar. Grimoaldo, danışmanı Garibaldo'ya Rodeline'nin tehdidine önem vermesini söyler ve kendisi kral olduhkça Garibaldo'yu koruyacağını ona söz verir. Bu sırda Unufao da Bertarıdo'ya kendini rahat tutması tavsiyelerde bulunup ona moral vermeye çalışır ama bunlarain hiçbiri Bertarıdo'yu yaptığına inandırı gelmez.


II. Perde

Garibaldo Lombardiya Krallığı tahtınia kendisi geçmesi için yaptığı planı uygulamaya koyulur. Bu plan uygun olarak Eduiğe'ye kraliçe olmak için firstları kaçırdığını bildirerek onun Grimoaldo'dan bunun için öç alması gerektiğini ona kabul ettirmeye çalışır. Bunlara inanan Eduiğe linda üzerine teksif eder ve Rodalinda'yı kocasının anısını unutup onun tahtını gasp eden kişi ile birdenbire evlenmeyi kabul etmesinin ona bir hamet olduğunu bildirir. Rodelında Eduiğe'ye gaspçi kralın daha evlenmemiş olmssi nedeni ile hukukne kendisinin hala kraliçe olduğunu hatırlatır. Bu Eduiğe'yi dahada kızdırır. Eduiğe, Grimoaldo hakkında hala biraz aşk hisleri taşımakla beraber ondan eski kraliçe ile evlenmek istemesi için intikam almak için kendine yemin eder.

Eduiğe sahneden çıkar ve hemen Grimoaldo sahneye gelir. Grimoaldo kendini adil göstermek için kendi ile evlenmeyi kabul ettiğini açıkaca bildirmesi ona baskı yapar. Rodalindao evlenme teklifini kabul ettiğini gerçek olduğunu bildiir ama onunla evelenmek için çok özel bir şartı vardır. Grimaoldo ile evelilik yapmadan önce Grimoaldo'nun herkesin ve Rodalinda önünde onun oğlu olan Flavio'yu şahsen katletmesi gsbu şarttır. Bunu korkunç bulan Grinolado bu çocuk katili olmayı şiddetle rededer. Rodlında sahneden ayrılır. Grimoaldo'nun n danışmai olan Garibaldo ona bu çocuk katlini yapmasını ve böylece Rodalinda ile evlenmeyi sağlmasının devlet idaresi için gayet uygun olacağını tavsiye eder. Fakat Grimoaldo bir masumm çocuğun katili olmayai hiçbir zaman kabul edemeyeceğini bildirir ve bunadn kaçınır. Grimoaldo kraliçe Rodelında'nın bu tutumumun gayet cesur ve iyi kararlı bir hareket iodluğun kabul ettiğini; bu cesur tutumu ile kendini Girmoaldo'ya dağha da çok sevrididiğin ama bu evlilik şartının kendisi için imkansız olduğu için onunla evliliğin bu şartı oldukça her zaman için imkansız olduğunu anladığını açıklar. Unulfe Garibaldo'ya nasıl olupda bir krala böyle iğrenç bir tavsiyede bulunabileceğini sorar. Garibaldi ona kendinin Machievelli tipi devlet idaresine inadığını ve devlet idaresi için türlü hkaotu hareketin eğer devletin iktidar gücüne iyi katkı yaparsa uygun olacağına inandığını açıklar.

Bu sırada Bertaride kıyafet değiştirip sarayın iç bahçesine girmiştir. Burada Eduiğe tarfindna tanınmıştır, Eduiğe koacasının yaasamakat olup srayda gizlice bulunduğunu Rodelında'ya haber vermeyi kabul eder. Rodalinda ve Bertarıdao gizlice saray bahçesindne buluşurla; birnbirleirnde n ayrılığı gidermek için sarmasdolmuş olmuş şekilde Grimoaldo tarafındna yakalanırlar. Grimaoldo Bertarıdo'yu tanınmamıştır ve Rodelida'nın bir seviğilis olduğunu sanmaktadır. Sevdiği kadını bir yabannci erkek kolları arasında görmek onu gayet kızdırmıştır ve her ikisini de hemen idam edilmesi kararını alır. Karı koca daah birbirlerine olan hasreterini gideremeden birbirleine veda ederler (İkili:İö t'abbraccıo.) Hemen iadam edilmek üzere saray zindanına gönderilirler.

=== III. Perde ===

Ünülfo ve Eduiğe Bertarıdo'yu zindan c=ve idamdan kurtarmak için acil bir plan yaparlar. Bir paket içinde bir kılıç ve sarayın altına bulunan gizli kaçma dehlizlerine girebilmek için özel anahtarı Bertaide'ye göndereceklerdir. Bu sırada Grimoaldo hiçbir yargı olmadan bir kişiyi hemen idam ettirmek kararı vermesinden vicdan azabı çekmekteye başlamıştı. Bertarıdo paketi alır ve kılıcı takınır. Bu sırada saray zindanlarına girmek için resmi izini olan Unulfo Bertarıdo'yu karanlık hücresinden çıkaraip ona kılavazluk yaparak onun kaçamsini sağlamak onun hücresine iner. Bertarıdo onu karanlıkta tanıyamamıştır ve ona elindeki silahla hücum edip onu kılıcı ile yaralar. Üniülfo bu yaranın kendinin kılavuz olmasına hiç etsir etmiyeceğini bildiri ikisi hücreden ayrılıp saryadan kaçam dehlizine girierler.

Bu sefetr Eduiğe ve Rodelindo zindana huz=creye gelmişlerdir. Hücerenin boş ve yerlerin Unulfo'nun yarasınnd aakan kanalral kaplı olduğunu görünce Bertarıdo'nun öldürülmüş olduğundan korkarak. Grimoalde ise hala gayet büyük bir vicadan azabı çekmektedir ve kendini rahatlat mak için sarayın iç bahçesine gider ve bir ağacın altında asude bir yerde oturur. Çobanların bile idare ettikleri köyunlaradan uzuaklarıp ağaç veya çalılar altınd adbaşlarını dinleyebileceklerinden halbükü bir ülke idarecesi olan bir kralain hiçbir zaman bo şekilde rahatlık edemiyeceğinden yakınır. . (Arya:Pastorello d'un povero armento). Bu düşünceler sırasında kendinden geçip derince bir uykuya dalar. Garibaldi kralı bahhçede uyuya dalmış bulur. Bu durmdan fayadalanmak için Garibaldo kılıcını çekip onu Grimoaldo'ya sapmak üzeredir. Tam bu sırada Bertaride oraya gelmiştir; elindeki kılıçla Garibaldo'nun kralı öldürmesinee engel olur ve ortaya çıkan kılıç düellosunda Garibaldo'yu öldürür. Fakat uyanan Grimaoaldo'ya gelince ona dokunmaz ve onun hayatını bağışlar. (Arya:Vivi, tiranno!)

Grimoaldo Lombarıya Krallık tahtı üzerinde olan haklardan tümüyle vazgeçer. Eduiğe'ye dönerek onunla evlenip birlikte olmayı istediğini ve ikisinin birlikte Grimoaldo'nun düklüğünü yönetmek istediğini açıklar.

Kral Bertarıdo, kraliçe Rodelında ve oğlu Flavio ile birlikte olmanın sevinci ile krallığını yönetmeye başlar.


Ses ve video kayıtları [5][6]

Ses kayıtları

Yıl Roller:
Brodelinda, Bertarido,
Grimoaldo, Eduige,
Unolfo, Garibaldo
Orkestra Şefi Orkestra ve koro Marka
1959 Joan Sutherland,
Margreta Elkins,
Alfred Hallett,
Janet Baker,
Patricia Kern,
Raymond Herincx
Charles Farncombe, Philomusica Orkestrasi CD:Andromeda Cat:ANDRCD9075
1964 Teresa Stich-Randall,
Maureen Forrester,
Alexander Young,
Hilde Rössel-Majdan,
Helen Watts,
John Boyden
Brian Priestman Vienna Radio Symphony Orchestra ve Vienna Radio Korosu CD:The Westminster Legacy Cat:DG 4792343
1985 Joan Sutherland,
Alicia Nafé,
Curtis Rayam,
Isobel Buchanan,
Huguette Tourangeau,
Samuel Ramey
Richard Bonynge Welsh National Opera Orkestrasi CD:Australian Eloquence Cat: ELQ4806105
1996 Sophie Daneman,
Daniel Taylor]],
Adrian Thompson,
Catherine Robbin,
Robin Blaze,
[[Christopher Purves
Nicholas Kraemer Raglan Baroque Players CD:Virgin Classics Veritas Cat: 45277
2004 Simone Kermes Marijana Mijanovic,
Steve Davislim,
Sonia Prina,
Marie-Nicole Lemieux,
Vito Priante
Alan Curtis Il Complesso Barocco CD:DG Archiv Cat:4775391

Video kayitlari

Yıl Roller:
Rodelinda, Bertarido,
Grimoaldo, Eduige,
Unolfo, Garibaldo
Orkestra Şefi Orkestra ve koro Sahne yönetmeni Marka
1998 Anna Caterina Antonacci,
Andreas Scholl,
Kurt Streit,
Louise Winter,
Artur Stefanowicz.
Umberto Chiummo
William Christie Orchestra of the Age of Enlightenment Jean-Marie Villegier DVD:Warner Classics
Cat:3984230242
2003 Dorothea Röschmann,
Michael Chance,
Paul Nilon,
Felicity Palmer,
Christopher Robson,
Umberto Chiummo
Ivor Bolton Baverya Devlet Opera Orkestrasi David Alden DVD:Farao Cat:D108060
2012 Renee Fleming,
Andreas Scholl,
Joseph Kaiser,
Stephanie Blythe,
Iestyn Davies,
Shenyang
Harry Bicket Metropolitan Opera Orchestrasi,
(3 Aralik 2011'deki performans kayidi)
Stephen Wadsworth DVD:Decca Cat:0743469

}

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Şablon:Kitap kaynagi
  2. ^ {{Web kaynagi|title=Handel:A Biographical Introduction|url=http://gfhandel.org/biography.html%7Cyayimci=Handel Institute|dil={{ing}] erisimtarihi=30-5-2014}}
  3. ^ 2009/10 ile 2013/14 arasındaki 5 sezon için "Operabase" istatistikleri [[1]]
  4. ^ "Rodelinda, regina de' langobai". Gfhandel.org ((İngilizce)). Handel Institute. Erişim tarihi: 23-6-2014.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım)
  5. ^ "Rodelindo ses ve video kayıtları". Operadis.org.uk. Erişim tarihi: 23-6-2014.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım)
  6. ^ "Rodelindo ses ve video kayıtları". Prestoclassical.co.uk. Erişim tarihi: 23-6-2014.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım)

Dış kaynaklar


  • Dean, Winton ve Knapp, John Merrill (1995) Handel’s Operas 1704–1726 (Revised Edition) Oxford:Clarendon Press, ISBN 0-1981-6441-6. (İngilizce)
  • Hicks, Anthony, "Rodelinda", Stanley Sadie (ed.) (1992)The New Grove Dictionary of Opera, Londra: Macmillan Reference ISBN 0-333-73432-7 (İngilizce)
  • Kobbé, Gustav "", Earl of Harewood (ed.) (1987) The Definitive Kobbé's Book of Opera; 1. American ed. New York: G. P. Putnam's Sons; (İngilizce)

Dış bağlantılar

  • IMSLP Petrucci Music Library websitesi "Rodelinda,_regina_de'_Longobardi,_HWV_19_(Handel,_George_Frideric)" maddesi [[2]]
  • MDZ/Digitale Biblithek" websitesinde "Friedrich Chrysander (ed.) George_Frideric_Handel's Werke, Tamerlano" opera partitür notalari, Leipzing 1876" [[3]]
  • YouTube websitesinde "Handel Tamerlano, opera seria in three acts HMV 18 / Les Talens Lyrique" adlı ses ve video (Erişim tarihi:27-1-2016) [[4]]