Basklar: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 07.30, 17 Ocak 2016 tarihindeki hâli

Basklar, İspanya'nın kuzeyi ve Fransa'nın güney batısındaki özerk bölgede yaşayan bir halktır.

Dilleri Baskça'dır ve dil bilimcileri tarafından Hint-Avrupa dilleri Avrupa'ya yayılmadan önce Avrupa'da konuşulan dillerden arta kalan tek dil olduğu söylenmektedir. Baskça izole bir dil olduğundan dolayı dünyada hiçbir dille yakın akrabalığı bulunmamaktadır.^{[kaynak belirtilmeli]}

Etimoloji

Türkçe 'de kullanılan Bask kelimesi ; Fransızca Basque 'dan gelmiştir. Fransızca 'ya ise Pireneler de konuşulan bir Latin dili olan Gaskonca 'dan geçmiştir. Modern Baskça 'da Bask halkı kendine Euskaldunak adını vermektedir.

Tarih

Basklar Pirenelerin batısında yer alan dört bölgesi İspanya üçü Fransa'da bulunan Bask ülkesi olarak bilinen ve çoğunluğu Kuzey Navara'da yaşayan yerli bir halktır. Kökenleri Akitanyalılara kadar gitmektedir. Bilinen ilk Bask devleti 9.yüzyılda kurulan Pamplona Krallığı 'dır. Bu devlet daha sonra Navara Krallığı adını almıştır. 1959 Yılında kurulan Bağımsızlıkçı Örgüt ETA bu bölgede yıllardır bağımsızlık için bir kampanya sürdürmektedir ancak bu başarılı olmamıştır. 1968’den bu yana dünyanın çeşitli yerlerinde düzenlediği kanlı eylemlerle 850 kişinin ölümüne neden olan ETA, İspanya’nın yanı sıra Avrupa Birliği ve ABD tarafından da terör örgütleri listesine alındı.

Siyasi ve İdari Yapı

Bask Ülkesi idari olarak 1978 yılındaki Özerklik yasası ile 3 ilin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur.Bunlar Alava , Biskay ve Guipuzcoa 'dır.Yalnız Bask Ülkesi terimi genellikle bu 3 ilin oluşturduğu idari yapıyla sınırlandırılmamaktadır.Navarra ve İparralde denen Fransa sınırları içindeki Pays Basque bölgesi de tarihi Bask Ülkesinin kültür alanlarıdır.

Nüfus, Önemli Kentler ve Diller

Bask Ülkesi yaklaşık 2,123,000 kişilik bir nüfusa sahiptir. 279,000 Araba'da, 1,160,000 Bizkaia'da ve 684,000 Gipuzkoa'da yaşamaktadır. Bölgede resmi diller Baskça ve İspanyolca 'dır. Baskça konuşulan nüfus giderek gerilemekte olup Bölgede Baskça konuşan nüfus yalnızca % 27 'dir. Önemli şehirleri ; Başkent Vitoria /Gasteiz, Bilbao /Bilbo ve San Sebastian /Donostia 'dır. Navarra ise yaklaşık 560,000 kişilik bir nüfusa sahiptir. Bölgenin en önemli kenti olan Pamplona şehridir. Bölgede Baskça ve İspanyolca resmi dildir. Bölgede Baskça resmi dil olmasına rağmen bu dili konuşan nüfus sadece kuzeyde yaşamaktadır ve toplam nüfusa oranları ise yalnızca % 11 'dir. Fransa sınırları içindeki Bask Bölgesi yaklaşık çeyrek milyon nüfusa sahiptir. Yerli halk bu bölgeye İparralde adını vermektedir. Bayonne ,Biarritz ve Anglet bölgenin önemli şehirleridir.

Bask diasporası

Pek çok Bask ekonomik ve siyasi sorunları dolayısıyla bölgeden göç etmek zorunda kalmıştır. En büyük göç Arjantin'e olmuştur. Yaklaşık %10'unun Bask kökenli olduğu tahmin edilmektedir.^[1] Meksika'da Bask toplulukları genellikle Monterrey ve Durango eyaletlerine yerleşmişlerdir. Diğer bir önemli Bask topluluğu ise ABD'nin Idaho eyaletinde yaşamaktadır. Boise şehrinde bir Bask Müzesi ve Kültür Merkezi bulunmaktadır.

Kaynakça

^ "Vascos en Argentina”, http://www.juandegaray.org.ar/fvajg/docs/Argentina_y_los_vascos.

Dış bağlantılar

[1] "Vascos en Argentina”, http://www.juandegaray.org.ar/fvajg/docs/Argentina_y_los_vascos.

[1]

@@ 3. satır: / 3. satır: @@
 [[Dosya:Flag_of_the_Basque_Country.svg|thumb|250px| Bask bayrağı]]
 '''Basklar''', [[İspanya]]'nın kuzeyi ve [[Fransa]]'nın güney batısındaki özerk bölgede yaşayan bir halktır.
 Dilleri [[Baskça]]'dır ve dil bilimcileri tarafından [[Hint-Avrupa dilleri]] Avrupa'ya yayılmadan önce Avrupa'da konuşulan dillerden arta kalan tek dil olduğu söylenmektedir. Baskça izole bir dil olduğundan dolayı dünyada hiçbir dille yakın akrabalığı bulunmamaktadır.{{fact}}
@@ 22. satır: / 22. satır: @@
 == Bask diasporası ==
-Pek çok Bask ekonomik ve siyasi sorunları dolayısıyla bölgeden göç etmek zorunda kalmıştır. En büyük göç [[Arjantin]]'e olmuştur. Yaklaşık %10'unun Bask kökenli olduğu tahmin edilmektedir.<ref >"Vascos en Argentina”, http://www.juandegaray.org.ar/fvajg/docs/Argentina_y_los_vascos.</ref> [[Meksika]]'da Bask toplulukları genellikle [[Monterrey]] ve [[Durango]] eyaletlerine yerleşmişlerdir. Diğer bir önemli Bask topluluğu ise ABD'nin [[Idaho]] eyaletinde yaşamaktadır. [[Boise]] şehrinde bir Bask Müzesi ve Kültür Merkezi bulunmaktadır.
+Pek çok Bask ekonomik ve siyasi sorunları dolayısıyla bölgeden göç etmek zorunda kalmıştır. En büyük göç [[Arjantin]]'e olmuştur. Yaklaşık %10'unun Bask kökenli olduğu tahmin edilmektedir.<ref>"Vascos en Argentina”, http://www.juandegaray.org.ar/fvajg/docs/Argentina_y_los_vascos.</ref> [[Meksika]]'da Bask toplulukları genellikle [[Monterrey]] ve [[Durango]] eyaletlerine yerleşmişlerdir. Diğer bir önemli Bask topluluğu ise ABD'nin [[Idaho]] eyaletinde yaşamaktadır. [[Boise]] şehrinde bir Bask Müzesi ve Kültür Merkezi bulunmaktadır.
 == Kaynakça ==