Çince

Çince
汉语／漢語 ya da 中文
Telaffuz	Hànyǔ veya Zhōngwén
Bölge	Güneydoğu Asya
Etnisite	Han Ulusu
Konuşan sayısı	(1.197.392.400 atıf 1984-2000)
Dil ailesi	Çin-Tibet dilleri Sinitik Çince
Standart formlar	Standart Çince
Diyalektler	Mandarin Jin Wu (lehçe) Huizhou Gan Xiang Min Hakkaca Yue Ping
Yazı sistemi	Çince karakterler Bopomofo Hanyu Pinyin Xiao'erjing
Resmî durumu
Resmî dil	Çin Hong Kong Makao Tayvan Singapur Burma Birleşmiş Milletler
Tanınmış azınlık dili	Kanada Malezya ABD
Dil kodları
ISO 639-1	zh
ISO 639-2	chi (B) zho (T)
ISO 639-3	zho
Birinci Anadili olan ülkeler.   Çince konuşan nüfusun 5.000.000 olduğu yerler.   Çince konuşan nüfusun 1.000.000 olduğu yerler.   Çince konuşan nüfusun 500.000 olduğu yerler.   Çince konuşan nüfusun 10.000 olduğu yerler.   Önemli şekilde Çince konuşulan yerler.

Bu madde günlük dilde kullanılan Çince hakkındadır. Çin'de konuşulan Sinitik diller hakkında bilgi almak için bu maddeye bakınız.

Çince (Çince: 汉语 / 漢語, pinyin: hàn yǔ, diğer adları: 中文, 國文, 华文, 华语), Çin'de ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan binlerce ufak dilin tümüne birden verilen addır ve bunlar tek bir dil sayılırsa, Dünya'da en çok konuşulan dildir.

Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, tamamen ayrı birer dil olarak kabul edilebilecek kadar farklı "dilcik"lerden oluşmuştur. Bu yüzden Çincenin bir dil değil, bir dil ailesi olduğu iddia edilir. En çok konuşulanı Mandarin, yaklaşık 850.000.000 kişi tarafından konuşulur. Daha sonra Şanghay ve civarındaki 90.000.000 insan tarafından konuşulanı Wu lehçesidir. Göçmen topluluklarda en çok Kantonca kullanılır. Bunun sebebi göç eden Çinlilerin genelde güney kesimlerden olmasıdır. Bu dil, Çin-Tibet dilleri ailesinin koluna dahildir.

Çince, dünyanın en çok konuşulan dili olduğundan Birleşmiş Milletler'in aynı zamanda resmî dillerinden biridir.

Etkileri

Çin dilinin zamanında Doğu Asya dilleri üzerinde etkisi çok olmuştur. Gerek alfabesi, gerek dil yapısı ile birçok uzak doğu ülkesinin dilini etkilemiştir. Çin dilinin Korece, Japonca, Vietnamca gibi dillerin üzerinde etkisi görülmektedir. Her ne kadar Vietnamca Latin harfleri ile yazılıyor olsa da Çince, Modern Vietnamca sözlüğünün %60'ını oluşturur. Japonca ve Korece ise Çin dilinden alfabe olarak etkilenmişlerdir. Japoncanın Kanji alfabesi karakterleriyle Çince karakterler, mânâları ve okunuşları Çinceden çoğu zaman farklı olsa da şeklen birbirlerine çok benzerler. Aynı şekilde Korece karakterler de Çinceye benzer; fakat bu benzerlik Japon dilindekinden biraz daha azdır. Korece kelimelerin çoğunun kökenini Çince kelimelerdir.

Çin alfabesi

Çin yazısı bu dile has bir yazı sistemidir. Bu sistemin 3500 yılı bulan bir tarihi vardır. Çin dilindeki karakterler yan yana gelerek kelimeyi oluşturmazlar. Çin dilinde her kelime için farklı bir karakter vardır. Çincenin geleneksel ve Mao tarafından yaptırılan basitleştirilmiş karakterleri vardır. 1954 yılından önce Çince, geleneksel karakterler ile yazılıyordu. Çin Halk Cumhuriyeti bunları kolaylaştırmış ve basitleştirilmiş karakterlere dönüştürmüştür. İyi eğitim almış bir Çinli okuyucu 5.000 ilâ 7.000 karakter bilir. Çince bir gazete okuyabilmek için en az 3.000 karakter öğrenilmelidir.

Çincenin lehçeleri

Çin dili bölgelerine göre farklılık gösterir. Çin'de en popüler olan lehçe Mandarindir. Çin dilinin hangi bölgelerde ne kadar bir nüfus tarafından konuşulduğu şöyledir:

• Mandarin: Çin'in büyük bir bölümünü kapsar. 850.000.000 kişi tarafından konuşulur.
• Wu: Shangay ve civarındaki 90.000.000 kişi tarafından konuşulur.
• Yue (Kantonca): Çin'in Guangxi Zhuang özerk bölgesinde 70.000.000 kişi tarafından konuşulur.
• Min: Tayvan ve Fujian eyaletlerinde 58.000.000 kişi tarafından konuşulur.
• Jin: Çin'in Shanxi ve Gansu eyaletindeki 45.000.000 kişi tarafından konuşulur.
• Xiang: Çin'in Hubei ve Hunan eyaletlerinde 36.000.000 kişi tarafından konuşulur.
• Hakka: Çin'in Guangdondg eyaletinde 35.000.000 kişi tarafından konuşulur.
• Gan: Çin'in Jiangxi eyaletindeki 33.000.000 kişi tarafından konuşulur.
• Pinghua: Çin'in Guangxi Zhuang özerk bölgesindeki 3.000.000 kişi tarafından konuşulur.

Ayrıca bakınız

• Çin dilleri
• Çince karakterler

Dış bağlantılar

Telaffuz

• Eğitici video: altı dakikada pinyin telaffuz.

Sözlükler

• MDBG free online Chinese-English dictionary
• Chinese Characters Dictionary
• Chinese - English Dictionary: from Webster's Online Dictionary - the Rosetta Edition
• CEDICT Chinese-English Dictionary Project
• English-Chinese Translation Dictionary
• CantoDict: Cantonese-English Dictionary Project
• Chinese-English dictionary
• Deutsch - Chinesisch Almanca - Çince Sözlük
• İngilizce - Çince İngilizce - Çince Sözlük