Azerbaycan Millî Hükûmeti: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
Şablon eklendi |
Azerbaycan'ın yaygın dili olan Azeri ,aslında Oğuz Türkçesinin bir Şivesidir o yüzden de Azerbaycan Türçesi söylenirse daha doğru olur. Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
||
| 57. satır: | 57. satır: | ||
|slogan = |
|slogan = |
||
|ulusal_marş = |
|ulusal_marş = |
||
|yaygın_diller = |
|yaygın_diller = Azerbaycan Türkçesi |
||
|din = |
|din = |
||
|para_birimi = |
|para_birimi = |
||
| 104. satır: | 104. satır: | ||
|dipnotlar = |
|dipnotlar = |
||
}} |
}} |
||
'''Azerbaycan Millî Hükûmeti''' ({{Dil-az|Azərbaycan Milli Hökuməti}}<ref>{{Web kaynağı| url = http://www.d-a-k.org/index.php?option=com_content&task=view&id=590&Itemid=71 | başlık = DAK Milli Hökumətin 63-cü ildönümü münasibətilə Azərbaycan türklərini təbrik edir | erişimtarihi = | yayımcı = Dünya Azərbaycanlıları Konqresi | tarih = 12 Aralık 2008 }}</ref>; {{Dil-fa|حکومت ملی آذربایجان}}) ya da '''Azerbaycan Halk Hükûmeti''' ({{Dil-ru|Азербайджанское народное правительство}}), Kasım 1945'te [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]]'nin desteğiyle [[İran]]'ın [[Azerbaycan (İran)|Azerbaycan]] bölgesinde kurulan ve |
'''Azerbaycan Millî Hükûmeti''' ({{Dil-az|Azərbaycan Milli Hökuməti}}<ref>{{Web kaynağı| url = http://www.d-a-k.org/index.php?option=com_content&task=view&id=590&Itemid=71 | başlık = DAK Milli Hökumətin 63-cü ildönümü münasibətilə Azərbaycan türklərini təbrik edir | erişimtarihi = | yayımcı = Dünya Azərbaycanlıları Konqresi | tarih = 12 Aralık 2008 }}</ref>; {{Dil-fa|حکومت ملی آذربایجان}}) ya da '''Azerbaycan Halk Hükûmeti''' ({{Dil-ru|Азербайджанское народное правительство}}), Kasım 1945'te [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]]'nin desteğiyle [[İran]]'ın [[Azerbaycan (İran)|Azerbaycan]] bölgesinde kurulan ve Svyetler Birliği'nin çekilişiyle Kasım 1946'da İran hükûmeti tarafından yıkılan bir Türk devlettir. |
||
== Tarih == |
== Tarih == |
||
Sayfanın 15.49, 4 Kasım 2015 tarihindeki hâli
حکومت ملی آذربایجان (Azerbaycan Millî Hükûmeti) فرقه دموکرات آذربایجان (Azerbaycan Demokrat Fırkası) Azerbaycan Millî Hükûmeti | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1945-1946 | |||||||||
 Bayrak
| |||||||||
 | |||||||||
| Başkent | Tebriz | ||||||||
| Yaygın dil(ler) | Azerbaycan Türkçesi | ||||||||
| Hükûmet | Sosyalist cumhuriyet | ||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Azerbaycan Millî Hükûmeti (Şablon:Dil-az[1]; Şablon:Dil-fa) ya da Azerbaycan Halk Hükûmeti (Şablon:Dil-ru), Kasım 1945'te Sovyetler Birliği'nin desteğiyle İran'ın Azerbaycan bölgesinde kurulan ve Svyetler Birliği'nin çekilişiyle Kasım 1946'da İran hükûmeti tarafından yıkılan bir Türk devlettir.
Tarih
1945 yılında Nazi Almanyası ile savaşan Sovyetler Birliği'ne yardım etmek isteyen müttefikler, İran'a girdiler. Müttefiklerin girişiyle birlikte bastırımlış siyasî istekler daha açık bir biçimde ortaya çıktı. Bu şartlar altında Âzerîler kültürel ve siyasî baskıdan kurtulma çabasıyla Azerbaycan Millî Hükûmeti 1945 yılında kuruldu. Başta özerk bir hükûmet olarak kendini tanıtmasına rağmen bağımsızlık ilân etmeye çalıştı.
3 Mayıs 1946'da Mahabad Cumhuriyeti ile bir antlaşma imzalandı. Bu antlaşmaya göre:
- İki tarafın topraklarından her birine, tarafların her birinin temsilciler gönderilecek.
- Kürtlerin çoğunlukta olduğu Azerbaycan topraklarında, Kürt yönetimi temsilcileri, Azerilerin çoğunlukta olduğu Kürt topraklarında ise Azeriler arasında temsilciler bulunduracak.
- İki hükûmet, ekonomik meselelerle uğraşacak olan Birleşik Ekonomi Komitesi oluşturacak.
- Gerekli olduğu zaman karşılıklı askerî yardım yapılacak.
- İran hükûmetiyle her türlü görüşmeler, iki hükûmetin onayı aldıktan sonra yürütülecek.
- Azerbaycan Hükûmeti, kendi topraklarında yaşayan Kürtler için eğitim alanında girişimler örgütlemek amacıyla gerekli olan önlemleri alma; Kürt hükûmeti de İran Kürdistanı topraklarında yaşayan Azerbaycanlılar için aynı girişimleri gerçekleştirme vaadinde bulundu.
ayaklanmaları İki halk arasında tarih içinde yerleşmiş olan dostluk ve işbirliği ilişkilerini bozma denemesinde bulunan ya da onların millî birliğine el uzatan -kim olursa olsun- iki halk tarafından cezalandırılacaktır.
Fakat Soğuk Savaş'ın başlangıç tarihlerine denk gelen bu olayda diğer ülkelerden destek alınamadı ve merkezî hükûmetle anlaşmaya gidildi. SSCB ile anlaşarak İran'ı terkederken fedâî gruplarını silahsızlandırdı. Böylece [946 yılında İran, kanlı bir biçimde bu toprakları yeniden kontrolü altına aldı.
Uygulamaları
- Azerice resmî dil olarak okullarda okutuldu.
- İlk Üniversite Tebriz'de Kuruldu
- Kadınlara oy hakkı verildi
- Ağaların toprakları köylüler arasında paylaştırıldı
Belgeler
-
Azerbaycan Halk hükûmeti'ne ait resmî belge -
Azerbaycan Halk hükûmeti Maalif Bakanlığı'nın hazırladığı ders karnesi -
Azerbaycan Halk hükûmeti tarafından damgalanmış pul
Kaynakça
- ^ "DAK Milli Hökumətin 63-cü ildönümü münasibətilə Azərbaycan türklərini təbrik edir". Dünya Azərbaycanlıları Konqresi. 12 Aralık 2008.
- William Aegleton, 1946 Mehabad Kürt Cumhuriyeti, Koral yayınları, Ekim 1990.
- Sovyetler Birliği Bilimler Akademisi Doğu Bilimleri Enstitüsü ile Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Bilimler Akademisi Doğu Bilimleri Enstitüsü Kürt Komisyonu (Çev.: M. Aras), Yeni ve Yakın Çağda Kürt Siyaset Tarihi, Pêrî yayınları, İstanbul, Temmuz 1998, ISBN 975-8245-06-6.
