TUSAŞ Hürkuş: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
| 8. satır: | 8. satır: | ||
|tasarımcı = |
|tasarımcı = |
||
|ilk uçuş = 29 Haziran 2013 |
|ilk uçuş = 29 Haziran 2013 |
||
|hizmete giriş = 2018<ref name="Envanter">{{İnternet kaynağı|url=http://www.ntvmsnbc.com/id/25554254/ |
|hizmete giriş = 2018<ref name="Envanter">{{İnternet kaynağı|url=http://www.ntvmsnbc.com/id/25554254/|başlık=2018'de envantere alınacak|yayımcı=[[NTVMSNBC.com]]|tarih=4 Aralık 2014|erişimtarihi=5 Aralık 2014}} {{tr}}</ref> |
||
|hizmetten çıkış = |
|hizmetten çıkış = |
||
|durumu = Geliştirme ve test aşamasında |
|durumu = Geliştirme ve test aşamasında |
||
Sayfanın 16.51, 21 Ekim 2015 tarihindeki hâli
| TUSAŞ HÜRKUŞ | |
|---|---|
| Türü | Temel eğitim uçağı Keşif-gözlem uçağı Yakın hava desteği uçağı |
| Ulusal köken |  Türkiye |
| Üretici | TUSAŞ |
| İlk uçuş | 29 Haziran 2013 |
| Hizmete giriş | 2018[1] |
| Durumu | Geliştirme ve test aşamasında |
| Ana kullanıcı | Türk Hava Kuvvetleri |
| Üretim sayısı | 4 |
| Değişimleri | HÜRKUŞ-A[2] HÜRKUŞ-B[2] |
TUSAŞ Hürkuş ya da TAI Hürkuş, TUSAŞ tarafından tasarlanan ve geliştirilen, "Türk Başlangıç ve Temel Eğitim Uçağı Projesi"nin ürünü olan eğitim uçağıdır. Adı Türk Pilot ve Mühendis Vecihi Hürkuş'tan esinlenerek verilmiştir.
Geliştirilmesi
2006 yılının Mart ayında SSM ile TUSAŞ arasında imzalanan anlaşma ile "Türk Başlangıç ve Temel Eğitim Uçağı Projesi" yürürlüğe girmiştir.[2] HÜRKUŞ eğitim uçağı projesi çerçevesinde, özgün bir eğitim uçağı prototipinin tasarlanması, geliştirilmesi, test ve doğrulamasının yapılması, üretiminin ve sertifikasyonunun gerçekleştirilmesi, ve sisteme ait teknik veri paketinin oluşturulması hedeflenmiştir. HÜRKUŞ, EASA CS 23 kurallarına göre tasarlanmış, sertifiye edilmiştir. Gece ve gündüz görev yapabilme kabiliyeti ile öğretmen ve öğrenci pilotun arka arkaya oturduğu, tek turboprop motorlu bir tasarım sahiptir. Uçak ayrıca, genel kullanım, aletli uçuş, seyrüsefer ve formasyon eğitim aşamalarını gerçekleştirebilme özelliklerini de taşımaktadır. Standart uçak sistemlerinin yanı sıra, kabin basınçlandırma, koltuk fırlatma sistemi ve uçak üzeri oksijen üretimi sistemine (OBOGS) sahiptir. 2014 yılının Aralık ayı içerisinde Milli Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada ilk HÜRKUŞ'un 2018 yılında Türk Hava Kuvvetlerinin envanterine alınmasının öngörüldüğü belirtilmiştir.[1]
Genel özellikleri
HÜRKUŞ uçağı aynı zamanda “glass/cam kokpit” olarak bilinen tamamen dijital elektronik gösterge sistemlerine sahiptir. Bu dijital elektronik göstergelerin temel amacı kokpitteki aşırı miktarda gösterge saati kalabalığını azaltarak pilotların kontrol yeteneklerini artırmaktır. Elektronik dijital göstergelerin kullanımı verilerin pilota, muharip uçaklardaki bütünlük içerisinde ulaştırılmasını sağlayacaktır. Bu anlamda HÜRKUŞ oldukça çağdaş ve yüksek teknoloji kullanan bir eğitim uçağı olacak ve pilotları muharip uçaklara hazırlayacaktır. Tüm uçuş, yatış-dönüş, suni ufuk ve durum göstergeleri, motor göstergeleri ve uçak sistemlerine ait göstergeler 2 ana LCD ekranda pilota iletilecektir. Bunun dışında yedek uçuş göstergesi de bağımsız bir LCD ekran olacaktır. Tüm seyrüsefer ve iletişim ekipmanları tek bir elektronik panelden kontrol edilecek, bu da kontrollerin oldukça düzenli olmasını sağlayacaktır. Bu üstün elektronik yetenekleri HÜRKUŞ’u sınıfının en iyilerinden biri yapmaktadır. Tahminlere göre 2010 lu yıllarda dünya ordu ve hava yollarının envanterlerindeki eğitim uçaklarının pek çoğu ekonomik ömrünü doldurmaktadır. Dolayısı ile yüzlerce eğitim uçağı açığından oluşan ciddi bir Pazar beklenmektedir. Bu nedenle HÜRKUŞ’un EASA’dan sertifiye edilmiş ve sınıfında üstün özellikler taşıyan bir uçak olması oldukça önemlidir. Üstün elektronik özellikleri ve bir eğitim uçağı için sıra dışı olan uçak sistemleri (OBOGS, 0/0 fırlatma koltuğu gibi...) sayesinde bir jet uçağındaki sistemlere oldukça yakındır. Dolayısı ile HÜRKUŞ temel pilotaj eğitimi yanı sıra muharip pilotların temel eğitimlerinde de kullanılabilecek bir uçaktır. Projede gelişmiş elektronik, mekanik ve aerodinamik özelliklerin gerçekleştirilebilmesi için kalabalık bir ekip çalışmıştır.
Ayrıca HÜRKUŞ'un farklı modelleri için çalışmalar da başlamıştır. Sahil Güvenlik Komutanlığı için Keşif ve Gözetleme amacıyla kullanılacak bir türevi geliştirilmektedir.
HÜRKUŞ uçağı aynı zamanda TUSAŞ mühendisleri tarafından geliştirilen uçuş kontrol yazılımını içeren merkezi kontrol bilgisayarlarını da taşımaktadır.
İnsan makine arayüzünün uygun bir şekilde sağlandığı, pilot güvenliği; pilot rahatlığı, kullanılabilirlik, güvenlik ve idame edilebilirlik kriterlerinin ergonomik açıdan da düşünüldüğü bir uçak olacaktır. HÜRKUŞ'ta teknik özelliklerin sağlanmasının yanı sıra ürünün insan ilişkisi ile ilgili çalışmalarda yapılmaktadır.
Teknik özellikleri
- Performans[3]
- Maksimum Seyir Hızı : 574 km/sa (310 KCAS)
- Perdövites Hızı (iniş konfigürasyonu) : 143 km/sa (77 KCAS)
- Maksimum Tırmanma Hızı (deniz seviyesi) : 22 m/s (4370 ft/dak)
- Azami Servis İrtifası : 10577 m (34700 ft)
- Maksimum Havada Kalma Süresi (15,000 ft) : 4 sa 15 dak
- Maksimum Menzil (15,000 ft) : 1478 km (798 Deniz mili)
- Kalkış Mesafesi (@deniz seviyesi) : 489 m (1605 ft)
- İniş Mesafesi (@deniz seviyesi) : 593 m (1945 ft)
- g limitleri : +7 / -3,5g
- Güç Kaynağı[3]
- Motor : 1 x PT6A-68T Pratt & Whitney Kanada turboprop uçak motoru[3]
- Motor Gücü : 1,600 shp
- Boyut değerleri
- Uzunluk : 11.17 m (36 ft 8 in)
- Kanat Genişliği : 9.96 m (32 ft 8 in)
- Yükseklik : 3.70 m (12 ft 2 in)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "2018'de envantere alınacak". NTVMSNBC.com. 4 Aralık 2014. Erişim tarihi: 5 Aralık 2014. (Türkçe)
- ^ a b c "HÜRKUŞ TÜRK BAŞLANGIÇ ve TEMEL EĞİTİM UÇAĞI". TUSAŞ - Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş., tai.com.tr. 2012. Erişim tarihi: 10 Kasım 2012. (Türkçe)
- ^ a b c "PT6A". Pratt & Whitney Canada Corp., pwc.ca. 2012. Erişim tarihi: 10 Kasım 2012. (Türkçe)