Vikipedi:Okul projeleri

Genel Bakış

Eğer bir okulda veya üniversitede öğretmen ya da profesörseniz, derslerinizde Vikipedi'yi açık içerikli bir web sitesi örneği olarak kullanmanızı öneririz. Bunu yapacak ilk kişi siz olmayacaksınız, bu türden pek çok proje, hem öğrencilerin bilgisini arttırmakta hem de Vikipedi'ye yararlı bilgilerin girilmesini sağlamaktadır. Normal ev ödevlerine göre bu tür bir çalışmanın avantajı, öğrencilerin gerçek yaşamın içinden herhangi bir konuyla uğraşması ve böylece olayın eğitici olmasının yanı sıra ilginçlik de kazanmasıdır. Öğrenciler, kendi yaptıkları çalışmayı tüm dünyanın gördüğünün bilincindedir ve büyük olasılıkla kendilerini ödeve daha çok vermektedirler. Ayrıca, bu tür bir çalışma ile öğrenciler, ders notları ve makaleler üzerinde işbirliği içerisinde çalışma şansını elde edecekler ve bu emekleri, kağıt-kalemle yapılan çalışmaların bir kenara atılıp unutulmasının tersine, çevrimiçi bir kaynak olarak kalacaktır.

Lütfen okul ve üniversite projeleri - öğretmenler için yönergeleri okuyun. Ayrıca okul ve üniversite projeleri - öğrenciler için yönergeleri de öğrencileriniz için yararlı bir kaynak olarak değerlendirebilirsiniz. Öte yandan, okul ve üniversite projeleri - ders içeriği/planını da kullanmak isteyebilirsiniz.

Lütden aşağıdaki yönergeleri aklınızda tutun:

1. Bir ödev vermeden önce kendiniz deneyin. Vikipedi'ye giriş yapın ve birkaç değişiklik yaparak zaman geçirin. Bu işi, yaptıklarınızla ilgili tercihen olumsuz, hatta şanslıysanız "mantıksız" bir tepki alana dek sürdürün. Bu tepkiler, sizin Vikipedi'nin daha problemli taraflarını anlamanıza yardımcı olacaktır. Akademik adınızla çalışmaktan hoşnut değilseniz, kolayca bir takma ad yaratabilirsiniz fakat lütfen önce kendiniz için bir hesap yaratın.
2. Giriş. Böyle bir projeye başlamaya karar verdiğinizde, lütfen bu sayfadaki "Şu anki projeler" başlığı altında, yapacaklarınızı kısaca tanımlayın ve eğer projenizin yeterince özel olduğunu düşünüyorsanız köy çeşmesine bir mesaj bırakabilir ve projenizle ilgili olarak sizinle temasa geçilebilmesi için bir iletişim bilgisi de ekleyebilirsiniz.
3. Yalnızca gerçekler. Lütfen öğrencilerinizi, anlamsız sayfalar yaratmaları veya maddelere saçmalıklar eklemeleri yönünde teşvik etmeyin. Gerçi bunlar çabucak temizlense bile bu temizlik, ansiklopedi maddeleri üzerinde daha üretken işler yapmayı tercih eden kişiler tarafından manuel olarak yapılmak zorundadır. Öte yandan, vandalizm yapmaları nedeniyle öğrencilerinizin Vikipedi'ye erişimleri engellenebilir. Çok olağanüstü durumlarda, tüm okulunuz bile bloke edilebilir. Öğrencilerinizin Vikipedi'yi öğrenmelerini istiyorsanız lütfen onlara önce yardım sayfalarını okumalarını ve yapmak istedikleri değişiklikler için önce deneme tahtasını kullanmalarını söyleyiniz.
4. Deneme ve sakınma. Kendi wikinizi çalıştırıp ön denemeler için kullanmanız iyi bir fikir olabilir. Bu amaçla, Linux, Windows veya Mac OS X sistemlerine kolayca kurulabilen (buraya bakınız) MediaWiki yazılımını kullanabilirsiniz. Eğer öğrencilerinizden bazıları, içeriğinin Özgür İçerik Lisansı (GFDL) ile lisanslanmasını şart koşan Vikipedi'ye malzemelerini sunmak istemezlerse, bu onların nihai denemeleri olabilir.
5. Hesap adları. Lütfen üniversite veya okul numaralarınızdan oluşan nümerik hesap adları yaratmayınız. Başlangıçta bu kolaylık gibi görünürse de, öğrencileriniz Vikipedi'de değişiklikler yapmaya devam edeceklerine göre gerçek adlarıyla ya da daha hoş takma adlarla bu katkıları sürdürmeleri uygun olur, çünkü birbirine tıpatıp benzeyen hesap adları tarafından yapılmış değişikliklerin diğer vikipedistlerce takibi çok zor olur.
6. Detaylı el kitabını okuyun. Öğrencilerinizi yardım sayfalarından yapılan yönlendirmelerdeki sayfaları okumaları konusunda teşvik ediniz. Bu sayfalarda, acil pek çok sorunuza cevap bulabilirsiniz.
7. Telif hakları. Lütfen telif hakları konusunu aklınızdan çıkarmayın. Web'deki her şey ücretsizce alınamaz hatta öyle olsa bile bizim lisansımızla uyumlu olmayabilir. Bu durum hem metin hem de resimler için geçerlidir. Unutmayın ki öğrencileriniz büyük olasılıkla sizin kendi ders notlarınızdan çalışacaklardır. Bunun kabul edilebilir olduğundan emin olun. Ayrıca, öğrencilerinizin sınıftaki çalışmalarının gerçek sahibinin kim olduğunu kontrol edin. Eğer bu çalışmaların sahibi sizin kuruluşunuz ise katkıda bulunmaya izniniz olup olmadığını kontrol edin. Eğer sahibi gerçekten öğrencileriniz ise, bu malzemeleri Vikipedi'ye eklemek için izinlerini aldığınızdan (muhtemelen yazılı olarak) emin olun.
8. Özetleyin ve analiz edin. Projeyi tamamladığınızda, sonuçları burada okumak isteriz. Eğer uzunsa, ayrı bir sayfada, ya da burada "Geçmiş projeler" başlığı altında yazabilirsiniz.
9. Orijinal araştırmalara yer vermeyin. Vikipedi, yeni fikirlerin, keşiflerin veya makalelerin yazılacağı bir yer değildir. Biz bir ansiklopediyiz, akademik bir dergi değiliz. Bu konuyla ilgili poltikalarımızı öğrenmek için özgün araştırmalara yer vermemek sayfasını okumak isteyebilirsiniz.

Düşünceler ve öneriler

Vikipedi'nin politika ve yönergeleri yazılı talimatların yanı sıra yazıya dökülmemiş bazı gelenekleri de içerir ki bu da yeni gelen bir kullanıcı için kavranması zor bir durum yaratabilir. Pek çok Vikipedist, burada işleri nasıl yaptığımız konusunda yeni gelenlere yardımcı olacaktır. Ancak, sınıfınızın esenliği açısından buraya önce sizin katkıda bulunmanızı ve Vikipedi ile yeterince aşina olduktan sonra öğrencilerinizi yollamanızı kuvvetle tavsiye ederiz. Eğer öğrencilerinize, uygun şekilde rehberlik yaparsanız, herhangi bir problemle karşılaşma olasılıkları daha düşük olacaktır.

Öğrencilerinizin buraya ne tür katkılarda bulunacağı önemlidir. Vikipedi bir ansiklopedi olup içerdiği konular hakkında biraz muğlak sayılabilecek standartları vardır. Konularımızın sınırları ile ilgili bilgiyi Vikipedi ne değildir sayfalarında bulabilirsiniz.

Vikipedi büyüyüp geliştikçe, öğrenciler, hakkında bir şey yazılmamış konu bulmakta zorlanacaklardır. Aklınızda uygun konular yoksa, onlardan kendi arzularına göre yeni konular yaratmalarını istemek yerine, aşağıdakileri deneyebilirsiniz.

Eğitimsel şablon

Vikipedi'deki dersinizin içeriğinde kullanmak üzere kolayca kopyalayıp kullanabileceğiniz bir şablonumuz var; bkz. Piotrus eğitim prospektüsü.

Önerilen uygulamalar

• Öğrencileriniz, var olan veya yazılması istenen maddelerle başlayabilirler:
  • Vikipedi:Madde istekleri
  • Vikipedi:En çok istenen taslaklar
  • Vikipedi:En çok istenen maddeler
  • Kısa sayfalar
  • Rastgele sayfa
  • Vikipedi:Genişletme istekleri
  • Şablon:Açıkgörev
• Öğrencilerinize, var olan öksüz madddelerden, uygun yerlere bağlantı vermelerini söyleyebilirsiniz:
  • Öksüz sayfalar
• Öğrencilere, imla, gramer ve diğer hataları düzeltmelerini söyleyebilirsiniz.
  • Wikipedia:Cleanup
  • Wikipedia:Pages needing attention
  • Wikipedia:Peer review
• Öğrencilere, diğer dillerden Türkçeye maddeler çevirmelerini söyleyebilirsiniz.
  • Başka dilden çevrilmekte olan maddeler.
• Öğrenciler kendi seçkin maddelerini yazabilirler.
  • Complete list of language Wikipedias available
• Öğrencileri, genelde ihmal edilen bir alanda katkıda bulunmaya teşvik ediniz.
  • Wikipedia:WikiProject Countering systemic bias
• Öğrenciler haftanın işbirliği projelerinde çalışabilirler.
• Öğrenciler portallardan (geniş konu alanlarındaki projeleri organize eden sayfalar) birindeki projelere yardım edebilirler.
• Öğrenciler, var olan sayfalara kaynakça ekleyebilir ve böylece hem Vikipedi'nin güvenilirliğini arttırabilir hem de kaynaklara atıfta bulunmanın önemini öğrenebilirler (Vikipedi:Kaynak gösterme).

Lütfen birkaç konu da siz ekleyin.

Mevcut projeler

Kalite yönetimi - Güz 2013

Geçmiş projeler

Kalite Yönetimi - Güz 2012

Bu proje ile 2012-2013 güz döneminde TQM dersine kayıtlı öğrencilerden vikipedi'de yer alan Kalite ve Kalite Yönetimi ile ilgili mevcut maddeleri geliştirmeleri ve konu ile ilgili eksik maddeleri vikipediye eklemeleri istenmektedir. Proje sayfasına Vikipedi:OkulProjeleri/ITU END329E 2012 'den erişilebilir.

Kalite Yönetimi - Güz 2011

Bu proje ile 2011-2012 güz döneminde TQM dersine kayıtlı öğrencilerden vikipedi'de yer alan Kalite ve Kalite Yönetimi ile ilgili mevcut maddeleri geliştirmeleri ve konu ile ilgili eksik maddeleri vikipediye eklemeleri istenmiştir. Proje sayfasına Vikipedi:OkulProjeleri/ITU END329E 2011'den erişilebilir.

Kalite Yönetimi - Güz 2010

Bu proje ile 2010-2011 güz döneminde TQM dersine kayıtlı öğrencilerden vikipedi'de yer alan Kalite ve Kalite Yönetimi ile ilgili mevcut maddeleri geliştirmeleri ve konu ile ilgili eksik maddeleri vikipediye eklemeleri istenmiştir. Proje 30 Eylül 2010 tarihinde başlamış ve 31 Aralık 2010 tarihinde sona ermiştir.

Değerlendirme: Bu süreçte öğrenciler Vikipediye Kalite ve Kalite Yönetimi ile ilgili yeni maddeler eklemişler ve mevcut maddelerde düzenlemeler yapmışlardır. Konu içerikleri istenen düzeyde geliştirilememiş ve çoğu madde taslak düzeyde kalmıştır. Öğrenci katkılarının bir kısmı kurallara uymadıkları için hizmetlilerce vikipediden kaldırılmıştır. Süreç boyunca öğrencilerin vikipedi kuralları konusunda daha iyi bilgilenmelerinin sağlanması ve sıkı bir gözetim sisteminin uygulanması gerekmektedir. Proje sayfasına Vikipedi:OkulProjeleri/ITU END329E 2010 linkinden erişilebilir.

Ayrıca bakınız

• Vikikitap - özgür kitaplar
• Wikiversity - viki kursları
• Wikipedia:Wikipedia as an academic source
• Wikipedia:Researching with Wikipedia