Türk devletleri listesi: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmemiş revizyon]

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 14.04, 16 Nisan 2015 tarihindeki hâli

Türk devletleri tarih boyunca Türk halkları tarafından kurulmuş özerk cumhuriyet, beylik ve bağımsız cumhuriyet, beylik, imparatorluk ve hanedanlıkları içerir.

İlk Çağ

Orta Çağ

Bayrak	Devlet	Tarih	Notlar
Dosya:Büyük Hun İmparatorluğu bayrağı.gif	Büyük Hun İmparatorluğu	M.Ö.220-46	İlk hükümdar: Teoman Önemli hükümdar(lar): Mete
	Doğu Hun Devleti	M.Ö.46-M.S 48
	Batı Hun Devleti	M.Ö.46-36
	Güney Hun Devleti ya da Batı Hun İmparatorluğu	M.S.48-215
	Kuzey Hun Devleti	M.S.48-156
	Avrupa Hun İmparatorluğu	M.S.370-469	Önemli hükümdar(lar): Attila
	Ak Hun İmparatorluğu	M.S.420-567
	Asya Avar İmparatorluğu	M.S.330-555
	Vey	M.S.338-392	翟魏 (丁零 Tingling, 16 Krallık dışında)
	Sabirler	6.Yüzyıl

Bayrak	Devlet	Tarih	Notlar
	Göktürk Kağanlığı	M.S.552-582	前突厥 Birinci Göktürk
	Batı Göktürk Kağanlığı	M.S.583-657	西突厥
	Doğu Göktürk Kağanlığı	M.S.583-630	東突厥
	Avrupa Avar imparatorluğu	M.S.562-803
	Xueyantuo (p)	M.S.630-647	薛延陀 w:en:Xueyantuo Tingling'in kolu
	Dokuz Oğuzlar		鐵勒九姓 Tiele = Toquz Oguz = Uygur 9 boyu
	Kutrigurlar	M.S.5-6.asır	Karadeniz’in kuzeyine egemen oldular
	Otrigurlar	M.S.5-6.asır	Karadeniz’in kuzeyine egemen oldular
	Büyük Bulgarya Hanlığı	M.S.630-665
	Tuharistan Yabgu Devleti	M.S.630-700	Göktürklere tabi bir boydu
	Hazar İmparatorluğu	M.S.630-965	可薩 Batı Göktürk
	Birinci Bulgar Devleti	M.S.632-1018	Tuna Bulgar Hanlığı (632-864) / Bulgar Knezliği (864-913) / Bulgar Çarlığı (913-1018)
	İdil Bulgarları	M.S.665-1391	İlk Müslüman Türkler/Çuvaşistan'ın kökeni
	İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı	M.S.681-744	後突厥 ya da Kutluklar
	Konglu Devleti	M.S.712-730	Göktürklere tabi bir boydu
	Türgişler	M.S.717-766	突騎施 Batı Göktürk Kağanlığının "On Ok"'dan
	Uygur Kağanlığı	M.S.744-840	回紇, 烏護, 烏紇, 韋紇, 回鶻
	Karluklar	M.S.766-840	葛羅祿 (MS 665-680)

İslamiyet Sonrası Dönem

Bayrak	Devlet	Tarih	Notlar
	Karahanlı Devleti	840-1042	Karluklar ile Uygur Kağanlığı'nın kalıntısı. Türk tarihinde İslamiyeti kabul eden ilk devlet.
	Peçenekler	860-1091
	Kıpçaklar	9-13.asır	ya da Kumanlar
	Şirvanşahlar	861-1538	Bugünkü Azerbaycan'da.
	Kansu Uygur Krallığı	905-1226	甘州回鶻 Bugünkü Sarı Uygurların kökeni.
	Karahoca Uygur Krallığı	911-1368	高昌回鶻 (Bugünkü Doğu Türkistan)
	Salariler	941-981	Bugünkü Azerbaycan'da.
	Revvadiler	981-1040	Bugünkü Azerbaycan'da.
	Oğuz Yabguluğu	950-1040
	Gazne Devleti	962-1187	Samaniler'in memlûklerinden.
Dosya:Seljuqs Eagle.svg	Büyük Selçuklu Devleti	1037-1194	Selçuklular
	Doğu Karahanlılar	1042-1211
	Batı Karahanlılar	1042-1212
	Suriye Selçukluları	1092-1117	Melikşah'ın kardeşi Tutuş'un hükümdarlığı
	Anadolu Selçukluları	1092-1243	Selçuklular Rum Selçukluları olarak bilinir.
	Kirman Selçukluları	1092-1230	Alp Arslan'ın kardeşi Kavurd Bey'in sülalesi / Kaşkaylar ve Hamselerin kökeni.
	Harezmşahlar Devleti	1097-1231	Selçuklular'ın Memlûklerinden Anuş Tegin tarafından kurulan devlet
	Böriler	1117-1154	ya da Suriye Atabeyliği
	Zengiler	1127-1259	Musul, Halep Atabeylikleri
	İl-Denizliler	1146-1225	ya da Azerbaycan Atabeyliği
	Erbil Beyliği	1146-1232	ya da Erbil Beyliği
	Salgurlular	1147-1284	ya da Fars Atabeyliği
	Irak Selçukluları	1157-1194	Sencer'in ölümünden sonra Irak-ı Arap ve Irak-ı Acem (Batı İran)'ı yöneten Büyük Seçlukluların kalıntısı.
	Köle Hanedanı	1206-1290	Delhi Sultanlığı (1206-1526)
	Karluk Devleti	1212-1300	Karahanlıların devamı.

I. Dönem Anadolu Beylikleri

Moğol İstilası Sonrası Dönem

Bayrak	Devlet	Tarih	Notlar
	Bahri Hanedanı	1250-1389	Memlûk Sultanlığı, Burci Hanedanı ise Çerkes memlûklerinden.
	Haleci Hanedanı	1290-1321	Delhi Sultanlığı (1206-1526)
	Basarab Hanedanı	1310-1627	Eflak Prensliği'nin Kıpçak = Kuman kökenli hanedanı.
	Tuğluk Hanedanı	1321-1398	Delhi Sultanlığı (1206-1290)
	Akkoyunlular	1350-1507
	Karakoyunlular	1380-1469
	Timur İmparatorluğu	1370-1507	Çağatay Hanlığı'na bağlı olup Türklerden Barlas boyu.
	Safeviler	1502-1736
	Babür İmparatorluğu	1526-1858
	Afşar Hanedanı	1736-1802	Türkmenler
	Bakü Hanlığı	1747-1806	Azerbaycan’da.
	Kaçar Hanedanı	1781-1925	Türkmenler

II. Dönem Anadolu Beylikleri

Bayrak	Devlet	Tarih	Notlar
	Karamanoğulları	1256-1483
	İnançoğulları Beyliği	1261-1368
	Sâhipataoğulları Beyliği	1275-1342
	Pervaneoğulları Beyliği	1277-1322
	Tacettinoğulları Beyliği	1303-1415
	Alaiye Beyliği	1293-1421
	Eşrefoğulları	1280-1326
	Menteşeoğulları Beyliği	1280-1424
	Dobruca Beyliği	1281-1299	Dobruca (bugünkü Bulgaristan ve Romanya)'da.
	Karesioğulları	1297-1360
	Candaroğulları Beyliği	1299-1462
	Osmanlı Devleti	1299-1922	Kayı Boy Beyliği olarak Türkiye Anadolu Selçuklu Devleti'ne bağlı, 1299'da istiklaline kavuştu. Tarihteki en büyük Türk-İslam devletidir.
	Germiyanoğulları Beyliği	1300-1423
	Hamitoğulları Beyliği	1301-1423
	Saruhanoğulları	1302-1410
	Aydınoğulları	1308-1426
	Tekeoğulları	1321-1390
	Dulkadiroğulları	1339-1521
	Ramazanoğulları	1325-1608
	Kadı Burhaneddin Ahmed Devleti	1381-1398

-- Eski dönemlerde kullanılan Osmanlı bayrakları sırasıyla:
--> --> --> --> -->

Eski Cumhuriyetler

Bayrak	Devlet	Tarih	Notlar
	Aras Cumhuriyeti	1918	Bugünkü Nahcivan topraklarında kurulan kısa süreli bir hükümet.
	Güneybatı Kafkas Geçici Milli Hükûmeti	1918-1919	ya da Kars Cumhuriyeti
	Batı Trakya Bağımsız Hükûmeti	31 Ağustos 1913 - 29 Ekim 1913	Batı Trakya Türk Cumhuriyeti
	Türkistan Milli Devleti	1917-1918
	Alaş Orda	1917-1920
	İdil Ural Devleti	1918-1919
	Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti	1918 - 1920
Dosya:Flag of Azadistan.gif	Azadistan	1919-1920
	Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti	1920-1924
	Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti	12 Kasım 1932 - 6 Şubat 1934
	Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti	1920-1925
	Tannu Tuva Halk Cumhuriyeti	1921-1944
	Hatay Cumhuriyeti	1938-1939
	Doğu Türkistan Cumhuriyeti	12 Kasım 1944 - 20 Ekim 1949
	Azerbaycan Milli Hükûmeti	1945
	Kırım Halk Cumhuriyeti	1917-1918
	Kıbrıs Türk Federe Devleti	1975-1983

Sovyet Dönemi Cumhuriyetleri

İlk dönem Sovyet ve Özerk Sovyet Cumhuriyetleri

Bayrak	Devlet	Tarih	Notlar
	Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1918-1924	Bugünkü Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan topraklarını kapsar. Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti ve Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti toprakları üzerinde kurulmuştur.
	Tatar-Başkurt Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1919-1921	Bugünkü Tataristan'ı ve Başkurdistan'ı kapsar.
	Kırgızistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1920-1925	Bugünkü Kazakistan'ı kapsar. Kırgızistan ÖSSC daha sonra Kazakistan ÖSSC adını almıştır. 1920 öncesi, bugünkü Kazakistan toprakları üzerinde Türkistan Genel Valiliği kurulmuştu.

Sovyet Cumhuriyetleri

Bayrak	Devlet	Tarih	Notlar
	Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1922-1991	Öncesi statüsü: -Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti 1922-1936 Bağımsız Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti 1922'de Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adı altında 1922 yılında Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti üyesi oldu.
	Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1936-1991	Önceki statüsü: -Türkistan Genel Valiliği 1729-1920 -Kırgızistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1920-1925 -Kazakistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1925-1936
	Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1936-1991	Önceki statüsü: -Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1918-1924 -Kara-Kırgız Özerk Oblastı 1924-1926 -Kırgızistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1926-1936
	Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1924-1991	Önceki statüsü: -Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1918-1924
	Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1925-1991	Önceki statüsü: -Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1918-1924
	Tataristan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1990	Önceki statüsü: -Tatar-Başkurt Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1919-1921 -Tataristan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1921-1990

Özerk Sovyet Cumhuriyetleri

Bayrak	Devlet	Tarih	Notlar
	Çuvaşistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1925-1991	Önceki statüsü: -Çuvaş Özerk Oblastı 1919-1925
	Yakutistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1921-1990
	Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1921-1991	Halkın bir kısmı Türki idi. Dağıstan Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti'nin Rusya'ya katılmasıyla özerk sovyet cumhuriyete dönüştürüldü.
	Nahçıvan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1924-1991
	Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1920-1945	1945'te oblast oldu daha sonra Ukrayna'ya bağlanarak tekrar, ÖSSC statüsü aldı.
	Karakalpak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1932-1992	Önceki statüsü -Karakalpak Özerk Oblastı 1919-1932.
	Kabardin-Balkar Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1936-1944	Önceki Statüsü: -Kafkasya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1920-1924 -Kabardino-Balkar Özerk Oblastı 1924-1936 1944 ile 1957 arası Kabardin ÖSSC olarak adı değiştirildi, 1957'de tekrar Kabardino-Balkar ÖSSC adını aldı.
	Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1961-1991	Önceki statüsü: -Tuva Özerk Oblastı 1944-1961 SSCB'ye katılan Tuva Halk Cumhuriyeti özerk oblast statüsü almıştı.
	Karaçay-Çerkez Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1990-1991	Önceki statüsü: -Kafkasya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1920-1924 -Karaçay-Çerkez Özerk Oblastı 1924-1926 Özerk Oblastın Tekrar kuruluşu: 1957-1991.
	Dağlık-Altay Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti	1990-1991	Önceki statüsü: -Dağlık-Altay Özerk Oblastı 1922-1991 Oyrot Özerk Oblastı adıyla kuruldu ve 1948'de Dağlık-Altay olarak değiştirildi.
	Hakas Özerk Oblastı	1990-1991	Hakas vilayeti, özerk oblast statüsünü 1990'da aldı.

Çağdaş Cumhuriyetler

Bayrak	Devlet	Tarih	Notlar
	Türkiye Cumhuriyeti	1923-....
	Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ^{De facto}	1983-....
	Azerbaycan	1991-....
	Kazakistan	1991-....
	Kırgızistan	1991-....
	Özbekistan	1991-....	Başta Özbekistan olmak üzere Orta Asya'ya yayılmış olan Ahıskalıların kullandıkları gayriresmi bayrağı
	Türkmenistan	1991-....

Çağdaş Özerk Cumhuriyetler

Bayrak	Devlet	Tarih	Notlar
	Sincan Uygur Özerk Bölgesi	1955-....	Doğu Türkistan'ın gayriresmî bayrağı Gökbayrak'tır. Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı özerk cumhuriyettir. Nüfusun %61.14'ünü Uygurlar, Salarlar ve Yugurlar gibi Türk Halkları oluşturur. Bölgedeki Türkler arasında İslam dini yaygındır.
	Altay	1991-....	Rusya'ya bağlı özerk cumhuriyettir. Nüfusun 40,7'ini Türk Halkları oluşturur, Altaylar'ın oranı %34,5, Kazaklar'ın orası ise %6,2'idir. Bölgedeki Türkler arasında Şamanizm'in yanı sıra Tengricilik, Burhancılık ve Hristiyanlık da yaygındır.
Dosya:Balkarya.gif	Balkar	1991-....	Rusya'ya bağlı bir özerk cumhuriyettir. Asıl adı Kabardey-Balkarya olup çok uluslu bir yapıya sahiptir. Nüfusun çoğunu Cumhuriyete adını veren bir Çerkes Grubu olan Kabardeyler ve bir Türk Halkı olan Balkarlar oluşturmaktadır. Balkarlar'ın nüfusa oranı ise %11.5'dir. Bölgede İslam dini yaygındır.
	Başkurtistan	1991-....	Rusya'ya bağlı bir özerk cumhuriyettir. Nüfusun %57,6'sını Türk Halkları oluşturur. Başkurtlar'ın oranı %29.5, Tatarlar'ın oranı %25,4, Çuvaşlar'ın oranı ise %2,7'dir. Başkurtlar ve Tatarlar arasında İslam, Çuvaşlar arasında Hristiyanlık dini yaygındır.
	Çuvaşistan	1991-....	Rusya'ya başlı bir özerk cumhuriyettir. Nüfusun %67,7'sini Çuvaş, %2,8'ini ise Tatar Türkler'i oluşturmaktadır. Çuvaşlar arasında Hristiyanlık, Tatarlar arasında İslam dini yaygındır.
	Dağıstan	1991-....	Rusya'ya bağlı bir özerk cumhuriyettir. Halkın yaklaşık %25'ini Türk Halkları olan Kumuklar, Azeriler ve Nogaylar teşkil eder. Kafkasya Avarları'nın kökeni tartışmalıdır. Dağıstanda Nogayların kullandıkları asıl bayrak. Dağıstan'da Kumukların kullandıkları gayriresmî bayrak. Bölgede çeşitli Türk halkları ve Kafkasya halkları yaşamaktadır. Bu halkların arasında İslam dini yaygın olup, nüfusun %90'ı Müslümanlar'dan oluşmaktadır.
	Gagavuzya	1991-....	Moldova'ya bağlı bir özerk cumhuriyettir. Nüfusun %82,1'ini Gagavuz Türkler'i oluşturur. Gagavuzlar arasında Hristiyanlık dini yaygındır.
	Kırım Özerk Cumhuriyeti	1991-....	Kırım Tatarları'nın gayriresmî bayrağı. Ukrayna'ya bağlı bir özerk cumhuriyettir. Kırım Tatarları'nın bir çoğu sürgün nedeniyle başta Türkiye olmak üzere diğer Türk Devletlerine göçetmiştir. Kırım Tatarları, Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin %12,1'ini oluşturur.
	Hakasya	1991-....	Rusya'ya bağlı bir özerk cumhuriyettir. Hakaslar nüfusun %12'sini oluşturmaktadır. Hakas Türkler'i arasında Hristiyanlık yaygındır.
	Karaçay	1991-....	Rusya'ya bağlı özerk cumhuriyettir. Asıl adı Karaçay-Çerkesya olup çok uluslu bir yapıya sahiptir. Nüfusun çoğunu ülkeye adını Çerkesler ve bir Türk Halkı olan Karaçaylar oluşturmaktadır. Türk Halkları'nın nüfusa oranı %44,3 olup bunun %41'i Karaçay, %3,3'ü ise Nogay'dır. Bölgede İslam dini yaygındır.
	Karakalpakistan	1991-....	Özbekistan'a bağlı bir özerk cumhuriyettir. Karakalpaklar'ın nüfusa oranı %32'dir. Bunun dışında bölgenin %32'sini Özbekler, %25'ini de Kazaklar oluşturur.
	Nahçıvan	1991-....	Azerbaycan'a bağlı özerk cumhuriyettir. Türkiye ile sınırı vardır. Nüfusun %99'unu Azerbaycan Türkleri oluşturur.
	Tataristan	1991-....	Rusya'ya bağlı özerk cumhuriyettir. Nüfusun %56,3'ünü Türk Halkları oluşturmaktadır. Tatarlar'ın oranı %53,2, Çuvaşlar'ın oranı ise %3,1'dir. Tatarlar arasında İslam, Çuvaşlar arasında Hristiyanlık dini yaygındır.
	Tuva	1991-....	Rusya'ya bağlı özerk cumhuriyettir. Nüfusun %82'sini bir Türk Halkı olan Tuvalar oluşturur. Tuvalar arasında Budizm ve Tengricilik dini yaygındır.
	Yakutistan	1991-....	Rusya'ya bağlı bir özerk cumhuriyettir. Nüfusun %51'ini Türk Halkları oluşturur. Yakutlar'ın oranı %49,9, Dolganlar'ın oranı 0,2, Tatarlar'ın orası ise 0.7'dir. Bölgedeki Türkler arasında Hristiyanlık ve Tengricilik dini yaygındır.

Ayrıca bakınız

@@ 447. satır: / 447. satır: @@
 * [[Tuvalar]] arasında [[Budizm]] ve [[Tengricilik]] dini yaygındır.
 |-
-| [[Dosya:Flag of Sakha.svg|50px]] || [[Yakutistan]] || 1991-.... ||salak beyinsiz asalak eşşek
+| [[Dosya:Flag of Sakha.svg|50px]] || [[Yakutistan]] || 1991-.... ||
+* [[Rusya]]'ya bağlı bir özerk cumhuriyettir. Nüfusun %51'ini [[Türk Halkları]] oluşturur. [[Yakutlar]]'ın oranı %49,9, [[Dolganlar]]'ın oranı 0,2, [[Tatarlar]]'ın orası ise 0.7'dir.
+* Bölgedeki Türkler arasında [[Hristiyanlık]] ve [[Tengricilik]] dini yaygındır.
 |}
@@ 458. satır: / 460. satır: @@
 [[Kategori:Türk devletleri|*]]
-[[Kategori:Ülke listeleri]]|}
+[[Kategori:Ülke listeleri]]