Aya İrini: Revizyonlar arasındaki fark

Aya İrini Kilisesi
	Aya İrini 2007
Temel bilgiler
Konum	İstanbul
Koordinatlar	41°00′35″K 28°58′52″D / 41.00972°K 28.98111°D
İnanç	Ortodoks Hıristiyanlık
Mimari
Mimari tür	Kilise
Mimari biçim	Roma mimarisi
İnşaat başlangıcı	4. yy

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

(Tüm bekleyen değişiklikleri göster)

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 20.53, 28 Şubat 2015 tarihindeki hâli

Şablon:Coor title dms

Aya İrini Kilisesi (Yunanca: Ναός της Αγίας Ειρήνης Tanrısal Barış ya da Kutsal Barış^[1]), İstanbul'da, Topkapı Sarayı'nın birinci avlusunda, Ayasofya'nın yakınında ve onunla çağdaş olan Bizans kilisesi ve müze.

Tarihi

İstanbul'da bulunan, camiye çevrilmemiş en büyük Bizans kilisesidir. Eski kaynaklara göre, burada bulunan Roma döneminden kalma Artemis, Afrodit ve Apollon mabetlerinin kalıntılarından yararlanılarak, 4. yy'ın başlarında I. Constantinus (324-337) zamanında yapıldı. Ayasofya'yla aynı avlu duvarı içinde bulunan Aya İrini, 532'deki Nika Ayaklanması sırasında yanındaki Sempson Zenon'la birlikte yanmıştır.

İmparator Jüstinianos Ayasofya'nın yanı sıra Aya İrini'yi de yeniden yaptırmıştır. 532'de yapımına başlanmışsa da bitiş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. 8. ve 9. yüzyıllarda yaşanan şiddetli depremler binada önemli hasarlara neden olmuştur. Bizanslıların patrikhane şapeli diye niteledikleri Aya İrini, İstanbul'un fethinden sonra Topkapı Sarayı'nı çevreleyen Sur-ı Sultani içersinde kalmış, bu yüzden camiye çevrilmediği için önemli bir mimari değişiklik olmamıştır. Önce iç cephane, sonra da Harbiye Nezareti'nin silah ambarı olarak kullanılmıştır.

Müze çalışmaları

Türkiye'deki ilk müze çalışmaları Aya İrini'de başlamıştır. III. Ahmet döneminde Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli yerlerinden gönderilen eserler Mecma-i Esliha-i Atika (Eski Silahlar Koleksiyonu) ve Mecma-i Asar-ı Atika (Eski Eserler Koleksiyonu) isimleri altında iki ayrı bölüm olarak Aya İrini'de toplanmıştı. Bu müze 1875'te Çinili Köşk'e taşındı. 1908'de yeni bir askeri müzenin kurulması için Aya İrini'de çeşitli tarihsel malzeme depolandı. Daha açılan bu müze 1949'a kadar Askeri Müze olarak hizmet verdi.

1974-76'da arasında yapılan çalışmalarda nemden arındırmak amacıyla çevresindeki toprak dolguları kaldırılmıştır. 1973'ten beri başta İKSV bünyesinde olmak üzere, birçok sanat etkinliğine ev sahipliği yapmaktadır.

Galeri

Hagia Irene
Aya İrini ve arkasında Ayasofya
Kilisenin haçlı apsisi ve kubbesi
1520'lerden Aya İrini donanması markajıyla bir Osmanlı miğferi, Musée de l'Armée
1912'de Aya İrini
Giriş kat planı
Kesit

Tanıtıcı kitaplar

Akşit I., "Hagia Sophia";Akşit Kültür ve Turizm Yayincilik, 2005, ISBN 975-7039-07-1
Alexander Kazhdan (ed.), Oxford Dictionary of Byzantium, 3 vols., Oxford Üniversitesi Yayımevi, 1991 (ISBN 0-19-504652-8), s. v. Irene, Church of Saint, vol. 2, 1008-100
Krautheimer, Richard (1984). Early Christian and Byzantine Architecture. New Haven, CT: Yale Üniversitesi Yayımevi. ISBN 978-0-300-05294-7.
Başvuru Kitapları: Mimarlık. NTV Yayınları. 2009. ISBN 978-605-5813-17-7.

Kaynakça

^ Freely, John (Aralık 2005). Selahattin Özpalabıyıklar (Ed.). İstanbul'un Bizans Anıtları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 27. 975-08-1030-9. Bilinmeyen parametre |erişimayı= görmezden gelindi (yardım); Tarih değerini gözden geçirin: |= (yardım);

Dış bağlantılar

Şablon:Eminönü ilçesindeki tarihi yerler

[Freely-1] Freely, John (Aralık 2005). Selahattin Özpalabıyıklar (Ed.). İstanbul'un Bizans Anıtları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 27. 975-08-1030-9. Bilinmeyen parametre |erişimayı= görmezden gelindi (yardım); Tarih değerini gözden geçirin: |= (yardım);

[1]

@@ 42. satır: / 42. satır: @@
 == Tarihi ==
+İstanbul'da bulunan, camiye çevrilmemiş en büyük [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] kilisesidir. Eski kaynaklara göre, burada bulunan Roma döneminden kalma Artemis, Afrodit ve Apollon mabetlerinin kalıntılarından yararlanılarak, 4. yy'ın başlarında [[I. Constantinus]] (324-337) zamanında yapıldı. [[Ayasofya]]'yla aynı avlu duvarı içinde bulunan Aya İrini, 532'deki Nika Ayaklanması sırasında yanındaki Sempson Zenon'la birlikte yanmıştır.
-[[Dosya:Hagia Eirene Constantinople 2007.jpg|thumb|left|150px|Aya İrini kubbe ve apsisi 2007]]
-İstanbul'da bulunan, camiye çevrilmemiş en büyük [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] kilisesidir. Eski kaynaklara göre, burada bulunan Roma döneminden kalma Artemis, Afrodit ve Apollon mabetlerinin kalıntılarından yararlanılarak, 4. yy'ın başlarında [[I. Constantinus]] ([[324]]-[[337]]) zamanında yapıldı. [[Ayasofya]]'yla aynı avlu duvarı içinde bulunan Aya İrini, [[532]]'deki Nika Ayaklanması sırasında yanındaki Sempson Zenon'la birlikte yanmıştır.
 İmparator [[Jüstinianos]] [[Ayasofya]]'nın yanı sıra Aya İrini'yi de yeniden yaptırmıştır. 532'de yapımına başlanmışsa da bitiş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. 8. ve 9. yüzyıllarda yaşanan şiddetli depremler binada önemli hasarlara neden olmuştur. Bizanslıların patrikhane şapeli diye niteledikleri Aya İrini, İstanbul'un fethinden sonra [[Topkapı Sarayı]]'nı çevreleyen Sur-ı Sultani içersinde kalmış, bu yüzden camiye çevrilmediği için önemli bir mimari değişiklik olmamıştır. Önce iç cephane, sonra da Harbiye Nezareti'nin silah ambarı olarak kullanılmıştır.
-== Müze Çalışmaları ==
+== Müze çalışmaları ==
+[[Türkiye]]'deki ilk müze çalışmaları Aya İrini'de başlamıştır. [[III. Ahmet]] döneminde [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun çeşitli yerlerinden gönderilen eserler Mecma-i Esliha-i Atika (Eski Silahlar Koleksiyonu) ve Mecma-i Asar-ı Atika (Eski Eserler Koleksiyonu) isimleri altında iki ayrı bölüm olarak Aya İrini'de toplanmıştı. Bu müze 1875'te Çinili Köşk'e taşındı. 1908'de yeni bir askeri müzenin kurulması için Aya İrini'de çeşitli tarihsel malzeme depolandı. Daha açılan bu müze 1949'a kadar [[Askeri Müze]] olarak hizmet verdi.
-[[Dosya:Gurlitt Haghia Eirene SE.jpg|thumb|left|Aya İrini 1912]]
-[[Dosya:Constantinople Hagia Eirene.png||250px|right|thumb|Aya İrini planı]]
+-76'da arasında yapılan çalışmalarda nemden arındırmak amacıyla çevresindeki toprak dolguları kaldırılmıştır. [[1973]]'ten beri başta [[İKSV]] bünyesinde olmak üzere, birçok sanat etkinliğine ev sahipliği yapmaktadır.
-[[Türkiye]]'deki ilk müze çalışmaları Aya İrini'de başlamıştır. [[III. Ahmet]] döneminde [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun çeşitli yerlerinden gönderilen eserler Mecma-i Esliha-i Atika (Eski Silahlar Koleksiyonu) ve Mecma-i Asar-ı Atika (Eski Eserler Koleksiyonu) isimleri altında iki ayrı bölüm olarak Aya İrini'de toplanmıştı. Bu müze [[1875]]'te Çinili Köşk'e taşındı. [[1908]]'de yeni bir askeri müzenin kurulması için Aya İrini'de çeşitli tarihsel malzeme depolandı. Daha açılan bu müze [[1949]]'a kadar [[Askeri Müze]] olarak hizmet verdi.
+== Galeri ==
-[[1974]]-[[1976|76]]'da arasında yapılan çalışmalarda nemden arındırmak amacıyla çevresindeki toprak dolguları kaldırılmıştır. [[1973]]'ten beri başta [[İKSV]] bünyesinde olmak üzere, birçok sanat etkinliğine ev sahipliği yapmaktadır.
+<gallery class="center" caption="Hagia Irene"  widths="187px" heights="175px">
+Image:Hagia Irene with Hagia Sophia at the back, İstanbul.JPG|Aya İrini ve arkasında [[Ayasofya]]
+Image:Hagia Eirene Constantinople 2007.jpg|Kilisenin haçlı [[Apsis (mimari öğe)|apsis]]i ve kubbesi
+Image:Ottoman helmet made in Saint Irene arsenal Constantinople circa 1520.jpg|1520'lerden Aya İrini donanması markajıyla bir Osmanlı miğferi, [[Musée de l'Armée]]
+Image:Gurlitt Haghia Eirene SE.jpg|1912'de Aya İrini
+Image:Constantinople Hagia Eirene.png|Giriş kat planı
+Image:Millingen H. Eirene section.jpg|Kesit
+</gallery>
 == Tanıtıcı kitaplar ==
-[[Dosya:Millingen H. Eirene section.jpg|left|thumb|200px]]
 * Akşit I., "Hagia Sophia";Akşit  Kültür ve Turizm Yayincilik, 2005, ISBN 975-7039-07-1
 * [[Alexander Kazhdan]] (ed.), [[Oxford Dictionary of Byzantium]], 3 vols., [[Oxford Üniversitesi]] Yayımevi, 1991 (ISBN 0-19-504652-8), s. v. Irene, Church of Saint, vol. 2, 1008-100