Can Yücel: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Talha Samil Cakir (mesaj | katkılar)
3.106 değişiklik
Gerekçe:deneme amaçlı değişiklik, ansiklopedik olmayan içerik eklentisi
30. satır: 30. satır:
}}
}}


'''Can Yücel''' (21 Ağustos 1926 İstanbul - 12 Ağustos 1999<ref name=odatvolum>{{web kaynağı|başlık=Can Yücel'in Ölmeden Önceki Son Röportajı|url=http://www.odatv.com/n.php?n=can-yucelin-olmeden-onceki-son-roportaji-1208111200|yayıncı=odatv|erişimtarihi=1 Şubat 2014|dil=Türkçe|tarih=12.08.2011}}</ref> ), modern [[Türk]] [[şair]]. Kullandığı kaba ama samimi dil ve [[bariton]]<ref name=odatv>{{web kaynağı|soyadı=Yıldız|ad=Ahmet|başlık=O Gömülürken Yer Sarsıldı|url=http://www.odatv.com/n.php?n=o-gomulurken-yer-sarsildi-2708101200|yayıncı=odatv|erişimtarihi=1 Şubat 2014|dil=Türkçe|tarih=27.08.2010}}</ref> sesi ile okuduğu Türk şiirinde farklı bir tarz yaratmıştır. [[Tek parti rejimi|Tek parti döneminin]] 7 yıl süre ile Millî Eğitim Bakanlığını yapan [[Hasan Âli Yücel]]’in oğludur.<ref name=odatv /> En iyi Türk çevirmenlerdendir.
'''Can Yücel''' (21 Ağustos 1926 İstanbul - 12 Ağustos 1999<ref name=odatvolum>{{web kaynağı|başlık=Can Yücel'in Ölmeden Önceki Son Röportajı|url=http://www.odatv.com/n.php?n=can-yucelin-olmeden-onceki-son-roportaji-1208111200|yayıncı=odatv|erişimtarihi=1 Şubat 2014|dil=Türkçe|tarih=12.08.2011}}</ref> ), modern [[Türk]] [[şair]]. Kullandığı kaba ama samimi dil ve [[bariton]]<ref name=odatv>{{web kaynağı|soyadı=Yıldız|ad=Ahmet|başlık=O Gömülürken Yer Sarsıldı|url=http://www.odatv.com/n.php?n=o-gomulurken-yer-sarsildi-2708101200|yayıncı=odatv|erişimtarihi=1 Şubat 2014|dil=Türkçe|tarih=27.08.2010}}</ref> sesi ile okuduğu Türk şiirinde farklı bir tarz yaratmıştır. [[Tek parti rejimi|Tek parti döneminin]] 7 yıl süre ile Millî Eğitim Bakanlığını yapan [[Hasan Âli Yücel]]’in oğludur.<ref name=odatv />


== Hayatı ==
== Hayatı ==
1943 yılında, yakın dostu ve Ankara Atatürk Lisesi'nden sınıf arkadaşı [[Gazi Yaşargil]] ile birlikte yurt dışı eğitim bursu kazandığı halde, babası, dönemin Milli Eğitim Bakanı [[Hasan Âli Yücel]] " Bakan, kendi oğluna torpil yaptı derler" diyerek karşı çıktı, söylendi. Gazi Yaşargil, bu bilginin doğru olmadığını, ikisinin de ailelerinin imkânlarıyla yurt dışına gittiklerini açıkladı.<ref>[http://t24.com.tr/haber/unlu-beyin-cerrahi-gazi-yasargilden-tarihi-duzeltme/207529 Ünlü beyin cerrahı Gazi Yaşargil'den tarihi düzeltme]</ref>[[Ankara Üniversitesi|Ankara]] ve [[Cambridge]] üniversitelerinde [[Latince]] ve [[Yunanca]] okudu. Çeşitli elçiliklerde çevirmenlik, [[Londra]]’da [[BBC]]’nin [[Türkçe]] bölümünde spikerlik yaptı. Askerliğini [[Kore]]’de yaptı. 1958’de [[Türkiye]]’ye döndükten sonra bir süre [[Bodrum]] ve [[Marmaris]]'te turist rehberi olarak çalıştı. Ardından bağımsız çevirmen ve şair olarak yaşamını [[İstanbul]]’da sürdürdü. 1956 yılında Güler Yücel ile evlendi. Bu evlilikten iki kızı (Güzel ve Su) ve bir oğlu (Hasan) oldu.
1943 yılında, yakın dostu ve Ankara Atatürk Lisesi'nden sınıf arkadaşı [[Gazi Yaşargil]] ile birlikte yurt dışı eğitim bursu kazandığı halde, babası, dönemin Milli Eğitim Bakanı [[Hasan Âli Yücel]] " Bakan, kendi oğluna torpil yaptı derler" diyerek karşı çıktı, söylendi. Gazi Yaşargil, bu bilginin doğru olmadığını, ikisinin de ailelerinin imkânlarıyla yurt dışına gittiklerini açıkladı.<ref>[http://t24.com.tr/haber/unlu-beyin-cerrahi-gazi-yasargilden-tarihi-duzeltme/207529 Ünlü beyin cerrahı Gazi Yaşargil'den tarihi düzeltme]</ref>[[Ankara Üniversitesi|Ankara]] ve [[Cambridge]] üniversitelerinde [[Latince]] ve [[Yunanca]] okudu. Çeşitli elçiliklerde çevirmenlik, [[Londra]]’da [[BBC]]’nin [[Türkçe]] bölümünde spikerlik yaptı. Askerliğini [[Kore]]’de yaptı. 1958’de [[Türkiye]]’ye döndükten sonra bir süre [[Bodrum]] ve [[Marmaris]]'te turist rehberi olarak çalıştı. Ardından bağımsız çevirmen ve şair olarak yaşamını [[İstanbul]]’da sürdürdü. 1956 yılında Güler Yücel ile evlendi. Bu evlilikten iki kızı (Güzel ve Su) ve bir oğlu (Hasan) oldu.


Son yıllarında [[Eski Datça]]’ya yerleşti ve her hafta [[Leman (dergi)|Leman]], her ay [[Öküz]] dergilerinde yazıları ve şiirleri yayımlandı. [[Cumhurbaşkanı]] [[Süleyman Demirel]]`e hakaretten yargılanan Yücel, 18 Nisan seçimlerinde [[Özgürlük ve Dayanışma Partisi]]`nin [[İzmir] Türk çevirmenlerdendir.
Son yıllarında [[Eski Datça]]’ya yerleşti ve her hafta [[Leman (dergi)|Leman]], her ay [[Öküz]] dergilerinde yazıları ve şiirleri yayımlandı. [[Cumhurbaşkanı]] [[Süleyman Demirel]]`e hakaretten yargılanan Yücel, 18 Nisan seçimlerinde [[Özgürlük ve Dayanışma Partisi]]`nin [[İzmir]] 1. sıra milletvekili adayı oldu. 12 Ağustos 1999 gecesi ölen şair, çok sevdiği günebakan çiçekleriyle uğurlanarak [[Datça]]'ya defnedildi.


== Sanat Hayatı ==
== Sanat Hayatı ==

Sayfanın 23.51, 5 Aralık 2014 tarihindeki hâli

Dosya:Canyucel.jpg
Can Yücel
Doğum21 Ağustos 1926(1926-08-21)
İstanbul
Ölüm12 Ağustos 1999 (72 yaşında)
MeslekYazar, Spiker, Rehber, Siyasetçi, Şair
MilliyetTürkiye
VatandaşlıkTürkiye

Can Yücel (21 Ağustos 1926 İstanbul - 12 Ağustos 1999[1] ), modern Türk şair. Kullandığı kaba ama samimi dil ve bariton[2] sesi ile okuduğu Türk şiirinde farklı bir tarz yaratmıştır. Tek parti döneminin 7 yıl süre ile Millî Eğitim Bakanlığını yapan Hasan Âli Yücel’in oğludur.[2]

Hayatı

1943 yılında, yakın dostu ve Ankara Atatürk Lisesi'nden sınıf arkadaşı Gazi Yaşargil ile birlikte yurt dışı eğitim bursu kazandığı halde, babası, dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Âli Yücel " Bakan, kendi oğluna torpil yaptı derler" diyerek karşı çıktı, söylendi. Gazi Yaşargil, bu bilginin doğru olmadığını, ikisinin de ailelerinin imkânlarıyla yurt dışına gittiklerini açıkladı.[3]Ankara ve Cambridge üniversitelerinde Latince ve Yunanca okudu. Çeşitli elçiliklerde çevirmenlik, Londra’da BBC’nin Türkçe bölümünde spikerlik yaptı. Askerliğini Kore’de yaptı. 1958’de Türkiye’ye döndükten sonra bir süre Bodrum ve Marmaris'te turist rehberi olarak çalıştı. Ardından bağımsız çevirmen ve şair olarak yaşamını İstanbul’da sürdürdü. 1956 yılında Güler Yücel ile evlendi. Bu evlilikten iki kızı (Güzel ve Su) ve bir oğlu (Hasan) oldu.

Son yıllarında Eski Datça’ya yerleşti ve her hafta Leman, her ay Öküz dergilerinde yazıları ve şiirleri yayımlandı. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel`e hakaretten yargılanan Yücel, 18 Nisan seçimlerinde Özgürlük ve Dayanışma Partisi`nin İzmir 1. sıra milletvekili adayı oldu. 12 Ağustos 1999 gecesi ölen şair, çok sevdiği günebakan çiçekleriyle uğurlanarak Datça'ya defnedildi.

Sanat Hayatı

Can Yücel, 1945-1965 yılları arasında `Yenilikler`, `Beraber`, `Seçilmiş Hikayeler`, `Dost`, `Sosyal Adalet`, `Şiir Sanatı`, `Dönem`,`Ant`, `İmece` ve `Papirüs` adlı dergilerde yazdı. Daha sonraları `Yeni Dergi`, ‘Birikim`, `Sanat Emeği`, `Yazko Edebiyat` ve `Yeni Düşün` dergilerinde yayımladığı şiir, yazı ve çeviri şiirleri ile tanınan Yücel, 1965`ten sonra siyasal konularda da ürün verdi. 12 Mart 1971 döneminde Che Guevara ve Mao'dan çeviriler yaptığı gerekçesiyle 15 yıl hapse mahkûm oldu. 1974’de çıkarılan genel afla dışarı çıktı. Dışarı çıkışının ardından hapiste yazdığı Bir Siyasinin Şiirleri adlı kitabını yayımladı. 12 Eylül 1980 sonrasında müstehcen olduğu iddiasıyla "Rengahenk" adlı kitabı toplatıldı.

1962'de İngiltere'deyken, 1709 yılından kalma, Latin harfleriyle taş baskısı olarak basılmış bir Türkçe dilbilgisi kitabı bulması geniş yankı uyandırdı.

Şiirlerinde argo ve müstehcen sözlere çok sık yer veren, bu nedenle zaman zaman dikkatleri üzerine çekip koğuşturmaya uğrayan Yücel, ilk şiirlerini 1950 yılında `Yazma` adlı kitapta toplamıştır.

Can Yücel, taşlama ve toplumsal duyarlılığın ağır bastığı şiirlerinde, yalın dili ve buluşları ile dikkati çekti. Can Yücel'in ilham kaynakları ve şiirlerinin konuları; doğa, insanlar, olaylar, kavramlar, heyecanlar, duyumlar ve duygulardır. Şiirlerinin çoğunda sevdiği insanlar vardır. 'Maaile' şairin kitaplarından birine koyduğu bir ad. Can Yücel için ailesi çok önemlidir: eşi, çocukları torunları, babası.. Bu insanlarla olan sevgi dolu yaşamı şiirlerine yansımıştır. 'Küçük Kızım Su'ya', 'Güzel'e', 'Yeni Hasan'a Yolluk', 'Hayatta Ben En çok Babamı Sevdim' bu sevgi şiirlerinden bazılarıdır.

Can Yücel ayrıca Lorca, Shakespeare, Brecht gibi önemli yazarların oyunlarından çeviriler yaptı. Shakespeare çevirileri (Hamlet, Fırtına ve Bir Yaz Gecesi Rüyası) aslına bağlı kalmayan, eserleri topluma aktarma amacıyla yaptığı çevirilerdir. Shakespeare'in ünlü 'to be or not to be' sözünü 'bir ihtimal daha var, o da ölmek mi dersin' şeklinde Türkçeleştirmiştir. 1959'da ilk baskısı yayımlanan 'Her Boydan' adlı kitabında dünya şairlerinin şiirlerini serbest ama çok başarılı bir biçimde Türkçeye çevirmiştir.

12 Ağustos 1999 tarihinde vefat eden Yücel'in cenazesi dönemin İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina'nın katkıları ile Datça'ya getirildi ve 17 Ağustos 1999 tarihinde 1999 Gölcük depreminin meydana geldiği tarihte defnedildi.[2] Ölüm yıldönümlerinde kutlamalar, "şarap" içiliyor gerekçesi ile Datça Belediyesi tarafından yapılmadı.[4] "Mekanım Datça Olsun" isimli bir kitap yazması ve yayınlaması nedeniyle, mezarı Datça şehrine defin edilen Yücel'in mezarı, Datça'da adına tören düzenlenmemesi ve başka yerlerde yapılan törenler nedeniyle yıkıma uğratıldı ve mezar taşı parçalandı.[4][5] Mezarı yakınında bulunan "Can Evi" isimli alan ise, bu yıkımın ardından kapatıldı.[4]

Eserleri

Can Yücel'in Eski Datça'daki evinin bahçesinde, üzerinde imzasının bulunduğu taş.
  • Yazma (1950)
  • Her Boydan (1959, Çeviri Şiirler)
  • Sevgi Duvarı (1973)
  • Bir Siyasinin Şiirleri (1974)
  • Ölüm ve Oğlum (1975)
  • Şiir Alayı (1981, ilk dört şiir kitabı)
  • Rengâhenk (1982)
  • Gökyokuş (1984)
  • Beşibiyerde (1985, ilk beş şiir kitabı)
  • Canfeda (1985)
  • Çok Bi Çocuk (1988)
  • Kısa Devre (1990)
  • Kuzgunun Yavrusu (1990)
  • Gece Vardiyası Albümü (1991)
  • Güle Güle-Seslerin Sessizliği (1993)
  • Gezintiler (1994)
  • Maaile (1995)
  • Seke Seke (1997)
  • Alavara (1999)
  • Mekânım Datça Olsun (1999)
  • En Uzak Mesafe
  • Benim Adım Firuzansa Ne Olayım.
  • Cazcı firuzan (1997)
  • Hotuhların dramı
  • Biraz alıştım
  • Bördübet'ten Sedir Adası'na
  • Yüz Kitabı Şiirlerimden Seçmeler (2010)
  • Yaprak Dökümü

Çevirileri

Kaynakça

  1. ^ "Can Yücel'in Ölmeden Önceki Son Röportajı". odatv. 12.08.2011. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014.  Tarih değerini gözden geçirin: |tarih= (yardım)
  2. ^ a b c Yıldız, Ahmet (27.08.2010). "O Gömülürken Yer Sarsıldı". odatv. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014.  Tarih değerini gözden geçirin: |tarih= (yardım)
  3. ^ Ünlü beyin cerrahı Gazi Yaşargil'den tarihi düzeltme
  4. ^ a b c "Can Yücel'e anma yok!". sabah. 08.08.2012. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014.  Tarih değerini gözden geçirin: |tarih= (yardım)
  5. ^ "Can Yücel'in vasiyeti olduğu ileri sürülerek mezarına şarap dökülmüştü. Bu görüntü tepki toplamıştı. Bugün Can Yücel'in mezar taşının kırıldığı görüldü". internethaber. 19.08.2011. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014.  Tarih değerini gözden geçirin: |tarih= (yardım)

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Can_Yücel&oldid=14895478" sayfasından alınmıştır