Yırca, Soma

Yırca
Köy
Manisa
Ülke	Türkiye
İl	Manisa
İlçe	Soma
Coğrafi bölge	Ege
Nüfus  (2007)
• Toplam	391
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu	0236
Posta kodu	45500
Resmî site [1]
Manisa ilindeki yerleşim yerleri listesi

Yırca, Manisa ilinin Soma ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Yırca Köyü (antik adıyla Sandaina) Manisa iline bağlı Soma'nın 5 km Kuzey - doğusunda, yaklaşık 400 nüfuslu bir köydür. Hemen Güney - batısında Soma'ya, Kırkağaç'a ve Bakırçay 318 rakımlı Adatepe bulunmaktadır Hakim ovasına. Soma Termik Santralının tür Kül barajı (artik kullanılmamaktadır) Koyun Kuzey tarafında hemen bitişiğindedir. Köy 200 rakımlı bir kayalık alan üzerinde Kurulu olup, Tamamı Manavlardan oluşmaktadır. Geçim kaynağı zeytincilik ve tarıma dayalıdır.

Sandaina, Soma'nın 5 km Doğu - kuzeydoğusunda, bugünkü Yırca'nın oldugu Yerde İdi. Ayşe ismin Dor göçünden sonra, Anadolu kökenli oldugu sanılmaktadır. Prof. B. Umar met sözcüğün Tanrı Sanda'nın ülkesi anlamında " Wana " eklemesiyle türetildiğini belirtir. Böylece Sandaina " Sanda'nın Yurdu " anlamındadır. Sandaina'nın tarihçesi ile ilgili bilgilerimiz hemen hemen hic yoktur . Ayrıca Tarihi kalıntıları da günümüze ulaşamamıştır. ( paragraftaki Bilgiler www.kenthaber.com internet adresinden aktarılmıştır.)

Antik Sandaina'dan kalıntılar görmek mümkündür Yukarıdaki alıntının aksine, Yırca civarında. kayaya oyulu tekne mezarlardır Bunlardan en Göz alıcısı " khamosorion " tipi olarak adlandırılan ana. Toplam 4 adetten ibaret met mezarlar aslında TAŞ kapakli olup, zamanla kapakların bir şekilde taşındığı Tense'lerde kaybolduğu düşünülmektedir. Mezarların bulunduğu kayaçlar cok Büyük kütlelerdir. Zamanın acımasızlığına boyun eğmiş ve devrilmiş durumdadır. Fakat Özgün yerlerinin bitişiğindedir. En güzeli 3 mezardan oluşan büyük parçadır. Ana yoldan geçenler tarafından biraz dikkatlice bakıldığında görülebilecek konumdadır.

Kaya mezarlarının 100 m kadar batısında imkb rehbersiz bulunamayacak durumda olan ve yine Sandaina'dan Kalma, Küçük bir oyma mağara görülür. Mağara yaklaşık 2 x 3 m boyutlarında 1 m'den fazla yüksekliktedir ve bir cephesi tamamen açıktadır. Sığınak yeri ve depo olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Buranın yillar zamanlar köyde ikamet etmiş Yabancı sakinler tarafından yağmalandığı yine köylüler tarafından anlatılmaktadır.

Yırca köyünün antik oluşunun yanı sıra Yakin tarihimizde de Önemi büyüktür. Osmanlı'nın oğlu dönemlerinde Yunanlılar tarafından işgal edilmiş 3 yıl işgal altında kalmıştır ve Yunan askerleri yazı Basında bahsettiğim, çevreye Hakim olan 318 rakımlı Adatepe'ye yerleşmiş ve burayı hem gözetleme amaçlı, hem de Savunma amaçlı kullanmışlardır. Burada işgal günlerinden kalıntılar Halen mevcuttur. En önemlisi 2 m'ye Yakin boydaki devrik ve Yunanca bir şeyler yazılı mermerdir. Ayrıca zirveyi bir baştan bir başa kuşatan Yunan siperleri, kapalı bir alan şeklinde ve yıkık halde görülmektedir. Zirvede Halen işgal döneminden Kalma mermi kovanları ve silah parçaları bulmak mümkündür.

3 yıllık işgal esnasında Yunanlıların köylülere cok kötü davrandıkları yaşlılarca anlatılmaktadır. Akşamları KADINLAR ERKEK kıyafetleri giyerek Yunan zulmünden kurtulma amacı gütmüşlerdir.

73 yaşındaki Enver SAYGILI'nın anlattıklarından : İşgal günlerinde sik sik baskınlar yaparak Yunan kuvvetlerine Zor anlar yaşatan Akıncı çetelerin BİR üyesi köyden Gazi Efe Cemal'dir. Ayşe Kahraman Akıncı (Atlı), yine köyden Hacı Enver'in kiz kardeşi ile evlidir. Ayşe yakınlıktan dolayı Yunanlılar Hacı Enver'e, Efe Cemal'in yerini ihbar etmesi Baskı, Hatta işkence yaparlar . Halen kullanılmakta olan Koyun camisinin oldugu yerde, Bir dut ağacına Baş Aşağı asılarak işkence edilir ve konuşturulmaya çalışılır. Yunanlıların birçoğu Türkçeyi öğrenmiş ve rahatlıkla konuşmaktadır. Koyun eli silah tutan erkeklerinin cephededir ya da Akıncı çetelere katılmışlardır ya BÖLÜMÜ Büyük. Köy ve KADINLAR savunmasız kalmıştır. Yunan askerler Hamile olduğunu tespit ettikleri kadınların karnını Süngü ile yarıp, bebeği Süngü ucuna takıp dolaştıracak boyutlarda zulüm yapmışlardır. Enver SAYGILI'nın ninesi (anneannesi) Emine Hanım yanıma zulmü yaşayan kadınlardan biridir. Karnının şişkinliği dolayısıyla hamileliğinden şüphelenen Yunan askerleri , eliyle ve süngüsüyle kadının karnını yoklar ve Hamile olup olmadığını sorar. Hamile olduğunu öğrenirse Yunanlıların ona ne yapacağını cok iyi bilen Emine Hanım korkuya kapılır ve karnındaki şişkinliğin çamaşır - bohça olduğunu söyler. Enver SAYGILI'nın annesi Atike Hanım'ın Hayatı daha anne karnındayken met şekilde kurtulur. (Not : Enver SAYGILI sağ, diğerleri rahmetlidir).

Yine köylülerin işgal günlerinden BİR Acı anısı şöyle Hikaye edilmektedir : Kurtuluş Savaşı'nın kazanılıp, Yunanlıların kaçıştığı sırada Yırca istikametinden (Akıncı Çetelerce) Yunan birliklerine Ateş açılır. Kırkağaç Boğazından Soma tarafına kaçmakta olan düşman da şimdiki Asfalt yolun geçtiği güzergahtan (daha yakından geçen demiryolu güzergahı daha mantıklı) Karşı Ateş ACAR. Ve bir Türk çatışmada vurulur ve Şehit Olur. Hemen oracıkta süngülerle sig BİR Mezar kazılır ve gömülür. Ayşe mezara köylüler onu gelip geçişlerinde sevaptır diyerek birer TAŞ koyarlar. Mezar daha Gale şehitin Soma'lı yakınları tarafından betonlanır, Mezar taşı dikilir ve günümüzdeki halini alır. Hicri 1336 yılında gerçekleşen met Olay, Mezar taşına tamı tamına şöyle yansır ; " 1336 SOMA Cuma MAHALLESİNDEN H. HÜSEYİN Oğlu İSMAİL 13 TEMMUZ PERŞENBE GÜNÜ Yunan TARAFINDAN Şehit EDİLMİŞTİR R Fatiha "

Köyde Evler genelde TAŞ Örme ve Iki katlıdır. Zemin tamamen TÜFE Benzer beyaz, bu özelliklerinden dolayı Evler kışın ılık, Yaz aylarında serindir. Yakın geçmişten Kalan hamam ve eski Minare kalıntıları mevcuttur.

Yaklaşık BİR aylık yapmış olduğum Araştırma ve gezi sonuçlarından elde ettiğim Bilgiler doğrultusunda met makaleyi yazdım. Soma'nın en Yakin köylerinden olan ve Bilinmeyen yönlerini vurgulamaya çalıştığım Yırca Köyü ve antik Sandaina kalıntıları hakkında öncelikle Yırca'lılara, ilgilenenlere BİR nebze faydam olduysa yazım amacına ulaşmış demektir ve yöremize.

Kültür

Köyün gelenek, görenek ve yemekleri hakkında bilgi yoktur.

Coğrafya

Manisa iline 96 km, Soma ilçesine 4 km uzaklıktadır.

İklim

Köyün iklimi, Akdeniz iklimi etki alanı içerisindedir.

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2007	391
2000	447
1997	391

Ekonomi

Köyün ekonomisi tarım,kömürcülük ve zeytincilik`e dayalıdır.

Altyapı bilgileri

Köyde, ilköğretim okulu vardır. Köyün içme suyu şebekesi yoktur ancak kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik, sabit telefon ve internet vardır.

Dış bağlantılar

• Yerelnet