Abdülmelik Fırat: Revizyonlar arasındaki fark

Abdulmelik Fırat
Abdulmelik Fırat
Doğum	1934; Hınıs, Erzurum, Türkiye
Ölüm	29 Eylül 2009 (75 yaşında)
Eğitim	Medrese, Yüksek Okul
Meslek	Siyasetçi
Çocuk(lar)	Mahmut Fevzi Fırat,Abdülkadir Fırat,Abidin Fırat,Süreyya Fırat

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 20.28, 4 Mayıs 2014 tarihindeki hâli

Abdulmelik Fırat (1934 - 29 Eylül 2009, Ankara), Kürt^[1] asıllı Kürt siyasetçi, Şeyh.

Şeyh Said’in torunu olan Abdülmelik Fırat 11. Dönem Erzurum Milletvekilliği (DP) ve 19. Dönem Erzurum Milletvekilliği (DYP) yapmıştır. 2002 yılında Hak ve Özgürlükler Partisini kurmuş ve Onursal Başkanlığını yapmıştır. 29 Eylül 2009 tarihinde vefat etmiştir. Erzurum Hınıs ilçesindeki Kolhisar köyündeki aile kabristanında defnedilmiştir.

Diyarbakır Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu mezunudur. Babası Şeyh Şahabettin, Şeyh Said'in yeğeni aynı zamanda onun kızı Ayşan Hanım ile evliydi. 1925'deki isyanın ardından Şeyh Sait ve pek çok yakını idam edildi. Ailenin hayatta olan mensupları da sürgüne gönderildiler. Sürgüne gönderilenler, 1929'un Mart ayında Takrir-i Sükun Kanunu'nun kaldırılmasıyla memleketlerine geri dönebildi. Ancak topraklarına el konulmuştu. Tekrar gidip yerleşmelerine izin verilmiş, fakat araziler resmen verilmemişti. Bu arada Soyadı Kanunu çıkarılmış, Şeyh Said ailesinin bir kısmına sürgünde Fırat soyadı verilmişti. Ancak Aile 1935'de ikinci kez sürgüne tabi tutuldu.

Çok partili dönemin başlaması ile TBMM, 8 Haziran 1947'de 5098 sayılı kanunu kabul ederek, 1934'teki Mecburî İskân Kanunu'nun bazı maddelerini değiştirmiş, bazı maddelerini de yürürlükten kaldırmıştı. Böylece Fırat ailesi birkaç günlük yolculuğun ardından Hınıs'ın Kolhisar köyüne döndüler. İlk kez 1957'de 7 yıl yaşını büyüterek DP Erzurum milletvekili oldu. 27 Mayıs Darbesi'nde tutuklanan yaklaşık 500 kişinin içinde en genciydi. 1,5 yıla yakın Yassıada'da kaldı. Yargılama sonucu önce idam cezasına çarptırıldı, daha sonra cezası hapis cezasına çevrildi ve 1,5 sene de Kayseri cezaevinde kaldı.^[1]

1991'de Erzurum'dan DYP milletvekili seçildi, ancak daha sonra hükümetin Kürt politikasıyla ters düşerek istifa etti. Bir ara RP'den ihraç edilen Hasan Mezarcı ile yeni bir parti kuruluşuna çalıştı, sonuç alamadı. Bilahare Yeni Demokrasi Hareketi ile temas kurdu. Hak ve Özgürlükler Partisi'ni kurdu.

Kürtçe ve Türkçe'nin yanı sıra Arapça, Farsça, İngilizce ve Fransızca da konuşan Fırat, TBMM'nin en çok yabancı dil bilen üyelerindendi. HAKPAR onursal başkanlığı yapmıştır.

Uzun yıllardır "Multiple Myelom" adı verilen kan hastalığıyla mücadele eden Fırat, 29 Eylül 2009 tarihinde böbrek yetmezliği sonucunda solunum ve yutma problemi ortaya çıkması üzerine yoğun bakım servisine kaldırılmış, saat 13.55'de solunum ve dolaşım yetmezliği sonucu hayatını kaybetmiştir.

1 Ekim 2009'da memleketi Erzurum'un Hınıs ilçesi Kolhisar Mahallesi'nde bulunan aile kabristanına defnedilmiştir.

Dipnotlar

^ - Abdülmelik Fırat yazı dizisi - Dizi temelde Gazeteci-Yazar Ferzende Kaya'nın kaleme aldığı ve Anka Yayınları'ndan çıkan Mezopotamya Sürgünü/Abdulmelik Fırat'ın Yaşam Öyküsü isimli kitaptan alıntıdır

Kaynakça

^ http://www.radikal.com.tr/yazarlar/akif_beki/kurt_beyi_abdulmelik_firat-956841

[1] ttp://www.radikal.com.tr/yazarlar/akif_beki/kurt_beyi_abdulmelik_firat-956841

[1]

[1]

@@ 19. satır: / 19. satır: @@
 }}
 '''Abdulmelik Fırat''' (1934 - 29 Eylül 2009, [[Ankara]]), [[Kürtler|Kürt]]<ref>http://www.radikal.com.tr/yazarlar/akif_beki/kurt_beyi_abdulmelik_firat-956841</ref> asıllı [[Kürtler|Kürt]] [[siyaset]]çi, [[Şeyh]].
 Şeyh Said’in torunu olan Abdülmelik Fırat 11. Dönem Erzurum Milletvekilliği  (DP) ve 19. Dönem Erzurum Milletvekilliği (DYP)  yapmıştır. 2002 yılında Hak ve Özgürlükler Partisini kurmuş ve Onursal Başkanlığını yapmıştır. 29 Eylül 2009 tarihinde vefat etmiştir. Erzurum Hınıs ilçesindeki Kolhisar köyündeki aile kabristanında defnedilmiştir.
 [[Diyarbakır]] Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu mezunudur. Babası Şeyh Şahabettin, [[Şeyh Said]]'in yeğeni aynı zamanda onun kızı Ayşan Hanım ile evliydi. [[1925]]'deki [[Şeyh Said İsyanı|isyan]]ın ardından Şeyh Sait ve pek çok yakını idam edildi. Ailenin hayatta olan mensupları da sürgüne gönderildiler. Sürgüne gönderilenler, [[1929]]'un Mart ayında [[Takrir-i Sükun Kanunu]]'nun kaldırılmasıyla memleketlerine geri dönebildi. Ancak topraklarına el konulmuştu. Tekrar gidip yerleşmelerine izin verilmiş, fakat araziler resmen verilmemişti. Bu arada [[Soyadı Kanunu]] çıkarılmış, Şeyh Said ailesinin bir kısmına sürgünde Fırat soyadı verilmişti. Ancak Aile [[1935]]'de ikinci kez sürgüne tabi tutuldu.
 Çok partili dönemin başlaması ile [[TBMM]], [[8 Haziran]] [[1947]]'de 5098 sayılı kanunu kabul ederek, [[1934]]'teki [[Mecburî İskân Kanunu]]'nun bazı maddelerini değiştirmiş, bazı maddelerini de yürürlükten kaldırmıştı. Böylece Fırat ailesi birkaç günlük yolculuğun ardından [[Hınıs, Erzurum|Hınıs]]'ın Kolhisar köyüne döndüler. İlk kez [[1957]]'de 7 yıl yaşını büyüterek [[DP]] Erzurum milletvekili oldu. [[27 Mayıs Darbesi]]'nde tutuklanan yaklaşık 500 kişinin içinde en genciydi. 1,5 yıla yakın [[Yassıada]]'da kaldı. Yargılama sonucu önce idam cezasına çarptırıldı, daha sonra cezası hapis cezasına çevrildi ve 1,5 sene de Kayseri cezaevinde kaldı.{{ref|dipnot1}}
 [[1991]]'de Erzurum'dan [[DYP]] milletvekili seçildi, ancak daha sonra hükümetin Kürt politikasıyla ters düşerek istifa etti. Bir ara [[RP]]'den ihraç edilen [[Hasan Mezarcı]] ile yeni bir parti kuruluşuna çalıştı, sonuç alamadı. Bilahare [[Yeni Demokrasi Hareketi]] ile temas kurdu. [[Hak ve Özgürlükler Partisi]]'ni kurdu.
 [[Kürtçe]] ve [[Türkçe]]'nin yanı sıra [[Arapça]], [[Farsça]], [[İngilizce]] ve [[Fransızca]] da konuşan Fırat, TBMM'nin en çok yabancı dil bilen üyelerindendi. [[HAKPAR]] onursal başkanlığı yapmıştır.