Hı (harf): Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
| 26. satır: | 26. satır: | ||
== Mahreç - Fonetik == |
== Mahreç - Fonetik == |
||
Hı ('''خ''') sesi boğazın gırtlağa yakın bölümünden boğazı hırıldatmak suretiyle çıkarılan bir sestir. Kalın ve sert bir sestir. Boğazımızı temizlerken çıkardığımız ses gibidir. Bu ses çıkarılırken gırtlak hafifçe oynar ve yukarı doğru hareket eder. Normal H sesinden biraz daha sert ve hırıltılıdır. Standart H sesi hiçbir engele takılmadan çıkarken, bu ses boğazın üst kısmında titreşir. İç ve Doğu Anadolu ağızlarında sıklıkla rastlanır. Örneğin: ''Bakmak'' sözcüğü İç ve Doğu Anadoluda ''Baḥmaḥ'' şeklinde telafuz edilir ancak kelimenin içindeki h harfleri gırtlaktan ve hırıltılı olarak çıkartılır. ''Çaxmax (Çaḥmaḥ; Çakmak), Yanmax (Yanmaḥ; Yanmak)'' gibi... [[Azerice]]deki '''[[X]]''' sesi bu harfe karşılık gelir. Anadolu Türkçesinin halk ağzındaki ve Azericedeki kullanımında çoğu zaman aynı kaynağa yakın olarak seslendirilen Arapça Ha ('''[[ح]]''') harfi ile olan farkı ortadan kalkmıştır ('''[[Ⱨ]], [[Ḩ |
Hı ('''خ''') sesi boğazın gırtlağa yakın bölümünden boğazı hırıldatmak suretiyle çıkarılan bir sestir. Kalın ve sert bir sestir. Boğazımızı temizlerken çıkardığımız ses gibidir. Bu ses çıkarılırken gırtlak hafifçe oynar ve yukarı doğru hareket eder. Normal H sesinden biraz daha sert ve hırıltılıdır. Standart H sesi hiçbir engele takılmadan çıkarken, bu ses boğazın üst kısmında titreşir. İç ve Doğu Anadolu ağızlarında sıklıkla rastlanır. Örneğin: ''Bakmak'' sözcüğü İç ve Doğu Anadoluda ''Baḥmaḥ'' şeklinde telafuz edilir ancak kelimenin içindeki h harfleri gırtlaktan ve hırıltılı olarak çıkartılır. ''Çaxmax (Çaḥmaḥ; Çakmak), Yanmax (Yanmaḥ; Yanmak)'' gibi... [[Azerice]]deki '''[[X]]''' sesi bu harfe karşılık gelir. Anadolu Türkçesinin halk ağzındaki ve Azericedeki kullanımında çoğu zaman aynı kaynağa yakın olarak seslendirilen Arapça Ha ('''[[ح]]''') harfi ile olan farkı ortadan kalkmıştır ('''[[Ⱨ]], [[Ḩ]]'''). |
||
[[Kategori:Arap alfabesi harfleri|خ]] |
[[Kategori:Arap alfabesi harfleri|خ]] |
||
Sayfanın 09.22, 2 Ocak 2014 tarihindeki hâli
Hı ( خ ) Arap alfabesi'nin yedinci harfi. Bu harfin Yunanca benzeri Χ,χ harfidir. Ebced hesabındaki değeri 600 dür. Kamerî harflerdendir.
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Arap alfabesi | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rakamlar | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Yazılış
Hı harfi sağdan ve soldan bitişebilen bir harftir.
| Sonda | Ortada | Başta | Yalın | Transkript | Fonetik Karşılık |
|---|---|---|---|---|---|
| ـخ | ـخـ | خـ | خ | ḫ veya kh | x |
Mahreç - Fonetik
Hı (خ) sesi boğazın gırtlağa yakın bölümünden boğazı hırıldatmak suretiyle çıkarılan bir sestir. Kalın ve sert bir sestir. Boğazımızı temizlerken çıkardığımız ses gibidir. Bu ses çıkarılırken gırtlak hafifçe oynar ve yukarı doğru hareket eder. Normal H sesinden biraz daha sert ve hırıltılıdır. Standart H sesi hiçbir engele takılmadan çıkarken, bu ses boğazın üst kısmında titreşir. İç ve Doğu Anadolu ağızlarında sıklıkla rastlanır. Örneğin: Bakmak sözcüğü İç ve Doğu Anadoluda Baḥmaḥ şeklinde telafuz edilir ancak kelimenin içindeki h harfleri gırtlaktan ve hırıltılı olarak çıkartılır. Çaxmax (Çaḥmaḥ; Çakmak), Yanmax (Yanmaḥ; Yanmak) gibi... Azericedeki X sesi bu harfe karşılık gelir. Anadolu Türkçesinin halk ağzındaki ve Azericedeki kullanımında çoğu zaman aynı kaynağa yakın olarak seslendirilen Arapça Ha (ح) harfi ile olan farkı ortadan kalkmıştır (Ⱨ, Ḩ).