İnvertör

Speyer'de Ren Nehri kenarında bir güneş monte ayaklı tesisi için bir invertör

Invertöre bakış

Güç Çevirici (invertör) - İnvertör, doğru akımı (DC) alternatif akıma(AC) çeviren elektriksel bir güç çeviricisidir. İnvertör çıkışında üretilen AC güç, kullanılan transformatörlere, anahtarlama ve kontrol devrelerine bağlı olarak herhangi bir gerilimde ve frekansta olabilir. Günümüzde yarı iletkenlerle yapılmış invertörler hareketli parçalara sahip değildir. Bilgisayarlarda kullanılan küçük güçteki anahtarlamalı güç kaynaklarından (switching power supply), elektrik dağıtım şebekelerine güç verebilen büyük sistemlere kadar geniş bir uygulama alanı bulurlar. Güneş paneli, rüzgar türbini, batarya gibi güç kaynaklarından sağlanan DC gücü kontrollü bir şekilde AC güce çevirmekte sıkça kullanılmaktadırlar. Kısaca invertörler, AC-DC doğrultucuların yaptığı işin tersini yaparak DC gücü istenilen gerilim, güç ve frekansta AC güce çevirirler.

Son yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarına duyulan ihtiyaç ve ilginin artması üzerine, bu kaynaklardan elde edilen enerjinin kullanıma uygun hale getirilerek tüketiciye sunulabilmesi amacıyla kullanım alanları hızla çoğalmaktadır.

220 VAC çıkışlı olanları prensip olarak üç ana başlık altında toplamak mümkün olabilir;

• Kare dalga
• Sinüs benzeşimli
• Tam / saf sinüs dalga

Yaşamımızda kullandığımız tüm elektrikli cihazları besleyen şebeke elektrik de tam / saf sinüs dalgadır. Uygulama alanlarının özetlemek gerekir ise; mobil araçlar, rüzgâr ve güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji uygulamaları, şebeke elektriğinin mevcut olmadığı uzak sahalar, gsm dahil haberleşme uygulamaları, elektrik kesintilerine karşı akülü yedek enerji uygulamaları vb.

Genellikle 12, 24, 48 Volt vb. DC girişli ürünler, şebeke elektriğinin hiç olmadığı ve/veya kesintilere tahammül olmayan yerlerde tercih edilmektedir. Yeni nesil kompakt inveedresör özellikli olanlar ise çok daha pratik ve işlevseldir. Bunlarda harici, ilave PV fotovoltaik girişli olanları dahi mevcuttur.

Çok daha profesyonel ve yüksek dc voltaj giriş aralığını haiz olanlar ise, yenilenebilir enerji uygulamaları için GRID CONNECTED ürünler olarak geliştirilmiştir. Günümüzdeki enerji sorunu, darboğazı, bağımsızlığı ile çevre dostu temiz enerji uygulamalarının vazgeçilmezidir. Bu tip uygulamalarda cihazların yüksek verimli ve güvenilir olaması çok önemlidir. Güneş enerjisi uygulamalarını örneklersek, fotovoltaik paneller sayesinde güneşten elde edilen elektrik enerjisi, yeni nesil ler ile AC 220 Volta dönüştürülür. Sistem şebeke ile paralel çalışır. Güneş enerjisi olduğu sürece öncelikli olarak bu kaynak kullanılır, hava kararınca da beslenen yük örneğin evimiz tekrar şebekeden gelen elektrik ile beslenir, sabah olup hava tekrar aydınlanana kadar. Başta Avrupa ülkeleri olmak üzere yaygın kullanılan ülkelerde, sistemler teşvik edilmekte ve özendirilmektedir. İnvertör çıkışına yerleştirilen çift yönlü sayaç veya çift sayaç ile kendi ürettiğimiz ile şebekeden aldığımızı karşılaştırma ve ekonomik olarak mahsuplaşma imkânı dahi mevcuttur. Örneğin tükettiğimizden fazla üretiyor isek veya kullanmadığımız günlerde, mevsimlerde ekonomik kazanç elde etmemiz dahi mümkündür. Son yıllarda Türkiye Cumhuriyeti'nin yasalarındaki değişiklerle, birey tarafından üretilen enerjinin devlete satılması da söz konusudur.