Türkü: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

Sayfanın 10.03, 19 Mayıs 2013 tarihindeki hâli

Şablon:Öncelikli düzenle Türkü, Türkiye'nin sözlü geleneğinde, bir ezgi ile söylenen halk şiirlerinin her çeşidine verilen ad. Türkü sözcüğü, Türk adının sonuna, ilgi eki olan "î" ekinin getirilmesiyle ortaya çıkmıştır. "Türkî": Türk’le ilgili, Türk'e özgü anlamında kullanılır.

Türkü, kendine özgü ve belirli bir ezgi ile söylenen, hece ölçüsüyle yazılan ve zamanla anonimleşen bir nazım biçimidir. Türküler ana dörtlüklerle, onu izleyen nakaratlardan oluşur. Türkülerdeki dörtlüklere (üçlük veya ikilik de olabilir) “bent” adı verilir. Nakaratlar ise halk dilinde Bağlama ve Kavuştak olarak adlandırılır. Kavuştaklar her ezgiden sonra tekrar edilen ikilik (ya da daha çok) dizelerdir.

Türkü'nün belirli bir şekli yoktur. Bir koşma, bir semai, bir destan ya da herhangi bir halk şiiri türkü ezgisiyle söylendiğinde türkü olur. Bu yüzden türkü tipinin en belirgin özelliği "melodisidir". Türküler yukarıda saydığımız nazım biçimlerinin aksine hece vezninin her kalıbıyla söylenir. Yani hece sayısı itibariyle bir sınırlama olmaz.

Türkülerin büyük çoğunluğu anonimdir ya da ağızdan ağza söylenirken söyleyeni kaybolmuştur. Türküler bu şekilde halkın malı olurlar. Türküler çoğu kez, bir doğa olayı ya da bir kahramanlık karşısında doğar ve yayılırlar. Türküler, doğdukları bölgenin özelliklerini koruyamazlar. Taşındıkları bölgelerde kişilerin, yer adlarının, hatta konuların bile değiştiği görüldüğü için, nerede doğduklarını saptamak güçleşir.

Mahmut Ragıp Gazimihal, ezgilere göre usulsüz ve usullü türküler olarak iki ayrım yapar. Usulsüz olanlar; Divan, Bozlak, Koşma, Hoyrat ve Çukurovayı içine alan uzun havalardır. Usullü olan türküler grubunda ise genellikle Oyun Havaları yer alır ki bunlara Konya'da Oturak Havası, Urfa'da Kırık Hava adı verilmektedir.

Türklerde işlenen konulara göre de sınıflama yapan yazarlarımız vardır. Konularına göre türküler:

Ninniler

Çocuk Türküleri

Doğa Türküleri

Aşk Türküleri

Kahramanlık ve Askerlik Türküleri

Tören Türküleri

İş Türküleri

Karşılıklı Türküler

Ölüm Türküleri (Ağıt)

Oyun Türküleri

Tabiat ve Hayvan Türküleri

Zeybek ve Derebeyi Türküleri

Cinayetler ve Acıklı Olaylarla Alakalı Türküler

Güldürücü Türküler

Kaynakça

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
+{{Öncelikli düzenle|Mayıs 2013}}
---[[Özel:Katkılar/95.65.190.94|95.65.190.94]] 12:12, 15 Mayıs 2013 (UTC)--[[Özel:Katkılar/95.65.190.94|95.65.190.94]] 12:12, 15 Mayıs 2013 (UTC)--[[Özel:Katkılar/95.65.190.94|95.65.190.94]] 12:12, 15 Mayıs 2013 (UTC)--[[Özel:Katkılar/95.65.190.94|95.65.190.94]] 12:12, 15 Mayıs 2013 (UTC){{Öncelikli düzenle}}
-[[Türkiye]]'nin sözlü geleneğinde, bir [[ezgi]] ile söylenen halk şiirlerinin her çeşidini göstermek için, en çok kullanılan ad "türkü"dür. Türkü sözcüğünün, Türk adının sonuna, ilgi eki olan "i" ekinin getirilmesiyle ortaya çıktığı anlaşılır. Türki: Türk’le ilgili, [[Türk]]'e özgü anlamında kullanılır.
+'''Türkü''', [[Türkiye]]'nin sözlü geleneğinde, bir [[ezgi]] ile söylenen halk şiirlerinin her çeşidine verilen ad. Türkü sözcüğü, [[Türkler|Türk]] adının sonuna, ilgi eki olan "î" ekinin getirilmesiyle ortaya çıkmıştır. "''Türkî''": Türk’le ilgili, Türk'e özgü anlamında kullanılır.
-Kendine özgü ve değişik ezgilerle söylenen türkü zamanla anonimleşen bir [[nazım]] biçimidir. Türküler ana dörtlüklerle, onu izleyen nakaratlardan oluşur. Türkülerdeki dörtlüklere (üçlük veya ikilik de olabilir) “[[Bent]]” adı verilir. Nakaratlar ise halk dilinde [[Bağlama]] ve [[Kavuştak]] olarak adlandırılır. Kavuştaklar her ezgiden sonra tekrar edilen ikilik (ya da daha çok) dizelerdir.
+Türkü, kendine özgü ve belirli bir ezgi ile söylenen, hece ölçüsüyle yazılan ve zamanla anonimleşen bir [[nazım]] biçimidir. Türküler ana dörtlüklerle, onu izleyen nakaratlardan oluşur. Türkülerdeki dörtlüklere (üçlük veya ikilik de olabilir) “[[bent]]” adı verilir. Nakaratlar ise halk dilinde [[Bağlama]] ve [[Kavuştak]] olarak adlandırılır. Kavuştaklar her ezgiden sonra tekrar edilen ikilik (ya da daha çok) dizelerdir.
+Türkü'nün belirli bir şekli yoktur. Bir [[koşma]], bir [[semai]], bir [[destan]] ya da herhangi bir halk şiiri türkü ezgisiyle söylendiğinde türkü olur. Bu yüzden türkü tipinin en belirgin özelliği "[[melodi]]sidir". Türküler yukarıda saydığımız nazım biçimlerinin aksine hece vezninin her kalıbıyla söylenir. Yani hece sayısı itibariyle bir sınırlama olmaz.
-[[Türk Edebiyatı]]nda ise belli bir ezgisi olan ve hece ölçüsüyle yazılan halk şiiri [[Nazım]] şekline denir.
-Türkü'nün belirli bir şekli yoktur. Bir [[Koşma]], bir [[Semai]], bir [[Destan]] ya da herhangi bir halk şiiri türkü ezgisiyle söylendiğinde türkü olur. Bu yüzden türkü tipinin en belirgin özelliği "[[melodi]]sidir". Türküler yukarıda saydığımız nazım biçimlerinin aksine hece vezninin her kalıbıyla söylenir. Yani hece sayısı itibariyle bir sınırlama olmaz.
 Türkülerin büyük çoğunluğu anonimdir ya da ağızdan ağza söylenirken söyleyeni kaybolmuştur. Türküler bu şekilde halkın malı olurlar. Türküler çoğu kez, bir doğa olayı ya da bir kahramanlık karşısında doğar ve yayılırlar. Türküler, doğdukları bölgenin özelliklerini koruyamazlar. Taşındıkları bölgelerde kişilerin, yer adlarının, hatta konuların bile değiştiği görüldüğü için, nerede doğduklarını saptamak güçleşir.
-[[Mahmut Ragıp Gazimihal]], ezgilere göre usulsüz ve usullü türküler olarak iki ayrım yapar.
+[[Mahmut Ragıp Gazimihal]], ezgilere göre usulsüz ve usullü türküler olarak iki ayrım yapar. Usulsüz olanlar; [[Divan]], [[Bozlak]], [[Koşma]], [[Hoyrat]] ve [[Çukurova]]yı içine alan uzun havalardır. Usullü olan türküler grubunda ise genellikle [[oyun havası|Oyun Havaları]] yer alır ki bunlara [[Konya]]'da [[Oturak Havası]], [[Urfa]]'da [[Kırık Hava]] adı verilmektedir.
-Usulsüz olanlar; [[Divan]], [[Bozlak]], [[Koşma]], [[Hoyrat]] ve [[Çukurova]]yı içine alan uzun havalardır. Usullü olan türküler grubunda ise genellikle [[Oyun Havaları]] yer alır ki bunlara [[Konya]]'da [[Oturak Havası]], [[Urfa]]'da [[Kırık Hava]] adı verilmektedir.
 Türklerde işlenen konulara göre de sınıflama yapan yazarlarımız vardır. Konularına göre türküler:
@@ 21. satır: / 16. satır: @@
 * [[Çocuk Türküleri]]
-* [[Doğa Türküleri]]
+* Doğa Türküleri
-* [[Aşk Türküleri]]
-* [[Kahramanlık ve Askerlik Türküleri]]
-* [[Tören Türküleri]]
+* Aşk Türküleri
-* [[İş Türküleri]]
+* Kahramanlık ve Askerlik Türküleri
+* Tören Türküleri
-* [[Karşılıklı Türküler]]
-* [[Ölüm Türküleri]] ([[Ağıt]])
+* İş Türküleri
+* Karşılıklı Türküler
-* [[Oyun Türküleri]]
+* Ölüm Türküleri ([[Ağıt]])
-* [[Tabiat ve Hayvan Türküleri]]
-* [[Zeybek ve Derebeyi Türküleri]]
+* Oyun Türküleri
+* Tabiat ve Hayvan Türküleri
-* [[Cinayetler ve Acıklı Olaylarla Alakalı Türküler]]
+* Zeybek ve Derebeyi Türküleri
-* [[Güldürücü Türküler]]
+* Cinayetler ve Acıklı Olaylarla Alakalı Türküler
+* Güldürücü Türküler
-== Kaynak ==
+== Kaynakça ==
+{{references}}
-*** 9. sınıf edebiyat kitabı. ***
 [[Kategori:Türküler]]