Göçebelik: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
5. satır: 5. satır:
Göçebelikte insanların ve hayvanların iklime, coğrafi şartlara bağlı olarak [[ova]]ya inmesi ve [[dağ]]a çıkması içgüdüsüne uyması, daha doğrusu hayvanın doğal yaşantısına uyması vardır. Bu mevsimsel yer değiştirme ya da coğrafi şartlara uyum arayışı büyük oranda geçim kaynağı olan hayvancılığa bağımlığıdır. Tarıma dayalı yaşama geçilmeden önce [[hayvancılık]]la uğraşılmakta ve bunun doğal sonucu olarak hayvanların bakım ve besleme şartları göçerliğin ''doğal yaşama'' uyumununu gerektirmektedir.
Göçebelikte insanların ve hayvanların iklime, coğrafi şartlara bağlı olarak [[ova]]ya inmesi ve [[dağ]]a çıkması içgüdüsüne uyması, daha doğrusu hayvanın doğal yaşantısına uyması vardır. Bu mevsimsel yer değiştirme ya da coğrafi şartlara uyum arayışı büyük oranda geçim kaynağı olan hayvancılığa bağımlığıdır. Tarıma dayalı yaşama geçilmeden önce [[hayvancılık]]la uğraşılmakta ve bunun doğal sonucu olarak hayvanların bakım ve besleme şartları göçerliğin ''doğal yaşama'' uyumununu gerektirmektedir.


== Türklerde göçebelik yaşam tarzı ==
== Türklerde göçebelik yaşam tarzı berkay baba ==
[[Türk]]ler asker ve idareci olarak yerleşik düzene geçilmesi taraftarı olmuşlardır. Göçerlikten yerleşik hayata geçilmesinin siyasi egemenliklerinin ve hatta varlıklarının sonu olacağı fikrine sahiptiler. Ayrıca şehirleşmeyi tembellik olarak algılamışlardır. 11. yüzyılda göçebe [[Oğuzlar]] şehirlileri ''Yatuk'' yani tembel olarak nitelendirmektedirler.{{fact}}
[[Türk]]ler asker ve idareci olarak yerleşik düzene geçilmesi taraftarı olmuşlardır. Göçerlikten yerleşik hayata geçilmesinin siyasi egemenliklerinin ve hatta varlıklarının sonu olacağı fikrine sahiptiler. Ayrıca şehirleşmeyi tembellik olarak algılamışlardır. 11. yüzyılda göçebe [[Oğuzlar]] şehirlileri ''Yatuk'' yani tembel olarak nitelendirmektedirler.{{fact}}
[[Dosya:Juniperus osteosperma 1.jpg|thumb|200px|Ardıç ağacı dağlık alanlarda rahatlıkla üremekte ve yetişmektedir. Bu nedenle dağ yaşamını benimsemiş konar göçer kültürlerde ardıç ağacı önemli bir yere sahiptir. Ayrıca kimi [[Göçebe]] halklara ait kültürlerde, Şaman Türkmen'lerde ve Bektaşi - Alevilerde, dinsel törenler genellikle ardıç ağacının dumanı ile yapılmaktadır.]]
[[Dosya:Juniperus osteosperma 1.jpg|thumb|200px|Ardıç ağacı dağlık alanlarda rahatlıkla üremekte ve yetişmektedir. Bu nedenle dağ yaşamını benimsemiş konar göçer kültürlerde ardıç ağacı önemli bir yere sahiptir. Ayrıca kimi [[Göçebe]] halklara ait kültürlerde, Şaman Türkmen'lerde ve Bektaşi - Alevilerde, dinsel törenler genellikle ardıç ağacının dumanı ile yapılmaktadır.]]

Sayfanın 17.39, 13 Mayıs 2013 tarihindeki hâli

Aşağı-yukarı 1900'de bir Sami aile (Norveç)

Göçebelik, bir topluluğun, bir toplumsal kümenin yaşamlarını ve soylarını sürdürebilmek için belirsiz süreli aralıklarla yer değiştirme geleneği ya da alışkanlığı. Konar göçer yaşam biçimi süren oba, boy, aşiret gibi, genellikle kan bağına dayalı olarak oluşmuş toplumsal grupların bu yaşayışı göçebelik olarak adlandırılmaktadır.

Göçebelikte insanların ve hayvanların iklime, coğrafi şartlara bağlı olarak ovaya inmesi ve dağa çıkması içgüdüsüne uyması, daha doğrusu hayvanın doğal yaşantısına uyması vardır. Bu mevsimsel yer değiştirme ya da coğrafi şartlara uyum arayışı büyük oranda geçim kaynağı olan hayvancılığa bağımlığıdır. Tarıma dayalı yaşama geçilmeden önce hayvancılıkla uğraşılmakta ve bunun doğal sonucu olarak hayvanların bakım ve besleme şartları göçerliğin doğal yaşama uyumununu gerektirmektedir.

Türklerde göçebelik yaşam tarzı berkay baba

Türkler asker ve idareci olarak yerleşik düzene geçilmesi taraftarı olmuşlardır. Göçerlikten yerleşik hayata geçilmesinin siyasi egemenliklerinin ve hatta varlıklarının sonu olacağı fikrine sahiptiler. Ayrıca şehirleşmeyi tembellik olarak algılamışlardır. 11. yüzyılda göçebe Oğuzlar şehirlileri Yatuk yani tembel olarak nitelendirmektedirler.[kaynak belirtilmeli]

Ardıç ağacı dağlık alanlarda rahatlıkla üremekte ve yetişmektedir. Bu nedenle dağ yaşamını benimsemiş konar göçer kültürlerde ardıç ağacı önemli bir yere sahiptir. Ayrıca kimi Göçebe halklara ait kültürlerde, Şaman Türkmen'lerde ve Bektaşi - Alevilerde, dinsel törenler genellikle ardıç ağacının dumanı ile yapılmaktadır.

Türk göçebeliği hiçbiryerde durmaksızın yaşamak değil mevsimsel doğal yaşama uyumdur. Hatta doğaya anlam atfetme süreci yaşayışa, geleneklere, inanışa yönelik içerikler taşıyabilmektedir. Örneğin erkek keçi Yörüklerde teke olarak adlandırılmaktadır ve makbul sayılmaktadır. Buna yönelik olarak Batı Akdeniz ve Güney Ege Yörüklerine ait halk oyunları bu yörenin de ismi olan Teke Yöresi oyunları olarak adlandırılmakta, hatta erkek keçiler arasındaki mücadeleyi anlatan bir halk oyunu olarak bu oyuna Teke Zortlatması denilmektedir.[1]

Dünyada göçebe topluluklar

Kaynakça