Konveksiyon: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon]

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

Sayfanın 12.48, 4 Mayıs 2013 tarihindeki hâli

Taşınım (ayrıca konveksiyon) katı yüzey ile akışkan arasında gerçekleşen ısı transferinin bir çeşididir. Akışkan içindeki akımlar vasıtası ile ısı transfer edilir. Akışkan içindeki veya akışkanla sınır yüzey arasındaki sıcaklık farklarından ve bu farkın yoğunluk üzerinde oluşturduğu etkiden doğabilmektedir. Yoğunluk değişimlerinin diğer kaynakları, değişken tuzluluk oranı veya dış kaynaklı zorlayıcı kuvvet uygulanması gibi sebepler de olabilir.

Taşınımla ısı transferi, ısı transferinin 3 mekanizmasından biridir. Diğerleri ise iletim (kondüksiyon) ve yayınımdır. Taşınımın oluştuğu yerler, atmosfer, okyanuslar ve gezegenle ilgili örtüdür.

Doğal ve Zorlanmış Taşınım

Bir tank içindeki akışkanın taşınım çizelgesi

Doğal taşınım, akışkan içinde varolan sıcaklık farkları sebebi ile akışkanın hareket etmesi ile ortaya çıkan taşınımdır. Örneğin; ısınan sıcak havanın radyatör yüzeyinden yukarı doğru yükselmesi.

Doğal taşınımın temel dayanak noktası, ısınan akışkanın daha yukarı (yüzeye) çıkmaya yatkın hale gelmesi, yani yükselmesi ve daha soğuk akışkanın aşağı (dibe) hareket etmesidir. Yerçekimi veya santrifüj gibi ivme alanları içinde çeşitli sıcaklıklarda , sıcaklık değişimleri nedeni ile gaz veya sıvı genişleme veya kısılmaya uğradığında doğal taşınım oluşur. Yerçekimi olmadığında, yükselme faktörü olmayacağından, doğal taşınım oluşmaz.

Zorlanmış taşınım ise akışkan hareketi dıştan gelen bir etki ile (bir pompa veya fan gibi) olduğunda oluşur. Örneğin; fanlı ısıtıcılar, fan soğuk havayı ısıtma elemanına üfler ve hava ısınır yine benzer şekilde bir insan yemeğini soğutmak için üflediğinde, zorlanmış taşınım kullanmış olur.

Bir yüzeyde oluşan taşınım

Zorlanmış ya da doğal taşınım olsun her ikisinde de, mühendislik yaklaşım genelde sıcak ısı kaynağı olan yüzeyden akışkan ortama olan ısı transfer oranı ile ilgilenmektedir.

Bir yüzey üzerinden geçen akışkanın bölgesel taşınımsal ısı akısı şu şekilde ifade edilir;

$q''=h(T_{s}-T_{\infty })$

Burada:

$q''$ - bölgesel ısı akısı
$h$ - bölgesel taşınım katsayısı
$T_{s}$ - yüzey sıcaklığı
$T_{\infty }$ - çevre sıcaklığı

Toplam ısı transferi, $q$ yüzey alan üzerinden $q''$ 'nun integralinin alınması ile hesaplanır.

$q=\int _{A}q''\,dA$

Bu ifade daha sonra ortalama taşınım katsayısının, ${\overline {h}}$ , tanımlanmasında kullanılır.

$q={\overline {h}}(T_{s}-T_{\infty })$

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
-'''Taşınım''' (ayrıca konveksiyon) katı yüzey ile [[akışkan]] arasında gerçekleşen [[ısı transferi]]nin bir çeşididir. Akışkan içindeki akımlar vasıtası ile ısı transfer edilir. Akışkan içindeki veya akışkanla sınır yüzey arasındaki [[sıcaklık]] farklarından ve bu farkın [[yoğunluk]] üzerinde oluşturduğu etkiden doğabilmektedir. Yoğunluk değişimlerinin diğer kaynakları, değişken tuzluluk oranı veya dış kaynaklı zorlayıcı [[kuvvet]] uygulanması gibi
+'''Taşınım''' (ayrıca konveksiyon) katı yüzey ile [[akışkan]] arasında gerçekleşen [[ısı transferi]]nin bir çeşididir. Akışkan içindeki akımlar vasıtası ile ısı transfer edilir. Akışkan içindeki veya akışkanla sınır yüzey arasındaki [[sıcaklık]] farklarından ve bu farkın [[yoğunluk]] üzerinde oluşturduğu etkiden doğabilmektedir. Yoğunluk değişimlerinin diğer kaynakları, değişken tuzluluk oranı veya dış kaynaklı zorlayıcı [[kuvvet]] uygulanması gibi sebepler de olabilir.
+Taşınımla ısı transferi, ısı transferinin 3 mekanizmasından biridir. Diğerleri ise [[iletim]] (kondüksiyon) ve [[ışınım|yayınımd]]ır. Taşınımın oluştuğu yerler, [[atmosfer]], [[okyanus]]lar ve [[gezegen]]le ilgili örtüdür.
+== Doğal ve Zorlanmış Taşınım ==
+[[Dosya:Convection cells tr.png|frame|right|Bir tank içindeki akışkanın taşınım çizelgesi]]
+''Doğal taşınım'', akışkan içinde varolan sıcaklık farkları sebebi ile akışkanın [[hareket (Fizik)|hareket]] etmesi ile ortaya çıkan taşınımdır. Örneğin; ısınan sıcak [[hava]]nın [[radyatör]] yüzeyinden yukarı doğru yükselmesi.
+Doğal taşınımın temel dayanak noktası, ısınan akışkanın daha yukarı (yüzeye) çıkmaya yatkın hale gelmesi, yani yükselmesi ve daha soğuk akışkanın aşağı (dibe) hareket etmesidir. [[Yerçekimi]] veya [[santrifüj]] gibi [[ivme]] alanları içinde çeşitli sıcaklıklarda , sıcaklık değişimleri nedeni ile [[gaz]] veya [[sıvı]] genişleme veya kısılmaya uğradığında doğal taşınım oluşur. Yerçekimi olmadığında, yükselme faktörü olmayacağından, doğal taşınım oluşmaz.
+''Zorlanmış taşınım'' ise akışkan hareketi dıştan gelen bir etki ile (bir [[pompa]] veya [[fan]] gibi) olduğunda oluşur. Örneğin; fanlı ısıtıcılar, fan soğuk havayı [[ısıtma]] elemanına üfler ve hava ısınır yine benzer şekilde bir insan yemeğini soğutmak için üflediğinde, zorlanmış taşınım kullanmış olur.
+== Bir yüzeyde oluşan taşınım ==
+Zorlanmış ya da doğal taşınım olsun her ikisinde de, [[mühendislik]] yaklaşım genelde sıcak ''ısı kaynağı'' olan yüzeyden akışkan ortama olan [[ısı transfer oranı]] ile ilgilenmektedir.
+Bir yüzey üzerinden geçen akışkanın ''bölgesel taşınımsal ısı akısı'' şu şekilde ifade edilir;
+<math> q'' = h(T_s - T_\infty)</math>
+Burada:
+* <math>q''</math> - ''bölgesel ısı akısı''
+* <math>h</math> - ''bölgesel taşınım katsayısı''
+* <math>T_s</math> - ''yüzey sıcaklığı''
+* <math>T_\infty</math> - ''çevre sıcaklığı''
+Toplam ısı transferi, <math>q</math> yüzey alan üzerinden <math>q''</math> 'nun [[integral]]inin alınması ile hesaplanır.
+<math> q=\int_A q''\, dA </math>
+Bu ifade daha sonra ''ortalama taşınım katsayısının'', <math>\overline{h}</math>, tanımlanmasında kullanılır.
+<math> q= \overline{h}(T_s - T_\infty)</math>
+[[Kategori:Isı transferi]]