Çince: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
k r2.7.3) (Bot: cy:Tsieineeg cy:Tsieinëeg olarak değiştiriliyor |
|||
71. satır: | 71. satır: | ||
{{Çin-taslak}} |
{{Çin-taslak}} |
||
{{dil-taslak}} |
{{dil-taslak}} |
||
<!--interwiki--> |
|||
[[Kategori:Çince| ]] |
[[Kategori:Çince| ]] |
||
79. satır: | 79. satır: | ||
{{Link KM|zh-classical}} |
{{Link KM|zh-classical}} |
||
{{Link SM|mk}} |
{{Link SM|mk}} |
||
[[ace:Bahsa Cina]] |
|||
[[af:Sjinees]] |
|||
[[als:Chinesische Sprache]] |
|||
[[am:ቻይንኛ]] |
|||
[[an:Idioma chinés]] |
|||
[[ar:لغة صينية]] |
|||
[[arc:ܠܫܢܐ ܨܝܢܝܐ]] |
|||
[[arz:لغه صينى]] |
|||
[[az:Çin dili]] |
|||
[[ba:Ҡытай теле]] |
|||
[[bar:Kinäsische Språchn]] |
|||
[[bat-smg:Kėnu kalba]] |
|||
[[bcl:Intsik]] |
|||
[[be:Кітайская мова]] |
|||
[[be-x-old:Кітайская мова]] |
|||
[[bg:Китайски език]] |
|||
[[bn:চীনা ভাষা]] |
|||
[[bo:རྒྱ་སྐད།]] |
|||
[[br:Yezhoù sinaek]] |
|||
[[bs:Kineski jezik]] |
|||
[[ca:Llengües sinítiques]] |
|||
[[ce:Kitayhoyn mott]] |
|||
[[ceb:Inintsik]] |
|||
[[ckb:زمانی چینی]] |
|||
[[crh:Çin tili]] |
|||
[[cs:Čínština]] |
|||
[[cv:Китай чĕлхи]] |
|||
[[cy:Tsieinëeg]] |
|||
[[da:Kinesisk (sproggruppe)]] |
|||
[[de:Chinesische Sprachen]] |
|||
[[dsb:Chinšćina]] |
|||
[[dv:ސީނީ]] |
|||
[[el:Κινεζική γλώσσα]] |
|||
[[en:Chinese language]] |
|||
[[eo:Ĉina lingvaro]] |
|||
[[es:Idioma chino]] |
|||
[[et:Hiina keel]] |
|||
[[eu:Txinera]] |
|||
[[ext:Luenga china]] |
|||
[[fa:زبانهای چینی]] |
|||
[[fi:Kiinan kieli]] |
|||
[[fiu-vro:Hiina kiil]] |
|||
[[fo:Kinesiskt mál]] |
|||
[[fr:Langues chinoises]] |
|||
[[fy:Sineesk]] |
|||
[[ga:An tSínis]] |
|||
[[gan:漢語]] |
|||
[[gd:Sìonais]] |
|||
[[gl:Lingua chinesa]] |
|||
[[gn:Chinañe'ẽ]] |
|||
[[got:𐌺𐌹𐌽𐌹𐍃𐌺𐌰𐍂𐌰𐌶𐌳𐍉𐍃]] |
|||
[[gu:ચાઇનીઝ ભાષા]] |
|||
[[gv:Çhengaghyn Sheenagh]] |
|||
[[hak:Hon-ngî]] |
|||
[[haw:‘Ōlelo Pākē]] |
|||
[[he:שפות סיניות]] |
|||
[[hi:चीनी भाषा]] |
|||
[[hif:Chinese bhasa]] |
|||
[[hr:Kineski jezik]] |
|||
[[hsb:Chinšćina]] |
|||
[[hu:Kínai nyelv]] |
|||
[[hy:Չինարեն]] |
|||
[[id:Rumpun bahasa Tionghoa]] |
|||
[[ilo:Pagsasao nga Insík]] |
|||
[[io:Chiniana linguo]] |
|||
[[is:Kínverska]] |
|||
[[it:Lingua cinese]] |
|||
[[ja:中国語]] |
|||
[[jbo:jugbau]] |
|||
[[jv:Basa Cina]] |
|||
[[ka:ჩინური ენა]] |
|||
[[kbd:Хъутеибзэ]] |
|||
[[kg:Kitsunkwo]] |
|||
[[kk:Қытай тілі]] |
|||
[[kl:Kineserisut (oqaatsit)]] |
|||
[[km:ភាសាចិន]] |
|||
[[kn:ಚೀನಿ ಭಾಷೆ]] |
|||
[[ko:중국어]] |
|||
[[kv:Китай кыв]] |
|||
[[kw:Chinek]] |
|||
[[la:Lingua Sinica]] |
|||
[[lez:Китай чIал]] |
|||
[[li:Chinees]] |
|||
[[lij:Lengua cineise]] |
|||
[[lo:ພາສາຈີນ]] |
|||
[[lt:Kinų kalba]] |
|||
[[lv:Ķīniešu valoda]] |
|||
[[mg:Fiteny sinoa]] |
|||
[[mk:Кинески јазик]] |
|||
[[ml:ചൈനീസ് ഭാഷ]] |
|||
[[mn:Хятад хэл]] |
|||
[[mr:चिनी भाषा]] |
|||
[[ms:Bahasa Cina]] |
|||
[[my:တရုတ်ဘာသာ]] |
|||
[[nah:Chinatlahtōlli]] |
|||
[[nds:Chineesche Spraak]] |
|||
[[nl:Chinese talen]] |
|||
[[nn:Kinesisk]] |
|||
[[no:Kinesisk]] |
|||
[[nov:Chinum]] |
|||
[[oc:Chinés]] |
|||
[[pa:ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ]] |
|||
[[pcd:Kinos]] |
|||
[[pl:Język chiński]] |
|||
[[pnb:چینی]] |
|||
[[pt:Língua chinesa]] |
|||
[[qu:Chun simi]] |
|||
[[ro:Limba chineză]] |
|||
[[ru:Китайский язык]] |
|||
[[rue:Кітайскый язык]] |
|||
[[sa:चीनी भाषा]] |
|||
[[sah:Кытай тыла]] |
|||
[[sco:Cheenese leid]] |
|||
[[se:Kiinnágiella]] |
|||
[[sh:Kineski jezik]] |
|||
[[simple:Chinese language]] |
|||
[[sk:Čínština]] |
|||
[[sl:Kitajščina]] |
|||
[[sq:Gjuha kineze]] |
|||
[[sr:Кинески језик]] |
|||
[[st:Se-china]] |
|||
[[stq:Han-Chinesiske Sproaken]] |
|||
[[sv:Kinesiska]] |
|||
[[sw:Kichina]] |
|||
[[ta:சீன மொழி]] |
|||
[[te:చైనీస్ భాష]] |
|||
[[tg:Забони чинӣ]] |
|||
[[th:ภาษาจีน]] |
|||
[[tk:Hytaý dili]] |
|||
[[tl:Wikang Intsik]] |
|||
[[tt:Кытай теле]] |
|||
[[tw:Chinese]] |
|||
[[ty:Reo Tinitō]] |
|||
[[ug:خەنزۇ تىلى]] |
|||
[[uk:Китайська мова]] |
|||
[[ur:چینی زبان]] |
|||
[[uz:Xitoy tili]] |
|||
[[vi:Tiếng Trung Quốc]] |
|||
[[wa:Chinwès (lingaedje)]] |
|||
[[war:Tsino (yinaknan)]] |
|||
[[wuu:汉语]] |
|||
[[xal:Китдин келн]] |
|||
[[yi:כינעזיש]] |
|||
[[yo:Èdè Ṣáínà]] |
|||
[[za:Vahgun]] |
|||
[[zh:汉语]] |
|||
[[zh-classical:漢語]] |
|||
[[zh-min-nan:Hàn-gí]] |
|||
[[zh-yue:唐文]] |
|||
[[zu:IsiShayina]] |
Sayfanın 17.20, 8 Mart 2013 tarihindeki hâli
Çince | |
---|---|
汉语 / 漢語(han yu); 中文(zhong wen) | |
Ana dili olanlar | Çin Halk Cumhuriyeti, Tayvan, Singapur, Filipinlerin, Endonezya, Malezya, ayrıca Japonya, Kuzey Kore, ve Güney Kore bazı kısımları ve Çinli toplulukların yaşadığı pek çok diğer |
Konuşan sayısı | 1.3 milyar (tarih gerekli) |
Dil ailesi | Varsayılan
|
Yazı sistemi | Çin alfabesi |
Dil kodları | |
ISO 639-1 | zh |
ISO 639-2 | chi (B) / zho (T) |
ISO 639-3 | – |
Bu madde günlük dilde kullanılan Çince hakkındadır. Çin'de konuşulan Sinitik diller hakkında bilgi almak için bu maddeye bakınız.
Çince (Çince: 汉语 / 漢語, pinyin: hàn yǔ, diğer adları: 中文, 國文, 华文, 华语), Çin'de ve çevresinde yaşayan 1 milyardan fazla kişi tarafından konuşulan binlerce ufak dilin tümüne birden verilen addır ve bunlar tek bir dil sayılırsa, dünyada en çok konuşulan dildir.
Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, tamamen ayrı birer dil olarak kabul edilebilecek kadar farklı "dilcik"lerden oluşmuştur. Bu yüzden Çincenin bir dil değil, bir dil ailesi olduğu iddia edilir. En çok konuşulanı Mandarindir, ancak göçmen topluluklarında en çok Kantonca kullanılır. Bunun sebebi, göç eden Çinlilerin genelde güney kesimlerden olmasıdır. Bu dil, Çin-Tibet dilleri ailesi'nin koluna dahildir.
Çince'nin en çok konuşulanı Mandarindir. Yaklaşık 850 milyon kişi tarafından konuşulur. Daha sonra konuşulanı Wu lehçesidir. Şanghay ve civarındaki 90 milyon insan tarafından konuşulur. Çince dünya'nın en çok konuşulan dili olduğundan Birleşmiş Milletlerin aynı zamanda resmi dillerinden biridir.
Etkileri
Çin dilinin zamanında Doğu Asya dilleri üzerinde etkisi çok olmuştur. Gerek alfabesi ile gerek dil yapısı ile bir çok uzak doğu ülkesinin dilini etkilemiştir. Çin dilinin Korece, Japonca, Vietnamca gibi dillerin üzerinde etkisi görülmektedir. Her ne kadar Vietnamca latin harfleri ile yazılıyor olsa da Çince Modern Vietnamca sözlüğünün %60'ını oluşturur. Japonca ve Korece ise Çin dilinden alfabe olarak etkilenmişlerdir. Japonca karakterler ile Çince karakterler birbirlerine çok benzerler. Aynı şekilde Korece karakterlerde Çinceye benzer fakat bu benzerlik Japon dilindekinden biraz daha azdır. Korece sözcüklerin çoğunun kökenini Çince sözcükler oluşturur.
Çin Alfabesi
Çin yazısı bu dile has bir yazı sistemidir. Bu sistemin 3500 yılı bulan bir tarihi vardır. Çin dilindeki harfler yan yana gelerek kelimeyi oluşturmazlar. Çin dilinde her kelime için farklı bir harf vardır. Çince'nin geleneksel ve basitleştirilmiş karakterler vardır. 1954 yılından önce Çince geleneksel karakterler ile yazılıyordu. Çin Halk Cumhuriyeti bunları kolaylaştırmış ve basitleştirilmiş karakterlere dönüştürmüştür. İyi ve eğitim almış bir Çinli okuyucu 5000 ile 7000 karakteri bilir. Çince bir gazete okuyabilmek için en az 3000 karakter öğrenilmelidir.
Çince'nin Lehçeleri
Çin dili bölgelerine göre farklılık gösterir. Çin'de en popüler olan lehçe Mandarin'dir. Çin dilinin hangi bölgeler ne kadar bir nüfus tarafından konuşulduğu şöyledir:
- Mandarin: Çin'in büyük bir bölümünü kapsar. 850 milyon kişi tarafından konuşulur.
- Wu: Shangay ve civarındaki 90 milyon kişi tarafından konuşulur.
- Yue(Kantonca): Çin'in Guangxi Zhuang özerk bölgesinde 70 milyon kişi tarafından konuşulur.
- Min: Tayvan ve Fujian eyaletlerinde 58 milyon kişi tarafından konuşulur.
- Jin: Çin'in Shanxi ve Gansu eyaletindeki 45 milyon kişi tarafından konuşulur.
- Xiang: Çin'in Hubei ve Hunan eyaletlerinde 36 milyon kişi tarafından konuşulur.
- Hakka: Çin'in Guangdondg eyaletinde 35 milyon kişi tarafından konuşulur.
- Gan: Çin'in Jiangxi eyaletindeki 33 milyon kişi tarafından konuşulur.
- Pinghua: Çin'in Guangxi Zhuang özerk bölgesindeki 3 milyon kişi tarafından konuşulur.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Telaffuz
- Eğitici video : altı dakikada pinyin telaffuz.
Sözlükler
- MDBG free online Chinese-English dictionary
- Chinese Characters Dictionary
- Chinese - English Dictionary: from Webster's Online Dictionary - the Rosetta Edition
- CEDICT Chinese-English Dictionary Project
- English-Chinese Translation Dictionary
- CantoDict: Cantonese-English Dictionary Project
- Chinese-English dictionary
- Deutsch - Chinesisch Almanca - Çince Sözlük
- İngilizce - Çince İngilizce - Çince Sözlük
Çin ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Dil ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |