Yalı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Boğaziçi yalıları maddesinden kabaca taşındı. Hem elimdeki dergiye göre hem de İng. Vikideki içeriğe göre yalı, sadece Boğaz kıyısındaki evler için kullanılan bir tabir. Başka denizlere kıyısı olanlara denmiyor. |
|||
| 11. satır: | 11. satır: | ||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
||
{{Kaynakça}} |
{{Kaynakça}} |
||
{{İstanbul Boğazı konuları}} |
|||
[[Kategori:Yalılar| ]] |
[[Kategori:Yalılar| ]] |
||
Sayfanın 19.13, 2 Şubat 2013 tarihindeki hâli
Yalı deniz kıyısına bitişik, çoğunlukla tarihi ve ahşap ağırlıklı yapıdır. Terim günümüzde, yalıların en ünlüleri olan Boğaziçi yalıları ile eşdeğer anlamda da kullanılmaktadır. Geçmişte, "konut, ev, yapı" anlamı ile sınırlı kalmaksızın, "deniz kıyısı, sahil" anlamını da içermiştir. Bodrum'daki Bitez yalısı, kuş türü yalıçapkını, deyim olarak "yalıkazığı", "Yalı kenarında zülfüm tararım" türküsü, Kırım'daki Yalıboyu bölgesi bu eski anlamın izleridir.
Boğaziçi yalıları, İstanbul Boğazı'nın iki yakasına dağılmış, denize sıfır, genelde iki, bazen de üç katlı olabilen konutlara verilen genel addır. Osmanlı döneminde kıyılara inşa edilmeye başlanan yalılar, Boğaziçi mimarisinin en seçkin örneklerinden olmuş ve yıllar boyunca İstanbul Boğazı ile özdeşleştirilegelmiştir. Yüzyıllar boyunca İstanbul Boğazı'nın iki yakasında yapılan yalılardan günümüze ulaşanların sayısı yaklaşık 360'tır.[1] Yalıların en büyük özelliği lebiderya, yani denize sıfır konutlar olmaları olsa da, zaman içinde kimi yalılar gerek konut sahiplerince mekân kazanmak için önleri toprak doldurularak, gerekse kıyı şeridine yol yapmak için belediye tarafından geri plana alınarak denizden kısmen uzaklaşmıştır.[2] Günümüzde büyük çoğunluğu hâlen eski hâllerini koruyan yalılar, hem İstanbul şehrinin, hem de Türkiye'nin en pahalı taşınmazları arasında yer alırlar.[3][4] Boğaziçi yalılarının değerleri en yüksek olanları arasında Hasip Paşa Yalısı, Muhsinizade Yalısı, Ahmet Fethi Paşa Yalısı, Tophane Müşiri Zeki Paşa Yalısı, Kıbrıslı Yalısı, Tahsin Bey Yalısı, Kont Ostrorog Yalısı, Şehzade Burhaneddin Efendi Yalısı, Zarif Mustafa Paşa Yalısı ve Nuri Paşa Yalısı vardır.[3]
Mimari özellikleri
Osmanlı yalılarının mimari özellikleri sahiplerinin sosyal sınıfına göre değişiklik gösterirdi.[4] Müslüman yalıları arasında boşluklar bulunurken, gayrimüslim yalıları ise genelde bitişik nizamda inşa edilirdi.[4][5] Yalılar genel olarak 2 ilâ 3 katlı olarak yapılır ve renkleri gül kurusuyla bordo arasında değişirdi. Gayrimüslim yalıları daha koyu renkler taşırdı.[4] Bu renk geleneği son yıllarda değişmiş Boğaziçi yalılarının rengârenk boyandığı görülmüştür. Genelde balkon ögesi bulunmayan yalılarda bunun yerine geniş cumbalar kullanılmış ve yalıların tümünde kayıkhane denen bir küçük iskele ile yalıların simgesi olan çiçek bahçeleri olmuştur.[4]
Kaynakça
- ^ "İstanbul'un gerdanında parıldayan incilere yolculuk". Erişim tarihi: 24 Kasım 2009. Tarih değerini gözden geçirin:
|erişimtarihi=(yardım) - ^ "Arnavutköy, Beşiktaş". Erişim tarihi: 24 Kasım 2009. Tarih değerini gözden geçirin:
|erişimtarihi=(yardım) - ^ a b "İşte Boğaz en pahalı 10 yalısı". Erişim tarihi: 24 Kasım 2009. Tarih değerini gözden geçirin:
|erişimtarihi=(yardım) - ^ a b c d e "İstanbul Seyahatnamesi, Boğaziçi". Erişim tarihi: 24 Kasım 2009. Tarih değerini gözden geçirin:
|erişimtarihi=(yardım) - ^ "Boğaziçi University Reunion Association". Erişim tarihi: 24 Kasım 2009. Tarih değerini gözden geçirin:
|erişimtarihi=(yardım)
| Kıyısı olan İlçeler |
|  | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| İskeleler |
| |||||
| Fenerler |
| |||||
| Coğrafya | ||||||
| Ulaşım | ||||||
| Çeşitli | ||||||