Rahîme Perestû Sultan

Rahime Piristû Valide Sultan (ö. 1904 Maçka ) Osmanlı tarihindeki son Valide Sultandır. Osmanlı padişahı Abdülmecit'in eşi ve II. Abdülhamit'in manevi annesiydi.

II. Abdülhamit tahta geçtiğinde vailde sultan oldu. II. Abdülhamit'ten sonraki padişahlar tahta geçtikleri zaman anneleri zaten ölmüş oldukları için Osmanlı tarihindeki son Valide Sultan olarak hatırlanır.

Rahîme Piristû Valide Sultan'ın mânevî oğlu II. Abdülhamit

Yaşamı

Piristû adı Farsça "kırlangıç (kuşu)" anlamına gelir. Küçük yaşta saraya ailesi tarafından verilen Piristû Kadın Efendinin asıl adı Rahîme olup Çerkezlerin Ubıh boyunun asilzade ailelerinden olan Gogen'lerdendir. Babası Gogen Gök Bey'dir. Kız kardeşi Fatma Hanım da ünlü göz hekimi Mehmet Esat Işık'ın anneannesidir.

Piristû Kadın Efendi II. Abdülhamit'in öz annesi değildir. Ancak II. Abdülhamit daha 10 yaşındayken annesi Tirimüjgan Sultan'ı kaybedince Piristû Hanım onun bakımını üstlendi. 3 yaşında iken annesi Düzdidil Kadınefendi'yi kaybeden Cemile Sultan'ı da o yetiştirdi.

II. Abdülhamit manevi annesini çok severdi. II. Abdülhamit 1876 yılında tahta çıktığı sırada manevi annesi Piristû'dan özellikle siyasete karışmamasını rica etmiş ve ricasını yerine getirdiği takdirde el üstünde tutulacağını ve çok nüfuz sahibi olacağına dair söz vermişti. Piristû da bunu kabul etti ve böylece manevi oğlu tahta geçince Valide Sultan oldu. II. Abdülhamit'ten sonraki padişahlar tahta geçtikleri zaman anneleri zaten ölmüş oldukları için Piristû Kadın Efendi Osmanlı tarihindeki son Valide Sultan olarak hatırlanır.

Piristû Kadın Efendi 1891 yılında Topçubaşı Bali Süleyman Ağa'nın hatırasına İstanbul'un Silivrikapı semtinde bulunan Bala Tekkesi Çeşmesini yaptırmıştır. Sapanca Uzunkum'da da bir cami yaptırmıştır.

Piristû Valide Sultan'ın özel hayatına dair çok az kaynak vardır. Ancak torunu Ayşe Sultan'dan giyim kuşam tarzının daha çok alaturka olduğu ve debdeben uzak kaldığı anlaşılıyor.

1904 yılında oğlunun saltanatı devam etmekteyken Maçka'da kendi şahsi sarayı olan Valide Sultan Konağında vefat etti. Eyüp'te Mihrişah Valide Sultan Türbesine defnedildi.

Kaynaklar

• Babam Sultan Abdülhamid (Hatıralarım), Ayşe Osmanoğlu, Selçuk Yayınları, İstanbul, 1994, ISBN 975-95466-5-5.
• Devletler ve Hanedanlar, Yılmaz Öztuna, Ankara 1989
• Padişahların kadınları ve kızları, Çağatay Uluçay, Ankara 1992
• Harem Hatıraları, Leyla Açba, İstanbul 2004

Önce gelen: Şevkefza Sultan

Valide Sultan 1876-1904

Sonra gelen: -