Yalı

Başlığın diğer anlamları için Yalı (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Yalı deniz kıyısına bitişik, çoğunlukla tarihi ve ahşap ağırlıklı yapıdır. Terim günümüzde, yalıların en ünlüleri olan Boğaziçi yalıları ile eşdeğer anlamda da kullanılmaktadır. Geçmişte, "konut, ev, yapı" anlamı ile sınırlı kalmaksızın, "deniz kıyısı, sahil" anlamını da içermiştir. Bodrum'daki Bitez yalısı, kuş türü yalıçapkını, deyim olarak "yalıkazığı", "Yalı kenarında zülfüm tararım" türküsü, Kırım'daki Yalıboyu bölgesi bu eski anlamın izleridir.

Boğaziçi yalıları

İstanbul Boğazı kıyı şeritleri boyunca uzanmış toplam 620 yalı, bir yandan İstanbul şehrinin simgelerinden biri olup, bir yandan da "yalı" teriminin karşılık geldiği olgu halini almıştır. Bu yalıların çoğunluğu 19. yüzyıldan kalma olup, bazılarının tarihi daha da eskiye uzanmaktadır. Sahipleri, el değiştirme şartları, tanık oldukları tarihi olaylar, ağırladıkları ünlü kişiler ile herbirinin ayrı bir hikayesi vardır. En eski yalı Kanlıca'da bulunan, divanhanesi ve müştemilatı günümüze ulaşmış 1699 tarihli Amcazade Köprülü Hüseyin Paşa yalısıdır. Avrupa yakasındaki en eski yalı ise, 1780'de inşa edilmiş olan ve 19. yüzyıl sahiplerinden birinin ismi ile anılan "Şerifler Yalısı"dır.