Mayalar: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
16. satır: | 16. satır: | ||
== Adlandırma == |
== Adlandırma == |
||
'''Maya''' adı muhtemelen post-klasik Yukatan şehri [[Mayapán]] (Yukatek Mayacası: ''Màayapáan'')'ın adından gelir. Günümüzde «Maya» (''Maaya'ob'') adını çok yaygın biçimde kendileri için kullanan tek Maya halkı [[Yukatek Mayaları]]dır ve konuştukları dil olan [[Yukatek Mayacası]]na da «Maya konuşması» anlamına ''Màaya t'àan'' adını verirler. [[SIL International]] ([[Ethnologue]]) «Maya» adını [[Yukatek dilleri]]nden 3 dil ([[Mopan Mayacası]], [[Chan Santa Cruz Mayacası]], [[Yukatek Mayacası]]) için kullanıyor<ref>http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=306-16</ref>. Fakat, Kolomb öncesi [[Maya uygarlığı]]nın dili [[Klasik Mayaca]]dır ve bu dil Yukatek dilleri koluna değil [[Çol dilleri]] koluna giren dillerin ([[Çontalca]], [[Çolca]], [[Çortice]] |
'''Maya''' adı muhtemelen post-klasik Yukatan şehri [[Mayapán]] (Yukatek Mayacası: ''Màayapáan'')'ın adından gelir. Günümüzde «Maya» (''Maaya'ob'') adını çok yaygın biçimde kendileri için kullanan tek Maya halkı [[Yukatek Mayaları]]dır ve konuştukları dil olan [[Yukatek Mayacası]]na da «Maya konuşması» anlamına ''Màaya t'àan'' adını verirler. [[SIL International]] ([[Ethnologue]]) «Maya» adını [[Yukatek dilleri]]nden 3 dil ([[Mopan Mayacası]], [[Chan Santa Cruz Mayacası]], [[Yukatek Mayacası]]) için kullanıyor<ref>http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=306-16</ref>. Fakat, Kolomb öncesi [[Maya uygarlığı]]nın dili [[Klasik Mayaca]]dır ve bu dil Yukatek dilleri koluna değil [[Çol dilleri]] koluna giren dillerin ([[Çontalca]], [[Çolca]], [[Çortice]]) ortak atasıdır |
||
== Ülkelerine göre Maya halkları == |
== Ülkelerine göre Maya halkları == |
Sayfanın 12.11, 15 Temmuz 2012 tarihindeki hâli
| |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Diller | |
Din | |
Mayalar ya da Maya halkları (İspanyolca mayas), Mezoamerika'da Maya uygarlığını kuran atalarının topraklarında, günümüzdeki Guatemala, Güney Meksika ve Yukatan Yarımadası, Belize, El Salvador ve Batı Honduras'ta yaşayan ve 7 milyon nüfusa sahip olan Orta Amerika'nın en tanınmış yerli Kızılderili halkıdır. Konuştukları anadil Maya dillerine giren dil ve lehçeler olsa da İspanyolca (Guatemala, Meksika, El Salvador, Honduras) ve İngilizce (Belize) gibi sömürge dilleri de kullanılır.
Adlandırma
Maya adı muhtemelen post-klasik Yukatan şehri Mayapán (Yukatek Mayacası: Màayapáan)'ın adından gelir. Günümüzde «Maya» (Maaya'ob) adını çok yaygın biçimde kendileri için kullanan tek Maya halkı Yukatek Mayalarıdır ve konuştukları dil olan Yukatek Mayacasına da «Maya konuşması» anlamına Màaya t'àan adını verirler. SIL International (Ethnologue) «Maya» adını Yukatek dillerinden 3 dil (Mopan Mayacası, Chan Santa Cruz Mayacası, Yukatek Mayacası) için kullanıyor[1]. Fakat, Kolomb öncesi Maya uygarlığının dili Klasik Mayacadır ve bu dil Yukatek dilleri koluna değil Çol dilleri koluna giren dillerin (Çontalca, Çolca, Çortice) ortak atasıdır
Ülkelerine göre Maya halkları
Meksika'nın Yukatan yarımadasında Yucatán eyaletinde daha yoğun olmak üzere çevre eyaletlerde (Quintana Roo, Campeche) esas olarak Yukatek Mayaları ana Maya halkıdır. Chiapas eyaletinin yüksek yaylalarında Tzotzil ve Tzeltal Mayaları bulunur. Tabasco eyaletinde Çontal Mayaları bulunur.
Guatemala'da Maya Dilleri Akademisi tarafından desteklenen Maya dillerini konuşan 22 Maya halkı (Achi’, Akateko, Awakateko, Chalchiteko, Ch’orti’, Chuj, Jakalteko, Itza’, Ixil, Kaqchikel, Q’anjob’al, Q'eqchi', K´iche´, Mam, Mopan, Poqomam, Poqomchi’, Sakapulteko, Sipakapense, Tektiteko, Tz’utujil, Uspanteko)[2] yaşar.
Belize'de Q'eqchi' (11.000), Mopan (7.000) ve Yukatek (5.000) Mayaları yaşar.