Maruniler: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
70. satır: 70. satır:
'''Maruni Ortodoks Kilisesi''', ([[Süryanice]]ܥܕܬܐ ܣܘܪܝܝܬܐ ܡܪܘܢܝܬܐ ܕܐܢܛܝܘܟܝܐ‎ ''ʿīṯo suryaiṯo māronaiṯo d'anṭiokia'') [[7. yüzyıl]]da [[Süryani Ortodoks Kilisesi]]'nden ayrılan bir [[Ortodoks]] kilisesidir.<ref name="ref141" />
'''Maruni Ortodoks Kilisesi''', ([[Süryanice]]ܥܕܬܐ ܣܘܪܝܝܬܐ ܡܪܘܢܝܬܐ ܕܐܢܛܝܘܟܝܐ‎ ''ʿīṯo suryaiṯo māronaiṯo d'anṭiokia'') [[7. yüzyıl]]da [[Süryani Ortodoks Kilisesi]]'nden ayrılan bir [[Ortodoks]] kilisesidir.<ref name="ref141" />


Maruniler ise, bu kiliseye bağlı olan ve günümüzde [[Ortadoğu]]'da başta anayasal olarak cumhurbaşkanının Maruni olmasının zorunlu olduğu [[Lübnan]]<ref name="BBC türkçe">[http://www.bbc.co.uk/turkish/indepth/story/2008/05/printable/080528_lebanonprofile.shtml BBC Türkçe Lübnan ülke raporu]</ref> olmak üzere [[Kıbrıs]] ve [[Filistin]]-[[İsrail]] topraklarında yaşayan dinî topluluktur. Ayrıca Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika ülkelerinde de göçmen kökenli önemli bir Maruni nüfus yaşamaktadır. [[Türkiye]]'de ise varlıkları bilinmekte ama kesin bir sayı tahmini yoktur.<ref name=ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu>[http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2006/ ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu, Kasım 2006]</ref>.
Maruniler ise, bu kiliseye bağlı olan ve günümüzde [[Ortadoğu]]'da başta anayasal olarak cumhurbaşkanının Maruni olmasının zorunlu olduğu [[Lübnan]]<ref name="BBC türkçe">[http://www.bbc.co.uk/turkish/indepth/story/2008/05/printable/080528_lebanonprofile.shtml BBC Türkçe Lübnan ülke raporu]</ref> olmak üzere [[Kıbrıs]] ve [[Filistin]]-[[İsrail]] topraklarında yaşayan dinî topluluktur. Ayrıca Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika ülkelerinde de göçmen kökenli önemli bir Maruni nüfus yaşamaktadır. [[Türkiye]]'de ise varlıkları bilinmekte ama kesin bir sayı tahmini yoktur.<ref name=ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu>[http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2006/ ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu, Kasım 2006]</ref>


== Etimoloji ==
== Etimoloji ==

Sayfanın 13.14, 4 Mayıs 2012 tarihindeki hâli

Maruni
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Lübnan Lübnan1.062.000[1]
Arjantin Arjantin750.000[1]
Brezilya Brezilya550.000[1]
Amerika Birleşik Devletleri ABD215.000[1]
Meksika Meksika160.000[1]
Avustralya Avustralya160.000[1]
Kanada Kanada85.000[1]
Suriye Suriye52.100[1]
Fransa Fransa52.000[1]
Venezuela Venezuela25.000[1]
Kıbrıs Cumhuriyeti Kıbrıs4.940[2]-10.000[1]
Filistin Devleti Filistin8.000[1]
Almanya Almanya5.400[1]
Birleşik Krallık İngiltere5.300[1]
Mısır Mısır5.000[1]
Belçika Belçika3.400[1]
İtalya İtalya2.500[1]
İsveç İsveç2.470[1]
İsviçre İsviçre2000[1]
Ürdün Ürdün1000[1]
Diller
Din

Maruni Ortodoks Kilisesi, (Süryaniceܥܕܬܐ ܣܘܪܝܝܬܐ ܡܪܘܢܝܬܐ ܕܐܢܛܝܘܟܝܐ‎ ʿīṯo suryaiṯo māronaiṯo d'anṭiokia) 7. yüzyılda Süryani Ortodoks Kilisesi'nden ayrılan bir Ortodoks kilisesidir.[3]

Maruniler ise, bu kiliseye bağlı olan ve günümüzde Ortadoğu'da başta anayasal olarak cumhurbaşkanının Maruni olmasının zorunlu olduğu Lübnan[4] olmak üzere Kıbrıs ve Filistin-İsrail topraklarında yaşayan dinî topluluktur. Ayrıca Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika ülkelerinde de göçmen kökenli önemli bir Maruni nüfus yaşamaktadır. Türkiye'de ise varlıkları bilinmekte ama kesin bir sayı tahmini yoktur.Kaynak hatası: <ref> etiketinde geçersiz değişken (Bkz: Kaynak gösterme)

Etimoloji

Maruni, adı M.S. 4-5yy'larda yaşamış Süryani kökenli hristiyan din adamı Aziz Maron (yada Maro)'a dayanır.Kaynak hatası: <ref> etiketinde geçersiz değişken (Bkz: Kaynak gösterme)

Tarih

Bizans döneminde Katoliklikten Ortodoksluğa geçmişlerdir. Bizansın sindirme politikaları üzerine tekrar Katolik olmuşlardır. İslam devletinde varlıklarını koruyup geliştirmiştirler. 1517 yılında başlayan Osmanlı egemenliği ile ek haklar kazandılar. 1800 lü yıllara doğru Çarlık Rusyası'nın sürekli olarak Osmanlılara karşı kullanacağı bir koz oldular. 19 yy. boyunca birçok isyan çıkardılar.

I. Dünya Savaşı ile biten Osmanlı egemenliğinden sonra 20 yıl kadar Fransa yönetiminde kalan Lübnan ve Suriye'de eski haklarında yoksun bırakıldılar. Fransa çekildikten sonra yönetim müslümanlara kalınca düşmanlıkları arttı. Silahlı gruplar oluşturdular. Yeryer şehir içinde çatışmalar çıktı ve iç savaş başladı bunun bir nedeni de Filistin'den gelen müslüman araplar, bundan 7 yıl sonra da 1982'de İsrail'in Lübnan'ı işgali ile Maruniler İsrail ordusuyla birlikte savaştı ve ülkedeki Filistin topluluklarının çoğunun kökünü kuruttu, Filistinlileri ülkenin kuzeyindeki ve güneyindeki mülteci kamplarına yolladılar ve böylece Lübnan'ın etnik yapısının değiştirilmesini engellemiş oldular.

Nüfus

Lübnan

Günümüzde Lübnan nüfusunun %22'si Marunilerden oluşmaktadır.Kaynak hatası: <ref> etiketinde geçersiz değişken (Bkz: Kaynak gösterme)

Kıbrıs

Maruniler, adanın üçüncü büyük dini ve etnik grubunu oluştururlar. Nüfusları, farklı kaynaklarda 4.940(%0.6) ile 10.000 arasında gösterilir. Bu nüfusun büyük bölümü Güney Kıbrıs Rum Yönetimi topraklarında yaşar.

Kültür

Şablon:Yanlış 1940 yılına kadar genellikle dağlarda yaşayan Maruniler bu zamandan sonra Anti-Lübnan dağlarında inerek başkent Beyrut'a yerleştiler. Bu nedenle kültürlerinde büyük bir yozlaşma oldu. Bir kısmı ise Beyrut'a geldikten sonra ABD' ye göç etti,bazıları da iç savaşta çoğu Latin Amerika ülkelerine göç etti. Genellikle avcılıkla, toplayıcılıkla ve nehir balıkçılığı ile geçinen bu topluluk şehre inince ticareti büyük oranda ele geçirdiler. Bazı konularda ticareti tekellerinde tutuyorlar[kaynak belirtilmeli].

Kaynakça

Şablon:Link SM