Güzelce Ali Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
RibotBOT (mesaj | katkılar)
k r2.6.5) (Bot değişikliği Ekleniyor: el:Γκιουζελτσέ Αλή πασάς
Noyder (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır: 1. satır:
{{Makam sahibi bilgi kutusu
'''Çelebi Ali Paşa''' [[Genç Osman]] saltanatı döneminde [[23 Aralık]] [[1619]]-[[9 Mart]] [[1621]] tarihleri arasında toplam bir yıl iki ay on yedi gün [[sadrazam]]lık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.
|isim = İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa
|resim =
|resimbaşlık =
|sıra =
|makam = [[Osmanlı Sadrazamı]]
|dönembaşı1 = 23 Aralık 1619
|dönemsonu1 = 9 Mart 1621
|öncegelen1 = [[Öküz Kara Mehmed Paşa]]
|sonragelen1 = [[Ohrili Hüseyin Paşa]]
<!-- Kişisel Bilgiler -->
|doğum_tarihi =
|doğum_yeri =
|ölüm_tarihi = Mart [[1612]]
|ölüm_yeri = [[İstanbul]]
|ölüm_nedeni =
|yattığı_yer = Beşiktaş Yahya Efendi Mezarlığı
|yattığı_yerin_koordinatları =
|doğum_adı =
|uyruk =
}}


'''İstanköylü Çelebi Ali Paşa''' [[II. Osman|Genç Osman]] saltanatı döneminde [[23 Aralık]] [[1619]]- [[9 Mart]] [[1621]] tarihleri arasında toplam bir yıl iki ay on yedi gün [[sadrazam]]lık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

==Yaşamı==
Asli Turktur. <ref name="uzuncarsili"> Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) ''Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar)'', Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN:978-975-16-0010) say.373-374</ref> "Guzelce" lakabi cok "yakisikli" olmasinda dolayi verilmistir.

Babasi Tunus Beylerbeyi Ahmet Pasa idi. Babdsi bu gorevde iken Tunus'da ortaya cikan mehdilik iddia eden Yahya adli bir isyanci uzerine gitmis ve bu carpismada hayatini kaybetmistir. Annes Kaya Pasa'nin kizidir ve peygamber sulalesindendir.

Iyi bir egitim alan Ali Pasa once Istankoy sancak beyi, sonra sirasiyla [[Dimyat]] Beylerbeyligi, 1602'de Yemen Beylerbeyi ve sonra Tunus Beylerbeyligi yapmistir. Tunus Bylerbeyi iken babasinin olumune sebep olan Yahya'yi ve emrinde buluna askeri gucu ortadan kaldirip babasinin lumnun intikamini almistir. Daha sonra Mora Beylkerbeyi ve Kibris beylerbeyliginde bulunmustur.

Kasim 1617'de vezirlik unvani da verilerek Kaptan-i Derya olarak atanmistir. 1619'daki donanmanin deniz seferinde Kaptan-ı Derya olan [[İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa]] Akdeniz'de Hıristiyan korsanlara ait olan 6 kalyon ele geçirdi. Mevsim icabı İstanbul'a dönen donanma ile bu kalyonları İstanbul'a getirdi. Bu kalyonlarda bulunan 200 esiri, her bir esirin omuzuna 1 kese gümüş kuruş ve diğer değerli mallar koydurarak, Padişah'a sundu. Padişah Güzelce Ali Paşa'nın bu jestinden pek memnun olup onu altın zencir ve hilat ile taltif etti. Fakat sadrazam Öküz Mehmet Paşa bu eşyanın Osmanlı devleti ile baris halinde olan ve bir ticaret anlaşması yapmış olan Venedik ve Fransa devletleri tüccarlarına ait olduğunu bildirdi. Venedik Elçisi de divana gelip devletinin şikayetini sundu. Ayrıca Sardrazam Öküz Mehmet Paşa ayrica kaptan-i deryanın Venedik haraçlarının büyük bir oranını hazineye vermeyeip kendi servetine ekledigi icin şikayetci oldu. Fakat paraya çok düşkün olan II. Osman bu itirazlara aldirmadi. Ayrıca İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa padişaha daha yeni hediyeler verme ve hazineye daha çok varidat temin etme vaatleri vermişti. Bunun üzerine 23 Aralık 1619'da Okuz Kara Mehmet Pasa sadrazamliktan azledildi ve İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa yeni sedarete tayin edildi.

Ali Pasa devlet hazinesine yeniden varidat temini icin caalisti ve bunda basarili oldu. Fakat bu cabalari sirasinda ileri gelen devlet adamlarinin servet ve mallarini musadere etti. Bunlarin basinda eski sadrazam Okuz Mehmet Pasa gelmekteydi. Onun tum serveti ve mallari musadere edildi ve gayet az bir maaaslaa Haleb'e vali tayin edildi. Bundan baska Ali Pasa'nin mali icraatina itiraz eden Defterdar Baki Pasa ve kizlar agasi Mustafa Aga'nin mallarina el konuldu. Bircok ozel ticaret yapan zengin tuccarin da servetleri devlete gecirildi.

II. Osman'i [[Lehistan]] seferine cikmaya tesvik etti. Bu sefer sirasina Ali Pasa'nin tedarik ettigi yeni devlet varidatlari da sarfedilip bitirildi. Fakat Ali Pasa hasta idi ve padisahin Lehistan seferine istirak etmedi ve Istanbul'da kaldi.

Mart 1621'de safra kesesi iltihabi dolayisiyla oldu. Oldugunde yasi daha 40'i bulmamisti. Mezari Besiktas'ta Yahya Efendi Mezarligi'nda bulunur.

==Eserleri==

Bogazici'nde Yenikoy'de ve [[Sakiz]]'da camileri vardir. Kasimpasa'da Lulaksiz'da Sacli Emir Efendi tekkesinin kosesinde 1619 tarihli bir cesmesi bulunur.

{{başlangıç kutusu}}
{{sıra kutusu
| önce = [[Damat Halil Paşa]]
| başlık= [[Osmanlı kaptan-ı deryaları listesi|Kaptan-ı Derya]]
| yıllar= [[1617]] –[[1618]]
| sonra= [[Kara Davud Paşa]]}}
{{bitiş kutusu}}

{{başlangıç kutusu}}
{{sıra kutusu|önce = [[Öküz Kara Mehmed Paşa]]
|başlık= [[Dosya:Sadrazamlik-nisanlari.svg|25px]]<br/> [[Duraklama Dönemi Osmanlı Sadrazamları listesi|Osmanlı Sadrazamı]]<br>1. kez sadareti
|yıllar= [[23 Aralık]] [[1619]] - [[9 Mart]] [[1621]]
|sonra= [[Ohrili Hüseyin Paşa]]}}
{{bitiş kutusu}}

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

==Ayrıca bakınız==

*[[II. Osman]]
*[[Duraklama Dönemi Osmanlı Sadrazamları listesi]]
*[[Osmanlı kaptan-ı deryaları listesi]]

==Dış bağlantılar==

* Danişmend, İsmail Hâmi (1971) ''Osmanlı Devlet Erkânı'', İstanbul:Türkiye Yayınevi, say..
* Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) ''Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar)'', Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN:978-975-16-0010) say.373-374
* [http://www.kultur.gov.tr/TR/belge/1-17135/kronoloji.html Kültür Bakanlığı web sitesi, '''Osmanlı İmparatorluğu Kronolojisi''', ''Erişim tarihi:12.12.2011'']


{{Osmanlı sadrazamları}}
{{Osmanlı sadrazamları}}

Sayfanın 10.21, 26 Nisan 2012 tarihindeki hâli

İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa
Osmanlı Sadrazamı
Görev süresi
23 Aralık 1619 - 9 Mart 1621
Yerine geldiği Öküz Kara Mehmed Paşa
Yerine gelen Ohrili Hüseyin Paşa
Kişisel bilgiler
Ölüm Mart 1612
İstanbul
Defin yeri Beşiktaş Yahya Efendi Mezarlığı


İstanköylü Çelebi Ali Paşa Genç Osman saltanatı döneminde 23 Aralık 1619- 9 Mart 1621 tarihleri arasında toplam bir yıl iki ay on yedi gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Yaşamı

Asli Turktur. [1] "Guzelce" lakabi cok "yakisikli" olmasinda dolayi verilmistir.

Babasi Tunus Beylerbeyi Ahmet Pasa idi. Babdsi bu gorevde iken Tunus'da ortaya cikan mehdilik iddia eden Yahya adli bir isyanci uzerine gitmis ve bu carpismada hayatini kaybetmistir. Annes Kaya Pasa'nin kizidir ve peygamber sulalesindendir.

Iyi bir egitim alan Ali Pasa once Istankoy sancak beyi, sonra sirasiyla Dimyat Beylerbeyligi, 1602'de Yemen Beylerbeyi ve sonra Tunus Beylerbeyligi yapmistir. Tunus Bylerbeyi iken babasinin olumune sebep olan Yahya'yi ve emrinde buluna askeri gucu ortadan kaldirip babasinin lumnun intikamini almistir. Daha sonra Mora Beylkerbeyi ve Kibris beylerbeyliginde bulunmustur.

Kasim 1617'de vezirlik unvani da verilerek Kaptan-i Derya olarak atanmistir. 1619'daki donanmanin deniz seferinde Kaptan-ı Derya olan İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa Akdeniz'de Hıristiyan korsanlara ait olan 6 kalyon ele geçirdi. Mevsim icabı İstanbul'a dönen donanma ile bu kalyonları İstanbul'a getirdi. Bu kalyonlarda bulunan 200 esiri, her bir esirin omuzuna 1 kese gümüş kuruş ve diğer değerli mallar koydurarak, Padişah'a sundu. Padişah Güzelce Ali Paşa'nın bu jestinden pek memnun olup onu altın zencir ve hilat ile taltif etti. Fakat sadrazam Öküz Mehmet Paşa bu eşyanın Osmanlı devleti ile baris halinde olan ve bir ticaret anlaşması yapmış olan Venedik ve Fransa devletleri tüccarlarına ait olduğunu bildirdi. Venedik Elçisi de divana gelip devletinin şikayetini sundu. Ayrıca Sardrazam Öküz Mehmet Paşa ayrica kaptan-i deryanın Venedik haraçlarının büyük bir oranını hazineye vermeyeip kendi servetine ekledigi icin şikayetci oldu. Fakat paraya çok düşkün olan II. Osman bu itirazlara aldirmadi. Ayrıca İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa padişaha daha yeni hediyeler verme ve hazineye daha çok varidat temin etme vaatleri vermişti. Bunun üzerine 23 Aralık 1619'da Okuz Kara Mehmet Pasa sadrazamliktan azledildi ve İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa yeni sedarete tayin edildi.

Ali Pasa devlet hazinesine yeniden varidat temini icin caalisti ve bunda basarili oldu. Fakat bu cabalari sirasinda ileri gelen devlet adamlarinin servet ve mallarini musadere etti. Bunlarin basinda eski sadrazam Okuz Mehmet Pasa gelmekteydi. Onun tum serveti ve mallari musadere edildi ve gayet az bir maaaslaa Haleb'e vali tayin edildi. Bundan baska Ali Pasa'nin mali icraatina itiraz eden Defterdar Baki Pasa ve kizlar agasi Mustafa Aga'nin mallarina el konuldu. Bircok ozel ticaret yapan zengin tuccarin da servetleri devlete gecirildi.

II. Osman'i Lehistan seferine cikmaya tesvik etti. Bu sefer sirasina Ali Pasa'nin tedarik ettigi yeni devlet varidatlari da sarfedilip bitirildi. Fakat Ali Pasa hasta idi ve padisahin Lehistan seferine istirak etmedi ve Istanbul'da kaldi.

Mart 1621'de safra kesesi iltihabi dolayisiyla oldu. Oldugunde yasi daha 40'i bulmamisti. Mezari Besiktas'ta Yahya Efendi Mezarligi'nda bulunur.

Eserleri

Bogazici'nde Yenikoy'de ve Sakiz'da camileri vardir. Kasimpasa'da Lulaksiz'da Sacli Emir Efendi tekkesinin kosesinde 1619 tarihli bir cesmesi bulunur.

Önce gelen:
Damat Halil Paşa
Kaptan-ı Derya
16171618
Sonra gelen:
Kara Davud Paşa
Önce gelen:
Öküz Kara Mehmed Paşa

Osmanlı Sadrazamı
1. kez sadareti

23 Aralık 1619 - 9 Mart 1621
Sonra gelen:
Ohrili Hüseyin Paşa

Kaynakça

  1. ^ Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN:978-975-16-0010) say.373-374

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar