Mısır

Başlığın diğer anlamları için Mısır (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Mısır جمهورية مصر العربية Cumhūriyyet Mısr el-ʿArabiyye Mısır Arap Cumhuriyeti
Bayrak Arma
Millî marş Biladi, Biladi, Biladi
Başkent ve	Kahire
Resmî dil(ler)	Arapça
Etnik gruplar	99% Mısırlı Araplar, 0.9% Kıpti, 0.1% Yunan
Hükûmet	Askeri cunta
• Silahlı Kuvvetler Yüksek Konseyi Başkanı Mohamed Hussein Tantawi • Başbakan Kemal Ganzuri
Tarihçe
• İlk Hanedan M.Ö. 3150 • Birleşik Krallık'tan bağımsızlık 28 Ocak 1922 • Cumhuriyetin İlanı 18 Haziran 1953 • Ulusal Gün 23 Temmuz 1952
• Su (%)	0.632
GSYİH (SAGP)	2008 tahminî
• Toplam	$443.430 milyar (26th.)
• Kişi başına	$5,896 (101st.)
GSYİH (nominal)	2008 tahminî
• Toplam	$162.617 milyar (49th.)
• Kişi başına	$2,162 (117..)
Gini (1999–00)	34.5 orta
İGE	0.703  · 2007.
Para birimi	Mısır poundu (EGP)
Zaman dilimi	UTC+2 (EET)
• Yaz (YSU)	UTC+3 (EEST)
Trafik akışı	sağ
Telefon kodu	20
İnternet alan adı	.eg

Mısır ayrıca Mısır Arap Cumhuriyeti olarak da bilinir, Kuzey Afrika'nın Nijerya'dan sonra 2. kalabalık ülkesidir. Nüfusun büyük bir bölümü Nil Nehri boyunca yerleşmiştir. Kuzeyinde Akdeniz'e, doğusunda Kızıldeniz'e kıyısı bulunan Mısır'ın, batısında Libya, güneyinde Sudan yer almaktadır. Mısır, Asya Kıtası'nda yer alan kısmı Sina Yarımadası üzerinden kuzeydoğusunda Filistin ve İsrail'le komşudur. Mısır'dan geçen Nil Nehri, sularını Akdeniz'e boşaltmaktadır. Medeniyetin beşiği olan Ortadoğuda bulunan bir ülkedir.

Tarihi

I. Selim (Yavuz) (1470-1520), Mısır'ı Ridaniye Muharebesi'nden sonra Osmanlılar adına fethetti

Kavalalı Mehmet Ali Paşa (1769-1849), Mehmet Ali Paşa hanedanı kurucusu olan Osmanlı'ya bağlı paşa

Mısır tarihi ve medeniyeti 7.000 yıllık bir geçmişe sahiptir. Mısır tarihi aşağıdaki dönemlere ayrılır:

• Mısır İmparatorluğu
  • Hanedanlar öncesi dönem - M.Ö.3150'den önce
  • Firavun dönemi
    • Erken hanedanlar dönemi M.Ö.3032 - M.Ö. 2707
    • Eski Krallık M.Ö.2707 - M.Ö.2216
    • Birinci aradönem M.Ö.2216 - M.Ö.2025
    • Orta Krallık M.Ö.2010 - M.Ö.1793
    • İkinci aradönem M.Ö.1648 - M.Ö.1550
    • Yeni Krallık M.Ö.1531 - M.Ö.1075
    • Üçüncü aradönem M.Ö.1075 - M.Ö.652
    • Geçdönem M.Ö.652 - M.Ö.332
    • Yunan Roma Dönemi M.Ö.332 - M.S 395
• Bizans zamanı 395 - 638
• İlk İslam zamanı 640 - 868
• Tolunoğulları 868 - 905
• Abbasiler 905 - 935
• Akşitler 935 - 969
• Fatımiler Devleti 969 - 1171
• Eyyubiler Devleti 1171 - 1250'
• Memlûk Devleti 1250 - 1517
• Osmanlı Devleti 1517 - 1922
  • Mısır Napolyon çıkarması 1798 - 1802
  • Mehmet Ali Paşa hanedanı 1805 - 1882
• İngiliz egemenliği 1882 - 15 Mart 1922
• Mısır Krallığı 19 Nisan 1922 - Temmuz 1952
• Mısır Cumhuriyeti 26 Temmuz 1952

İller

Ana madde: Mısır'ın illeri

Mısır, idari bakımdan "muhafaza" adı verilen 29 valiliğe ayrılır.

İlin adı Merkezi İskenderiye İskenderiye Asuan Asuan Asyut Asyut Buheyre Demenhur Beni Suef Beni Suef Kahire Kahire Dekahliye Mansura Dimyat Dimyat Fayyum Fayyum Garbiye Tanta Gize Gize Hilvan Hilvan İsmailiye İsmailiye Kafr el-Şeyh Kafr el-Şeyh Luksor Luksor

İlin adı Merkezi Matruh Mersa Matruh Minye Minye Minufiye (il) Shibin El Kom Yeni Vadi Harga Kuzey Sina Ariş Port Said Port Said Kalyubiye Benha Kina Kina Kızıl Deniz Hurgada Şarkiye Zagazig Sevhac Sevhac Güney Sina Tur Süveyş Süveyş 6 Ekim 6 Ekim Kenti

Ekonomi

Başkent Kahire

Dosya:Alexcoast.jpg

İskenderiye Sahili ve Şehri

Coğrafî olarak, Aşağı ve Yukarı şeklinde tanımlanan Mısır'da ekonomi; turizm, Nil Nehri kıyılarında ve alüvyonlu mümbit topraklarda yetişen dünyanın en kaliteli uzun elyaflı pamuğu Gize ile tekstil ürünleri ihracatına dayanmaktadır. Kahire dünyanın en büyük zincirlerinin 5 yıldızlı otelleriyle yoğun konaklama imkânına sahiptir.

Nil boyunca dünyanın en önemli üç medeniyetinden biri olarak tanımlanan Eski Mısır'ın tapınaklarını görerek Asvan'a kadar gerçekleştirilen gemi turları ilgi çekicidir. Asvan Müzesi'nde Yukarı Mısır medeniyetinin örnekleri ve günlük yaşamın sergilenmesi, Sudan ile etkileşimin yerli figürlerle desteklenen sergilenişi enteresan gelebilir. Dünyanın en büyük barajlarından biri olarak Cemal Abdülnasır tarafından inşa ettirilen Asvan Barajı'nın yapımı esnasında yerinden taşınan Büyük Tapınak, firavunların inşa ettirdikleri ile Nil boyunca göreceğiniz Roma etkisini taşıyan tapınaklar o günün mimari bilgisini değerlendirmek adına Gize piramitleri kadar değerlidir. Nil'in iki kıyısında kurulmuş şehirlerde yerel geleneksel ürünleri temin edebilecek pazarlarda özellikle dünyaca ünlü papirüs ürünlerinde hem kalite hem de fiyat pazarlığı konusunda son derece dikkatli olunmalıdır. Kendilerini papirüs enstitüsü olarak isimlendiren Gize bölgesindeki dükkânlarda yüksek fiyatlardan büyük indirim yapılarak satılan papirüslerin Hanü'l-Halil gibi çarşılarda son fiyatın dörtte bir fiyatına alınması mümkündür.

Kendisine yetecek kadar olan petrolünü halkına ucuz olarak sunan Mısır'da ücretler oldukça düşüktür. Ancak hayatın sürdürülmesi için gereken zorunlu ihtiyaçlar da son derece ucuzdur. Son yıllarda gerçekleştirilen özelleştirme işsizliği arttırdığı için sosyal patlama yaşanmaması amacıyla yavaş ilerlemektedir. Genelde istihdam devlet tarafından sağlanmaktadır. Çalışma saatleri; iklimsel özellikler nedeniyle genel olarak sabah 8 ile 15 arasındadır. Özel sektörde çalışma saatleri uzundur. Yeni yetişen üniversite mezunu nesil için iş olanakları kısıtlıdır. Yabancı yatırımı özendiren indirim ve vergi ayrıcalıkları ile önemli bir girdi sağlanmışsa da nitelikli çalışan temininde yaşanan güçlükler yatırımcı yönünden olumsuz etki yaratmaktadır. Son zamanlarda Türkiye'nin önemli tekstil gruplarının da Mısır'daki nitelikli serbest bölgelerde yatırım konusunda çalışmalar yaptığı gözlenmektedir.

Herbiri ayrı mimari özellikler taşıyan camilerin yanında inşa edilmiş kilise ve sinagoglar ilginç bir dinsel doku görüntüsü vermektedir. Müslümanlar için hafta tatili Cuma günü olup Hıristiyan ve Yahudi Mısır vatandaşları Cumartesi ve Pazar günleri tatil yapmaktadırlar. Bankalar Cuma/Cumartesi kapalıdır.

Mısır'da nüfus artış grafiği - 1800'de 2,5 milyon, 1900'de 12,5 milyon, 2000'de 6

Nüfus ve sosyal yaşayış

Uzun yıllar Osmanlı hakimiyetinde kalan Mısır'da Osmanlı paşalarının sülalelerinden gelmekle övünen birçok yerli aile sosyal hayatta önemli yerlerdedir. Osmanlı sonrasında yerleşen İngilizler'in getirdikleri "kulüp" anlayışı Mısırlılar için ayrıcalığın simgesidir. Nesilden nesile verasetle de geçen üyelikler kişinin sosyal statüsünü belirlemekte önemli role sahiptir. 1900 yılında yaklaşık 12,5 milyon olan nüfusu günümüzde 76-80 milyon arasındadır.

Dış bağlantılar

• Ekonomi Bakanlığı Mısır Ülke Masası

Ayrıca bakınız

• Antik Mısır
• Mısır tanrıları

Kaynakça

Şablon:Link SM Şablon:Link SM ak:Igyipt