Yanılsama

Resimdeki görüntünün üstten alta doğru küçülüyormuş gibi görünmesi bir yanılsama örneğidir.

İllüzyon ya da yanılsama (Fr. illusion, fausse reconnaissance, İng. illusion, misidentification) duyu yanılsaması ve yanılsama olarak bilinir. Gerçek bir nesnenin duyular üzerindeki izlenimlerinin yanlış değerlendirilmesidir.

Gerçeklikteki fiziksel olayların algılanması sırasında yalnız bir nesnellik içinde kayda geçirilmez, sürekli değişim gösterebilir, kimi düzeltim ve bütünlemelerden geçirilerek; okunan bir kitaptaki kimi dizgi yanlışlıklarının farkına varılamaması örnek gösterilebilinir.

Belirtileri

Ne var ki, algılama sırasında başvurulan değiştirmeler, örneğin yolun kenarında atılmış olan bir poşetin, uzaktan bir hayvana benzetilmesi gibi yargılar oluşabilir. Bu tamamen gerçek bir illüzyondur. Nedenleri öznel ya da nesnel olabilmekle beraber, bütün normal insanlar görebilir. Ancak dış koşullar algılamada bir düzeltmeye başvurmayı olanak sağlıyor da birey buna yanaşmıyorsa, illüzyon sayrısal niteliktedir. Varsanı (halüsinasyon) tersine yanılsamada duyusal bir uyarı söz konusudur. Ancak bu uyarı öznel nedenlerden yanlış değerlendirmelere konu yapılmaktadır.

Ayrıca bakınız

• Psikanaliz
• Halüsinasyon
• Nevroz
• Sanrı
• Sigmund Freud
• Yaşamım ve Psikanaliz