Çiğneme kasları

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Çiğneme kasları (Latince: musculi masticatorii), çene eklemini hareket ettirerek çiğnemeyi sağlayan dört adet kastır. Bu kasları masseter kası ve temporal kas ile medial ve lateral pterygoid kasları oluşturur.[1] Abdüksyon hareketi yapan lateral pterygoid kası dışındaki tüm çiğneme kasları çenede addüksyon hareketini gerçekleştirir. Yüzdeki diğer kasların aksine bu kaslar trigeminal sinirin mandibuler kolları tarafından inerve edilir.[2]

Geleneksel olarak bu 4 kas arasında bulunmamasına ve dil kemiği işle ilişkilendirilmesine rağmen mylohyoid kası da çenenin açılmasında lateral pterygoid kası ile ortak çalışır.[3]

Masseter kası[değiştir | kaynağı değiştir]

Temporal ve masseter kasları

Masseter kası (Musculas masseter), nervus massetericus tarafından inerve edilen, arcus zygomaticus'un alt kenarı ve medial yüzünden başlayan, alt çenenin (mandibula) processus coronoideus mandibulae'si ile ramus mandibula'nın lateral yüzüne tutunan en büyük ve belirgin çiğneme kasıdır. Kasın tek taraflı kasılması alt çeneyi kendine çekerken, çift taraflı kasılma (bilateral) alt çenenin yukarı kalkmasını ve ağzın kapanmasını sağlar.

Sadece memelilerde bulunan kas, bitkisel maddelerinin çiğnenmesini kolaylaştırmak için otoburlarda özellikle güçlüdür.[4]

Temporal kas[değiştir | kaynağı değiştir]

Temporal kas (Musculas temporalis), nervi temporales profunditarafından inerve edilir ve yelpaze şekillindedir. Çiğneme kaslarının en kuvvetlisi olan kas, linea temporalis inferior, fossa temporalis'in döşemesi ve fascia temporalis'in iç yüzünden başlar, proc.coronoideus ve ramus mandibula'nın ön kenarına tutunarak sonlanır. Çift taraflı kasılması mandibula'yı kaldırarak ağzı kapatır, tek taraflı kasılması ise mandibula'yı kendine doğru çeker.

Pterygoid kasları[değiştir | kaynağı değiştir]

Lateral (açık kırmız) ve medial (soluk kırmızı) pterygoid kasları

Lateral[değiştir | kaynağı değiştir]

Lateral pterygoid kası (Musculus pterygoideus lateralis), kısa ve kalın bir kastır. Superior ve inferior olmak üzere iki başı vardır. Bu başları arasından nervus bukkalis ve arteria maksillaris geçer. Mandibuler sinirin bir dalı olan nervus pterygoideus lateralis tarafından inerve edilir. Kasın çift taraflı kasılması mandibula'yı öne ve aşağıya çeker ve ağzı açar ve bu sayede çenenin sağa ve sola doğru hareket etmesini sağlayarak öğütme işlemini gerçekleştirir. Ağzı açan tek çiğneme kasıdır.

Medial[değiştir | kaynağı değiştir]

Medial pterygoid kası (Musculus pterygoideus medialis), kalın ve dikdörtgen şeklinde olup, kasın lateral yüzü ramus mandibula ile komşuluk eder. Mandibuler sinirin bir dalı olan nervus pterygoideus medialis tarafından inerve edilir. Çift taraflı kasılırsa mandibula'yı yukarı kaldırır ve ağzı kapatır. Tek taraflı kasılırsa mandibula'yı kendine çeker. M.pterygoideus lateralis ile mandibula'yı öne çeker.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Çiğneme Kas Aktivitesi Ve Ölçüm Yöntemleri" (PDF). Dicle Tıp Dergisi. Cilt 34/4. 2007. ss. 316-322. 
  2. ^ Illustrated Anatomy of the Head and Neck, Fehrenbach and Herring, Elsevier, 2012, page 181
  3. ^ Drake, Richard L.; Vogl, Wayne; Tibbitts, Adam W.M. Mitchell (2005). Gray's anatomy for students. Philadelphia: Elsevier/Churchill Livingstone. s. 987. ISBN 978-0-443-06612-2. 
  4. ^ Romer, Alfred Sherwood; Parsons, Thomas S. (1977). The Vertebrate Body. Philadelphia, PA: Holt-Saunders International. s. 283. ISBN 0-03-910284-X. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]