Kurabiye
Kurabiye (Arapça: غريبة, Farsça: قرابیه,) un, yağ, badem, fıstık, fındık, kakao gibi malzemelerle yapılan Orta Doğu ve Balkanlar'a özgü bir çeşit bisküvidir.
Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Dil bilimci Sevan Nişanyan'ın açıklamasına göre Türkçeye Farsçadaki gulābiya (gül suyu ile yapılan küçük hamur işi) sözcüğünden türeyerek girmiştir. Arapçadaki ġurābiye / ġuraybiye sözcüğü ise Türkçe aracılığıyla geçmiştir.[1]
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kurabiyenin ilk kez 7. yüzyılda İran'da yapıldığı düşünülmektedir.[2] Bölgedeki şeker kullanımından kısa bir süre sonra ortaya çıkan kurabiyeye, yazılı olarak ilk defa 10. yüzyılda yazılmış Arapça yemek kitabı Kitab al-Ṭabīḫ'te rastlanmaktadır.[3] Kurabiyenin Osmanlı mutfağına 15. yüzyılda girdiği düşünülmektedir.[4]
Osmanlı mutfağındaki kurabiye çeşitleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de kurabiye tarifleri vardır.[5]
Çeşitleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Tatlı kurabiyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Dolgusuz kurabiyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Bademli kurabiye
- Baharatlı kurabiye
- Ballı tarçınlı kurabiye
- Cevizli kurabiye
- Çikolatalı kurabiye
- Bal kabaklı çikolata parçacıklı kurabiye
- Çikolatalı çatlak kurabiye
- Damla çikolatalı kurabiye
- Fıstık ezmeli kurabiye
- Fıstık ezmeli ve çikolatalı kurabiye
- Muzlu fıstık ezmeli kurabiye
- Tahinli çikolatalı kurabiye
- Kartopu kurabiye
- Limonlu kurabiye
- Lor kurabiyesi
- Naneli çikolata parçacıklı kurabiye
- Osmaniye kurabiyesi
- Pastane kurabiyesi (landöşe)
- Portakallı kurabiye
- Portakallı Şam kurabiyesi
- Renkli drajeli kurabiye
- Tahinli kurabiye
- Tahinli çikolatalı kurabiye
- Un kurabiyesi
- Üzümlü kurabiye
- Yılbaşı kurabiyesi
Dolgulu kurabiyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Tuzlu kurabiyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Dolgusuz tuzlu kurabiyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Baharatlı tuzlu kıtırlar
- Bahçıvan kurabiyesi
- Çatal çörek
- Kaşarlı dilimler
- Kurutulmuş domatesli peynirli kurabiye
- Labne peynirli kurabiye
- Limonlu mahlepli kurabiye
- Lorlu lokmalar
- Mahlepli kurabiye
- Otlu kurabiye
- Peynirli bisküvi
- Peynirli kurabiye
- Susamlı kurabiye
- Susamlı simit kurabiye
- Temel tuzlu kurabiye
- Tuzlu çubuklar
Dolgulu tuzlu kurabiyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Dolgulu tuzlu kurabiye (poğaça)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Kurabiye". 13 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2018.
- ^ "History of Cookies - Cookie History". Whatscookingamerica.net. 18 Ekim 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2015.
- ^ Nasrallah, Nawal (26 Kasım 2007). Annals of the Caliphs' Kitchens: Ibn Sayyār al-Warrāq's Tenth-Century Baghdadi Cookbook. BRILL. ss. 418, 569. ISBN 9789047423058. 18 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2020 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî (2005). 15. yüzyıl Osmanlı mutfağı. Gökkubbe. s. 259. ISBN 978-975-6223-84-0. 10 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2020.
- ^ "Melceü't-Tabbâhîn" (PDF). 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Mart 2022.