Bantu dilleri

Bantu dilleri
Coğrafi dağılım	Afrika
Sınıflandırma	Nijer-Kongo dilleri Atlantik-Kongo dilleri Benue-Kongo dilleri Güney Bantoid dilleri Bantu dilleri
Alt bölümler	Yaklaşık 20 adet
ISO 639-2 / 5	bnt
Bantu (turuncu) ve diğer Afrika dillerinin dağılımını gösteren harita.

Bantu dilleri ailesi Afrika'nın Sahraaltı Afrika denen orta ve güney bölgelerinde yaşayan Bantular tarafından yaygın olarak konuşulan Svahili, Zulu, Çuana, Kongo, Mongo, Gonda vb. dillerden oluşur. Bu ailenin en çok tanınan dili Kenya, Uganda, Tanzanya ve Kongo'da 15 milyon kişi tarafından konuşulan Swahili'dir.

Bantu Dilleri Orta ve Güney Afrika'da yaşayan kabilelerin konuştukları 400'den fazla dilin bütününe verilen addır. Lingala, Lubaca, Kongoca, Swahili (Svahili), Pölce, Susuca, Gurca, Akanca Bantu dilleri grubundandır. Aslında Bantu'yu bir dil ailesi olarak adlandırmak yanlış olur, çok farklı kurallar içeren diller de bu grubun bir üyesi olabilir. Bantu bölgede konuşulan dillere verilen genel addır. Bantu sözcüğünün ne anlama geldiği konusunda ortak kabul görmüş bir görüş olmasa da bantu birçok Bantu dilinde insan anlamına gelir.

Büyük Bantu dilleri

Lingua franca

• Svahili (Kiswahili) (350,000; tens of milyons as L2)

Angola

• Güney Mbunducası (Umbundu) (4 milyon)
• Kuzey Mbunducası (Kimbundu) (3 milyon)
• Ovambo (Ambo) (Oshiwambo) (500,000)
• Luvalece (Chiluvale) (500,000)
• Çokvece (Chichokwe) (500,000)

Botsvana

• Tsvanaca (Setswana) (1 milyon)
• Kalangaca (Ikalanga) (150,000)

Burundi

• Rundice (Kirundi)(5 milyon)

Kongo Demokratik Cumhuriyeti

• Lingala (2 milyon; 7 milyon with L2 speakers)
• Luba-Kasai (Tshiluba) (6.5 milyon)
• Tubaca (Kituba) (4.5 milyon), Bantu kreolü
• Kongoca (Kikongo) (3.5 milyon)
• Luba-Katanga (Kiluba) (1.5+ milyon)
• Songece (Lusonge) (1+ milyon)
• Nandece (Orundandi) (1 milyon)
• Tetelaca (Otetela) (800,000)
• Yakaca (Iyaka) (700,000+)
• Shi (700,000)
• Yombece (Kiyombe) (670,000)

Ekvator Ginesi

• Betice (Fangca) (300,000)
• Bubece (40,000)

Kamerun

• Betice (1.7 milyon: 900,000 Buluca, 600,000 Ewondo,
  120,000 Fangca, 60,000 Etonca, 30,000 Bebele)
• Basaa (230,000)
• Dualaca (350,000)

Kenya

• Kikuyuca (7 milyon)
• Luhyaca (5.4 milyon)
• Kambaca (4 milyon)
• Meruca (Kimeru) (2.7 milyon)
• Gusii (2 milyon)

Lesotho

• Güney Sotocası (Sesotho) (1.8 milyon)
• Zuluca (Isizulu) (300,000)

Malavi

• Çevaca (Chichewa) (7 milyon)
• Tumbukaca (1 milyon)
• Yao (1 milyon)

Mozambik

• Makhuwa (3 milyon; 5.5 milyon all Makua)
• Tsongaca (Xitsonga) (1.7 milyon)
• Shona (Ndau) (1.6 milyon)
• Lomwe (1.5 milyon)
• Sena (1.3 milyon)
• Tswa (1.2 milyon)
• Chuwabu (1.0 milyon)
• Chopi (800,000)
• Ronga (700,000)
• Çevaca (Chichewa) (600,000)
• Yao (Chiyao) (500,000)
• Nyungwe (400,000)
• Tonga (400,000)
• Makonde (400,000)

Namibya

• Ovambo (Ambo, Oshiwambo) (800,000, incl. Kwanyama, Ndongo, Kwambi)
• Hereroca (200,000)

Kongo Cumhuriyeti

• Kituba (1.2+ milyon) [Bantu kreolü]
• Kongoca (Kikongo) (1.0 milyon)
• Teke dilleri (500,000)
• Yombece (350,000)
• Suundi (120,000)
• Mbosi (110,000)
• Lingala (100,000)

Orta Afrika Cumhuriyeti

• Mbatice (60,000)

Ruanda

• Ruandaca (Kinyarwanda) (7 milyon)

Güney Afrika Cumhuriyeti

• Zuluca (Isizulu) (10 milyon)
• Xhosa (Isixhosa) (8 milyon)
• Güney Sotocası (Sesotho) (4 milyon)
• Pedi (Sepedi) (4 milyon)
• Tswana (Setswana) (3.5 milyon)
• Tsonga (Xitsonga) (2 milyon)
• Svatice (SiSwati) (1 milyon)
• Vendaca (Tshivenda) (1 milyon)

Esvatini

• Svatice (SiSwati) (1 milyon)

Tanzanya

Sevahilice milli dildir

• Sukuma (5.5 milyon)
• Gogo (1.5 milyon)
• Haya (Kihaya) (1.3 milyon)
• Chaga (Kichaga) (1.2+ milyon : 600,000 Mochi,
  300,000+ Machame, 300,000+ Vunjo)
• Nyamwezi (1.0 milyon)
• Makonde (1.0 milyon)
• Ha (1.0 milyon)
• Nyakyusa (800,000)
• Hehe (800,000)
• Luguru (700,000)
• Bena (600,000)
• Shambala (650,000)
• Nyaturu (600,000)

Uganda

• Gandaca (Luganda) (7.5 milyon)
• Nkore-Kiga (3.5 milyon : 2.3 milyon Nyankore,
  1.2 milyon Kiga (Chiga))
• Sogaca (Lusoga) (2 milyon)
• Masabaca (Lumasaba) (1.1 milyon)
• Nyoro-Tooro (1.1 milyon)
• Ruandaca (Kinyarwanda) (750,000)
• Konjo (600,000)
• Gwere (400,000)

Zambiya

• Bembaca (3.3 milyon)
• Tonga (1.0 milyon)
• Çevaca (Chichewa) (800,000)
• Lozice (Silozi) (600,000)
• Lala-Bisa (600,000)
• Nsengaca (550,000)
• Tumbukaca (Chitumbuka) (500,000)
• Lundaca (450,000)
• Nyihaca (400,000+)
• Mambwe (Lungu) (400,000)

Zimbabve

• Şona dilleri (15.4 milyon : Karanga, Zezuru,
  Kalanga, Korekore, Ndau, Manyika)
• Kuzey Ndebele (2 milyon)
• Tonga
• Vendaca