Zeytingiller

Zeytingiller
	Olea europaea (Zeytin)
Bilimsel sınıflandırma
Âlem:	Plantae
Bölüm:	Tracheophyta
Sınıf:	Magnoliopsida
Takım:	Lamiales
Familya:	Oleaceae; Hoffmannsegg & Link
Oymaklar
	Fontanesieae; Forsythieae; Jasmineae; Myxopyreae; Oleeae;
Sinonimler
	Bolivariaceae Griseb.; Forstiereae (Forstieraceae) Endl.; Fraxineae (Fraxinaceae) S.F. Gray; Iasmineae (Iasminaceae) Link; Jasmineae (Jasminaceae) Juss.; Lilacaceae Ventenat; Nyctantheae (Nyctanthaceae) J.G. Agardh; Syringaceae Horan.;

Zeytingiller (Oleaceae), Lamiales (eskiden Ligustrales) takımından kışın yaprağını döken veya her dem yeşil ağaç veya çalı türlerini içeren bitki familyasıdır. Zeytin familyası olarak da bilinen Oleaceae, çiçek açan çalılar, ağaçlar ve Lamiales düzenindeki birkaç liana'nın taksonomik familya'sıdır^[1] Şu anda 28 cins olup bunlardan birinin yakın zamanda soyu tükenmiştir.^[2] Mevcut genera, 2012'de yeniden dirilen "Cartrema"yı içerir.^[3] Oleaceae'deki türlerin sayısının 700 civarında olduğu tahmin edilir. Çiçekleri genellikle çok sayıdadır ve oldukça kokuludur.^[4] Ailenin, güney kutup dairesine yakınından (ingilizce:subarctic) Afrika, Avustralya ve Güney Amerika'nın en güney bölgelerine kadar uzanan altkozmopolit dağılımı vardır. Familyanın önemli üyeleri arasında zeytin, ash, yasemin ve privet, forsythia, fringetrees ve leylak vardır.^[5]

Ortak özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yaprakların dizilişi çoğunlukla karşılıklı, ender olarak almaşıktır. Sade veya tüysü yaprak şeklindedir; kulakçıkları yoktur.

Çiçekler erselik veya bir evciklidir. Çanak yapraklar 4 loplu veya parçalı, ender olarak 5-16 lopludur. Stamen sayısı 2-5 dir. Yumurtalık üst durumlu ve iki gözlüdür. Meyve üzümsü, çekirdekli sulu, Kapsül veya kapalı meyvedir.

Cinsleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki listede Oleaceae familyasına bağlı olan 27 cins sıralanmaktadır.^[6] Bazı yazarlar Linocierayı tanımlanmış kabul etse de listeye dahil değildir.

Oymak Myxopyreae
- Myxopyrum Blume
- Dimetra Kerr
- Nyctanthes L.
Oymak Forsythieae
- Abeliophyllum Nakai
- Forsythia Vahl – Altınçanak
Oymak Fontanesieae*
- Fontanesia Labill.
Oymak Jasmineae
- Chrysojasminum Banfi
- Menodora Humb. & Bonpl.
- Jasminum L. – Yasemin
Oymak Oleeae
- Altoymak Ligustrinae
  - Syringa L. – Leylak
  - Ligustrum L. – Kurtbağrı
- Altoymak Schreberinae
  - Comoranthus Knobl.
  - Schrebera Roxb.
- Altoymak Fraxininae
  - Fraxinus L. – Dişbudak
- Altoymak Oleinae
  - Cartrema Raf.
  - Chionanthus L.
  - Forestiera Poir.
  - Haenianthus Griseb.
  - †Hesperelaea A.Gray
  - Nestegis Raf.
  - Noronhia Stadman ex Thouars
  - Notelaea Vent.
  - Olea L.
  - Osmanthus Lour.
  - Phillyrea L. – Akçakesme
  - Picconia D.C.
  - Priogymnanthus P.S.Green

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Zeytingiller ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Angiosperm Phylogeny Group (2009). "An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III". Botanical Journal of the Linnean Society. 161 (2): 105-121. doi:10.1111/j.1095-8339.2009.00996.x.
^ Peter S. Green. 2004. "Oleaceae". pages 296-306. In: Klaus Kubitzki (editor) and Joachim W. Kadereit (volume editor). The Families and Genera of Vascular Plants volume VII. Springer-Verlag: Berlin; Heidelberg, Germany. 978-3-540-40593-1
^ Nesom, Guy L. (2012). "Synopsis of American Cartrema" (PDF). Phytoneuron. 96: 1-11. 1 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.
^ Vernon H. Heywood, Richard K. Brummitt, Ole Seberg, and Alastair Culham. Flowering Plant Families of the World. Firefly Books: Ontario, Canada. 978-1-55407-206-4.
^ Anthony Huxley, Mark Griffiths, and Margot Levy (1992). The New Royal Horticultural Society Dictionary of Gardening. The Macmillan Press,Limited: London. The Stockton Press: New York. 978-0-333-47494-5 (set).
^ "Oleaceae Hoffmanns. & Link | Plants of the World Online | Kew Science". Plants of the World Online. 22 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2020.

[APGIII2009-1] Angiosperm Phylogeny Group (2009). "An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III". Botanical Journal of the Linnean Society. 161 (2): 105-121. doi:10.1111/j.1095-8339.2009.00996.x.

[green2004-2] Peter S. Green. 2004. "Oleaceae". pages 296-306. In: Klaus Kubitzki (editor) and Joachim W. Kadereit (volume editor). The Families and Genera of Vascular Plants volume VII. Springer-Verlag: Berlin; Heidelberg, Germany. 978-3-540-40593-1

[nesom2012-3] Nesom, Guy L. (2012). "Synopsis of American Cartrema" (PDF). Phytoneuron. 96: 1-11. 1 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.

[fpfw-4] Vernon H. Heywood, Richard K. Brummitt, Ole Seberg, and Alastair Culham. Flowering Plant Families of the World. Firefly Books: Ontario, Canada. 978-1-55407-206-4.

[rhs-5] Anthony Huxley, Mark Griffiths, and Margot Levy (1992). The New Royal Horticultural Society Dictionary of Gardening. The Macmillan Press,Limited: London. The Stockton Press: New York. 978-0-333-47494-5 (set).

[6] "Oleaceae Hoffmanns. & Link | Plants of the World Online | Kew Science". Plants of the World Online. 22 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]