Zaporojya Kazakları

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Zaporojya Host sayfasından yönlendirildi)

Zaporojya Kazakları veya kısaca Zaporojyalılar (UkraynacaЗапорожці Zaporojtsi), Dinyeper Nehri'nin çağlayanlarının ötesindeki Zaporijya bölgesinde yaşayan Kazaklardı. Günümüzde Orta Ukrayna'da "Büyük Çayır" olarak bilinen bu bölge, Sovyet döneminde Kakhovka Reservuarı'nın suları altinda kalmıştır. Zaporijya Siçi 15. yüzyılda Lehistan-Litvanya Birliği'nden kaçan serfler ile hızla büyümüştü.[1] Parlamenter sistemi olan, saygın bir siyasi varlık haline gelmişti.

Zaporojya Kazaklarının adı (Zaporojtsi) tahkimatlarının (Siç) bulunduğu yer olan Zaporojya'dan gelir. Zaporojya, 'çağlayanların ötesindek toprak' demektir (za ‘ötesinde’ poróhy ‘çağlayanlar’).

16., 17 ve 18. yüzyılın büyük bölümünde Zaporojya Kazakları Lehistan-Litvanya Birliği'nin, Osmanlı İmparatorluğu'nun, Kırım Hanlığı'nın ve Rusya Çarlığı'nın otoritesine kafa tutabilen kuvvetli bir siyasi ve askerî güç haline geldi. Üç büyük devlet arasındaki ihtilaflar ve ittifaklar arasında gidip gelen Host, 18. yüzyıl sonunda Rus İmparatorluğu tarafından zorla dağıtıldı.

Ukrayna Kazakları 1917 Ekim Devrimi'nden sonra Sovyet hükûmetini devirebilmek için Beyaz Ordu'ya katılarak Kızıllara karşı katliam hareketlerine girişmişlerdir. Kazak atamanlar özellikle Rusya'nın doğusu ve güneyinde Beyaz Terör adı verilen katliamlara sebep olmuşlardır. Ancak Ukraynalı Bolşevikler karşısında yenilmişlerdir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Cossacks at the Encyclopedia of Ukraine 4 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)