Za Krizen Korteji
| Za Krizen Korteji | |
|---|---|
 Hvar'da gerçekleşen haç alayı | |
| Ülke | Hırvatistan |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
| Tescil geçmişi | |
| Tescil | 2009 (4. oturum) |
Za krizen, Hırvatistan'ın Hvar adasında her Maundy Perşembe günü gerçekleşen bir gece alayıdır. Asırlardır devam bir geleneğe sahip olan etkinlik, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerinde 2009 yılında eklenmiştir.[1]
Gece alayı, Svirče, Vrbanj, Vrboska, Jelsa, Pitve ve Vrisnik gibi kasabalardan geçer.
Alay, özel bir dindarlığın eşsiz bir töreni ve beş yüzyıldır düzenlenen Hvar adasının orta kesiminin sakinlerinin dini ve kültürel kimliğinin bir ifadesidir. Alay 25 km yol kat eder ve bu etkinlik 8 saatlik süreleri bulabilmesi yönüyle dikkat çekici özellik taşır. Alayı en önemli unsuru Gospin plač'dir (Hanımın Ağlaması). 15. yüzyıldan kalma sekiz heceli Tutku metni, müzik diyaloğu şeklinde seçilen şarkıcılar tarafından söylenir.
Tanım[değiştir | kaynağı değiştir]
Her yıl gerçekleşen Za Križen geçidi, adanın orta bölgesinde bulunan Vrbanj, Vrboska, Jelsa, Pitve, Vrisnik ve Svirče köylerindeki altı kiliseden tam saat 22'de eşzamanlı olarak başlar. Her geçit töreni büyük bir daire şeklinde döner, böylece sabah saat 7'de her biri kendi başlangıç noktasına geri döner.
Her geçit töreni, bir haç taşıyan bir haç taşıyıcısı tarafından yönetilir. Haç taşıyıcısı rolü adada büyük bir onurdur ve 20 yıl önceden belirlenebilir. Haç taşıyıcısı, yardımcılarıyla birlikte gider; iki takipçi büyük mum tutucularını taşır, iki öncü şarkıcı ve Gospin plač şarkısını söyleyen birkaç yanıtlayıcı vardır. Hepsi resmi elbiselerle giyinmişlerdir - beyaz kardeşlik tunikleri. Sayı olarak en büyüğü Jelsa geçididir ve hacı sayısı binin üzerine çıkabilir. Diğerleri önemli ölçüde daha küçüktür ve yalnızca Pitve köyünden geçit töreni yüz hacıyı geçebilir. Jelsa Geçidi, haç taşıyıcısının yolun son yüz metresini koştuğu özel bir gelenektir.
Geçit töreni, dahil edilen altı köyden geçerek, katılımcılar yol boyunca tüm kiliselerde dindarlıklarını gösterirler. Her kilisedeki rahip haç taşıyıcısını kutsar ve cesaretlendirir, şarkıcılar Gospin plač'ı söyler ve yürüyüş devam eder. Geçit törenleri birbirleriyle karşılaşmamalıdır ve bunu başarmak için hareketleri dikkatle koordine edilir.
Yol boyunca hacılar dua eder ve şarkı söylerler. Alayın en etkileyici özelliği Gospin plač'ın söylenmesidir.
Kutsal Cuma günü, dindar insanlar yorucu geceden sonra dinlenene kadar bu altı köyde rahatlar. Öğleden sonraki saatlerde, yerel halk Kutsal Haftanın dindarlığına katılmaya gittiğinde köyler canlanır.
Geçit töreninin tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Geçit Töreninin ortaya çıkışı, 1510 yılından beri Hvar Katedrali'nde saklanan Sveti križić (Holly Little Cross) çarmıha bağlıdır. Arşiv kayıtlarına göre, Sveti križić 1510 yılında Nikola Bevilaqua'nın evinde bulunuyordu.
Geçit törenine ait ilk yazılı kayıt 16 Şubat 1658 tarihine aittir.
2009 yılında Za križen Alayı geleneği UNESCO'nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine eklenmiştir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Procession Za Krizen ('following the cross') on the island of Hvar". UNESCO. 11 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2011.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- 16 Kasım 2010 tarihli Hırvat web sitesi www.kultura.hr'de 7 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Za križen Alayı'nı gösteren bir video 7 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .